ULUSLARARASI TİCARİ HAKLAR
INTERNATIONAL
AIR TRANSPORT
AGREEMENT
The States which sign and accept
this International Air Transport Agreement, being members of the International Civil
Aviation Organization, declare as follows:
ARTICLE I
Section 1
Each contracting State grants to
the other contracting States the following freedoms of the air in respect of
scheduled international air services:
(1) The privilege to fly
across its territory without landing;
(2) The privilege to
land for non-traffic purposes;
(3) The privilege to put
down passengers, mail and cargo taken on in the territory of the State whose
nationality the aircraft possesses;
(4) The privilege to
take on passengers, mail and cargo destined for the territory of the State
whose nationality the aircraft possesses;
(5) The privilege to
take on passengers, mail and cargo destined for the territory of any other
contracting State and the privilege to put down passengers, mail and cargo
coming from any such territory.
With respect to the privileges
specified under paragraphs (3), (4) and (5) of this section, the undertaking of
each contracting State relates only to through services on a route constituting
a reasonably, direct line out from and back to the homeland of the State whose
nationality the aircraft possesses.
The privileges of this section
shall not be applicable with respect to airports utilized for military purposes
to the exclusion of any scheduled international air services. In areas of
active hostilities or of military occupation, and in time of war along the
supply routes leading to such areas, the exercise of such privileges shall be
subject to the approval of the competent military authorities.
- / -
ICAO ana sözleşmesine göre bu
haklar mevcuttur.
Diğer haklar, ikili antlaşmalar ile gerçekleştirilir ve ICAO maddeleri esas alınarak diğerleri de kabaca bu sıraya göre isimlendirilmiş ise de, kabotaj hakkı gibi daha birçok hak zaten uygulanmaktadır.
Şimdi bu hakları, anlaşmadaki sıralarına göre inceleyelim. İşte bu sıraya göre (Article.1 – Section.1) isimlendirilen hak’lar.
1. Trafik hakkı: Bir hava aracının yabancı ülke topraklarına
inmeksizin uçma hakkıdır. Bir ülke havayoluna, diğer bir ülkenin hükümranlık
sahası üzerinde uçma hakkı vermesidir. “Transit geçiş hakkı” da denir.
2. Trafik hakkı: Bir hava aracının ticari amaç dışında bakım, onarım
veya yakıt almak gibi teknik sebeplerle diğer ülke topraklarına inebilme
hakkıdır. “Teknik iniş hakkı” da denebilir.
*Uluslararası Transit Sözleşmesi 1. ve 2. trafik
haklarını kapsamaktadır.
3. Trafik hakkı: Bir hava aracının ticari bir amaçla kendi ülkesinden
diğer bir ülkeye yolcu, yük ve posta taşıma hakkıdır.
4. Trafik hakkı: Bir hava aracının ticari bir
amaçla başka bir ülkeden kendi ülkesine yolcu, yük ve posta taşıma hakkıdır.
5. Trafik
hakkı: Uçağın
kayıtlı olduğu devletten, başka bir devlette bulunan yolcu, yük ve postayı
trafik hakkını veren devlete taşımak ve yine bu devletten aldığı yolcu, yük ve
postayı üçüncü ülkelere götürebilme hakkıdır. Yani, kendi ülkesinde başlamak
veya sona ermek kaydıyla bir ülke havayolunun diğer iki ülke arasındaki trafiği
taşıma hakkıdır.
Bu uygulama
karşımıza üç şekilde çıkabilir:
a) Geri noktalardan Antlaşmalı
Devlete taşıma
b) Ara noktalardan Antlaşmalı Devletlere taşıma
c) Antlaşmalı Devletlerden ileri noktalara taşıma
Bu ayrıcalıklar, ilgili ülkelerce
karşılıklı yasa olarak kabul edildiğinde ancak ilgili taraflar için“hak”
olurlar.
6. Trafik
ayrıcalığı: Bir hava aracının ticari bir
maksatla yabancı bir ülkeden kendi ülkesine getirdiği yolcu, yük ve postayı
transit olarak yani gümrüğe sokmadan diğer bir ülkeye götürebilme hakkıdır.
Diğer bir deyişle, bir ülke havayolunun kendi ülkesi üzerinden geçmek kaydı ile
diğer iki ülke arasındaki trafiği (yolcu, yük ve postayı) taşıması hakkıdır.
(esasen 3. ve 4. Trafik Haklarının birleşenidir)
7. Trafik
ayrıcalığı: Bir hava aracının kendi ülkesi dışında başlayan bir
uçuşunda iki yabancı ülke arasında ticari amaçla yolcu, yük ve posta taşıyabilme
hakkıdır. Yani, kendi ülkesinde başlamaksızın veya sona ermeksizin bir ülke
havayolunun diğer iki ülke arasındaki uçuş icra etme hakkıdır.
8. Trafik
ayrıcalığı: Kabotaj, yani yabancı bir hava aracının bir ülke içindeki iki milli nokta arasında
ticari amaçla yolcu, yük ve posta taşıma, bir ülke havayolunun diğer bir
ülkenin trafiğini (yolcu, yük ve postayı), o ülke içindeki iki nokta arasında
taşıma hakkıdır. Kabotaj esasen taşıyıcının kayıtlı olduğu ülkede başlayan ve
sona eren taşımalar için diğer bir deyimle iç hat taşımalar için de kullanılır.
8’inci Trafik Hakkı ile iç hat taşıma hakkının diğer bir ülkenin havayoluna
verilmesi söz konusudur.
9. Trafik ayrıcalığı: Kod paylaşımı, Bir uçuşun aynı
hat üzerinde birden fazla şirket tarafından sunulması. Yolcu artık şirketlerin
değil hat’ların yolcusu olmuştur. Yolcunun hangi şirketin uçağı ile uçtuğu
önemli değildir, gideceği yere en kısa sürede varması önemlidir. Artık bir
varış noktası için Hava meydanlarında birden fazla şirketin uçuş numarası
görünmektedir.
EU (AB), sınırları kaldırınca, bu haklar 11 devlet için uygulanmıyor, çünkü tek sınır olarak kabul ediliyor. Yeni katılan ülkeler ise mevcut hakları ve ulusal ayrıcalıkları ikili antlaşmalarla düzenlemekte. Belirli bir geçiş döneminden sonra onlar da tek sınır içerisine girecekler.
Dünyanın geri kalan ICAO’ya üye ülkeleri ise tüm bu ayrıcalıkları, ikili antlaşmalarla belirlemektedirler. Bu belirleme, ekonomik, sosyal, kültürel ve politik durumlar çerçevesinde yapılmaktadır.
- 110803
Sevgiler
081029