SMS Cameras
Son 10 senedir yurtdışı uçuşlarımda, karşımdaki ekrandan hep dışarıyı seyrediyorum.
Bir kamera önde, bir kamera arkada, bazen tekerlerlerde bile oluyor.
Toplam cock-pit uçuşumun 3.500 saat üzeri olması bile heyecan duymamı engellemiyor. Her anı ilginç geliyor bana.
Her konuda olduğu gibi, karayolları kaza sigortası konusunda da Rusya, çok önemli ve örnek olacak bir uygulamaya yer vermişti. Sigorta kapsamına giren tüm arabalara “Cam Corder” koymuştu. Böylece durum tespiti için kayıtların incelenmesi, gerçekten çok önemli yardımcı veri deposu haline gelmişti. Sadece sigorta kapsamındaki araçlar için değil, etrafta olan biteni anlamak açısından da çok önem arz eden bir delil olmakta.
Şimdilerde hemen her yolcunun üzerinde bu ve buna benzer görüntülü kayıt sistemleri var. Amatöründen profesyoneline kadar, her türlüsü her yerde. Kalite ve çeşit istemediğiniz kadar çok.
Görüleceği üzere fiyatları pek de pahalı değil.
Artık yeni sistem tüm uçaklarda bu ve buna benzer görüntüleri, daha uçağa binmeden görüp-göremeyeceğinizi, şirketin sayfasından öğrenebiliyorsunuz.
OnBoard_in-flight_Entertainment
“All passengers can watch takeoff and landing
on two cameras mounted at the front and back
of the aircraft.(Flight Camera)”
Havacılıkta Kabin İçi Uçuş Eğlence Sistemi “On Board In-Flight Entertainment” kapsamında değil de, resmi olarak CVR ve/veya FDR için yardımcı veri olarak kullanılması ne kadar olası?
Teknik açıdan bir engel yok ama yasal uygulama henüz başlatılmamış. Belki de başlamıştır.
Eğer bir şirket, Uçuş İşletme El Kitabına bu sesli video kayıtlarının CVR ve FDR gibi aynı yasal kapsamda değerlendirileceğini ve kullanım şartlarını da açıklayan bir madde koydu ise, elbette resmen yasal bir kayıt ortaya çıkacaktır.
Bu kayıtlar sadece uçaklar ile sınırlı değildir.
FAA, belirli bir program çerçevesinde Hava Meydan ve Limanları için gözlem kameraları koymaya ve görüntüleri yayınlamaya başladı bile. Bu görüntüleri anlık meteoroloji ile birlikte vermesi de çok yararlı olmuş. Bu görüntüleri ve bilgileri “Airport Familiarization” kapsamında bile kullanabilirsiniz.
24 Ocak 2010 tarihinde olan bir kazanın mahkemesi, 20 Kasım 2013 tarihinde bitti ve karar açıklandı.
Asıl amacım uçaklarda bu sesli görüntü sistemin kullanılması ve yaygınlaşmasını desteklemek idi. Hiç olmaz ise bazı konuları ve/veya araştırmaları hızlandırabilir ve 4 sene kadar süren mahkemelere ve gereksiz tutukluluk sürelerine engel olunabilir diye gündeme getirmek istedim. Keşke bu görüntülü kayıt cihazı o dönemde kullanımda olsaydı diye düşünmeden edemedim.
Sonra olayın detayları beni derin düşüncelere saldı.
Olayın ele alınışı, Follow-Me aracı sürücüsü ile Kaptan Pilotun yok yere karşı karşıya getirişi, ortada asıl sorumlu teknisyenin olmayışı, vs.. hep içinde bulunduğumuz ileri demokraside çarelerin nasıl tükendiğini ortaya koyan durumlar. Beni asıl üzen ise, hala yapılan hatalardan ders alınmayışı.
The maintenance
person responsible for dispatching the aircraft is responsible for ensuring that the
company de-icing/anti-icing procedures have been properly
and fully applied prior to
the departure of the aircraft.
Elbette Uçuş İşletme El Kitabının bir yerinde bu ya da buna benzer bir kayıt mevcuttur. Olmaması ise ayrı bir gaflet olarak nitelendirilmelidir. Her iki durumda da olay vahimdir.
Hataların fark edilmemesi, ya da bunu fark edecek yetenek ve eğitimli kişilerin olaya dahil edilmemesi geçmiş için ayrı bir üzüntü, gelecek içinse ayrı bir endişedir.
Apron Techizat Operatörü Güven Alkan’ı rahmetle anarken, böyle bir olaya asıl sebep olanları da burada anmadan geçmek haksızlık olur.
(……. ……. ……. ……. …….) Burayı da sizler doldurun!
SHY SMS
Tanımlar ve kısaltmalar
Madde 4 – (1)
Bu Yönetmelikte geçen;
(2)
Bu Yönetmelikte yer almayan tanımlar için, ICAO Doküman 9859 …..
dendiği için (aslında yasal tanımların bu belgede oluşu nedeniyle) sistemi şöyle bir gözden geçirelim.
SHY SMS
SMS: Emniyet yönetim sistemini,
Doc. 9859 Safety Management System
A systematic approach to managing safety, including the necessary organizational structures, accountabilities, policies and procedures.
SHY SMS
Emniyet: Kabul edilemez risk hasarının giderilmesi amacıyla gerekli önlemlerin alınmasını,
Doc. 9859 Safety is:
The state in which the possibility of harm to persons or of property damage is reduced to, and maintained at or below, an acceptable level through a continuing process of hazard identification and safety risk management.
12 Aralık 2010 tarihinde SMS ile ilgili ilk yazımı yazarken, elbette bu kazanın takipçisi değildim. Asıl amacım SMS’i tanıtmak, okuyucuları bilgilendirmek ve konuya ilgilerinin artmasını sağlamaktı.
05 Ocak 2011 de bir daha, 24 Ocak 2011’de bir daha, 07 Şubat 2011’de bir daha, 09 Şubat 2011’de bir daha, ve en son da 13 Eylül 2013’de bir daha.
Gerçekten Sivil Havacılık içimize mi işlemiş, yoksa yine “gibi davranıp” yapar gibi görünerek birbirimizi kandırmaya devam mı ediyoruz?
Şimdi geldiğimiz noktayı bir gözden geçirip, Orhan Veli’nin şu şiirini hatırlayalım;
VATAN İÇİN:
Neler yapmadık şu vatan için!
Kimimiz öldük;
Kimimiz nutuk söyledik.
Sevgiler
131124