Dispatcher

 

 

Kelime anlamı, gönderen, sevk eden. Ekibi ve uçağı yayınlanan tarifeye göre.

Elinizdeki tarifeyi uygulayacak şartlar mevcut ise, bu sadece Dispatch görevidir.

Uçak mevcuttur, ekip elinizin altındadır, sizde Dispatch gereğini yaparsınız.

Bunlardan bir ya da birkaçı eksik ise; örneğin uçak, örneğin ekip, ya da yolcu? Ya da siz şartları uygun bulmadığınız için seferi geciktirir yada iptal ederseniz? Kaptanı seferden alır ve yerine seferi uygulayabilecek birini göndermek için gecikmeye sokarsanız devreye OCC girer.

 

Flight Operations Control Center. OCC

 

Belirli kıstaslar vardır. Uçak, ekip ve yolcu. Bunlara ilave Disp tarafından iletilen değişiklik/Aksaklık/Uygunsuzluk vs. vs..

 

Uçağın arızalı geliyor olması, zamanında sefere verilemiyor olması, uçak tahsis/teknik işbirliğini gerektirir.

 

Ekibin zamanında gelemiyor olması, eksik olması, mesaisinin tutmuyor ya da tutmayacak olması, ekip tahsis/ekip planlama ile işbirliği gerektirir.

 

Yayınlanan tarifedeki yolcu sayılarının umulandan az olması, iptal edilen bir başka seferin yolcularının da taşınma zorunluluğunun doğması, fazla yolcu rezervasyonu sorunları vs. vs., ticari koordinatör/satış planlama ve tarife ile işbirliğini gerektirir.

 

Disp tarafından iletilen kapalı meydan, meteorolojik gecikme, dış yatıda ekip sorunu, dışarıda uçak arıza sorunu, dışarıda greve takılma, yakıt ve/veya yağ sorunu, SAFA sorunları, Disp Release sorunları, yolcu transfer sorunları, re-dispatch edilememesi, yedek meydana divert, kalkıştan vazgeçme, vs. vs., Disp ile OCC arasında işbirliğini gerektirir.

 

Dispatch tecrübe kazanıp, çeşitli area larda çalıştıktan sonra, Uçuş İşletme Kontrol Merkezine, Uçuş İşletme Uzmanı olarak seçilebilir. Uçuş İşletme Kontrol Merkezinin asli görevi, şirket politikalarını uygulamak, temel birimler arasında işbirliğini sağlamak ve bu birimleri Genel Müdür adına temsil etmek. (Yurt içi ve yurtdışı).

 

70 gidiş ve 35 dönüş yolcusu olan bir seferi, ya birleştirir, ya düşük kapasiteli bir uçak ile uygular yada iptal eder. Bu seçenekleri Genel Müdür şirket politikası olarak önceden koymuştur. Hangi hatlar öncelikli, hangi hatlar ikinci ve hangileri sona bırakılacak önceden bellidir.

 

OCC, teknik ile, satış ve pazarlama ile, tarife ile, yer işletme ile, uçuş işletme ile, ekip planlama ile ve şirket dışı tüm ilişkide bulunduklarını, şirket politikası çerçevesinde tek elden yönetir. Çok uçak ve çok bölgeli şirketlerde, yine ihtisas grupları (genelde o bölge ile uzun zamandır ilgilenen Flight Operations Officer lar), bu dengeleri koruyarak işlerini yaparlar.

 

Yetkileri son 24 saati kontrol etmektir. Bu son 24 saat için hiç bir kuvvet, bu merkezin onayı, talimatı ve yayını olmadan hiç bir şey yapamaz.

 

Tarife, değişiklik için bile bu zaman dilimi içerisinde merkezden olur almak zorundadır. Bunun çok basit bir nedeni vardır, artık herşey yolunda ise, olduğu gibi gider. Bir aksaklık olursa ( ki her zaman olur), örneğin artık tarife ne kadar yırtınsada teknik uçak veremiyor ise bir işe yaramaz. Eğer çözülebilecek bir sorun ise OCC çözer. Bu nedenle son 24 saat tüm müracaatlar OCCye yapılır.

 

Teknik uçakları paylaştırmıştır. Ekip planlama pilotları ayarlamıştır, hostesleri organize etmiştir, iç ve dış meydanlara günlük yer işletme planı dağıtılmıştır, (ki uçak Reg, ekip isimleri, yolcu durumları, pass ekip, gelen ekip, çıkan ekip, uçacak olan ekip, kim hangi otelde, saat kaçda alınacak, inenler hangi otele gönderilecek, kimler stand-by, mesaileri kaçta bitecek) ve tüm meydanlara ayrı ayrı gönderilmiştir. New-York, Singapur, Tokyo, Cape-Town, Ankara, Antalya, Cidde, vs. vs.

 

Şimdi bu istasyona uçağınızın inemediğini, başka bir meydana yöneldiğini yada kalkamadığını düşünün.

Yada şöyle diyelim. Ankarayı gece sis bastı. Istanbul da uçak ve yolcular hazır, ekip Ankara’dan gelecek.

Daha güzel olanı ise, Disp yarın Ankara nın sisli olacağını bildirdi, nasıl tedbir alırsınız. (var mı böyle bir Disp? Vardır, vardır)

 

Görüleceği üzere, bir havayolundaki tüm birimleri ilgilendiren harekat kontrol merkezi diye bir bölüm olmaz ise, saha dispeçerinin (area dispatcher) tek başına tüm bu organizasyonu yapması beklenemez.

Zaten Disp, şirket politikalarını bilmek zorunda değildir, o işini yapar, bölgesini ve bölgesinin özelliklerini çok iyi bilmek zorundadır. Sadece OCC vardiya şefi, şirketin tüm kilit müdür ve elemanlarının telefonlarını bilir ve sadece gerek gördüğünde bilgi verir, bilgi paylaşır ya da talimat ister.

 

Üç uçaklı bir şirkette OCC gerekmez, ya da kim olsa yapar fikri yanlıştır. OCC bir birikimdir. Şirketi şirket yapan kurallar burada oluşur, gelişir ve herhangi bir şirket hakkında ne düşünüyor iseniz, bu o şirketteki OCC nin eseridir. (OCC kurulmuş ya da yok fark etmez, biri karar vermiştir artık).

 

Sevgilerimle

 

Servet BAŞOL

070901