Plan mı Pilav mı?
Amerika
ufak bir değişiklik yaparak hepimizin bildiği dengeleri değiştiriyor, hepsi
Dünya Ekonomisinde yeni bir düzenleme.
Trump'ın
açıkladığı planına göre, faizleri arttırarak, US Doların 1913 yılından beri süren
değer kaybına son verip, US Doları 2017 itibari ile değerlendirmeye başlayacak.
İlk yapacağı faizleri arttırmak ve doların değerini yükseltmeye başlamak.
US
Doların değer kazanması ile önce dolara bağlı her şeyin değeri düşecek, bunu
izleyen dönemlerde her çeyrekte gelen raporlar da Uluslararası Amerikan
firmalarının karlılıkları düşecek, firmaların karlarının düşmesi borsaya
yansıyacak ve Amerikan borsası değer kaybedecek ve düşüşe geçecek. Malum her
zaman bu tür değişiklikler ilk dönemde benzeri sorunlara sebep olacaktır. Peki
bir düşünün bugün Türkiye’de kimler iş yapıyor: McDonalds, Burger King, Coca
Cola, Pepsi, Ford, GM, Chrysler, Starbucks, Baxter, Frito Lay, HP, Dell, IBM,
Apple, FaceBook, Google, Yahoo, Microsoft, Kellogg's, Amazon, Ariel, Colgate,
Procter and Gamble, Century 21, Remax, Prima, Delta Hava Yolları, Duracell,
Tampax, Tropicana, Xerox........ Bu markaların hepsi Türkiye’de YTL olarak
kazanç elde ediyor ve bu parayı USD ye çevirip Amerika’ya havale ediyor, sadece
Türkiye değil satışlarını USD dışında yaptıkları her ülkede bu geçerli, bu
durumda Doların değer kazanması sonucunda bu firmaların yurtdışı kazançları
düşecektir, örneğin Starbucks Eylül ayında kazandığı 300YTL yi 2.92 kurdan
dolara çevirip Amerika ya 102.7 USD kar bildirirken, Kasım sonunda aynı 300 YTL
geliri 3.4 kurdan hesaplayıp 88.2 USD kar bildirecek, görüldüğü gibi bu kar
düşüşleri firmaları zor duruma bırakacak.
G S M H =
C + I
+ G + (
X – M )
C = Halkın harcamaları, I=yatırımlar, G=
Hükümet harcamaları, X=İhracat, M=İthalat
Eğer
Trump düşündüklerini başarırsa formülde görünen C, I ve X artacak ve buna bağlı
olarak G düşecek böylece Amerika’nın içinde bulunduğu problemler kontrol altına
alınmış olacak, refah dönemi başlayacak. Peki Türkiye de durum ne olacak, USD 5
YTL ve üzerine çıkacak, Türkiye de yabancı yatırımcı sadece Enerji, Savunma ve
Gıda sanayi de yatırıma devam edecek ancak diğer sektörlerde Maalesef yatırım
optimum görünmüyor, ithalat yükselecek, ve işsizlik nedeni ile hane halkı
harcamaları ve yatırım düşeceği için Devlet harcamaları artış gösterecek ve bu
nedenle gerek gümrük imtiyazları, gerekse yatırım için vergi muafiyetleri
karşılığında Türkiye den devlet tahvili satın alarak formül içerisindeki G
desteklenip, C, I ve X düşüşünden doğan açığı Türkiye ye borç verip,
Türkiye’nin ithalatını arttırarak kontrol edeceklerdir.
Koray Gürocak
Yönetim Kurulu Başkanı, Bizbizi Danişmanlık A.Ş.
-/-
Daha
önce tek tek yazıp öngördüğüm konular, yavaş yavaş önümüze gelmekte.
Uçak
alalım, filo büyütelim demekle olmuyor.
Plan
yapacaksın, lisesinden üniversitesine kadar bir eğitim seferberliği
oluşturacaksın, lisenden üniversiteye kadar havacılık derslerini İngilizce
okutacaksın, lisanslı eleman yetiştirmek için de havayolu şirketleri ile
birlikte eğitim verecek, havacılık lisansı vereceğin bölümlerdeki öğrencileri
yarı zamanlı okutup, yarı zamanda uluslar arası bir havalimanında ilgili
bölümlerde çalıştırarak eğiteceksin. Üniversite diplomasının işe yaramadığı bu
sektördeki ICAO lisansını da tanıyarak, boşu boşuna başka meslekten birilerini
tekrar eğitme zahmetine girmeyeceksin. Bir Pilot adayı şartı:
“Uzay, Uçak,
Matematik, Makine, İsletme, Fizik, Endüstri, Elektrik, Elektronik, Bilgisayar,
Elektrik Elektronik, Elektronik ve Haberleşme, Havacılık ve Uzay, Meteoroloji
ve Mekatronik Mühendisliği bölümlerinden lisans düzeyinde mezun olmak..”
“TOEFL’ dan en az
530, IELTS sınavından en az 6, KPDS sınavından en az 80 alan adaylar.”
Dünyanın
hemen her ülkesinde ticari pilotlar için öncelikli adaylar, askeri pilotlardır.
Bu pilotların askeriyeden ayrılacakları sene ve yaş hadleri bellidir.
İçlerinden kaçını ticari pilot olarak alınacağını da bilebilirsin. Onun
dışındaki eksikler için ise yine bir plan yaparsın. Sana kaç pilot, kaç
teknisyen, kaç Hava Trafik Kontrolörü ve kaç Uçuş İşletme Uzmanı lazım,
planlayabilirsin ve bunu planlamak hiç de zor değildir.
Bazı
durumlarda plan dışı davranış şekilleri ortaya çıksa da planı yeniler, eksik ve
süresine göre tazeler, yine gerçekleştirebilirsin. Yabancı Pilot, yabancı
Teknisyen elbet alabilir ve kullanabilirsin planın yürümesi için.
Yürürlükten
kaldırılan 07.07.2005 tarihli ve B.11.0.SHG.00.13.05.08-14925 sayılı “Filoya
Hava Aracı İlave Etme Usul ve Esasları Genelgesi” ve 13.11.2012 tarihinde
tekrar yenilenmesi, ortada bir plan olmayınca sözde kalarak bugün ki durumu
meydana getirmiştir.
Onlarca
yabancı Pilot ve Teknisyen, üçüncü dünya ülkesi maddesi ile açılmasına müsaade
edilen Uçuş İşletme Uzmanı Kursları. Asıl üzülesi yanı ise bu kursları THY
yerine özellerin açmasına müsaade etmek. Üstelik gerek var mı? piyasa doymuş
mu? sorularını sormadan.
1960'ların
sonlarına doğru yapılacak bir genel seçim öncesinde Adalet Partisi’nin halk ne
istiyor sorunsalına yaklaşımı öncesinde CHP, Türkiye'nin planlı bir gelişime
ihtiyacı olduğunu belirtmiş ve yeni 5 yıllık kalkınma planları hazırladıklarını
ve iktidara geldikleri takdirde, Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki gibi hızlı bir
atılım hamlesi gerçekleştirmeyi planladıklarını açıklamıştır. CHP'nin bu planlı
kalkınma önerisine cevap olarak Adalet Partisi (bu lafı bir milletvekili
söylemiştir) kısa ve basit bir yaklaşımla, “halk plan değil, pilav istiyor”
demiştir. Sonuç; Adalet Partisi seçimleri kazanmıştır. (1980 darbesi sonrası
Turgut Özal’ın ilk yaptığı bu 5 yıllık planı imzalamak olmuştur.)
Zor
şartlarda yetiştirdiğin bir mühendisi işinden ederek, onca sene para, imkan,
zaman ve eğitim verdiğin genci başka bir işe yeniden sıfırdan başlatmak,
mühendis harcamanın dik alasıdır. Yasal olarak pilot adayı olmak için 17 yaşını
tamamlamış olma şartı aranır. Yani uçmaya 16 yaşında başlayabilir.
“İlk yalnız uçuşundan önce
17 yaşını tamamlamış olmak. Ancak entegre kurslara başlayacak adaylar için 16
yaşını tamamlamış olmak yeterlidir.”
Gel
gör ki havacılık bir meslek değildir ve alakasız yerlerde havacılık ile ilgili
kural, yasa ve talimat çıkaran ayrı ayrı kuruluş ve kurumlar mevcuttur. YÖK
SHGM’yi, SHGM de YÖK’ü tanımaz ama her ikisi de “lisans” vermektedirler..!
Pilav
nerede ise milli yemeğimiz olmuştur ama kuru fasulye artık çok pahalı
olduğundan hep “pilav üstü az kuru” yemekteyiz.
Böylece
az ödediğimizi zannederek çok pahalı bir beslenme gerçekleştiriyoruz..!
Ne
diyelim, “Afiyet olsun.!”
161128