. . . Koltuk…
29 Nisan 1985 senesinde RAI-2'de saat 23:10'da yayınlanmaya başlayan Renzo ARBORE'nin “Quelli della notte”
programının Ma la notte no ile açılışından çok programın kapanış
şarkısı Il Materasso aklıma geliverdi.
Gecenin geç saatlerindeki kapanış şarkısında Renzo diyor ki:
Biraz yorulmuş ve şöyle bir dinlenmek
isteyene iskemle iyi gelir,
Bir yerde oturup sohbet edeceksen, koltuktan en güzelidir,
Açık havada aylaklık için en uygunu hamaktır,
Televizyon karşısında ise
divan gibisi yoktur,
Ama yatak, var ya o yatak, yatak
gibisi yoktur,
Yatak mutluluktur...
Her tür “oturak” şarkılara konu olabilir ama uçak
koltuğu henüz olamadı.
Şimdilerde uçak
şirketleri yatak, divan, koltuk ve iskemle
çeşitleri ile karşımıza çıkmakta.
Havayolu yolcusu uçuşunda sırasıyla zaman, ücret, kazanım, servis ve son olarak
da rahatlık ararmış…
Boeing sözcüsü Sean Griffin, kısa mesafeli uçuşlarda yolcuların önceliklerini şöyle sıralıyor;
1-İstedikleri saat dilimde sefer
bulmak,
2-Güzel bir fiyat yakalamak,
3-Dahil oldukları programdan geri kazanım,
4-Yolcu Hizmet kolaylığı,
5-Rahatlık.
Ama, 6 saat üzeri uçuşlarda bu sıralama, baştan
sona değişmekte.
İstenilen saat
diliminden sonra hemen rahatlık, ikinci sırayı almakta.
Boeing’den Uçak Koltuk Yerleşim uzmanı Klaus Brauer, seneler boyunca yaptıkları araştırmaya gore, ister inanın ister inanmayın,
bir yolcunun kendini en rahat hissettiği durum, yanındaki koltuğun boş olması
ile tavan yapmakta diyor.
Yolcuları daha
sıkışık koltuklara oturtarak hoşgörülerinin sınırı denemekte şirketler.
Şirketler, uçaklara
daha fazla yolcu alabilmek için, yolcuları sıkıştırmaktalar.
Yıllar geçtikçe,
yüksek ücretli hatlarda yolcu sayısına parallel gelir arttırmak için şirketler, artık koltukları daraltmakta.
Nerede ise
20 yıldır bir sırada 9 koltuk ile üretilen B.777, 2010’dan itibaren bir sırada
10 koltuk ile üretilmekte.
A380 ilk üretildiğindeekonomi sınıfında bir sırada
10 koltuk vardı. Şimdilerde ise bir çok şirket aynı
sıraya aynen B.737 ile aynı genişlikte
11 koltuk koymakta.
1970-80 döneminde Boeing ve Airbus uzun mesafe uçuşlarında
18’ genişlikte koltuk ile üretilirken, geniş gövde uçaklar
ile bu genişlik
18,5’ olmuştu. Şimdilerde ise B777 ve B787 17’ ile, A350 ise 18’ ile üretilmekte.
A330 içinde aynı. 8 yerine
bir sırada 9 koltuk.
B.787 satın alan
şirketlerin %90’I, ekonomi sınıfı için bir
sırada 8 koltuk yerine 9 koltuk tercih etmişler.
Emirates’den Mr. Clark “İşe yarıyor” diyor.
“Yiyecek ve TV, insanları büyülüyor..!”
Bknz: The Incredible Shrinking Plane Seat
Uçaklar büyüdükçe,
ekonomi sınıfı koltuklar küçülüyor.
Bu gidişat, bir çok kişinin dikkatini
çekmiş olmalı ki, gelişme diye
isimlendirilen bu uçurum, artık ekonomi
ile izah edilemeyecek bir duruma gelmiş.
En ilginci ise Triz-Journal’ın yazdıkları.
Gidişat bizi
böyle seyahat etmeye zorlar gibi görünse de, Transportation / Aviation’dan Lloyd Alter 9 Tem 2009 da
bu konu üzerine
ciddi bir çalışma yapmış. Böyle giderse,
gelecek budur diye!
Tüm bu
sıkıştırmalardan yolcunun rahatsız olmaması için, bazı şirketler de paralı
“koltuk seçimi” yaptırarak kendilerine ek ücret, yolcuya da psikolojik rahatlık
sağlama yolunu seçiyorlar.
Halbuki Jhon Denver’ın “Leaving on a Jet Plane
” şarkısı 1966’da piyasaya çıktığında, uçak yolculuğu
en lüks seyahat şekliydi dünyada. Şimdilerde ise bir 737’de uçmanın fantezi
örneklerinden birini Dierks Bentley “Drunk On A Plane
Sevgiler
150518