PF ve PNF
Tarifi
olmayan her kavram, kargaşa yaratır.
Şimdi
bazı tarifleri hatırlayalım;
Commander
Bir
uçuşa tayın edilen "Sorumlu pilot"tur.
F/O
En az iki
kişilik cockpitte, JAR'a
göre ilgili uçak için Type Rating
sahibi, FAA'ye göre ilgili uçak için TR sahibi olması
gerekmeyen ikinci pilot.
PF
Uçuş
sırasında kumanda sahibi, uçağı uçuran pilottur. Bu pilotun Commander
olması ya da olmaması önemli değildir.
PNF
Uçuş
sırasında uçan pilota yardım eden ikinci pilottur. Bu pilotun Commander olması ya da olmaması önemli değildir.
Uçakların
gerek tip eğitimlerinde standart, gerekse şirket usullerine göre kurallaşmış (SOP)
görev dağılımında PF ve PNF olarak bu görevler belirlenmiştir.
Bahsi geçen örnekleri açalım.
Bir uçuşa iki Capt atanabilir. Aynı yeti ve tecrübe düzeyindeki bu
pilotlardan biri Commander olarak atanır.
JAR’a göre Commander olarak atanan Capt'ların
en az birinin "Sağ Koltuk" eğitiminin olması zorunludur.
Genelde bir
uçuşa bir Capt ve bir F/O atanır ve Kaptan eğitimi almış
olan da Commander olarak atanır.
Her iki örnek
için geçerli olan tek bir şey vardır.
Commander, uçuş
kontrol yetkisini devretmedikçe, yani "Kumandalar sende" dedikten
sonra "Kumandalar bende" cevabını aldığında, ikinci pilot artık
kumanda yetkisini devredene kadar PF olarak uçar.
F/O saat
doldurmak zorundadır ve uçuşlarda bu yetki sürelerini uçuş defterine yazarlar.
Bu kumanda
devirleri, Pilot Flying, Pilot Not Flying olarak adlandırılır.
Bu yetki
devirleri aslında görev devirleri anlamına da gelmektedir.
Bir kaptan,
eğitim için ikinci pilota kumandayı devrettiğinde, uçağı ikinci pilot uçurur.
Bu arada Capt. PNF olur.
Seviye
uçuşlarında Capt. cockpit
içerisinde kalsa da, cockpit dışına çıksa da
kumandayı istediği zaman ikinci pilota devredebilir ama Commander
sorumluluğu, kumandaları devretmiş olsa bile yine kendisindedir, devredemez.
PF,
kumandaların kontrolünü o an elinde bulundurana denir.
Sevgiler
081118