GELECEĞİN TEKNOLOJİLERİ ve
HAVACILIĞIN GELECEĞİ
Geleceğin Teknolojilerinin,
Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine küresel anlamda ulaşılmasında
önemli bir rol oynadığı kabul edilmiştir. Bu tür bir “4. Endüstri Devrimi”
teknolojisi hızla gelişirken, bu cephedeki en son güncellemeleri yakalamak hiçte
kolay olmayacaktır.
YAPAY ZEKA
Yapay Zeka, insanlara daha çok
detay ile bilgilendirilmiş kararlar vermede yardımcı olma konusunda büyük bir
potansiyele sahiptir.
Tüm bu uygulamalar,
endüstrinin tüm sektörlerinde verimliliği arttırmada yaygın hale geliyor. İnsan
hatalarına yatkın ve özellikle zamana duyarlı tekrarcı görevlerin yapılmasında
yararlıdır.
Bunun bir örneği de,
havacılık uzmanları için yayınlanan binlerce Havacılık İhbarının (NOTAM) sıralanmasında yardımcı
olması için düzenlenmiş bir Al. Bu sistemin adı da NORM’dur.
Araştırılan diğer alanlar ise
şunlar:
·
Kullanılan Uluslararası dil aracılığıyla binlerce havacılık yönetmeliği ve
el kitabı ile etkileşimde bulunmak için Al kullanmak
·
Havacılık olaylarının kriz yönetimi sırasında etkili verim almak için Al
kullanımı
VERİ YAPIZİNCİRİ - BLOCKCHAIN
Veri Yapı Zinciri (Blockchain)
kayıt blokları halinde şifrelenmiş verileri depolamak için güvenilir ve kalıcı
bir yöntem sağlayan halka açık ve dağıtılmış bir sayısal defterdir.
Veri Yapı Zinciri kolay bozulmaz
çünkü veri demetleri olan "bloklar" işlem öncesi ve sonrası sürekli yenilenir.
Bu yenilikçi kayıt tutma yöntemi, para birimleri, sadakat programları, defter
tutma ve denetim için kullanılmaktadır. Veri Yapı Zinciri ayrıca havacılık
endüstrisinde de önemli bir geleceğe sahiptir.
Havacılık sektörü büyürken ve
birçok yenilikçi ve ileri teknolojiyle çalışırken, sektörde eski moda ve
güvenilmez uygulamalar halen mevcut. Örneğin, pilotlar uçuş zamanlarını kalem
ve kâğıtla veya dijital elektronik tablolar aracılığıyla kaydeder. Bu kayıt
defterleri, geri alınamayan pilot çalışma saatleri saatlerinin gerçekliğine
karşı hiçbir güvenceye sahip değildir.
Veri Yapı Zinciri, verilerin
tahrif edilememesi, verilerin depolanması ve işlemlerin yapılması için
güvenilir bir yöntem sağlayabilir. Bu kavram, uçak bakımının, yolcu
kayıtlarının ve finansal işlemlerin diğer birçok yönüne de uygulanabilir. Bu
nedenle, Veri Yapı Zinciri havacılığın gerektirdiği çeşitli kalıcı sayısal
kayıtları işlemenin ve kullanmanın gerekli ve güvenli bir yolunu sağlayabilir.
GÜVENLİK VE KİMLİK
Yolcu kayıtlarının, uçuş
bildirilerinin ve mürettebat bilgilerinin korunması havacılıkta çok önemlidir.
Bu veri kaynakları için Veri Yapı Zinciri kullanılması, güvenliklerini
tehlikeye atmadan çeşitli varlıklar arasında bilgilerin yönetimini ve
paylaşımını sağlayacaktır.
ELEKTRONİK KİŞİSEL LİSANS
Veri Yapı Zinciri özellikleri
değiştirilemediğinde veya değiştirilemediğinden, pilotun ve bakım kaydının
gerçekliği doğrulanabilir ve doğru saklanabilir. Veri Yapı Zinciri kayıtların
tahrif edilme ihtimalini ortadan kaldıracak ve devletler ve personel lisanslama
verilerini Devlet genelinde evrensel bir kayıt sistemi ile sağlayacaktır. Bu,
yetkililerin, uçakların ve pilotların referanslarını doğrulamalarını sağlayacak
ve bunun sonucunda da havacılığın genel güvenliğine katkıda bulunacaktır.
HAVA KARGO
Her yük nakliyesi, pahalı ve
verimsiz olan büyük miktarda kağıt işlemi gerektirir. Bu evrakları blok
zincirle sayısallaştırma yeteneği, çevre dostu bir çözüm sağlayacaktır. Ayrıca,
basılı kopyaların doğrulanma gereğini ortadan kaldırarak idari süreci önemli
ölçüde kısaltıp nakliye süresini azaltacaktır. Hava taşımacılığı kayıtlarının
birleştirilmesi, veri paylaşımını kolaylaştıracak ve sahtekarlığı ortadan
kaldırıp, birbirine bağlı bir hava kargo bilgi ağı oluşturacaktır.
DÜZENLEYİCİ OTORİTELER
Veri Yapı Zinciri’nin havacılıkta
bir standart olarak uygulanması, sivil havacılık otoritelerinin ve Devletlerin
belirli hedefleri takip etme ve operatörlerin ve hizmet sağlayıcılarının
düzenlemelere ve standartlara uymalarını sağlama becerisini de geliştirecektir.
Elektronik personel
ruhsatlandırması için blok zinciri kullanımı bir standart haline geldiğinde,
düzenleyici otoritelere pilotların ve hava taşıtlarının güvenilirliğini
güvenilir ve şeffaf kayıt tutma yoluyla doğrulayabilecektir.
BİLETLEME VE SADAKAT PROGRAMLARI
E-biletler için blok zinciri
kullanmak, havayollarının ortakları tarafından gerçek zamanlı olarak
satılmasını sağlayarak ittifaklarını geliştirmelerini sağlayacaktır. Sadakat
programları Veri Yapı Zinciri ile güçlendirilebilir, çünkü gezginler
puanlarından anında değer alabilirler ve bunları bir para birimi gibi
kullanabilirler. Veri Yapı Zinciri halka açık olduğundan, sadakat noktaları,
sadakat programı ağına bağlı herhangi bir ortak tarafından kullanılabilir.
FİNANSAL İŞLEMLER
Havacılığın birçok yönü,
parça satın almak, uçak kiralamak ve uçuş operasyonlarıyla ilgili havayolu
maliyetleri gibi finansal işlemleri gerektirir. Veri Yapı Zinciri bu süreçleri
standartlaştırabilir ve işlemleri zamanında yerine getirebilir.
Havayolları ve havacılık
girişimleri, Veri Yapı Zinciri’nin havacılıkta daha yaygın kullanılmasının ve
uygulanmasının yakın olduğunu göstermek için Veri Yapı Zinciri teknolojisinin
potansiyelinden yararlanmaya başlıyorlar. Veri Yapı Zinciri havacılık
endüstrisini geliştirme potansiyeline sahiptir ve havayollarının, sivil
havacılık otoritelerinin, uluslararası organizasyonların ve diğer kilit
oyuncuların kendilerine sunulan tüm veri ve bilgilerin potansiyelini ortaya
çıkarmalarına izin verir.
İHA / Dronlar
İnsansız Uçak operasyonları
havacılık konusunda bilgi sahibi olan paydaşları kapsayacaktır. İHA
düzenlemelerini geliştirirken, bu paydaşları en baştan dahil etmek önemlidir.
İlk katılımları, düzenlemelerin bu grupların ihtiyaçlarına uygun bir şekilde
hitap etmesini sağlarken, aynı zamanda beklentileri ve uygulanabilir olanı
hakkında onları eğitmeye hizmet eder.
ZORLUKLAR
İHA endüstrisinin hızlı
büyümesi, Devletlerin görevlerini yerine getirmeleri ve endüstrinin ihtiyaç ve
beklentilerini karşılamaları için önemli ve çoklu zorluklarla sonuçlandı. Bu
tür zorluklar şunlardır:
·
İHA endüstrisinin beklentilerini yönetmek
·
Belirlenmiş zaman çizelgeleri içerisinde düzenleyici projelerin
tamamlanması sağlamak
·
Yeni teknolojilerle araştırma ve geliştirmeyi sağlamak için test sahası
geliştirmeyi desteklemek
·
Operatörleri eğitmek için İHA etkinliklerinde eğitim materyalleri sağlamak
·
Uluslararası meslektaşları ile uyumlu ortamları oluşturmak
·
İHA operasyonları hakkında eğitim ve rehberlik materyali geliştirmek
·
İlgili rollerin anlaşılması için diğer devlet kurumlarıyla ilişkilerin
geliştirmek
·
Kolluk kuvvetleri ile uygulama kapasitesini güçlendirmek için yasal
makamların görevlendirilmesini sağlamak
·
Büyük hacimli yeni operatörlerin veya yeni işlem türlerinin yönetilmesine
olanak sağlamak.
https://www4.icao.int/futureaviation/Future/FrontierTech
Ülkemiz teknoloji devrimine
katılmakta geç kalmış, gençliğin eğitimine ise yeterli özeni göstermemiş olmalı
ki, göz bebeği üniversitelerimiz, dünya sıralamalarındaki eski yerlerini
muhafaza edememişlerdir.
Eğitmekte hala üst sıralarda
olsalar da, sonuçta orta öğretimden düşük seviyede gelen bir öğrenciye, meslek
öğretmede elbet zorlanacaksınız. Hele meslek liselerini de kapattı iseniz,
işiniz daha da zor olacaktır.
Temel hukuk kuralı...
Nemo auditur propriam
turpitudinem allegans
-kimse yaptığı hatanın sonuçlarından kârlı çıkamaz
(Hukuk Fakültelerimizden Roma
Hukuku dersleri birkaç yıl önce kaldırıldı)
Yavaş yürüyene çelme
takılmaz.
Konfüçyüs
Bir ayağa kalkabilsek…
191125