CG ve İpuçları

Bu form'da bazı kaptan taleplerinin tartışıldığından bahsediyorsunuz. Kaptan yükleme istemiş, CG istemiş, vs. vs. İsteyebilir, düzeltme de isteyebilir. Sizin yüklemeyi yaparken hangi veriye göre uçağı yüklediğiniz önemlidir.

Öncelikle uçakların %CG ve index değerleri nedir, ona bakalım.

Index, belirli bir noktaya belirli bir ağırlık yüklendiğinde, uçağın CG'sini ne kadar ve hangi tarafa çekeceğini belirten sayıdır.

Uçaklar genelde proje aşamasında, denge merkezlerinin MAC uzunluğunun %20'si civarında olacak şekilde üretilirler.

Yani hedef, Denge Merkezinin MAC üzerinde %20'lik bir mesafede olmasıdır. İşte bu nedenle ideal denge olan MAC'nin %20'si olan Arm mesafesi, bağıl index sayısı olarak esas alınır. Index sayısının üretilmesinde belirli katsayılar kullanılarak, istenilen değerler elde edilir. Bu sayı, uçağın uzunluğuna, ağırlığına yani marka ve tipine göre değişiklik gösterir.

Sizler ise üretilen bu index sayısının kaç olduğunu bir bakışta anlarsınız.

Sözgelimi bir B.738'de %MAC çizgilerinden yukarıdan aşağıya dik olanının yukarıdan başlayıp aşağıda bittiği index sayısı (örneğin 45), bu uçak için ideal denge merkezini (%20) göstermektedir.

Yine sözgelimi bir B.734'de %MAC çizgilerinden yukarıdan aşağıya dik olanının yukarıdan başlayıp aşağıda bittiği index sayısı (örneğin 40), bu uçak için ideal denge merkezini (%17) göstermektedir.

Bir A.321'in %MAC çizgilerinden yukarıdan aşağıya dik olanının yukarıdan başlayıp aşağıda bittiği index sayısı (örneğin 50), bu uçak için ideal denge merkezini (%25) göstermektedir.

Bu verdiğim değerler rasgele seçilmişlerdir. Her uçağın değerleri ayrıdır. Ama prensipten yola çıkarak, artık uçağın yapısal denge merkezini bilmektesiniz.

TOM %CG ile ZFM %CG hep bu dik olan %CG değerine yakın olmalıdır. Uçak boş iken ve/ya da dolu iken değişik durumlarda artık hedefiniz bellidir.

Bu hedefin en çarpıcı yanı, pilotları çok ama çok memnun edecek olan Stab. Trim değerinin de uygun çıkacak olmasıdır.

Bu inceliği kaç pilot bilir bilemiyorum ama daha önce Bilgisayar Üretimi L/S'ler hakkında "Göz ile kontrol imkanı yok" demiştim.

Halbuki elinizdeki her Load & Trim Sheet, size her şeyi açık açık söylemek üzere tasarlanmıştır.

Bilgisayar çıktısı ile uçağa giderken, yanınıza bir de boş form alın. Üzerinde konuşmak daha kolay ve anlaşılır olacaktır.

Bazen sizin ya da pilotun yaptığı hatalı yüklemeyi, bir bakışta bu formlardan görerek, yine görsel olarak düzeltme çarelerini bulmak çok zevklidir.

Artık sizden kim ne istiyorsa onu yerine getirin ama Not hanesine Capt.Request notu düşmeyi unutmayın.

Sevgiler

071116