eVTOL – eDİKU

eVTOL, Türkçe kısaltması ile eDİKU (elektrikli Dikey İniş-Kalkış Uçağı), Helikopter gibi dikey olarak iniş-kalkış yapabilen, ancak elektrikle çalışan bir hava aracı türüdür. Bu, eDİKU 'ları geleneksel helikopterlerden daha sessiz ve temiz hale getirir.

eDİKU 'lar (elektrikli dikey iniş-kalkış uçakları-eVTOL) hava taksileri de dahil olmak üzere çeşitli kullanımlar için geliştirilmektedir. Hava taksileri, kısa mesafelerde yolcu ve kargo taşıyabilen küçük, isteğe bağlı uçaklardır. eDİKU'lar sessiz, verimli ve dikey olarak kalkış ve iniş yapabildikleri için bu rol için çok uygundur. Bu, insanların yaşadığı ve çalıştığı yerlere yakın, kentsel alanlarda bulunabilecek küçük dikey limanlardan çalışabilecekleri anlamına gelir.

eDİKU hava taksileri şehir içi ulaşımda devrim yaratma potansiyeline sahiptir. Şehirlerde dolaşmak için daha hızlı, daha rahat ve daha çevre dostu bir yol sunabilirler. Örneğin, bir eDİKU hava taksisi sizi şehir merkezinden havaalanına arabayla 30-60 dakika yerine 10 dakikada götürebilir.

Birçok şirket eDİKU hava taksileri geliştiriyor ve bazıları uçuş testlerine başladı bile.

İşte eDİKU hava taksilerinin sağlayacakları yararlardan bazıları:

- Çevre dostu: eDİKU hava taksileri elektrikle çalışır, bu nedenle sıfır salınım üretirler. Bu, hava kalitesinin iyileştirilmesine ve çevre üzerindeki etkimizin azaltılmasına yardımcı olabilir.

- Daha fazla erişilebilirlik: eDİKU hava taksileri, adalar ve dağ toplulukları gibi uzak bölgelere ulaşmayı kolaylaştırabilir. Ayrıca afet bölgelerine acil ulaşım sağlamak için de kullanılabilirler.

- Yeni ekonomik fırsatlar: eDİKU hava taksileri havacılık ve ulaşım sektörlerinde yeni iş alanları ve endüstriler yaratabilir.

- Hız: eDİKU hava taksileri, özellikle sıkışık trafik koşullarında otomobillerden ve taksilerden çok daha hızlı olabilir.

- Kolaylık: eDİKU hava taksileri, çatılar veya vertiportlar (eDİKU 'lar için özel iniş ve kalkış alanları) gibi uygun yerlerde yolcu alıp bırakabilir.

eDİKU hava taksilerinin ticarileşmesine daha birkaç yıl var, ancak yapabilecekleri konusunda büyük bir heyecan var. Seyahat etme ve mal taşıma şeklimizde devrim yaratma potansiyeline sahiptirler.

eDİKU 'ların ticari yaşamda yer almalarına daha birkaç yıl var, ancak kaydedilen ilerleme hızlı. Birçok şirket eDİKU uçağı geliştiriyor ve bazıları uçuş testlerine başladı bile.

eDİKU uçağı geliştiren şirketlerden bazıları:

· Joby Aviation

· Lilium Air

· Archer Aviation

· Beta Technologies

· Volocopter

· EHang

· Vertical Aerospace

· Wisk Aero

Bu şirketler farklı tasarım ve kabiliyetlere sahip çeşitli eDİKU uçakları geliştirmektedirler. Bazı eDİKU 'lar yolcu taşımak için tasarlanırken, bazıları kargo, kısa menzilli uçuşlar ve diğerleri de daha uzun menzilli uçuşlar için tasarlanmakta.

eDİKU 'ların geliştirilmesi hızla gelişen bir alan ve gelecekte neler olacağını görmek heyecan verici. eDİKU 'lar seyahat etme ve mal taşıma şeklimizde devrim yaratma potansiyeline de sahip.

eDİKU siparişleri, yatırımcıların ve havayolu şirketlerinin teknolojinin potansiyeline daha fazla güven duymaya başlamasıyla birlikte son yıllarda hızla artmaktadır. Eylül 2023 itibariyle 7.000'in üzerinde eDİKU siparişi mevcut olup, bazı şirketler milyarlarca dolarlık sipariş verdiklerini bildirmişlerdir.

En büyük eDİKU siparişlerinden bazıları:

· Avolon: 500 Vertical Aerospace eDİKU,

· United Airlines: 100 Archer eDİKU,

· American Airlines: 50 Vertical Aerospace eDİKU,

· Eve Air Mobility: 205 AutoFlight eDİKU (sipariş isteği)

· Voar Aviation: 70 Eve Air Mobility eDİKU (sipariş isteği)

· Widerøe Zero: 50 Eve Air Mobility eDİKU (sipariş isteği)

Bu istek ve siparişler, eDİKU 'lara yönelik güçlü talebin bir işareti ve sektörün önümüzdeki yıllarda hızlı bir büyümeye hazır olduğunu gösteriyor.

eDİKU 'ların gelişmekte olan kentsel hava hareketliliği (UAM-Urban Air Mobility--Kentsel Hava Ulaşımı-KHU) pazarında önemli bir rol oynaması beklenmektedir. KHU, şehir içinde ve şehirler arasında kısa mesafeli uçuşlar sağlamak için eDİKU uçaklarını kullanan yeni bir ulaşım şeklidir. KHU, seyahat etmek için daha hızlı, daha rahat ve daha çevre dostu bir yol sunarak seyahat etme şeklimizde devrim yaratma gücüne sahiptir.

eDİKU endüstrisi henüz gelişiminin ilk aşamalarında olmasına rağmen hızla büyümektedir. Artan sayıda eDİKU siparişi, bu yeni teknolojiye yönelik güçlü talebin bir işaretidir.

Ulusal hava trafik yönetim ajansı Airservices Australia, ticari insansız hava araçları gibi küçük, ekipsiz uçaklar için bir hava sahası yönetimi kurma çabasının prototip aşamasından teslimat aşamasına geçtiğini açıkladı.

	Sahand-İran
		Sahand konseptli elektrikli dikey iniş kalkış (eDİKU) hava taksisi hakkında çok fazla şey bilinmese de, Tahran, İran merkezli olduğunu biliyoruz. Bu mucit hakkında Instagram web sayfası dışında hiçbir web sitesi, sosyal medya veya makale bulunamıyor. Uçağın tamamen elektrikli bir uçak olacağını, kentsel hava taksi hizmeti için kullanılacağını ve uçağın bir (1) pil şarjıyla uçabileceği mesafeyi artırmak için kanatlardan yararlandığını biliyoruz. Ön kanatlarda pervaneler her bir kanadın ucuna, akor alanının ortasına bağlanmıştır. Arka kanatta pervaneler kanadın altına, gövdeye yakın bir yere takılı ve pervaneler arka kanadın arkasına yerleşiktir. Gövde, 1-4 kişi alabilecek şık ve modern bir tasarıma sahiptir, ancak şu anda uçağın kapasitesi bilinmemektedir.
	United Airlines 100 Archer eDİKU Satın Almak İçin 10 Milyon Dolar Koydu
		Archer Aviation Inc. ve United Airlines bugün Chicago'da O'Hare Uluslararası Havalimanı (ORD) ile Vertiport Chicago arasında ilk hava taksi uçuşunu başlatmayı planladıklarını duyurdu. Kuzey Amerika'nın en büyük dikey uçak kalkış ve iniş tesisi olan Vertiport Chicago, Chicago Loop yakınlarındaki Illinois Medical District'te yer almaktadır. Bu alan, benzersiz rahatlığı, erişimi ve hizmeti nedeniyle bu havalimanından şehir merkezine giden rota için kalkış ve iniş alanı olarak seçildi. Yolcular buradan Archer'ın Midnight uçağıyla yaklaşık 10 dakika içinde ORD'ye gidip gelebilecekler. Arabayla benzer bir yolculuk trafiğin yoğun olduğu saatlerde bir saat veya daha fazla sürebildiği zaten bilinmekte.
Koreli Solyu
		Koreli Solyu, Japonya merkezli hava mobilite firması SkyDrive'dan 50 adet elektrikli dikey iniş-kalkış (eDİKU) uçağı için ön sipariş verdi. Her iki taraf da 15 Eylül'de imzalanan mutabakat zaptı kapsamında, vertiportlar ve diğer altyapı gereksinimleri de dahil olmak üzere "ticari eDİKU hususlarını değerlendirmek" için birlikte çalışacak. SkyDrive, kendi adını taşıyan SkyDrive, üç koltuklu eVTOL'ün Japon sertifikasyonunu almak için çalışıyor ve daha önce 2026 hedefini belirtmişti. Bu yılki Paris hava fuarında SkyDrive, eDİKU uçağına fazladan bir koltuk ekleyerek yaptığı değişiklikleri duyurdu. Son duyuru, SkyDrive'ın leasing sektöründen aldığı ilk ön siparişi işaret ediyor. Seul merkezli Solyu, sıfır emisyonlu uçak sektörüne odaklanmış durumda ve kısa süre önce ABD merkezli Eviation ile 25 Alice elektrikli uçak siparişi için bir niyet mektubu imzaladı. SkyDrive'ın Kuzey Amerikalı ve Vietnamlı müşterilerden de taahhütleri var. Temmuz ayında, Güney Carolina merkezli charter şirketi Austin Aviation ile beş örnek için imza atarak Kuzey Amerika'daki ilk ön siparişlerini aldı.

SkyDrive ve MLIT Uçan Araç Tip Sertifikasyonu için prensip üzerinde anlaştı

JCAB Uçuşa Elverişlilik Denetim El Kitabı Bölüm II'nin kabul edilmesi uçan otomobil gelişiminde bir adım daha ilerleme sağladı. Japonya'nın önde gelen uçan araba1 ve kargo drone üreticisi SkyDrive Inc. Mart ayında Arazi, Altyapı, Ulaştırma ve Turizm Bakanlığı (MLIT) Japonya Sivil Havacılık Bürosu (JCAB) ile şirketin uçan arabasının tip sertifikasyonunun2 JCAB Uçuşa Elverişlilik Denetim Kılavuzu (AIM) Bölüm II'ye (Revizyon 61) dayandırılması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Sertifikasyon temeli, MLIT'nin Ekim 2021'de tip sertifikasyonu başvurusunu kabul ettiği iki koltuklu bir uçan araba olan SkyDrive SD 05 için geçerli. SkyDrive bu model ile 2025 yılında hava taksi hizmeti başlatmayı planlıyor.

Japon Hiratagakuen ve Airbus eDİKU hizmetleri üzerinde çalışacak ve geliştirecekler

Airbus, Kansai bölgesinde ve ötesinde gelişmiş hava mobilite hizmetleri geliştirmek için Japon helikopter operatörü Hiratagakuen ile ortaklık kuruyor. Bu anlaşma sayesinde Airbus ve Hiratagakuen, CityAirbus NextGen ile ticari bir ulaşım hizmeti başlatmak için gereken önemli hususları ele alacak. Önemli bir ilk adım olarak, ortakların Kansai bölgesinde güvenli eDİKU uçuşları için ideal rotaların, operasyon konseptlerinin ve gerekli ekipmanların bir simülasyonunu düzenlemeye yönelik ortak projesi, Osaka valiliği tarafından seçildi ve bu yılın sonlarında bir gösteri uçuşu yapılması planlanıyor.

EHang Endonezya'daki en büyük eDİKU taahhüdünü aldı

EHang, Endonezya Uluslararası Motor Show 2022 (IIMS 2022) sırasında düzenlenen online sözleşme imza töreninde, Endonezya'daki Prestige Aviation'dan 100 adet EH216 eDİKU uçağı için ön sipariş aldığını duyurdu. Bu, EHang'ın Asya'da yolcu sınıfı AAV'leri için bugüne kadar aldığı en büyük ön sipariş. Prestige Aviation daha önce EHang'dan bir adet EH216 satın almış ve iki taraf 2021 yılında Endonezya'nın Bali kentinde havadan gezi amaçlı ilk uçuş gösterisini ortaklaşa gerçekleştirmişti. Endonezya Cumhuriyeti Halk Danışma Meclisi Başkanı Bambang Soesatyo imza töreninde şunları söyledi: "Prestige ve EHang arasındaki iş birliğinin daha da güçlenmesine ve Endonezya pazarında KHU çözümlerinin daha geniş bir şekilde uygulanmasını teşvik etmeye yönelik ortak çabalarına tanık olmaktan memnuniyet duyuyorum.”

EHang, Malezyalı AeroTree'den 60 eDİKU için sipariş aldı

Çinin elektrikli dikey iniş-kalkış uçakları (eVTOL-eDİKU) geliştiricisi EHang Holdings, Malezya'daki Kentsel Hava Ulaşım (KHU) endüstrisinin ortak gelişimi için Malezyalı havacılık firması Aerotree Group ile stratejik bir ortaklık kurduğunu açıkladı. Anlaşmanın bir parçası olarak Aerotree, EHang'ın EH2I6 16 pervaneli, iki kişilik eDİKU 'larınden 50 adet ve EHang'ın VT-30 uzun menzilli iki kişilik eDİKU 'larınden 10 adet sipariş verdi. Uçak tam olarak faaliyete geçmeye hazır olduğunda, uçuş yollarının bir komuta merkezi aracılığıyla yönetilmesiyle uçağın otonom olarak çalışması amaçlanmaktadır. Aerotree, Malezya Havacılık Komisyonu tarafından verilen ve uçağı Malezya hava sahasında işletmesini sağlayacak olan bir Hava Hizmeti İzni lisansına sahiptir.

Güney Kore 2025 yılına kadar KHU'nın ticarileştirilmesini hedefliyor
	Güney Kore, yerli bir elektrikli dikey iniş-kalkış (eDİKU) uçağı geliştirmek de dahil olmak üzere kentsel hava ulaşımını (KHU) ticarileştirme çabalarını iki katına çıkarırken, 2025 yılında başkent Seul'de hava taksi hizmetlerini başlatmayı umuyor.

Embraer's Eve, Sydney Seaplanes'ten 50 adet eDİKU siparişi aldı
	Embraer'in Eve Urban Air Mobility Solutions (ya da kısaca Eve) şirketi, şehir içi ulaşımın geleceğine hazırlanırken yeni bir müşteri daha kazandı. Elektrikli dikey kalkış ve iniş uçaklarına (eDİKU) odaklanan şirket, 6 Aralık'ta Sydney Seaplanes ile 50 uçaklık bir ortaklığa girdiğini duyurdu. Bu sayede eDİKU hizmetleri 2026 gibi erken bir tarihte Sidney Limanı'ndan kalkacak.

Eve ve Nautilus Aviation Avustralya'da Kentsel Hava Ulaşım operasyonları geliştirmek için ortaklık kurdu

Bir Embraer şirketi olan Eve Urban Air Mobility ile Morris Group'un bir bölümü ve Kuzey Avustralya'nın en büyük helikopter operatörü olan Nautilus Aviation, Avustralya'da Kentsel Hava Uçağı (KHU) ekosisteminin gelişimini hızlandırmaya odaklanan bir ortaklık duyurdu. Ortaklık, Eve'in elektrikli dikey inişkalkış uçağının (eDİKU) Büyük Set Resifi de dahil olmak üzere Queensland'in en ikonik turizm cazibe merkezlerinden bazılarına hizmet vermesini sağlayacak. Ortaklığın bir parçası olarak Nautilus, Eve'in eDİKU uçaklarından 10 adet sipariş etti ve 2026 yılına kadar Büyük Set Resifi üzerinde uçuşlar başlayacak. Morris Group Kurucusu ve CEO'su Chris Morris, Eve ile yapılan yeni ortaklığın, Büyük Set Resifi üzerindeki manzaralı uçuşların %100'ünün sıfır emisyonlu elektrikli havacılıktan gelmesi yönündeki ilerlemeyi hızlandırdığını ve Morris Group'un 2030 yılına kadar tüm işletmelerinde net sıfır emisyona ulaşma taahhüdüyle uyumlu olduğunu söyledi.

Avolon'un sipariş defterinden Aerospace'in VA-X4'ü

Uluslararası uçak kiralama şirketi Avolon ve Japan Airlines (JAL), Japonya'da sıfır emisyonlu eDİKU uçaklarını ticarileştirmek için bir ortaklık kurduklarını duyurdu. Avolon, yatırım ve inovasyon iştiraki Avolon-e aracılığıyla, Japonya'da dünyanın ilk eDİKU yolculuk paylaşım işletmelerinden birini tanıtmak için yerel ortakları ve müşterileri, altyapı gereksinimlerini, sertifikasyonu ve bir dizi ticari modeli belirlemek ve hedeflemek için JAL ile stratejik bir ortaklık kurdu. Bu ortaklık sayesinde JAL, Avolon'dan 50 adede kadar Vertical VA-X4 eDİKU uçağı satın alma veya kiralama hakkına sahip olacak ve 50 adede kadar ek ünite satın alma veya kiralama seçeneğine sahip olacak. Japan Airlines, Vertical Aerospace'in geliştirilmekte olan VA-X4 hava taksilerinden 50 adede kadarını uçak kiralayan Avolon'dan kiralamayı veya satın almayı planlamaktadır.

Embraer'den Eve, Brezilyalı Avantto'dan 100 uçaklık sipariş aldı

Elektrikli hava taksisi üreticisi Eve Urban Air Mobility Solutions, Latin Amerika için bir kentsel hava hareketliliği ekosistemi geliştirmek üzere özel uçak operatörü Avantto ile ortaklık kuruyor. Ortaklık, teslimatların 2026 yılında başlaması planlanan 100 eDİKU hava taksisi siparişini de içeriyor. Brezilyalı uçak üreticisi Embraer'in bir iştiraki olan Eve Urban Air Mobility Solutions, Ekim 2020'de Embraer'in inovasyon kuluçka merkezi olarak kuruldu ve merkezi ABD'de bulunuyor. Şirket eDİKU'yu başlangıçta manuel olarak kontrol edileceği ancak gelecekte otonom olarak da uçabilecek dört kişilik bir uçan taksi üzerinde çalıştığı biliniyor.

Volocopter, Çin ortak girişiminden 150 eDİKU siparişi aldı

Kentsel hava Ulaşımı (KHU) öncüsü Volocopter ve Çin'in inovasyon odaklı grubu Geely Technology Group'un bir iştiraki olan Aerofugia, KHU'yu Çin'de tanıtmak için kurdukları ortak girişim (JV) şirketinin tamamlandığını duyurdu. Volocopter (Chengdu) Technology Co., LTD (Volocopter Chengdu) adı altında faaliyet gösterecek olan ortak girişim şirketi, 150 adet Volocopter uçağı satın almak üzere bir anlaşma imzaladı. Geely Holding Group'un CEO'su Daniel Li Donghui, Volocopter'in Danışma Kurulu'na katıldı. Merkezi Chengdu'da bulunan Ortak Girişim, önümüzdeki üç ila beş yıl içinde Çin'e kentsel hava hareketliliği getirmek için Chengdu ve Çin anakarasının diğer bölgelerindeki havacılık, ulaşım ve devlet kurumlarıyla yakın iş birliği içinde çalışacak. Chengdu, Sichuan Eyaleti'nin başkenti ve Batı Çin'de önemli bir ekonomik, kültürel ve ulaşım merkezidir.

Kiralayıcı GTLK, Russian Post'un Sibirya İHA dağıtım ağı planına yardımcı olacak
	Rus devlet kiralayıcısı GTLK, uzak bölgelerde posta teslimatlarını sürdürmek için insansız hava araçlarının kullanımını geliştirmek üzere ülkenin posta servisi Russian Post ile iş birliği yapıyor. Vladivostok'ta 2 Eylül'de düzenlenen bir ekonomik forum sırasında imzalanan geçici anlaşma, iki tarafın uzak bölgelerdeki girişimlerini koordine etmeyi amaçlıyor.

Fraunhofer ALBACOPTER

ALBACOPTER, Fraunhofer Mikroelektronik Devreler ve Sistemler Enstitüsü IMS tarafından geliştirilen sağlam, hafif, yüksek performanslı çoklu sensör sistemlerini ve tek foton LiDAR dedektörlerini kullanmaktadır. Yapay zeka sistemleri, anlamsal 3D çevresel yeniden yapılandırmayı kolaylaştırarak otonom (acil durum) iniş gibi yenilikçi işlevleri mümkün kılar. Arıza emniyetli bir RISCV yerleşik elektrik sistemi mimarisi, sürekli izleme, istikrarlı 5G iletişimi ve yedekli bir otopilot sistemi, KHU için yüksek güvenilirlik gereksinimlerini karşılamaktadır. ALBACOPTER, önümüzdeki on yıl içinde havacılık ve lojistik sektörlerinde önem kazanacağı umulan Fraunhofer teknolojileri için bir gösterici görevi görmektedir.

www.servetbasol.com

231002