Türkçe Havacılık Sözlügü - VocaTurk - Aviation Vocabulary in Turkish
|
Havacılık |
Deyim ve Kısaltmalar |
Sözlüğü |
|
|
|
Servet
BAŞOL |
ATCo 216 |
FOO 56 |
|
SB-DvK
Sözlüğü 3.düzenleme 130913
Havacılık
Deyim ve Kısaltmalar Sözlüğü
3. Baskı |
|
İlk defa bir SHGM Talimatı (SHT OPS-1) 232 adet tanım ve kısaltma ile yayınlandı. Bu güne kadar SHGM’nün
tüm yayınları içerisindeki tanım ve kısaltmalar toplamı, bu adede
yaklaşamıyor bile. Resmi tanımların eski talimat ve yönetmeliklerle çakışması olası olsa bile, Anayasa Md.90 son ve hem de “Bu Talimatta belirtilmeyen tanımlar için ülkemizin üyesi bulunduğu uluslararası sivil havacılık kuruluşları tarafından yayımlanan dokümanlarda belirtilen tanımlar geçerlidir” ifadesi, bu sözlüğün yeniden düzenlenmesine neden olmuştur. Doğaldır ki sözlüğü bir temele oturtacak ve uluslar arası sözleşmeler gereği ICAO yayınlarını temel alarak işe başlayacaktım. Ne de olsa kanun olarak kabul ettiğimiz tanımların asıllarını bilmek zorundayız. Sırası ile Ek’ler (Annex’s)
, sonra Doc.9713 ve ilgili diğer belgeler, sonra bazı EU OPS-1 terim ve
kısaltmaları ile DHMI’nin bazı eğitim kitaplarından da ilgili verileri
kullanarak içeriğini zenginleştirmeye çalıştım. Türkçe çeviri ve mesleki kavramların ifade
edilmesi, sadece yapılan işi iyi bilmekle sınırlı olmayıp, konuşulan dili ne
kadar iyi bilip yazdığınıza bağlı bir beceri ile de orantılıdır. Bu beceriyi hukuk ile birleştirmek ise
apayrı bir eğitim süreci gerektirir. Havacılıkta 43 seneyi geride bırakmış,
yabancı dilde sayısız mesleki kitap yazmış biri olarak, yazdıklarım arasında
en zorlandıklarımın “Türkçe” yazdığım kitaplardır dersem şaşırmayın. Tüm sözcükler yer almamış olsa bile,
mesleki temel sözce ve kısaltmalara yer verilmeye çalışılmış, Yabancı terim
ve kısaltmaların çevirisi tarafımdan yapılmış olup diğer ulusal
kurumlarımızın yaptığı tanımlar (adı parantez içerisinde) verilmiştir. ‘Mektepli’ ve ‘Alaylı’ herkesin elinin
altında olması gerektiğine inandığım bu sözlük, NGAP kapsamında Havacılık
İngilizcesi bilen öğrenci yetiştirmeye başlanana kadar elimizin altında
olması gerektiği inancındayım. Sevgilerimle |
|
Servet BAŞOL ATCo & FOO |
|
|
|
|
|
English |
Türkçe |
|
|
A Alpha |
(AL-FA) ( • – ) |
Abeam |
Kerteriz
(dik açı) |
(SHY-Deniz) Herhangi bir cismin yönü ile esas
alınan yön arasındaki açı. (DHMI) Bir
uçağın; bir fix, nokta veya yerin yaklaşık 90º sağında veya solunda olmasını
ifade eder. Bu terim, kesin bir noktadan çok genel bir konumu gösterir. |
|
Ability |
Yetenek |
(DHMI) Hava Trafik
Kontrolörlerinin seçiminde esas olan, iş konusunda özel eğitim almadan veya
tecrübe kazanmadan kişinin işin koşullarına yatkınlığı ve kendisinden
katabileceği zihinsel yeterliliktir. |
|
Ability
Tests |
Yetenek
Sınavları |
(DHMI) Yetenek Testleri: Bilgisayar aracılığı ile veya yazılı olarak farklı
konulardaki yeteneklerin sınanması. (Örnek, hafıza, dikkat, sezgi, üç boyutlu
düşünebilme kabiliyetleri) |
|
Ab
Initio Trainee Controllers |
Başlangıç
Eğitimindeki Kontrolörler |
(DHMI) Kontrolör Adaylarına Verilen Başlangıç
Eğitimi: Konu ile ilgili deneyimi
olmayan adaylara, teorik yeterlilik kazandırabilmek için verilen temel
eğitim. |
|
Abort |
Sonlandırma |
(DHMI) İptal Etmek: Önceden planlanmış bir uçak hareketinin iptal
edilmesi veya yarıda kesilmesidir. |
|
Above Mean Sea Level (AMSL) |
Ortalama
Deniz Seviyesinden olan Yükseklik |
Absolute Accuracy |
Kesin
Doğruluk |
(DHMI) Dünya
koordinat sistemine göre tanımlanmış bir noktanın, küreselleşmeden
kaynaklanan sapma oranı. |
|
Absolute Co-Ordinates |
Kesin
Eş-Düzenler |
(DHMI) Kesin Koordinat: Bir noktanın dünya koordinat sistemine göre yerinin
tam olarak belirlenmesi. |
|
Accelerometer |
Hızlanma
Ölçer |
(DHMI) Hızlanma Ölçüsü: Uzunlamasına-yanlamasına-dikey (üç boyutlu) olarak
hız ölçülmesinde kullanılan cihaz. |
|
Accelerate-stop distance available
(ASDA) (Annex-6) The length of the take-off run available plus the
length of the stopway, if provided. |
Kullanılabilir
hızlanma-durma mesafesi (Annex-6, 14) Kullanılabilir kalkış koşu
mesafesine eğer varsa ilave edilen, durma uzantısı uzunluğu. |
(SHT OPS-1) Mevcut
hızlanma-durma pist uzunluğu (DHMI) accelerate-stop distance available - mevcut
hızlanma-durma mesafesi; Mevcut kalkış koşu mesafesi artı, varsa, durma
uzantısının uzunluğu. |
|
Acceptability |
Kabul
Edilebirlik |
(DHMI)
Kullanıcının bir sistemin varlığını ve kullanımını kabul etmesi ile
gerçekleşir. Pratikte kullanıcı ihtiyaçları karşılanmıyorsa sistem atıl
duruma düşebilir. |
|
Acceptance
Tests |
Kabul
Sınamaları |
(DHMI) Kabul
Etme Testleri: Sistem kurucu (mükellef) ile idari kurum arasındaki
şartnameye göre radar sistem performansının etkin kullanımının analizi ve
projeye uygunluğunun belirlenmesi süreci. |
|
Accepting
Unit |
Teslim
Alan Birim, Kabul eden Birim |
(DHMI) Kabul Eden Ünite -
accepting unit; Uçağın kontrolünü
üstlenecek bir sonraki kontrol ünitesi. |
|
Accept |
Kabul |
Acceptance |
Kabul
Etme, Onaylama |
Accident ACCID; aircraft accident (Annex-17
- Doc.9713) An occurrence associated
with the operation of an aircraft which takes place between the time any
person boards the aircraft with the intention of flight until such time as all
such persons have disembarked, in which: a)
a person is fatally or seriously injured as a result of: - being in the
aircraft, or - direct contact
with any part of the aircraft, including parts which have become detached
from the aircraft, or -
direct exposure to jet blast, except when the injuries are from natural causes,
self-inflicted or inflicted by other persons, or when the injuries are to
stowaways hiding outside the areas normally available to the passengers and
crew; or b)
the aircraft sustains damage or structural failure which: -
adversely affects the structural strength, performance or flight
characteristics of the aircraft, and - would normally require major repair or
rep-lacement of the affected component, except for engine failure or damage,
when the damage is limited to the engine,
its cowlings or accessories; or for damage limited to
propellers, wing tips, antennas, tires, brakes, fairings, small dents or
puncture holes in the aircraft skin; or c)
the aircraft is missing or is completely inaccessible. Note
I.- For statistical uniformity only, an
injuty resulting in death within thirty days of the date of the accident is
classified as a fatal injury by ICAO. Note
2.- An aircraft is considered to be missing when the official search has been
terminated and the wreckage has not been located. Note 3.- The type of unmanned aircraft
system to be investigated is addressed in 5.1. Note 4.- Guidance for the
determination of aircraft damage can be found in Attachment G. |
Kaza (ACCID)
Hava
aracı Kazası (Annex-17 - Doc.9713) İşletme amacıyla sefere verilen bir hava aracına; sakatlıkların doğal
nedenlerden meydana gelmesi, kişinin kendisinin neden olması ya da başka
birilerinin neden olması ya da normal olarak yolcu ve ekibin kullanımına
ayrılmış sahaların dışında saklanarak kaçak dolaşım sırasında meydana
gelenler hariç; yolcunun uçmak için binişe başladığı andan tüm bu yolcuların
terk ettiği ana kadar geçen süre içerisinde meydana gelen olay ki; a)
bir kişinin - hava aracında
bulunması nedeniyle - hava aracının,
sökülmüş dahi olsa, herhangi bir kısmıyla doğrudan teması nedeniyle, - motor itiş gücünün
doğrudan etkisi altında kalması nedeniyle ölümcül ya da ciddi yaranlaması, ya
da b) hava aracının hasar ya da yapısal kusuru
sonucu; - hava aracının
yapısal gücünün, veriminin ya da uçuş karakteristiğinin olumsuz etkilenmesi, ve - motor kapakları,
ya da eklentileri, kanat uçları, antenleri, lastikler, frenler, kaplama,
küçük ezikler ya da uçağın gövdesindeki delikler dışında, genelde motor
arızası ya da hasarı sonucu büyük bakım ya da değiştirme gerektiren
etkilenmiş bileşkeler (component), c) hava aracının kayıp ya da tümüyle erişilemez
oluşu, Not-1: Sadece istatistiksel birlik amacıyla
yaralanma, olayın meydana geldiği günden itibaren 30 gün içerisinde ölümle
sonuçlan-dığında kaza, ICAO tarafından ölümcül yaralanma olarak nitelenir. Not-2: Bir hava aracının resmi
araştırmanın bittiği ve enkazın yerinin tesbit edilemediği hallerde, hava
aracı kayıp addedilir. Not-3: İnsansız hava araçları sistem
araştırması 5.1’e göre yapılacaktır. Not-4: Uçak hasar tespiti rehberi
İlave G de bulunmaktadır.. |
(SHY 13) Hava-araç kazası; Uçuş harekatı esnasında, kişilerin tali nedenlerle ve veya kendi kendini veya birbirlerini yaralamaları veya uçuş ekibi ve yolcular için ayrılan yerler dışında saklanarak kaçak seyahat edenlerin yaralanmaları hariç olmak üzere, hav a-aracı içinde veya hava aracından kopan parçalarda dahil olmak üzere hava-aracının herhangi bir parçasının çarpmasıyla veya hava basıncına maruz kalmak suretiyle çok ağır veya derecede yaralanması, motor ve aksesuarlarda meydana gelen arıza ve hafif hasarlar hariç olmak üzere hava-aracının fiziksel yapısının veya performansının ve uçuş karakteristiğinin menfi yönde etkilendiği ve bunların değiştirilmesi veya tamirini gerektirecek derecede hasar ve arızalanması, hava -arasının kaybolması veya enkaza ulaşılamayacak bir yere düşmesi ile sonuçlanan olaylar. (SHY 13) Hava-aracı yer kazası; hava - aracının uçuş harekatı dışında bakım,
onarım, arıza giderilmesi, yerde çalıştırılması, yer araçları veya insan gücü
ile yer değiştirilmesi esnasında araç çarpmaları veya yangın, tabi afetler ve
diğer sebeplerle hasara uğraması veya arızalanması ile sonuçlanan olaylar. (SHY 13) Küçük kaza; uçuş harekâtı esnasında bir veya daha fazla hava - aracının hafif
hasara uğraması ile sonuçlanan hasarlar. (SHY 13) Büyük kaza; uçuş harekâtı esnasında bir veya daha fazla hava - aracının ağır hasara uğraması ile sonuçlanan kazalar. (DHMI) Kaza; accident; Uçuş amaçlı olarak herhangi
bir personelin uçağa binmesi ile söz konusu personelin tamamının uçağı terk
etmesi arasında geçen sürede, uçak operasyonlarıyla ilgili olarak tanımlanan: a. Bir
kimsenin ölümcül veya ciddi yaralanma durumları; b. Uçaktan
kaynaklı hasar veya yapısal yetmezlik durumları: - Uçağın yapısal
dayanıklılığının, performansının veya karakteristiklerinin olumsuz etkisi, - Normal olarak
tamir veya etkilenen parçanın değiştirilmesini gerektiren haller, motor
arızası veya hasarı hariç, hasar motorla sınırlandırıldığında motoru
çevreleyen metal aksam ve aksesuarlar veya;
pervanelerle, kanat uçlarıyla, antenlerle, frenlerle, lastiklerle, uçağın
aerodinamik yapısı ile uçak kaportası üzerindeki küçük oyuklar/çöküntüler veya
deliklerle sınırlandırılmış hasarlar; veya c.
Uçağın kayıp ya da uçağa
ulaşılamaması durumu |
|
Accident Data Report |
Kaza
Veri Raporu |
(DHMI) Kaza
Bilgi Raporu: Uçak kazası soruşturma raporunu ifade eder. |
|
Accuracy - system accuracy (Doc.9713)
A degree of conformance between the
estimated or measured value and the true value. Note.-
For measured positional data
the accuracy is normally expressed in terms of a distance from a stated
position within which there is a defined confidence of the true position
falling. |
Hassaslık
– Doğruluk.
Sistem Hassaslığı (Doc.9713) Tahmin edilen ya da ölçülen değer ile gerçek değer arasındaki uyum
derecesi. Not:
Ölçülmüş durum verilerine göre hassaslık, genelde durumun gerçek değer
sapması ile ifade edilen tanımlanmış güvenli mesafesidir. |
(DHMI) Doğruluk
- accuracy; Öngörülen veya ölçülen değer ile gerçek değer arasındaki
uygunluk derecesi. |
|
Accountable |
Sorumlu
|
Accountable Manager (EU
OPS-1, Art.1,175.h) The operator must have nominated an
accountable manager acceptable to the Authority who has corporate authority
for ensuring that all operations and maintenance activities can be financed
and carried out to the standard required by the Authority. |
Sorumlu
Müdür (EU
OPS-1, Art.1,175.h)
İşletici, tüm işletme ve bakım
faaliyetlerinin finanse edilmesini ve Otoritenin gerekli kıldığı
standartlarda yürütülmesini sağlayacak kurumsal yetkiye sahip, Otorite
tarafından kabul edilebilecek bir sorumlu
müdür görevlendirmek zorundadır. |
(SHT OPS-1, Md.36/8) İşletici,
tüm operasyonların ve bakım faaliyetlerinin finanse edilmesini ve Genel
Müdürlüğün gerekli kıldığı standartlarda yürütülmesini sağlayacak kurumsal
yetkiye sahip, Genel Müdürlük tarafından kabul edilebilecek bir sorumlu müdür görevlendirmek
zorundadır. (SHY 6a Md.20.a) Sorumlu Müdürün; işletmecinin tüm
operasyonlarının ve bakım aktivitelerinin Genel Müdürlük tarafından gerekli
kılınan standartları ve işletmeci tarafından tanımlanan ilave şartları yerine
getirmek üzere finanse edebilecek ve yürütecek, ayrıca işletmeyi tek başına
temsil edecek yetkiye, (SHY 145, Md.13.a) Sorumlu müdürün; bakım
kuruluşunun tüm faaliyetlerini ve bakım aktivitelerini Genel Müdürlük
tarafından gerekli kılınan standartları ve tanımlanan ilave şartları yerine
getirmek üzere finanse edebilecek ve yürütecek, ayrıca bakım kuruluşunu tek
başına temsil edecek yetkiye sahip olması ve müşteri tarafından istenen tüm
bakımın bu Yönetmelik şartlarına göre yapılmasını sağlaması ve bu Yönetmelik
ve JAR–145 konularında temel bilgiye sahip olması gerekir. Sorumlu müdür, emniyet ve kalite politikasını
kurmaktan ve geliştirmekten sorumludur. (SHY-M, Md.31.a) Tüm
uçuşa elverişliliğin sürekliliği yönetim faaliyetlerinin bu Yönetmeliğe uygun
olarak yürütülmesinden sorumlu bir yönetici tayin eder. Sorumlu yöneticinin; kuruluşun tüm
faaliyetlerini ve aktivitelerini Genel Müdürlük tarafından gerekli kılınan
standartları ve tanımlanan ilave şartları yerine getirmek üzere finanse
edebilecek ve yürütecek, ayrıca kuruluşu tek başına temsil edecek yetkiye sahip
olması ve müşteri tarafından istenen tüm faaliyetlerin bu Yönetmelik
şartlarına göre yapılmasını sağlaması ve bu Yönetmelik ve Part-M ve SHY
145-01/ Part–145 konularında temel bilgiye sahip olması gerekir. Sorumlu yönetici, emniyet ve kalite
politikasını kurmaktan ve geliştirmekten sorumludur. (SHT 121-23, Md.5.a) Genel Müdür: SHGM tarafından
tanımlanan standartlar ve işletme tarafından getirilen ek standartlara uygun
olarak bütün uçuş ve yer harekatı, uçuş eğitimi ve
bakım faaliyetlerinin uygulanmasını güvence altına almaktan sorumlu ve bunlar
için gereken mali kaynak kullanım yetkisine sahip, SHGM tarafından
organizasyonda onaylı en üst düzeyde sorumlu
müdür olarak kabul edilen yetkilidir. |
|
Accounting Management |
Muhasebe
İdaresi |
(DHMI) Muhasebe
İdaresi: Kaynak kullanımında, maddi ve idari sorumlulukların yerine
getirilmesini sağlayan sistem. |
|
Acknowledgement |
Onaylama,
tanıma |
(DHMI) Onaylama:
Kontrolörün durumdan haberdar olması veya uyarılması için özel durumlarda
gönderilen, uyarı veya hatırlatma mesajı. (DHMI) acknowledgement – onaylama; “Mesajımı
aldığınla ve mesajı anladığınla ilgili beni bilgilendir”. (Kontrolörün
durumdan haberdar olması veya uyarılması için özel durumlarda gönderilen,
uyarı veya hatırlatma mesajı.) |
|
Acknowledgement Message |
Onay
İletisi |
Acrobatic Flight (Doc.9713) Manoeuvres intentionally
performed by an aircraft involving an abrupt change in its attitude, an
abnormal attitude, or an abnormal variation in speed. |
Akrobatik
Uçuş (Doc.9713) Bir hava aracının davranışındaki sıradışılık, sıra
dışı davranışlar ve süratindeki sıra dışı değişikliklerin istenerek
yapılması. |
(DHMI) Bir hava
aracının genel durumunda istenilerek yapılan manevralarla meydana getirilen
ani değişiklik, normal dışı bir olay veya hızındaki anormal değişikliklerle
yapılan uçuştur |
|
Acts of Unlawful
Interference (Doc.9713) These are acts or attempted acts such as to jeopardize the safety of
civil aviation and air transport, i.e. -
unlawful seizure of aircraft in flight, -
unlawful seizure of aircraft on the ground, -
hostage-taking on board aircraft or on aerodromes, -
forcible intrusion on board an aircraft, at an airport or on the premises of
an aeronautical facility, -
introduction on board an aircraft or at an airport of a weapon or hazardous
device or material intended for criminal purposes, -
communication of false information such as to jeopardize the safety of an
aircraft in flight or on the ground, of passengers, crew, ground personnel or
the general public, at an airport or on the premises of a civil aviation
facility. |
Hukuk
Dışı Davranış Girişimi (Doc.9713 / Annex 17) Sivil havacılığı ve hava taşımacılığının
güvenliğini tehlikeye düşürecek hareket ya da hareket girişimleridir,
örneğin; - Uçuştaki bir hava aracını kanun dışı yollardan
ele geçirmek, - Yerdeki bir hava aracını kanun dışı yollardan
ele geçirmek, - Hava aracında ya da havameydanında rehin almak, - Hava aracında, havalimanı ya da havacılık
tesisinde zor kullanılarak yapılan saldırı, - Suç işlemek amacıyla hava aracına ya da
havalimanına silah ya da tehlikeli donanım ya da madde ile girmek, - Yerdeki ya da havadaki hava aracının güvenliğini
tehlikeye atacak şekilde yolculara, ekibe, yer ekibine ya da halka bir
havalimanı ya da havacılık tesisinde yalan/yanlış bilgi iletmek. |
Active NOTAM |
Yürürlükteki
NOTAM |
(DHMI) Aktif
Notam: Gün ve zamana göre aktif hale gelen NOTAM. |
|
Active Runway |
Kullanılan
Pist |
Active Way-Point |
Yürürlükteki
Yol-Noktası |
(DHMI) Aktif
Yol-Noktası: Seyrüsefer kolaylığı sağlamak amacıyla belirlenmiş
yol-noktası. |
|
Actual Calculated Landing Time |
Hesaplanmış
Gerçek İniş Zamanı |
(DHMI) Bir
uçağın belirli kıstaslara göre hesaplanan gerçek iniş zamanıdır. |
|
Actual Time Of Arrival |
Kesin
Varış Zamanı |
(DHMI) Kesin
İniş Zamanı: Bir uçağın kesin olarak iniş yaptığı, gerçek iniş zamanı. |
|
AD : Airworthiness Directive |
AD: Uçuşa Elverişlilik Talimatı. |
(SHT OPS-1 /
SHT-21)
Uçuşa Elverişlilik Direktifleri. (SHT-M)
Hava aracı
imalatçısı ve/veya tescil ülkesi Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından
yayımlanmış olan uçuşa elverişlilik direktifleri. |
|
Adherence |
Bağlılık,
Sadakat |
Adequate |
Yeterli,
Uygun, Elverişli |
Adequate Aerodrome |
Yeterli
Havameydanı |
(SHT OPS-1) Yeterli
havaalanı |
|
Adequate Alternate Aerodrome (Annex-6) An adequate alternate aerodrome is one at which the
landing performance requirements can be met and which is expected to be
available, if required, and which has the necessary facilities and services,
such as air traffic control, lighting, communications, meteorological
services, navigation aids, rescue and fire-fighting services and one suitable
instrument approach procedure. |
Yeterli
Yedek Havameydanı (Annex-6) Yeterli yedek Havameydanı, verimli iniş
yapılabilecek şartları karşılayan ve gerektiğinde karşılamaya hazır olması
beklenen ve hava trafik kontrol, ışıklandırma, iletişim kolaylıkları,
meteorolojik hizmeti, gezin yardımcıları, arama ve kurtarma-yangınla mücadele
hizmetleri ve bir adet de aletli yaklaşma yöntemi için gerekli tesisleri ile
hizmetleri bulunan yere denir. |
Adequate Warning Time |
Yeterli
Uyarı Zamanı |
Automatic
Direction Finder (ADF) |
Otomatik
Yönbulma Cihazı |
Adjacent ATC Unit |
Komşu
ATC Birimi |
(DHMI) Komşu
ATC Ünitesi: Birbirinden trafik devralan/ devreden komşu Hava Trafik
Kontrol Ünitesi. |
|
Administrate |
Yönetmek |
Administrator |
Vekil
Yönetici |
(DHMI) İdareci:
Havacılıkla ilgili konularda Ülkesini / Kurumunu temsil eden kişidir. |
|
Admission (Annex-9) The permission granted to a person to enter a State by the public
authorities of that State in accordance with its national laws. |
Giriş
İzni, Katılım
izni. (Annex-9) Bir Devletin yetkililerince, o ülke kanunları
çerçevesinde bir kimsenin o ülkeye girişi için verilen izin. |
Adult |
Yetişkin |
(SHT OPS-1) 12 yaş ve üzeri bay ve bayan birey |
|
Advise |
Tavsiye |
Advisory |
Tavsiye
Niteliğinde |
(DHMI) Tavsiye:
Kontrolörün planlamasına ışık tutan, mevcuttaki veya ileri aşamadaki
uygulamalarında kontrolörü uyaran bir mesaj. |
|
Adviser (Annex-13) A person
appointed by a State, on the basis of his or her qualifications, for the
purpose of assisting its accredited representative in an investigation. |
Danışman (Annex-13) Bir soruşturmada niteliklerinden dolayı resmi
temsilciye yardımcı olması için Devlet tarafından atanan kişi. |
Advisory Circular |
Tavsiye
Niteliğindeki Genelge |
(DHMI) Sirküler: FAA tarafından 14 günde
bir dağıtılan tavsiye niteliğindeki genelgeler. Uçuş emniyeti ile ilgili
bilgileri kapsar. |
|
Advisory Airspace (Annex-2) An airspace of defined dimensions, or designated
route, within which air traffic advisory service is available. |
Tavsiyeli
Hava Sahası (Annex-2 -11 ve PANS-ATM) Hava Trafik Tavsiye Hizmetinin sağlandığı
boyutları tanımlanmış hava sahası ya da belirlenmiş yol. |
(DHMI) İçinde,
uçaklara hava trafik tavsiye hizmetinin verildiği hava sahasıdır. |
|
Advisory Route (ADR) (Annex-2) A designated route along which air traffic advisory
service is available. |
Tavsiyeli
Yol (ADR) (Annex 11, PANS-ATM) (Annex-2) Hava Trafik Tavsiye Hizmetinin sağlandığı
belirlenmiş yol. |
Advisory Service |
Tavsiye
Hizmeti |
(DHMI) Uçuşun
ve uçağın manevralarının emniyetli bir şekilde yapılabilmesi için pilota
verilen tavsiye/ bilgi hizmetidir. |
|
Aerial |
Havasal,
Havai, Havada |
Aerial
Refueling |
Havada
Yakıt İkmali |
(DHMI) Havada
uçuş esnasında, bir uçaktan diğerine yapılan yakıt ikmali. |
|
Aerial Work (Annex-6) An aircraft operation in which an aircraft is used
for specialized services such as agriculture, construction, photography,
surveying, observation and patrol, search and rescue, aerial advertisement,
etc. |
Hava
Çalışması (Annex
6/I-II-III; Annex 17) (Annex-6) Bir hava
aracının tarım, yapı, fotoğraf, araştırma, gözlem ve devriye, arama-kurtarma,
reklam amaçlı uzmanlık hizmeti için yaptığı çalışma. |
(DHMI) Havada
Yapılan İş: Uçuş esnasında özel bir takım faaliyetlerde bulunulmasıdır.
Bunlar fotoğraf çekimi, gözlem, araştırma, keşif, reklam vb. olabilir. |
|
Aerodrome (Annex-2) A defined area on eter water (including any
buildings, installations and equipment) intended to be used either wholly or
in part eter arrival, departure and surface movement of aircraft. Doc.4444
Note.- The term “aerodrome” where used in the provisions relating to flight
plans and ATS messages is intended to cover also sites other than aerodromes
which may be used by certain types of aircraft, e.g. helicopters or balloons. |
Havameydanı
(Annex
2; 3; 4; 6/I; 6/II; 11; 14/I) (Annex-2) Hava araçlarının
yüzeydeki hareketleri, iniş ya da kalkışları için (her türlü bina, tesis ve
donanım dahil) ya tümünün ya da bir kısmının
kullanılmasına yönelik su ya da kara üzerinde tanımlanmış saha. Doc.4444
Not.- Uçuş Planları ve ATS mesajlarında kullanılan “Havameydanı” terimi,
havameydanları dışında belirli tipteki hava araçlarının, ör. Helikopter ve
Balon’ların kullandığı yerleri de kapsaması amacıyla kullanılmıştır. |
(TCK-2920)
Havaalanı (SHT OPS-1 / SHY-6a / SHY-14a / SHY-HUK) Havaalanı (SHY-14b) Havaalanı (SHY-SAFA) Havaalanı (DHMI) Havaalanı
(Aerodrome) (DHMI) Havaalanı (Airport): Uçakların iniş ve kalkışı için planlanmış (binalar ve tesisler dahil) yerde veya suda tesis edilmiş alan. |
|
Aerodrome Beacon (Annex
14/I) Aeronautical beacon used
to indicate the location of an aerodrome from the air. |
Havameydanı
Feneri (Annex 14/I) Bir
havameydanının havadan yerini beli etmesi için kullanılan havacılık feneri. |
(DHMI) Havameydanı Lambası: Bir meydanın yerinin havadan görülebilmesi amacıyla
Kulenin üzerine tesis edilmiş, her yöne ışık verebilen lambadır. |
|
Aerodrome certificate (Annex
14)
A certificate issued by the
appropriate authority under applicable regulations eter operation of an
aerodrome. |
Havameydanı
Belgesi (Annex 14) Bir
havameydanını işletmek için geçerli kurallar çerçevesinde yetkili kurum
tarafından verilen yetki belgesi. |
Aerodrome Controller |
Havameydanı
Kontrolörü |
(DHMI) Meydan Kontrol Hizmeti Veren Hava Trafik
Kontrolörünü İfade Eder. |
|
Aerodrome Control Rating |
Havameydanı
Kontrol Sınıfı |
(DHMI) Meydan Kontrol Derecesi: Meydan Kontrol Hizmetinde Çalışan Hava Trafik
Kontrolörlerinin Sahip Oldukları Derece Türünü İfade Eder. |
|
Aerodrome Control Tower (Annex
11) A unit established to provide air
traffic control service to aerodrome traffic. |
Havameydanı
Kontrol Kulesi (Annex 11) Havameydanı trafiğine Hava Trafik Kontrol Hizmeti
vermek için kurulmuş birim. |
(DHMI) Meydan Trafiğine Hava Trafik Kontrol Hizmeti
Verilebilmesi İçin Tesis Edilmiş, Gerekli Donanıma Sahip Ünitedir. |
|
Aerodrome Control Service (Annex
11) Air traffic control service for
aerodrome traffic. |
Havameydanı
Kontrol Hizmeti (Annex
1; 2; 11; PANS-ATM)
Havameydanı trafiği için hava trafik kontrol hizmeti. |
(DHMI) Meydan trafiklerine hava trafik kontrol hizmeti
verme. |
|
Aerodrome Control Unit |
Havameydanı
Kontrol Birimi |
(DHMI) Meydan Kontrol Ünitesi: Uçağın İniş-Kalkış Safhalarında Sorumluluğunu
Taşıyan Hava Trafik Kontrol Ünitesi. |
|
Aerodrome
Elevation (Annex
14) The elevation of the highest point
of the landing area. |
Havameydanı
Rakımı (Annex 3-4-14/I; PANS-OPS/I; PANS-OPS/II) İniş sahasının en yüksek
noktasının rakımı. |
(SHY-14a) Hava alanı rakımı: İniş sahasının en yüksek noktasının deniz
seviyesinden yüksekliği. (DHMI) Meydan Rakımı: İniş sahasının (pistin), en yüksek noktasının yüksekliğidir. |
|
Aerodrome
Flight Information Service |
Havameydanı
Uçuş Bilgi Hizmeti |
(DHMI) Meydan Kontrol Hizmeti Şartlarının Günün Tamamı Veya
Belirli Bir Bölümü İçin Doğrulanmadığı Meydanlarda Uçuş Güvenliğinin
Sağlanabilmesi İçin IGA (Uluslar arası Genel Havacılık) Tarafından Hava
Trafik Hizmetleri Otoritesinin Kararıyla Tanımlanan Şartlar. |
|
Aerodrome Flight Information
Unit |
Havameydanı
Uçuş Bilgi Birimi |
(DHMI) Meydan Uçuş Bilgi Ünitesi: Meydan Trafiğine Uçuş Bilgi Hizmeti Sağlamak
Amacıyla Meydan İçerisine Kurulan Ünite. |
|
Aerodrome Identification Sign (Annex
14) A sign placed on an aerodrome to
aid in identifying the aerodrome from the air. |
Havameydanı
Tanıtım İşareti (Annex 14/I)
Havameydanının havadan tanınmasına yardımcı olmak üzere havameydanına
yerleştirilmiş bir işaret. |
(SHY-14a) Meydan tanıtma işareti: Hava alanının havadan tanınmasına yardımcı olmak
üzere meydana yerleştirilmiş bir işaret. (DHMI) Meydan Tanıtma İşareti: Havaalanının havadan tanınmasına yardımcı olmak
üzere meydana yerleştirilmiş bir işarettir. |
|
Aerodrome Operating Minima (Annex
4; Annex 6/1; Annex 6/II) The limits of
usability of an aerodrome for: a) take-off,
expressed in terms of runway visual range and/or visibility and, if
necessary, cloud conditions; b) landing in
precision approach and landing operations, expressed in terms of visibility
and/or runway visual range and decision altitude/height (DA/H) as appropriate
to the category of the operation; c) landing in
approach and landing operations with vertical guidance, expressed in terms of
visibility and/or runway visual range and decision altitude/height (DA/H); and d) landing in
non-precision approach and landing operations, expressed in terms of
visibility and/or runway visual range, minimum descent altitude/height
(MDA/H) and, if necessary, cloud conditions. |
Havameydanı
İşletme Sınırlaması (Annex 4; Annex 6/1; Annex 6/II) Bir havameydanının kullanılabilme sınırları; a) kalkışta; pist
görsel menzili ve/veya görüş mesafesi ile gerekiyorsa bulutluluk durumu, b) Hassas yaklaşma
ve iniş için; yapılan yaklaşmanın sınıfına göre pist görsel menzili ve/veya
görüş mesafesi ve karar rakımı/yüksekliği (DA/H), c) Dikey
yönlendirmeli yaklaşma ve iniş için; pist görsel menzili ve/veya görüş
mesafesi ile karar rakımı/yüksekliği (DA/H), ve d) Hassas olmayan
yaklaşma ve inişlerde; pist görsel menzili ve/veya görüş mesafesi ile en
düşük alçalma rakımı/yüksekliği (MDA/H) ve gerektiğinde bulut sınırlaması, olarak ifade edilir. |
Aerodrome Traffic (Annex-2) All traffic on the manoeuvring area of an aerodrome
and all aircraft flying in the vicinity of an aerodrome. Note.—
An aircraft is in the vicinity of an aerodrome when it is in, entering or
leaving an aerodrome traffic circuit. |
Havameydanı
Trafiği (Annex 11, PANS-ATM) (Annex
2) Bir
havameydanı manevra sahası içerisindeki trafik ile yakınında uçan tüm hava
araçları. Not: Bir havameydanı trafik döngüsüne
katılmakta, içinde ya da eterre olan hava aracı, meydanın yakınında demektir. |
(DHMI) Meydan Trafiği: Meydan manevra sahasında bulunan ve meydan görüşü içerisinde uçuş
yapan tüm hava araçlarını kapsar. |
|
Aerodrome Traffic Circuit (Doc.4444) The specified path to be flown by aircraft operating in the vicinity of an
aerodrome. |
Havameydanı
Trafik Dögüsü (PANS-ATM) (Doc.4444)
Havameydanı yakınında uçan bir hava aracının takip edeceği tanımlanmış yol. |
(DHMI) Meydan Trafik Paterni: Meydan görüşü içerisinde hareket eden uçakların
izlemesi için özel olarak belirlenmiş yol. |
|
Aerodrome Traffic Density (Annex
14/I) a) Light. Where
the number of movements in the mean busy hour is not greater than 15 per
runway or typically less than 20 total aerodrome movements. b) Medium. Where
the number of movements in the mean busy hour is of the order of 16 to 25 per
runway or typically between 20 to 35 total aerodrome movements. c) Heavy. Where
the number of movements in the mean busy hour is of the order of 26 or eter
runway or typically more than 35 total aerodrome movements. Note 1.— The number of
movements in the mean busy hour is the arithmetic mean over the year of the
number of movements in the daily busiest hour. Note
2.— Either a take-off or a landing constitutes a movement. |
Havameydanı
Trafik Yoğunluğu (Annex 14/I) a) Hafif;
En yoğun saatlerde ortalama trafik hareketinin pist başına 15’den az ya da
genelde havameydanı trafik hareketinin toplam 20’den az olduğu haller, b) Orta;
En yoğun saatlerde ortalama trafik hareketinin pist başına 15-25 arası ya da
genelde havameydanı trafik hareketinin toplam 20 ile 35 arası olduğu haller, c) Yüksek;
En yoğun saatlerde ortalama trafik hareketinin pist başına sıralı 26 ya da
daha fazla yahut
genelde havameydanı trafik hareketinin toplam 35’den fazla olduğu haller, Note-1; Ortalama trafik hareketi, sene boyunca elde edilen günlük trafik
hareketlerinin matematiksel ortalamasından elde edilir. Not-2; Her bir iniş ya da kalkış bir hareketi ifade
eder. |
Aerodrome Traffic Zone (ATZ) (Annex-2) An airspace of defined dimensions established
around an aerodrome eter protection of aerodrome traffic. |
Havameydanı
Trafik Bölgesi (Annex 14) (Annex
2) Havameydanı trafiğini koruma amaçlı havameydanı
etrafında boyutları tanımlanmış belirli bir saha. |
(DHMI) Meydan Trafik Bölgesi: Meydan trafiğinin korunabilmesi amacıyla meydan
civarına tesis edilmiş ölçülendirme parametreleri tanımlı saha. |
|
Aerodrome Reference Point
(ARP) (Annex
4) The designated geographical location
of an aerodrome. |
Havameydanı
Başvuru Noktası (Annex
14) (Annex 4) Bir
havameydanının belirlenmiş coğrafik noktası. |
(SHY-14a) Meydan referans noktası: Hava alanının coğrafi pozisyonu belirlenmiş bir
noktası. (DHMI) Meydan Referans Noktası: Bir Meydan için belirlenmiş coğrafi referans
noktasıdır. Genellikle pist üzerinde belirlenir. |
|
Aeronautical |
Havacılık |
Aeronautical Beacon (Annex
14) An aeronautical ground light
visible at all azimuths, either continuously or intermittently, to designate
a particular point on the surface of the earth. |
Havacılık
Feneri (Annex
14) Yeryüzünde belli bir noktanın yerini belirlemek
için her açıdan görülebilen, sürekli veya aralıklı ışık veren havacılık yer
feneri. |
(DHMI) Havacılık Bikını: Yeryüzünde bir noktanın yerini belirleyen, her açıdan görülebilen,
sürekli veya aralıklı ışık veren havacılık yer ışığıdır. |
|
Aeronautical Chart (Annex
4)
A representation of a portion of
the Earth, its culture and relief, specifically designated to meet the
requirements of air navigation. |
Havacılık
Haritası (Annex 4) Özellikle
havacılık gereklerini karşılamak için düzenlenmiş, yeryüzünün bir bölümünün
kültürel ve yapısal (rölyef) yansıtılması. |
(DHMI) Havacılık amaçlı kullanılan; hava sahasını,
havayollarını, hava alanlarını, seyrüsefer yardımcılarını, tehlikeli / yasak tahditli sahaları v.b. gösteren havacılık haritasıdır. |
|
Aeronautical Data (Annex
15)
A representation of aeronautical
facts, concepts or instructions in a formalized manner suitable for
communication, interpretation or processing. |
Havacılık
Verisi (Annex 15) Havacılık gerçekleri, kavramları ya da talimatlarının iletişim,
yorumlama ya da işlenmesini sağlamak amacıyla resmi bir eter sokulması. |
Aeronautical Fixed Service
(AFS) (Annex
3)
A telecommunication service between
specified fixed points provided primarily eter safety of air navigation and eter
regular, efficient and economical operation of air services. |
Havacılık
Yerleşik Hizmeti (AFS) (Annex 3) Belirli
yerleşik noktalar arasında öncelikle havagezinin güvenliği ve düzeni, etkili
ve ekonomik işletimi için kurulu iletişim hizmeti. |
(DHMI) Havacılık Sabit Haberleşme Hizmeti: Havacılık amaçlı muhabere hizmetinin sağlanmasıdır. |
|
Aeronautical Ground Light (Annex
14) Any light specially provided as an aid
to air navigation, other than a light displayed on an aircraft. |
Havacılık
Yer Işığı (Annex 14) Uçakta
yer alan diğer ışıklar hariç, hava gezine yardımcı olmak üzere hava aracına
özellikle konmuş her türlü ışık. |
Aeronautical Fixed Telecommunications
Network (AFTN) (Annex
10/II) A worldwide system of
aeronautical fixed circuits provided, as part of the aeronautical fixed
service, eter Exchange of messages and/or digital data
between aeronautical fixed stations having the same or compatible
communications characteristics. |
Havacılık
Yerleşik İletişim Ağı (Annex 10/II) Havacılık
yerleşik döngü hizmetinin bir parçası olarak, dünya çapında Havacılık
Yerleşik İstasyonları arasındaki devrelerle mesaj ya da veri değişimi için
her birinde aynı ya da uyumlu iletişim özellikleri bulunan sistem. |
(DHMI) Havacılık Sabit İletişim Ağı – AFTN; Hava trafik hizmeti sağlayıcıları arasındaki
iletişimin sağlandığı, sabit noktalar arasında hatlar aracılığıyla yapılan
mesaj transfer metodudur. |
|
Aeronautical Information (Annex
15)
Information resulting from the
assembly, analysis and formatting of aeronautical data. |
Havacılık
Bilgileri (Annex 15) Kurul,
analiz ve havacılık verilerinin biçimlendirilmesi sonucu ortaya çıkan bilgi. |
(DHMI) Havacılıkla İlgili Bilgiler: Uçuş güvenliği, hava seyrüseferi, teknik, idari veya
yasal faktörleri kapsayan bilgiler. |
|
Aeronautical Information
Circular (AIC) (Annex
15)
A notice containing information
that does not qualify tandar origination of a NOTAM or for inclusion in the
AIP, but which relates to flight safety, air navigation, technical,
administrative or legislative matters. |
Havacılık
Bilgi Genelgesi (Annex 15) NOTAM
oluşturmayacak ya da AIP ye giremeyecek ama uçuş güvenliği, hava gezin, teknik,
idari ya da hukuksal konular içeren uyarı. |
(DHMI) Havacılık Bilgi Sirküleri: Herhangi bir yasa, düzenleme, mevzuat veya
kolaylıkla ilgili önemli değişikliklerin, uçuş güvenliğini etkileyecek
karakterde açıklayıcı ve tavsiye niteliğinde olan bilgilerin ve yasal, teknik
veya tavsiye niteliğinde olan duyuru ve bilgileri içeren yayınlardır. |
|
Aeronautical Information
Publication (AIP) (Annex
2)
A publication issued by or with the
authority of a State and containing aeronautical information of a lasting
character essential to air navigation. |
Havacılık
Bilgi Yayını (Annex 2) Temel havacılık kalıcı
özelliklerinin ve havacılık bilgilerinin devlet ya da yetkilisi tarafından
yayınlanması. |
(DHMI) Havacılık Bilgi Yayını; Ülkelerin havacılıkla ilgili detaylı ülke
bilgilerini içeren ve düzenli aralıklarla yayınlanan bilgi yayını. (SHT-Deniz) AIP: Havacılık Bilgi Yayınını |
|
AIP Amendment (Annex
15) Permanent changes to the
information contained in the AIP. |
AIP
Değişikliği (Annex 15) AIP’de
yer alan bilgilerde yapılan kalıcı değişiklikler. |
(DHMI) AIP’de yer alan bilgilerde yapılacak kalıcı
değişikliklerdir. |
|
AIP Supplement (Annex
15) Temporary changes to the
information contained in the AIP which are published by means of special
pages. |
AIP
Tamamlayıcı (Annex 15) Özel
sayfalar vasıtasıyla yayınlanarak AIP de mevcut bilgilere yapılan geçici
değişiklikler. |
(DHMI) AIP Eki: AIP’de
yer alan kalıcı bilgilere ek özelliği taşıyan, 3 ay veya daha uzun süreli
geçici değişiklikler ile uzun metin ve grafiklerden oluşan kısa süreli
bilgilerdir. |
|
Aeronautical
Information Service (AIS) (Annex
15) A service established within the
defined area of coverage responsible tandar provision of aeronautical
information/data necessary tandar safety, regularity
and efficiency of air navigation. |
Havacılık
Bilgi Hizmeti (AIS) (Annex 15) Gerekli
havacılık bilgi/veriyi saptanmış bir saha ve sorumluluğu tanımlanmış ve
belirlenmiş kapsam içerisinde havagezinin etkinliği, düzeni ve güvenliğini
sağlamak için kurulmuş hizmet. |
(DHMI) Hava seyrüseferinin güvenilirliği, etkinliği ve
düzenli akışı konularındaki bilgilerin toplandığı ünite. |
|
Aeronautical
Meteorological Station (Annex
3) A station designated to make
observations and meteorological reports for use in international air
navigation. |
Havacılık
Meteoroloji İstasyonu (Annex 3) Uluslar
arası hava gezinin kullanımı için gözlem ve meteorolojik rapor üretmek
amacıyla kurulmuş istasyon. |
Aeronautical
Mobile
Service (AMS) (Annex
3) A mobile service between
aeronautical stations and aircraft stations, or between aircraft stations, in
which survival craft stations may participate; emergency position-indicating
radio beacon stations may also participate in this service on designated
distress and emergency frequencies. |
Havacılık
Gezgin Hizmeti (AMS) (Annex 3, Annex 10/II, Annex 11; PANS-ATM) Havacılık istasyonları ya da
hava araçları ya da hava araçlarının birbirleri arasında, arama-kurtarma
araçlarının da katılabildiği; acil yer/durum bildiren radyo işaret
istasyonlarının da bu hizmete tanımlanmış tahlike ve acil frekanslarından
katıldığı gezici hizmet. |
Aeronautical Mobile Satellite (Route)
Service [AMS(R)S] |
Havacılık
Gezgin Uydu (Yol) Hizmeti |
(DHMI) Havacılık Mobil Uydu (Rota) Hizmeti: AMSULUSLAR ARASIS iletişim imkânlarıyla uçuş güvenliğinin ve düzenli
akışının sağlanmasına yönelik kurulması planlanan gelişmiş bir hizmet. |
|
Aeronautical Mobile Satellite
Service (Annex
10/II) An aeronautical
mobile-satellite service reserved for communications relating to safety and
regularity of flights, primarily along national or international civil air
routes. |
Havacılık
Gezgin Uydu Hizmeti (AMSS) (Annex 10/II)
Öncelikle
ulusal ve uluslar arası sivil hava koridorları boyunca uçuşların güvenliği ve
düzenliliğini sağlamak üzere iletişim için ayrılmış Havacılık Gezgin Uydu
Hizmeti. |
(DHMI) Havacılık Mobil Uydu Hizmeti: Havacılıkla ilgili iletişim sistemlerinde yakın
gelecekte, ses ve veri konularında AMSS sistemlerini tercih etmesi söz
konusudur. Bu sistemin kullanılması uçak-yer arasında yüksek kalitede ve
hızlı bir iletişim sağlayacaktır. |
|
Aeronautical station (RR S1.81) (Annex
2) A land station in the aeronautical
mobile service. In certain instances, an aeronautical station may be located,
for example, on board ship or on a platform at sea. |
Havacılık
İstasyonu (Annex 2, Annex 10/II, PANS-ATM) Havacılık gezici hizmeti
içerisinde karada kurulu istasyon. Bazı durumlarda bir havacılık istasyonu,
örneğin bir gemi üzerinde ya da denizde bir platform üzerinde kurulu
olabilir. |
Aeronautical Telecommunication Service (ATS) (Annex
10/II) A telecommunication
service provided for any aeronautical purpose. |
Havacılık
İletişim Hizmeti (ATS) (Annex 10/II) Her
türlü havacılık iletişimi sağlayan bir iletişim hizmeti. |
Aeronautical Telecommunication
Station (Annex-3) A station
in the aeronautical telecommunication service. |
Havacılık
İletişim İstasyonu (Annex 3, Annex 10/II, Annex 11; PANS-ATM) Havacılık iletişim hizmeti veren bir istasyon. |
Aeronautical Telecommunication
Network |
Havacılık
İletişim Ağı |
(DHMI) Havacılık haberleşmelerinin iletişim ağı üzerinden
internet aracılığıyla yapılması. Bu düzenleme havacılıkla ilgili üniteler
arasında uluslar arası bir iletişim imkanı sağlar. |
|
Aeroplane (Annex
2) A power-driven
heavier-than-air aircraft, deriving its lift in flight chiefly from
aerodynamic reactions on surfaces which remain fixed under given conditions
of flight. |
Uçak
(Annex 1; 2; 6/I; 6/II; 7; 8; 16/1) (Annex 2) Belirli
uçuş şartlarında uçuş için başlıca kaldırma gücünü, güç üreterek sabit
yüzeyleri üzerinde oluşturduğu aerodinamik tepkiden alan, havadan ağır hava
aracı. |
(SHT OPS-1 / SHY-6a) Havadan
ağır, motor gücü ile seyreden kara, deniz veya kara ve denize inip kalkabilen
sabit kanatlı hava aracı. (SHY-1) Havadan
ağır, motor gücüyle seyreden karaya, denize veya hem karaya hem denize inip
kalkabilen hava aracı, (bu tanım, aksi
belirtilme-dikçe ulusal tanımlarda geçen çok hafif hava araçlarını içermez) (SHY-Deniz) Havadan ağır, motor gücü ile seyreden
kara, deniz veya kara ve denize inip kalkabilen hava aracı. |
|
Aeroplane Flight Manual (AFM) |
Uçak Uçuş Elkitabı (AFM) |
Aeroplane System (Annex
6)
An aeroplane system
includes all elements of equipment necessary eter control and performance of
a particular major function. It includes both the equipment specifically
provided eter function in question and other basic related aeroplane
equipment such as that required to supply power eter equipment operation. As
used herein the engine is not considered to be an aeroplane system. |
Uçak
Sistemleri (Annex 6) Kontrol
ve verim için gerekli tüm donanım ve parçaları da dâhil belirli temel
işlevleri yerine getiren uçak sistemi. Bu tür bir işlevi yerine getirecek
özellikteki donanım kadar bu donanımın işlevselliğini sağlayacak güç
üretimini de kapsar. Burada kullanıldığı kadarıyla motorlar, uçak
sistemlerine dahil edilmemişlerdir. |
Aeroplane Reference Field
Length (Annex
14/I) The minimum field length
required for take-off at maximum certificated take-off mass, sea level,
tandard atmospheric conditions, tan air and zero runway slope, as shown in
the appropriate aeroplane flight manual prescribed by the certificating
authority or equivalent data from the aeroplane
manufacturer. Field length means balanced field length for aeroplanes, if
applicable, or take-off distance in other cases. |
Uçağa
Uyarlı Alan Uzunluğu (Annex 14/I) Bir
uçağın deniz seviyesi, standart atmosferik şartlar, durgun hava ve sıfır pist
eğiminde, sertifika veren otoritelerin uçuş elkitabında belirttiği değerlere
veya imalatçısı tarafından verilen benzeri bilgilere göre, onaylanmış en
yüksek kalkış kitlesi ile kalkış yapabileceği en kısa alan uzunluğudur. |
(*sb. Belirli bir uçak için saptanmış ağırlık,
motor gücü, uçak yapısalı ve pistin durumuna göre güvenli kalkışın yapılabileceği
hesaplanmış en kısa alan uzunluğu). |
|
(DHMI) Uçağa Göre Meydan Uzunluğu: Bir uçağın durgun hava, sıfır pist eğimi, deniz
seviyesi ve standart atmosfer şartları için, sertifika veren otoritelerin
uçuş kılavuzunda belirttiği değerlere veya imalatçısı tarafından verilen
benzeri bilgilere göre, onaylanmış azami kalkış kitlesi ile kalkış
yapabileceği en az meydan uzunluğudur. |
|
Afterburn |
Ard
Yakıcı |
Airborne (EU OPS-1)
Entirely supported by aerodynamic forces. |
Havalanmış (EU OPS-1) Tümüyle havanın yarattığı etkinin desteğini
kullanmak. |
(DHMI) Kalkış: Kalkan uçağın pistten teker kesmesini ifade eder. |
|
Airborne Collision Avoidance
System (Annex
11)
An aircraft system based on secondary
surveillance radar (SSR) transponder signals which operates independently of
groundbased equipment to provide advice to the pilot on potential conflicting
aircraft that are equipped with SSR transponders. |
Havada
Çarpışmadan Kaçınma Sistemi (Annex 11) İkincil gözlem Radarı (SSR) tabanlı, yerden
bağımsız alıcı-verici sinyali gönderen, diğer hava araçların yayınladığı SSR
dalgalarını algılayarak pilotlara diğer hava araçları ile muhtemel çarpışmayı
önleyici tavsiyelerde bulunan sistem. |
(SHT OPS-1)
Karşılıklı MODE (KOT) gönderme ve cevaplama sistemi ile çalışan radar işaret
ışığı. (DHMI) Hava
çarpışmalarından korunma sistemi: Pilotlara, transponder'la donatılmış uçaklarla olası
bir çarpışmayı ikaz eden; yer cihazlarından bağımsız olarak çalışan SSR
transponder sinyallerinden yararlanan bir uçak sistemi. |
|
Airborne Satellite
Communication |
Havada
Uydu Haberleşmesi |
(DHMI) Yakın
gelecekte öncelikle yaygınlaşması düşünülen, uydu aracılığıyla haberleşmeyi sağlayan
sistemdir. Bu sistemin kullanılması ile yer-hava haberleşmesinde yüksek
kalite ve geniş menzil sağlanabilecektir. |
|
Aircraft
(ACFT) (Annex
1)
Any machine that can derive support
in the atmosphere from the reactions of the air other than the reactions of
the air against the earth’s surface. (EU
OPS 1) A machine that can derive
support in the atmosphere from the reactions of the air other than the
reactions of the air against the earth’s surface. |
Hava
Aracı (Annex 1) Yeryüzü üzerindeki hava hareketleri dışında
kendi ürettiği hava hareketi ile yer yüzeyine karşı atmosferde tutunabilen
herhangi bir makine. (EU tanımı) Yeryüzü üzerindeki hava hareketleri dışında kendi
ürettiği hava hareketi ile yer yüzeyine karşı atmosferde tutunabilen bir
makine. |
(TCK-2920 / SHT-2 / SHT.6a-50 / SHY-1 / SHY-14b / SHY-145 / SHY-SAFA / SHY-M) (SHY-6a) Hava
Aracı; Havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetine sahip, azami
kalkış ağırlığı (SHY-Deniz) Hava
Aracı; Havalanabilen ve havada seyredebilme kabiliyetine sahip her türlü
araç. (DHMI) Hava
Taşıtı: Sabit kanatlılar,
helikopterler, performanslı uçaklar ve balonları içine alan, havada kalabilme
ve hareket edebilme yeteneğine sahip araçlar için kullanılan bir terim. |
|
Aircraft avionics (Annex
1) A term
designating any electronic device – including its electrical part – for use
in an aircraft, including radio, automatic flight control and instrument
systems. |
Hava
Aracı Elektroniği (Annex 1) Hava aracında kullanılan –elektrikle çalışanlar
dahil - radyo, otomatik uçuş kontrol ve alet sistemlerini tanımlayan
elektronik cihazlar. |
Aircraft
Approach Category Aircraft categories
will be referred to throughout this document by their letter designations as
follows: Category; A: less than B: C: D: E: H: see 1.3.10, “Helicopters”. |
Hava
Aracı Yaklaşma (Kategorisi) Kümesi Tüm bu belge boyunca
tüm hava araçları aşağıdaki harflerin tanımları ile anılacaktır; Küme; A: Hızı B: Hızı 169- C: Hızı 224- D: Hızı 261- E: Hızı 307- H:
Helikopterler için bakınız Konu 1.3.10. |
(DHMI) Uçaklar
için; azami iniş ağırlığındayken, iniş dış görünüşündeki stall (tutunamama)
hızının 1.3 katı hıza dayandırılarak belirlenmiş kategorilerdir. Uçaklar 5 kategoriye
ayrılır. A: Hızı, 91 knottan az
olanlar. B: Hızı, 91-121 knot
arasında olanlar C: Hızı, 121-141 knot
arasında olanlar D: Hızı, 141-166 knot
arasında olanlar E:
Hızı, 166 knot ve daha fazla olanlar |
|
Aircraft-category (Annex
1) Classification of aircraft according to specified
basic characteristics, e.g. aeroplane, helicopter, glider, free balloon. |
Hava
Aracı (Kategorisi) Kümesi (Annex 1) Tanımlanmış temel özelliklerine göre hava araçlarının
sınıflandırılması, ör: uçak, helikopter, planör, balon gibi. |
(SHY-1) Hava aracı kategorisi: Uçak, helikopter,
planör ve serbest balon gibi belirli temel özelliklere göre hava aracının
sınıflandırılması. |
|
Aircraft component |
Hava
Aracı bileşeni |
Aircraft Call-Sign |
Hava
Aracı Çağrı Adı |
(DHMI) Uçak
Çağrı Adı: Hava-yer muhaberesinde uçağın tanımlanması için kullanılan bir
metod. |
|
Aircraft Classification Number
(I) (Annex 14) A number expressing the relative effect of an
aircraft on a pavement for a specified eter subgrade category. Note.—
The aircraft classification number is calculated with respect to the centre
of gravity (CG) position which yields the critical loading on the critical
gear. Normally the aftmost CG position appropriate to the maximum gross apron
(ramp) mass is used to calculate the ACN. |
Hava
Aracı Sınıf Numarası (Annex 14) Tanımlanmış standart bir zemin kümesindeki pist
kaplamasına hava aracının yapabileceği göreceli etkinin sayı ile ifadesi. Not: Hava
aracı sınıf numarası, merkezi yüklemeye bağlı yerçekimi merkezinin konumunun
ana dikmenin üzerine bindirdiği yüke göre hesaplanır. Genelde ACN
hesaplamasında, en arkadaki yerçekimi merkezi konumuna uygun en yüksek brüt
‘ramp’ kütlesi değeri kullanılır. Ender durumlarda, en öndeki yerçekimi
konumu, ön teker yükünün daha hassas olmasına neden olabilir. |
(DHMI) Uçak
Sınıflandırma Numarası: Belirlenmiş
standart altyapı kategorisindeki bir pist kaplaması uçağın yapabileceği rölatif
etkinin bir rakamla ifadesidir. |
|
Aircraft Certified for
Single-pilot Operation (Annex
1) A type of aircraft which the State of Registry has
determined, during the certification process, can be operated safely with a
minimum crew of one pilot. |
Tek
Pilotla Uçuşa Yetkili Hava Aracı (Annex 1) Devletin sicil kaydı için yetkilendirme işlemleri
sırasında en az pilot sayısı olan tek pilot ile güvenli bir işletim
yapılabileceğine karar verdiği hava aracı. |
Aircraft Conflict |
Hava
Aracı Çatışması |
(DHMI) Uçak
Karşılaşmaları: Belirlenmiş minimum ayırma kriterlerinin altında, uçaklar
arasında meydana gelen karşılaşmalar. |
|
Aircraft Data |
Hava
Aracı Verisi |
(DHMI) Uçak
Bilgisi: Uçak tanımlanması, uçak tipi, uçak ekipmanları ile ilgili
bilgileri kapsar. |
|
Aircraft equipment (Annex
9) Articles, including first-aid and survival equipment
and commissary supplies, but not spare parts or stores, for use on board an
aircraft during flight. |
Hava
Aracı Donanımı (Annex 9) Uçak kabininde kullanılmak üzere yedek parça ve stoklanmışlar hariç,
ilk yardım ve yaşamsal gereçlerden ve destek gereçlerinden oluşan donanımlar. |
Aircraft Identification (ACID) (Doc.4444)
A group of letters, figures or a
combination thereof which is either identical to, or the coded equivalent of,
the aircraft call sign to be used in air-ground communications, and which is
used to identify the aircraft in ground-ground air traffic services
communications. |
Hava
Aracı Tanımlama (PANS-ATM) (Doc.4444) Hava trafik hizmetlerinde hava aracını tanımlamak
ve hava-yer iletişiminde kullanmak için hava aracı çağrı adına özdeş ya da
eşdeğer işaretli bir grup harf, sayı ya da bileşimi. |
(DHMI) Uçağın
Tanımlanması: Belirlenmiş koşullara göre bir uçağın karşılıklı iletişim
ile hava trafik hizmeti verebilmek amacıyla tanımlanması. |
|
Aircraft Observation (Annex
3) The evaluation of one or more meteorological
elements made from an aircraft in flight. |
Hava
Aracı Gözlemi (Annex
3; PANS-ATM) (Annex 3) Uçuştaki bir hava aracının bir veya birkaç
meteorolojik unsuru değerlendirmesi. |
Aircraft Operating Manual (Annex
6) A manual, acceptable to the State of
the Operator, containing normal, abnormal and emergency procedures,
checklists, limitations, performance information, details of the aircraft
systems and other material relevant to the operation of the aircraft. |
Hava
Aracı İşletme Elkitabı (Annex 6) İşleticinin Devleti tarafından geçerli kılınmış, normal,
normal dışı ve acil usüller, kontrol listeleri, sınırlamalar, verim
bilgileri, hava aracı sistemleri ve işletimi ilgili diğer ayrıntıları yazdığı
el kitabı. |
Aircraft Operators’ Documents (Annex
9) Air waybills/consignment notes, passenger tickets
and boarding passes, bank and agent settlement plan documents, excess baggage
tickets, miscellaneous charges orders (M.C.O.), damage and irregularity
reports, baggage and cargo labels, timetables, and weight and balance
documents, for use by aircraft operators. |
Hava
Aracı İşleticisinin Belgeleri (Annex 9) Hava aracı işleticisinin kullanım için hazırladığı Havayolu Taşıma
Senedi/sevk irsaliye notları, yolcu biletleri ve biniş kartları, banka ve
acenta hesap planı belgeleri, fazla bagaj biletleri, çeşitli sarf siparişleri
(MCO), hasar ve uygunsuzluk
raporları, bagaj ve kargo etiketleri, tarifeler ile yük ve denge belgeleri. |
Aircraft Proximity (Doc.4444) A situation in which, in the opinion of a pilot eter
traffic services eter, the distance between aircraft as well as their
relative positions and speed have been such that the safety of the aircraft
involved may have been compromised. An aircraft proximity is classified as
follows: Risk of collision. The risk
classification of an aircraft proximity in which serious risk of collision
has existed. Safety not assured. The risk
classification of an aircraft proximity in which the safety of the aircraft
may have been compromised. No risk of collision. The risk
classification of an aircraft proximity in which no risk of collision has
existed. Risk not determined. The risk
classification of an aircraft proximity in which insufficient information was
available to determine the risk involved, or inconclusive or conflicting
evidence precluded such determination. |
Hava
Aracı Yakınlığı (PANS-ATM) (Doc.4444) Bir
pilotun ya da hava trafik hizmet personelinin kanısına göre, olaya dâhil olan
hava araçlarının güvenliğinin, hava araçları arasındaki mesafe ile bu araçların
göreceli durumları ve süratlerinin muhtemel tehlike yaratabilme durumu. Bir
hava aracı yakın geçme durumu şu şekilde sınıflandırılır; Çarpışma
Riski; Hava araçlarının
birbirleri ile ciddi bir çarpışma tehlikesinin yaratıldığı yakın geçişler, Güvenlik
sağlanmamış; Hava araçlarının
güvenliklerinin tehlikeye atılmış olableceği durumlardaki yakın geçişler, Çarpışma
riski olmayan; Hava araçlarının
çarpışma tehlikesinin olmadığı yakın geçişler, Risk
belirlenmemiş; Maruz kalınan
riskin belirlenmesi için yetersiz bilgiye sahip olmak ya da çelişkili
delillerin karar verilmesini engellediği yakın geçişler. |
(DHMI) Uçak Yakın Geçmesi: Uçaklar arasında,
uluslar arası kurallarla belirlenmiş ayırma minimumlarının altına düşüldüğü
durumu ifade eder. Bu durum, dört kategoriye ayrılır: 1. Çarpışma riski, 2. Emniyetin
tehlikeye düşmesi, 3.
Çarpışma riski olmaması, 4.
Risk belirlenememesi. |
|
Aircraft required to be
operated with a (Annex
1) A type of aircraft that is required to be operated
with a co-pilot, as specified in the flight manual or by the air operator
certificate. |
Bir
yardımcı pilot ile işletilmesi gereken (Annex 1) İşletici yetkilendirmesi ya da uçuş elkitabında
belirtildiği gibi, bir yardımcı pilot ile işletilmesi gereken Hava Aracı. |
Aircraft Security Check (Annex
17) An inspection of the interior of an aircraft to
which passengers may have had eter and an inspection of the hold for purposes
of discovering suspicious objects, weapons, explosives or other dangerous
devices, articles and substances. |
Hava
Aracı Emniyet Kontrolü (Annex 17) Bir hava aracının yolculara açık alanlar ile
ambarların şüpheli nesneler, silahlar, patlayıcılar ya da diğer tehlikeli
cihaz, eşya ve maddeleri bulmak amacıyla incelenmesi. |
Aircraft Security Search (Annex
17) A thorough inspection of the interior and exterior
of the aircraft eter purpose of discovering suspicious objects, weapons,
explosives, or other dangerous devices, articles or substances. |
Hava
Aracı Emniyet Araması (Annex 17) Bir hava
aracının içinin ve dışının şüpheli
nesneler, silahlar, patlayıcılar ya da diğer tehlikeli cihaz, eşya ve
maddeleri bulmak amacıyla baştan aşağı incelenmesi. |
Aircraft Stand (Annex
4) A
designated area on an apron intended to be used for parking an aircraft. |
Hava
Aracı Park Yeri (Annex 4; Annex 14/I) (Annex 4) Bir hava
aracının apronda park etmesi için ayrılmış belirli bir saha. |
(DHMI) Uçak
Park Yeri: Apronlarda uçakların parklandırılmaları için belirlenmiş
sahalardır. |
|
Aircraft Stand Taxilane (Annex
2) A portion of an apron designated as
a taxiway and intended to provide eter to aircraft stands only. |
Hava
Aracı Park Yerine giden Taksi Yol Şeridi (Annex 2; 4; 14/I) Sadece hava aracı park
yerine gitmek için taksi yolu olarak kullanılan apronun ayrılmış ve
belirlenmiş bir parçası. |
Aircraft-type of (Annex
1) All aircraft of the same basic design including all
modifications thereto except those modifications which result in a change in
handling or flight characteristics. |
Hava
Aracı tipi (Annex 1) Kullanım ve uçuş karakteristikleri yapılan
düzenlemeler ile değiştirilmişler hariç, aynı temel tasarım ve değişikliklere
sahip hava araçları. |
Air Defense Identification Zone
(ADIZ) (Annex
15) Special designated airspace of defined dimensions
within which aircraft are required to comply with special identification
and/or reporting procedures additional to those related to the provision of
air traffic services (ATS). |
Hava
Savunma Tanım Bölgesi (ADIZ) (Annex 4 ve 15) Hava
Trafik Hizmetleri gerekleri dahil ilave olarak hava araçlarının özel tanıtım
ve/veya raporlama yöntemlerine de uymak zorunda olduğu, boyutları önceden
belirlenmiş özel hava sahası. |
(DHMI) Hava
Savunma Teşhis Bölgesi: Ulusal güvenlik amacıyla; uçakların kontrolü,
teşhis ve tanımlama yapılabilmesi için belirlenmiş, yeryüzünden yukarı doğru
uzanan hava sahası bölümüdür. |
|
Air Field |
Hava
Alanı |
Air File Flight Plan |
Uçuşda
Doldurulmuş Uçuş Planı |
(DHMI) Havada
Doldurulmuş Uçuş Planı: Kalkıştan sonra uçuş esnasında, ATS (Hava Trafik
Ünitesi) ile koordine edilerek doldurulan uçuş planı. |
|
Airframe (EU
OPS) The fuselage, booms, nacelles,
cowlings, fairings, aerofoil surfaces (including rotors but excluding
propellers and rotating aerofoils of engines), and landing gear of an
aircraft and their accessories and controls. |
Çatkı (EU OPS)
Gövde,
gövde üzerindeki çıkıntılar, motor bağlantıları, motor kapakları,
kaplama-lar, kanatlar, kanat yüzeyleri, motorlar (pervane ve/ya da motorların dönen bıçak ağızları hariç) ve iniş takımları
ile bunların kontrol ve avadanlıkları. |
Air-ground Communication (Annex
11) Two-way communication between
aircraft and stations or locations on the surface of the earth. |
Hava-yer
iletişimi (Annex 10/II ve 11) Hava
araçlarının yeryüzündeki istasyon ya da konumlar ile iki yönlü iletişimi. |
Air-ground Control Radio
Station (Annex
2) An aeronautical telecommunication
station having primary responsibility for handling communications pertaining
to the operation and control of aircraft in a given area. |
Hava-yer
Kontrol Radyo İstasyonu (Annex 2, Annex 10/II; Annex 11) Öncelikli sorumluluğu bir hava aracının işletimi ve kontrolü için
belirlenmiş bir sahsa içerisinde iletişimi sağlamak olan bir Havacılık
İletişim İstayonu. |
Airline, Air carrier (Annex
9) As provided in Article 96 of the Convention, any air
transport enterprise offering or operating a scheduled international air
service. |
Havayolu,
Hava
Taşıyıcısı (Annex 9) Anlaşmanın 96. maddesine göre her tür taşıma ve
uluslar arası tarifeli havayolu hizmeti vermeyi teklif eden ya da işletmesi
onaylanmış her bir girişimci. |
(SHY-22) Hava
Taşıyıcısı (Air carrier): Yerli ve yabancı tüm hava taşıyıcıları. |
|
Airmanship (Annex
1) The consistent use of good judgement and well
developed knowledge, skills and attitudes to accomplish flight objectives. |
Havacı (Annex 1) Uçuş hedeflerini gerçekleştirmek üzere düzgün
karar verme ve iyi oluşturulmuş bilgi dağarcığı, yetenek ve tutumun
sürekli kılınması. |
AIRMET information (Annex 11) Information
issued by a meteorological watch office concerning the occurrence or expected
occurrence of specified en-route weather phenomena which may affect the safety
of low-level aircraft operations and which was not already included in the
forecast issued for low-level flights in the flight information region
concerned or sub-area thereof. |
Havagözlem bilgisi (Annex 3; Annex 11) Alçak seviye uçuşlarının güvenliğini etkileyecek ve
alçak uçuş bilgi sahası ya da alt sahası için henüz bir öngörüye dahil
edilmemiş olan oluşum ya da tahmin edilen özel yol boyu meteorolojik
oluşumlar ile ilgili meteoroloji gözlem evinin yayınladığı bilgi. |
Air Navigation Facility |
Hava
Gezin Kolaylıkları |
(DHMI) Hava Seyrüsefer Üniteleri: Hava Seyrüsefer amaçlı kullanılan; iniş sahası,
ışıklar, meteoroloji ekipmanları, muhabere cihazları, elektrik / elektronik
bütün donanımlardır. |
|
Air Navigation Plan |
Hava
Gezin Planı |
(DHMI) Hava Seyrüsefer Planı: Uluslar arası ATM (Hava Trafik Yönetimi) şartlarının
koordine edilmesi amacıyla, dünya belirli sayıda ICAO hava seyrüsefer
bölgesine ayrılmıştır. Bu bölgeler kendi içlerindeki özel durumlar (trafik
yoğunluğu, sosyo-ekonomik, teknolojik faktörler vb.) göz önüne alınarak
sınıflandırılmıştır. |
|
Air Navigation Service |
Hava
Gezin Hizmeti |
(DHMI) Hava Seyrüsefer Hizmeti: Uluslar arası hava seyrüseferinin güvenlik, düzenlilik
ve etkinlik konularında sağladığı hizmeti tanımlamak için kullanılan genel
bir terim. |
|
Air Operator Certificate (AOC) (Annex
6) A certificate authorizing an
operator to carry out specified commercial air transport operations. |
Havayolu
İşletici Yetkisi (Annex 6/I; Annex
6/II) (Annex 6) Bir işleticiye, belirlenmiş şartlarda ticari
havayolu taşımacılığı yapması için verilen yetki belgesi. |
(SHT OPS-1) İşletme Ruhsatı
İşleticilere ticari uçuş yapabilmeleri için
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğünce verilen belge. (SHY-6a) İşletme ruhsatı: Havayolu
işletmecilerine ticari uçuş yapabilmeleri için Sivil Havacılık Genel
Müdürlüğünce verilen belge. |
|
Air Operators |
Havacılık işletmeleri |
(SHT OPS-1) Türk tescilli
hava araçları ile ticari sivil havacılık faaliyetlerinde bulunan tüm
işletmeleri (SHY-6a) Türk
tescilli hava araçları ile ticari sivil havacılık faaliyetlerinde bulunan tüm
işletmeler. (SHT.6a-50) Türk
tescilli hava araçlarını ticari, gayri ticari veya diğer maksatlarla
kullanmak üzere Bakanlıktan ruhsat alarak, sivil havacılık faaliyetinde
bulunan işletmeler. (SHY-Deniz) Türk tescilli hava araçları ile
faaliyette bulunan tüm işletmeler. |
|
Airport |
Havalimanı |
Airport Capacity |
Havalimanı
Kapasitesi |
(DHMI) Havaalanı Kapasitesi Havaalanı operatörleri tarafından, belirlenmiş bir
zaman dilimi içerisinde hizmet verilebilecek uçak sayısının, teknik altyapı
ve pist kapasitesi faktörleri esas alınarak belirlenmesi. |
|
Airport
Lighting |
Havalimanı Işıklandırması |
(DHMI) Hava Alanı Işıklandırması: Bir hava alanına yerleştirilmiş, farklı aydınlatma
sistemlerinin tümünü ifade eder. |
|
Air
Route Surveillance Radar |
Hava Yolu Gözlem Radarı |
(DHMI) Uzun menzilde gözlem sağlama amacıyla tasarlanmış
radar sistemi. Menzili 150 Nm ile 200 Nm arasında değişir. |
|
Airport Security Inspection |
Havalimanı
Emniyet İncelemesi |
Airport Surveillance Radar |
Havalimanı
Gözlem Radarı |
(DHMI) Havaalanı Gözlem Radarı: 10 NM yarıçaplı ( |
|
Air-report (AIREP) (Annex 3) A report from an aircraft in flight prepared in
conformity with requirements for position, and operational and/or
meteorological reporting. Note.—
Details of the AIREP form are given in the PANS-ATM (Doc 4444). |
Uçuşda
Gözlem/Durum Raporu (Annex 3; Annex 10/II) Uçuş
sırasındaki içinde bulunduğu durum ve işletim ve/ve ya meteorolojik şartlar
gereği hava aracı tarafından hazırlanmış olan rapor. Not:
AIREP ile ilgili ayrıntılar PANS-ATM |
Airship (Annex
1) A power-driven lighter-than-air
aircraft. |
Havagemisi (Annex 1, Annex 7) Güç
ile yönetilen havadan hafif hava aracı. |
Airside, air side (Annex
17) The movement area of an airport, adjacent terrain
and buildings or portions thereof, eter to which is controlled. |
Hava
Tarafı (Annex 17) Havalimanındaki, kara ve bina ya da eklentilere
bitişik, girişi kontrollü hareket alanı. |
Airspace |
Hava
sahası |
(DHMI) Ölçülendirme parametreleri ile tanımlanmış hacimli
bir alan. |
|
Air Taxiing (Annex
2) Movement of a helicopter/VTOL above
the surface of an aerodrome, normally in ground effect and at a ground speed
normally less than Note.—
The actual height may vary, and some helicopters may require air-taxiing
above |
Havada/Askıda
Yolalmak (Taksi) (Annex-2, Annex 11) Bir hava meydanında, genelde yere yakın ve yer
sürati genelde Not:
Gerçek yükseklik değişebilir ve bazı helikopterlerin yer etkisini azaltmak ya
da askıdaki yüklerinden dolayı yerden |
(DHMI) Hava Taksi; Bir helikopterin yerden yaklaşık |
|
Air-to-ground communication (Annex
10) One-way communication from aircraft
to stations or locations on the surface of the earth. |
Havadan-Yere
ileti (Annex 10/II; PANS-ATM) Hava
aracından yer yüzeyindeki istasyon ya da konumlara yapılan tek yönlü ileti. |
Air Traffic (Annex
2) All aircraft in flight or operating
on the manoeuvring area of an aerodrome. |
Hava
Trafiği (Annex 2;
Annex 11) Bir havamey-danı manevra
sahası içerisinde ya da bu saha içerisinde uçuşta olan tüm hava araçları. |
(DHMI) Hava
Trafiği; Meydan manevra sahasında
veya uçuş aşamasındaki tüm hava araçlarını
kapsar. |
|
Air Traffic Advisory Service (Annex
2) A service provided within advisory
airspace to ensure separation, in so far as practical, between aircraft which
are operating on IFR flight plans. |
Hava
Trafik Tavsiye Hizmeti (Annex 2; Annex 11)
Tavsiyeli hava sahası içerisinde, uygulanabilir ölçüde, IFR şartlarda uçan
hava araçları arasındaki ayırımı sağlamak amacıyla verilen hizmet. |
(DHMI) Hava
trafiğinin düzenli ve hızlı akışının sağlanması, uçakların birbirleri ile ve
manialarla çarpışmalarının önlenmesi amacıyla verilen tavsiye hizmeti. |
|
Air Traffic Control |
Hava
Trafik Kontrolü |
(SHY-Deniz) ATC: Hava trafik kontrolü. (DHMI) Hava
trafiğine hızlı, güvenli ve düzenli bir akış sağlamak için ilgili otorite
tarafından verilen hizmet. |
|
Air Traffic Controller (ATCo) |
Hava
Trafik Kontrolürü |
(DHMI) Sorumlu
olduğu sektör içerisinde hava trafik hizmetini veren yetkili kontrolör. |
|
Air Traffic Control Centre
(ATCC) |
Hava
Trafik Kontrol Merkezi |
(DHMI) Coğrafi
olarak ayrılmış bölgelerde, hava trafik kontrol hizmeti veren ünite. |
|
Air Traffic Control
Clearance (Annex 2) Authorization for an aircraft to proceed under
conditions specified by an air traffic control unit. Note 1.— For
convenience, the term “air traffic control clearance” is frequently
abbreviated to “clearance” when used in appropriate contexts. Note
2.— The abbreviated term “clearance” may be prefixed by the words “taxi”,
“take-off”, “departure”, “en route”, “approach” or “landing” to indicate the particular
portion of flight to which the air traffic control clearance relates. |
Hava
Trafik Kontrol Müsaadesi (Annex 2; Annex 11) Bir hava
trafik kontrol birimi tarafından belirlenen şartlar çerçevesinde bir hava
aracının yetkilendirilmesi. Not-1:
Kullanım kolaylığı açısından “hava trafik kontrol müsadesi”, çoğunlukla uygun
bağlamlarda kullanılırken “müsaade” olarak kısaltılmıştır. Not-2:
Kısaltılarak kullanılan “müsaade” terimi, “taksi”, “kalkış”, “gidiş”, “yol
boyu”, “yaklaşma” ya da “iniş” kelimeleri ile hava trafik kontrol müsadesi
ile ilgili uçuşun belirli bir bölümünü ifade için de kısaltılarak
kullanılabilir. |
(DHMI) Kontrollü
bir trafiğe hava trafik kontrol ünitesinin belirttiği şartlarda uçması için
verilen müsaade. |
|
Air Traffic Control Instruction (Doc.4444)
Directives issued by air traffic
control eter purpose of requiring a pilot to take a specific action. |
Hava
Trafik Kontrol Talimatı (Doc.4444) Hava trafik kontrol tarafından verilen, pilotun özel
bir eylem yapmasını gerektiren bildiri. |
(DHMI) Pilota
kontrolör tarafından uygulaması için verilen talimatlar. |
|
Air Traffic Controller License |
Hava
Trafik Kontrolörü (Lisansı) Yetkisi |
(DHMI) Temel
hava trafik eğitimini tamamlayan bir aday hava trafik kontrolörünün
yeterlilik düzeyini tespit etmek amacıyla yapılan sınav sonucunda başarılı
olanlara verilen yeterlilik belgesidir. |
|
Air Traffic Control Service (Annex
2) A generic term meaning variously,
flight information service, alerting service, air traffic advisory service,
air traffic control service (area control service, approach control service
or aerodrome control service). |
Hava
Trafik Kontrol Hizmeti (Annex 2; Annex 11) Değişik
anlamlarda kullanılan uçuş bilgi hizmeti, uyarı hizmeti, hava trafik tavsiye
hizmeti, hava trafik kontrol hizmeti (saha kontrol hizmeti, yaklaşma kontrol
hizmeti ya da havameydanı kontrol hizmeti) genel bir terim. |
(DHMI) Uçaklar
arasında ve uçaklarla manialar arasında çarpışmayı önlemek, hava trafik
akışını hızlandırmak ve hava trafiğinin düzenli olarak akışını sağlamak için
verilen hizmet. |
|
Air Traffic Control Unit (Annex
2) A generic term meaning variously,
area control centre, approach control unit or aerodrome control tower. |
Hava
Trafik Kontrol Birimi (Annex 2; Annex 11) Değişik anlamlarda
kullanılan genel bir terim; saha kontrol merkezi, yaklaşma kontrol birimi ya
da havameydanı kontrol kulesi. |
(DHMI) Hava
Trafik Kontrol Merkezi, yaklaşma kontrol ofisi veya meydan kontrol kulesini
kapsayan genel bir terim. |
|
Air Traffic Flow Management (ATFM) (Annex
11) A service established with the
objective of contributing to a safe, orderly and expeditious flow of air
traffic by ensuring that ATC capacity is utilized to the maximum extent
possible and that the traffic volume is compatible with the capacities
declared by the appropriate ATS authority. |
Hava
Trafik Akış Yönetimi (Annex 11; PANS-ATM) Hedefi
güvenli, düzenli ve hızlı trafik akışını sağlamak olan, ilgili ATS
yetkilileri tarafından yayınlanan hacimlere uygun, en yüksek uygulanabilir
trafik yoğunluğunun kullanılabilmesini sağlamak amacıyla verilen hizmet. |
(DHMI) ATC
sistemlerinin yeterliliği ve havaalanı kapasitelerine uygun olarak, trafik
akışının belirlenen saha ve zamanlarda idaresinin sağlandığı merkez. |
|
Air Traffic Management (ATM) (Doc.4444)
The dynamic, integrated management of
air traffic and airspace including air traffic services, airspace management
and air traffic flow management –safely, economically and efficiently –
through the provision of facilities and seamless services in collaboration
with all parties and involving airborne and ground-based functions. |
Hava
Trafik Yönetimi (Doc.4444)
Kolaylıkların sağladığı gereklilikler ve havada ve yerleşik hizmet
sağlayıcılarının işlevleri ile tüm ilgililerin işbirliğinin oluşturduğu görev
ve kesintisiz hizmetlerin, hava trafik hizmetleri, hava sahası idaresi ve
hava trafik akış yönetimi dâhil devingen bir bütün olarak –güvenli, ekonomik
ve etkin– hava trafiğinin ve hava sahasının yönetimi. |
(DHMI) Hava Trafik İdare Merkezi; Yerde ve havadaki tüm operasyonlarda, trafiğin güvenli ve
etkin akışının sağlanması için tanımlanmış gelecek hava seyrüsefer sistemleri
ile desteklenen özel idare merkezi. |
|
Air Route Surveillance Radar |
Hava
Yolu Gözlem Radarı |
Airspace Structure |
Havasahası
Yapısı |
Air Traffic Service (ATS) (Annex
2) A generic term meaning variously,
flight information service, alerting service, air traffic advisory service,
air traffic control service (area control service, approach control service
or aerodrome control service). |
Hava
Trafik Hizmeti (ATS) (Annex 4; 10/III;
11) (Annex 2) Uçuş bilgi hizmeti, Uyarı hizmeti, Hava Trafik
Tavsiye hizmeti, Hava Trafik Kontrol
hizmeti (saha kontrol hizmeti, yaklaşma kontrol hizmeti ya da havameydanı
control hizmeti) gibi çeşitli anlamlarda kullanılan genel terim. |
(DHMI) Uçuş
bilgi hizmeti, ikaz hizmeti, hava trafik tavsiye hizmeti, saha kontrol
hizmeti, yaklaşma kontrol veya meydan kontrol hizmetini kapsayan genel bir
terim. |
|
Air Traffic Services Airspace (Annex
2) Airspaces of defined dimensions,
alphabetically designated, within which specific types of flights may operate
and for which air traffic services and rules of operation are specified. Note.— ATS airspaces
are classified as Class A to G. |
Hava
Trafik Hizmetleri Havasahası (Annex 2, Annex 11)
Sınırları belirli ve alfabetik olarak isimlendirilmiş, içerisinde hangi tip
uçuşların yapılabileceği ve hava trafik hizmetleri ile işletim kuralları
saptanmış, hava sahası. Not: ATS havasahaları
A’dan G’ye kadar sınıflandırılmışlardır. |
Air Traffic Services Reporting
Office (ARO) (Annex 2) A unit established eter purpose of receiving reports
concerning air traffic services and flight plans submitted before departure. Note.— An air traffic
services reporting eter may be established as a separate unit or combined
with an existing unit, such as another air traffic services unit, or a unit
of the aeronautical information service. |
Hava
Trafik Hizmetleri Rapor Ofisi (ARO) (Annex 2; Annex 11) Uçuş öncesi sunulan uçuş planları ve hava trafik
hizmetleri ile ilgili raporları almak için kurulmuş birim. Not: Hava Trafik
Hizmetleri Rapor Ofisi, ayrı bir birim ya da mevcut başka bir hava trafik
hizmetleri birimi ile birleşik yahut havacılık bilgi hizmetinin bir birimi
olarak da kurulabilir. |
(DHMI) Hava
trafik hizmeti için gerekli bilgilerin alınması amacıyla kurulmuş bir
ünitedir. |
|
Air Traffic Services Unit (Annex
2) A generic term meaning variously,
air traffic control unit, flight information centre eter traffic services
reporting eter. |
Hava
Trafik Hizmetleri Birimi (Annex 2; Annex 11) Hava
Trafik Kontrol birimi, uçuş bilgi merkezi ya da hava trafik hizmetleri rapor
ofisi anlamında kullanılan genel terim. |
(DHMI) Hava
Trafik Hizmeti Ünitesi; Hava Trafik kontrol ünitesi, uçuş bilgi merkezi
veya hava trafik kontrol hizmeti ünitelerini kapsayan genel bir terim. |
|
Air (Annex 4) A
defined route eter air transiting of helicopters. |
Hava
Transit Yolu (Annex
4; Annex 14/II) (Annex 4) Helikopterlerin havadan geçiş yaptıkları tanımlı
yol. |
Airway (AWY) (Annex
2) A control area or portion thereof
established in the form of a corridor. |
Hava
Yolu (Annex 1; 4; 11; PANS-ATM) (Annex 2) Koridor şeklinde
tanımlanmış bir kontrol sahası ya da parçası. |
(DHMI) Radyo
seyrüsefer yardımcıları ile donatılmış, koridor şeklinde tasarlanmış
kontrollü saha. |
|
Airworthiness |
Uçabilirlik |
Airworthiness data |
Uçabilirlik
verisi |
Airworthiness Directive (AD) |
Uçabilirlik
Talimatı |
Alert height |
Uyarı yüksekliği |
(SHT OPS-1) İkaz yüksekliği: Düşük görüş operasyonlarında sistem kabiliyetlerinin başlangıç
yüksekliği. |
|
Alerting Post (Annex
12) Any facility intended to serve as an intermediary
between a person reporting an emergency and a rescue coordination centre or
rescue subcentre. |
Uyarı
Karakolu (Annex 12) Arama-Kurtarma eşgüdüm merkezi ya
da yardımcı merkezi ile acil durum bildiren kişi arasında aracılık yapmak
üzere kurulmuş herhangi bir tesis. |
Alerting Service (ALRS) (Annex
2) A service provided to notify
appropriate organizations regarding aircraft in need of search and rescue
aid, and eter such organizations as required. |
Uyarı
Hizmeti (Annex 2; Annex 11; PANS-ATM) Hava aracı ile ilgili Arama ve Kurtarma yardımına ihtiyacı olan
uygun kuruluşları bilgilendirmek ve bu kuruluşlara gerektiği şekilde yardım
etmek için verilen hizmet. |
Alert Phase (ALERFA) (Annex
11) A situation wherein apprehension
exists as to the safety of an aircraft and its occupants. |
Uyarı
Hali (Annex 11; 12) Bir hava aracı ve içindekilerinin güvenliği
hakkında endişe duyulması hali. |
Allocation, allocate. (Doc.4444)
Distribution of frequencies, SSR codes,
etc. To a State, unit or service. Distribution of 24-bit aircraft addresses
to a State or common mark registering authority. |
Tahsis
etme (Doc.4444) Devlet, birim ya da görevliye SSR kod, frekans vs.
dağıtmak. 24 bit
hava aracı adreslerinin devletlere ya da ortak kayıt yetkililerine dağıtmak. |
All Weather Operation (AWO) |
Her
Havakoşulunda İşletim |
Alphanumeric Characters (alphanumerics) (Doc.4444)
A collective term for letters and
figures (digits). |
Harf-Sayı
Bileşeni (Doc.4444) Sayı ve Harflerden oluşan birleşik bir terim. |
Alternate |
Yerine, seçenek |
Alternate Aerodrome (ALTN) (Annex
2; Annex 3; Annex 6/I; Annex 11) An aerodrome to which an aircraft may proceed when
it becomes either impossible or inadvisable to proceed to or to land at the
aerodrome of intended landing. Alternate aerodromes include the following: Take-off alternate. An alternate aerodrome at which an aircraft can
land should this become necessary shortly after take-off and it is not
possible to use the aerodrome of departure. En-route alternate. An aerodrome at which an aircraft would be able to land after
experiencing an abnormal or emergency condition while en route. ETOPS en-route alternate. A suitable and appropriate alternate aerodrome at which an aeroplane
would be able to land after experiencing an engine shutdown or other abnormal
or emergency condition while en route in an ETOPS operation. Destination alternate. An alternate aerodrome to which an aircraft may proceed should it
become either impossible or inadvisable to land at the aerodrome of intended
landing. Note – The aerodrome from which a flight departs may also be an en-route or a
destination alternate aerodrome eter flight. |
Yedek
Havameydanı (ALTN) (Annex 2; 3; 6/I; 11) Hedeflenen
havameydanına inmenin imkânsız olduğu ya da inmek için devam etmenin tavsiye
edilmediği durumlarda hava aracının yönelebileceği bir havameydanı. Yedek
havameydanları şunlardan oluşur; Kalkış Yedekmeydanı: Yolboyu yedek meydanı: ETOPS Yolboyu Yedekmeydanı. Varış Yedekmeydanı. Note – Kalkılan havameydanı aynı zamanda ilgili uçuş için yolboyu ve varış
yedek meydanı olabilir. |
(SHT OPS-1) Yedek havaalanı: İnilmesi tasarlanan
havaalanına inişin uygun olmaması halinde, uçuşun yöneltileceği uçuş planında
belirtilen havaalanı. (SHY-6a) Yedek havaalanı: İnilmesi tasarlanan
hava alanına iniş yapmanın uygun olmaması halinde, uçuşun yöneltileceği uçuş
planında belirtilen hava alanı. (DHMI) Alternatif
Meydan; Bir uçağın, herhangi bir nedenden dolayı varış meydanına
inememesi durumunda, iniş yapmayı planladığı diğer meydandır. |
|
Alternate Heliport (Annex 6/III) A heliport to which a helicopter may proceed when
it becomes either impossible or inadvisable to proceed to or to land at the
heliport of intended landing. Alternate heliports include the following: Take-off alternate. An alternate heliport at which a helicopter can
land should this become necessary shortly after takeoff and it is not
possible to use the heliport of departure. En-route alternate. A heliport at which a helicopter would be able to
land after experiencing an abnormal or emergency condition while en route. Destination alternate. An alternate heliport to which a helicopter may
proceed should it become either impossible or inadvisable to land at the
heliport of intended landing. Note.- The heliport from which a flight departs may
be an en-route or a destination alternate heliport eter flight. |
Yedek
Helimeydanı (Annex 6/III)
Hedeflenen helimeydanına inmenin imkânsız olduğu ya da inmek için devam
etmenin tavsiye edilmediği durumlarda helikopterin yönelebileceği bir
helimeydanı. Yedek helimeydanları şunlardan oluşur; Kalkış Yedekmeydanı: Yolboyu yedek meydanı: Varış Yedekmeydanı. Note.- Kalkılan helimeydanı aynı zamanda ilgili
uçuş için yolboyu ve varış yedek helimeydanı olabilir. |
Altimetry System Error (ASE) (Annex
6) The difference between the altitude
indicated by the altimeter display, assuming a correct altimeter barometric
setting, and the pressure altitude corresponding to the undisturbed ambient
pressure. |
Altimetre
Sistem Hatası (Annex 6/I; Annex
6/II) (Annex 6) Doğru
barometrik ayarların yapıldığını varsayarak, altimetrenin gösterdiği irtifa
ile etkilenmemiş (sapmasız) ortam basıncı arasındaki fark. |
Altitude (Annex
2) The vertical distance of a level, a
point or an object considered as a point, measured from mean sea level (MSL). |
İrtifa
(Annex 2; Annex 3; Annex 4; Annex 11; (Annex 2) Bir cismin, yerin veya noktanın ya da nokta kabul
edilen bir yerin, ortalama deniz seviyesinden (MSL) ölçülen dikine mesafesi. |
(DHMI) Bir cismin, yerin veya noktanın deniz seviyesinden
olan dikey mesafesi |
|
Aircraft Maintenance Manual
(AMM) |
Hava
aracı Bakım Elkitabı (AMM) |
AMSL (Above mean sea level) |
Ortalama
Deniz Seviyesi Yüksekliği üzerinde. |
Analysis |
Çözümleme |
(DHMI) Analiz; Bir
olayın anlaşılır olabilmesi için gerekli olan aktivite. |
|
Angles of coverage (Annex
6/I; Annex 6/II) a)
Angle of coverage A is formed by two intersecting
vertical planes making angles of 70 degrees to the right and 70 degrees to
the left respectively, looking aft along the longitudinal axis to a vertical
plane passing through the longitudinal axis. b)
Angle of coverage F is formed by two intersecting
vertical planes making angles of 110 degrees to the right and 110 degrees to
the left respectively, looking forward along the longitudinal axis to a
vertical plane passing through the longitudinal axis. c)
Angle of coverage L is formed by two intersecting
vertical planes, one enter to the longitudinal axis of the aeroplane, and the
other 110 degrees to the left of the first, when looking forward along the
longitudinal axis. d)
Angle of coverage R is formed by two intersecting
vertical planes, one eter to the longitudinal axis of the aeroplane, and the
other 110 degrees to the right of the first, when looking forward along the
longitudinal axis. |
Kapsama
Açıları; Uçakların
Dikine Kesişmeden Kaçınma Açıları (Annex
6/I; Annex 6/II) a) Kapsama
Açısı: A, yatay konumda kesişen iki uçaktan birisinin uzunlamasına
ekseni doğrultusunda sırası ile sağına ve soluna 70’er derecelik açı ile
arkasında yaratığı görüş açısına girmesine denir. b) Kapsama
Açısı: F, yatay konumda kesişen iki uçaktan birisinin uzunlamasına
ekseni doğrultusunda sırası ile sağına ve soluna 110’ar derecelik açı ile
önünde yaratığı görüş açısına girmesine denir. c) Kapsama
Açısı: L, yatay konumda kesişen iki uçaktan birisinin uzunlamasına
ekseni doğrultusunda solundan 110 derecelik açı ile ileri doğru gider durumda
iken solunda yarat-tığı görüş açısına ikinci uçağın girmesine denir. d) Kapsama
Açısı: R, yatay konumda kesişen iki uçaktan birisinin uzunlamasına
ekseni doğrultusunda sağından 110 derecelik açı ile ileri doğru gider durumda
iken sağında yarattığı görüş açısına ikinci uçağın girmesine denir. |
Anticipated Operating
Conditions (Annex 8) Those
conditions which are known from experience or which can be reasonably
envisaged to occur during the operational life of the aircraft taking into
account the operations for which the aircraft is made eligible, the
conditions so considered being relative to the meteorological state of the
atmosphere, to the configuration of terrain, to the functioning of the
aircraft, to the efficiency of personnel and to all the factors affecting
safety in flight. Anticipated
operating conditions do not include: a) those extremes
which can be effectively avoided by means of operating procedures; and b)
those extremes which occour so infrequently that to require the Standards to be
met in such extremes would give a higher level of airworthiness than
experience has shown to be necessary and practical. |
Beklenen
İşletme Şartları (Annex 8) Deneyimlerden elde edilen ya da hava aracının
işletim ömrü boyunca ortaya çıkan meteorolojik durumlar, yeryüzünün yapısı,
uçağın işleyişi, personelin verimliliği gibi güvenliği etkileyen etkenlerin
akla uygun öngörü oluşturan şartlarına denir. Beklenen
işletme şartları şunları kapsamaz; a)
işletme yöntemleri ile etkin bir şekilde kaçınılacak olan aşırılıklar, b) çok seyrek oluşan aşırılıklardan kaçınmak için
oluşturulacak Standartların daha yüksek seviyede uçabilirlik sağlaması için
deneyimlerin sonucu hem gerekli hem de pratik olmayan durumlar. |
Annex |
Ek |
AOC (Air Operator Certificate) |
İşletme
ruhsatı (SHT OPS-1) |
Appendix |
Eklenti |
Application (Annex 15) Manipulation
and processing of data in support of user requirements (ISO 19104*). |
Uygulama (ISO 19104). (Annex 15) Kullanıcının ihtiyacını giderecek olan verilerin işlenmesi
ve uygulanması. |
Approach and Landing
Operations using Instrument Approach Procedures (Annex 6) Instrument
approach and landing operations are classified as follows: Non-precision
approach and landing operations. An instrument approach and landing which utilizes
lateral guidance but does not utilize vertical guidance. Approach and
landing operations with vertical guidance. An instrument approach and landing which utilizes
lateral and vertical guidance but does not meet the requirements established
for precision approach and landing operations. Precision approach
and landing operations. An instrument approach and landing using precision
lateral and vertical guidance with minima as determined by the category of
operation. Note.— Lateral and
vertical guidance refers to the guidance provided either by: a) a ground-based navigation aid; or b) computer generated navigation data. Categories of precision
approach and landing operations: Category I (CAT I) operation. A precision instrument approach and landing with: a) a decision height not
lower than b) with either a
visibility not less than Category II (CAT II) operation. A precision instrument approach and landing with: a) a decision height
lower than b) a RVR not less than Category IIIA (CAT IIIA) operation. A precision instrument approach and landing with: a) a decision height
lower than b) a RVR not less than Category IIIB (CAT IIIB) operation. A precision instrument approach and landing with: a) a decision height
lower than b) a runway visual range
less than Category IIIC (CAT IIIC) operation. A precision instrument approach and landing with no
decision height and no runway visual range limitations. Note.—
Where decision height (DH) and runway visual range (RVR) fall into different categories
of operation, the instrument approach and landing operation would be
conducted in accordance with the requirements of the most demanding category
(e.g. an operation with a DH in the range of CAT IIIA but with an RVR in the
range of CAT IIIB would be considered a CAT IIIB operation or an operation
with a DH in the range of CAT II but with an RVR in the range of CAT I would
be considered a CAT II operation). |
Aletli
Yaklaşma Yöntemi ile Yaklaşma ve İniş gerçekleştirme Yöntemleri (Annex 6) Aletli yaklaşma ve iniş işletimleri şu şekilde
sınıflandırılır; Hassas Olmayan
yaklaşma ve iniş işletimleri. Yatay yönlendirme sağlayan ama dikine yönlendirme
sağlamayan aletli yaklaşma ve iniş işletimi. Dikine
yönlendirmeli yaklaşma ve iniş işletimleri. Yaklaşma ve iniş işletiminde yatay ve dikine
yönlendirme sağlayan ama öngörülen hassas aletli yaklaşma ve iniş gereklerini
karşılamayan işletim. Hassas yaklaşma ve
iniş işletimleri. İşletimin kategorisine göre
en düşük belirlenmiş hassas yatay ve dikey yönlendirmeyi kullanan aletli yaklaşma ve iniş işletimi. Not: Yatay ve dikey
yönlendirme, yönlendirmeyi şu şekilde sağlar; a) yer bazlı gezin
yardımcısı, b) bilgisayar üretimli gezin
verisi. Hassas Yaklaşma ve İniş
gerçekleştirme Kategorileri; Kategori
I (CAT I) işletimleri Aşağıdaki şartlarda
uygulanan hassas yaklaşma ve iniş işletimi; a)
Karar yüksekliği 60m-200ft altında olmayan; ve b)
Genel görüş mesafesi 800m ya da 550m’den az olmayan RVR. Kategori
II (CAT II) işletimleri Aşağıdaki şartlarda uygulanan
hassas yaklaşma ve iniş işletimi; a)
Karar yüksekliği 60m-200ft altında ama 30m-100ft altında olmayan; ve b)
300m’den az olmayan RVR. Kategori
IIIA (CAT IIIA) işletimleri Aşağıdaki şartlarda
uygulanan hassas yaklaşma ve iniş işletimi; a)
Karar yüksekliği 30m-100ft altında ya da karar yüksekliği olmayan; ve b)
175m’den az olmayan RVR. Kategori
IIIB (CAT IIIB) işletimleri Aşağıdaki
şartlarda uygulanan hassas yaklaşma ve iniş işletimi; a)
Karar yüksekliği 15m-50ft altında ya da karar yüksekliği olmayan; ve b)
175m’den az ama 50m den düşük olmayan Pist Görüş Menzili (RVR) Kategori
IIIC (CAT IIIC) işletimleri Pist
görüş menzili ve karar yüksekliği sınırlaması olmayan hassas yaklaşma ve iniş
işletimi; Not: Karar yüksekliği (DH)
ve pist görüş menzillerinin (RVR) farklı işletim kategorilerde oluştuğu
hallerde, aletli yaklaşma ve iniş işletimi en zor kategori işletim
gereklerine göre yürütülecektir (ör. DH CAT IIIA limitlerinde ve RVR CAT IIIB
sınırlarında olduğunda işletim CAT IIIB ya da DH CAT II ama RVR CAT I ise
işletim CAT II olduğu kabul edilerek uygulanacaktır). |
Approach and Landing
Operations with (Annex 6) An instrument approach and landing which utilizes
lateral and vertical guidance but does not meet the requirements established for
precision approach and landing operations. |
Dikey
Yönlendirme ile Yaklaşma ve İniş Yöntemi (Annex 6/I; 6/II; 6/III ) (Annex 6) Yaklaşma
ve iniş işletiminde yatay ve dikine yönlendirme sağlayan ama öngörülen hassas
aletli yaklaşma ve iniş gereklerini karşılamayan işletim. |
Approach
and Landing Phase-Helicopters (Annex 6/III) That part of the flight from 300m ( |
Yaklaşma
& İniş Aşaması–Helikopter (Annex 6/III) Bir uçuşun eğer belirlenen rakımın aşılması
planladığı ya da alçalmanın başladığı diğer durumlarda, iniş noktası ya da
inişten vazgeçme durumlarında, son yaklaşma ve kalkış sahası rakımından
300m-1000ft yüksekliğe kadar olan kısmı. |
Approach Control |
Yaklaşma
Kontrol |
Approach Control Service
–(APP) (Annex 2) Air traffic control service for arriving or
departing controlled flights. |
Yaklaşma
Kontrol Hizmeti (APP) (Annex 2;) Yaklaşan
ya da kalkan kontrollu uçuşlara verilen Hava Trafik Kontrol Hizmeti. |
Approach Control Unit (Annex 2) A unit established to provide air traffic control
service to controlled flights arriving at, or departing from, one or more
aerodromes. |
Yaklaşma
Kontrol Birimi (Annex 3; 11) (Annex 2;) Bir ya
da birkaç meydana yaklaşan veya kalkan kontrollü uçuşlara, hava trafik
kontrol hizmeti sağlaması için kurulmuş birim. |
Approach Funnel (Doc.9713) A specified
airspace around a nominal approach path within which an aircraft approaching
to land is considered to be making a normal approach. |
Yaklaşma
Hunisi (Doc.9713/PANS-ATM) Varsayılan yaklaşma yolu üzerinde, iniş için normal yaklaşma yaptığı
kabul edilen bir hava aracının bu yol içerisindeki tanımlanmış hava sahası. |
Approach Procedure with
Vertical Guidance (APV) (Doc.9713) An instrument approach procedure which utilizes
lateral and vertical guidance but does not meet the requirements established
for precision approach and landing operations. |
Dikey
Yönlendirmeli Yaklaşma Yöntemi (PANS-ATM; PANS-OPS/I;II) Yaklaşma ve iniş işletiminde yatay ve dikine yönlendirme sağlayan
ama öngörülen hassas aletli yaklaşma ve iniş gereklerini karşılamayan yöntem. |
Approach Sequence (Doc.9713) The
order in which two or more aircraft are cleared to approach to land at the
aerodrome |
Yaklaşma
Sıralaması (Doc.9713/PANS-ATM) Bir havameydanına yaklaşma ve iniş için müsaade edilen iki ya da daha
fazla hava aracının sıralanması. |
Adjusted Present Value
Approach (AVP) (EU
OPS-1) An APV operation is an instrument approach which
eter lateral and vertical guidance, but does not meet the requirements
established for precision approach and landing operations, with a DH not
lower than |
Dikey Rehberle Yaklaşma (AVP) (EU OPS) Aksi
Otorite tarafından onaylanmadıkça, en az 250ft karar
yüksekliği (DH) ve en az 600m pist görüş menzili (RVR) ile yatay ve dikey
rehberliğin kullanıldığı ancak hassas yaklaşma ve iniş işletimine ilişkin
gereklilikleri karşılamayan aletle yaklaşmaya denir. |
(SHT OPS-1) APV operasyonları, aksi Genel Müdürlük tarafından kabul edilmedikçe en az |
|
Appropriate Airworthiness
Requirement |
Uygun
Uçabilirlik Gerekleri (Annex 8) |
Appropriate ATS Authority |
Uygun
ATS yetkilisi (Annex 2; 3; 11 ve
PANS-ATM) |
Appropriate Authority |
Uygun
Yetkili (Annex 2; PANS-ATM) |
Appropriate National Authority |
Uygun
Ulusal Yetkili (Annex 8) |
Approved (Annex
8) Accepted by a Contracting State as suitable for a
particular purpose. |
Onaylı (Annex 8) Üye Devlet tatarından belirli bir amaca uygun
onay. |
Approved by the Authority |
Yetilendirilmiş
Onay |
Approved Maintenance
Organisation (AMO) (Annex
1; Annex 6) An organization approved by a Contracting State, in accordance with
the requirements of Annex 6, Part I, Chapter 8 – Aeroplane Maintenance, to
perform maintenance of aircraft or parts thereof and operating under
supervision approved by that State |
Onaylı
Bakım Kuruluşu (AMO) (Annex 1; Annex 6)
Üye Devlet
tarafından Ek.6, Kısım I, Konu 8 – Hava aracı Bakımı şartlarına göre hava
aracının ya da ilgili bölümlerinin bakımına onay veren Devletin yetkili gözetimi
altında işletilen onaylanmış bakım
kuruluşu. |
Approved Maximum Seat
Configuration (EU OPS-1)The
maximum passenger seating capacity of an individual aeroplane, excluding
pilot seats or flight deck seats and cabin crew seats as applicable, used by
the operator, approved by the Authority and specified in the Operations
Manual. |
Onaylanmış en fazla yolcu koltuk
düzeni (EU OPS-1) Pilot
kabini ya da uçuş kabini hariç ve uygulanabilirse kabin ekibi koltukları da
hariç, her bir uçağın İşletme Elkitabında belirlenmiş, Otorite tarafından
onaylanmış en fazla yolcu koltuk yeteri. |
(SHT OPS-1) Mevcut
kokpit koltukları ve kabin ekibi koltukları hariç olmak üzere, onaylı tip
sertifikasında yer alan azami yolcu koltuk yerleşim kapasitesi. |
|
Approved one-engine-inoperative cruise speed. (EU
OPS-1)
For ETOPS, the approved one-engine-inoperative cruise speed for he intended
area of operation shall be a speed, within the certified limits of the
aeroplane, selected by the operator and approved by the regulatory authority. |
Onaylanmış tek motor düz uçuş sürati: (EU OPS-1) ETOPS
için, işletim sahasına yönelik işletici tarafından seçilmiş ve düzenleyici
otorite tarafından onaylanmış, uçağın onaylı sınırları içerisinde, bir motor
çalışmaz durumdaki düz uçuş sürati. |
(SHT OPS-1) ETOPS’ a
ilişkin olarak, planlanan operasyon sahası için onaylanmış tek motor düz uçuş
sürati, uçağın, uçuşa elverişlilik belgesi çerçevesinde tasdik edilmiş
limitleri içerisinde, işletici tarafından seçilmiş ve düzenleyici makamca
onaylanmış sürat. |
|
Approved standard |
Onaylı
Standart |
Approved Training |
Onaylı
Eğitim (Annex 1) |
Approved Training Organisation |
Onaylı
Eğitim Kuruluşu (Annex 1) |
Apron
tarmac;
ramp- (APN) (Annex
2) A defined area, on a land aerodrome, intended to
accommodate aircraft for purposes of loading or unloading passengers, mail or
cargo, fuelling, parking or maintenance |
Apron, fr. Önlük (Annex 2) Kara havameydanı üzerinde, hava araçlarının yolcu, yük ve posta
indirme-bindirmeleri, yakıt alma ve bakımları için tanımlanmış saha. |
(SHT OPS-1 /
SHY-14a) Bir
havaalanında hava araçlarının parklandırılmaları, akaryakıt ikmalleri, yolcu,
yük, posta, kargo, indirmebindirmeleri ve bakımlarının yapılabilmesi için
belirlenmiş saha. |
|
Apron Management Service |
Apron
Yönetim Hizmeti (Annex 11; Annex 14/I) |
Apron Taxiway(Annex 2; 4; 14/I; PANS-ATM) |
Apron
sınırları içerisindeki Taksi yolları |
Auxillary Power Unit (APU) |
Yardımcı
Güç Birimi (SHT
OPS-1) |
Area Control Centre |
Saha
Kontrol Merkezi |
Area Control Service |
Saha
Kontrol Hizmeti (Annex 2; 11; PANS-ATM) |
Area Minimum Altitude (AMA) |
En
düşük Saha İrtifaı (PANS-OPS/I) |
Area Navigation – (RNAV) (Annex
11; PANS-ATM; PANS-OPS/I-II) A
method of navigation which permits aircraft operation on any desired flight
path within the coverage of ground- or space-based navigation aids or within
the limits of the capability of self-contained aids, or a combination of
these. Note: Area navigation includes
performance-based navigation as well as other operations that do not meet the
definition of performance-based navigation. |
Saha
Gezin (RNAV) (Annex 11; PANS-ATM; PANS-OPS/I; PANS-OPS/II) Bir hava aracının istenilen bir uçuş yolunda ya
kendi kullandığı donanımın sınırları içerisinde, ya yer ya da uzay destekli
gezin ya da her ikisinden de yararlanılarak birlikte kullanılan gezin
yöntemi. Not:
Saha Gezin, verim-tabanlı gezin yöntemi tanımına uymayan diğer verim-tabanlı
gezin gibi yöntemleri de kapsar. |
Area Navigation (RNAV) |
Saha Gezin (SHT OPS-1): Saha seyrüseferi |
Area Navigation (RNAV)
Approach |
Saha
Gezin (RNAV) Yaklaşması |
Area Navigation (RNAV) Route |
Saha
Gezin Yolu (Annex 11; PANS-ATM) |
Arrival Aerodrome |
Varış
Havameydanı |
Arrival Time |
Varış
Zamanı |
ASD (see Accelerate
Stop Distance) |
Hızlanmada-duruş
pist uzunluğu |
ASHTAM |
Volkanik
Kül İçin NOTAM (Annex 15) |
Assemble |
Toplamak,
birleştirmek (Annex 15) |
Assessment |
Değerlendirme |
Assignment |
Atamak
(PANS-ATM) |
ATS |
Hava
trafik hizmetleri (SHT OPS-1) |
ATS route |
ATS
yolu (Annex 2;
4; 11; PANS-ATM) |
ATQP |
Alternatif
eğitim ve kalifikasyon programı |
Attachment |
İlave |
Attitude |
Davranış |
Attitude Display Indicator |
Davranış
Durum Göstergesi |
Audit |
Denetim, |
Audit activities |
Denetim
Çalışmaları |
Audit finding. |
Denetim
Bulgusu. |
Audit manager |
Denetim
müdürü |
Audit preparation briefing for
team members |
Denetim
ekibi ile denetim öncesi hazırlık bilgilendirmesi |
Audit report |
Denetim
Raporu |
Audit team leader |
Denetim
ekibi önderi |
Augment |
Arttırıcı |
Augmentation (GNSS) |
Arttırma |
Authority |
Yeti,
Yetki, Yetkili |
Authorized agent |
Yetkili
temsilci (Annex 9) |
|
Otomatik
İniş |
Automated Air/Ground Data
Interchange |
Otomatik
Hava/Yer Bilgi Değişimi |
Automatic Dependent
Surveillance |
Otomatik
Gözleme Dayalı Sistem |
Automatic Deployable ELT |
Otomatik
Yayına Başlayabilen ELT |
Automatic Direction Finding
System (ADF) |
Otomatik
Yön Bulma Sistemi |
Automatic Terminal Information
Service (Annex.11,
Annex.15;
PANS-ATM) The
automatic provision of current, routine information to arriving and departing
aircraft throughout 24 hours or a specified portion thereof: (D-ATIS).
Data link-automatic terminal information service The provision of ATIS via data link. (V-ATIS).Voice-automatic
terminal information service The provision of ATIS
by means of continuous and repetitive voice broadcasts. |
Otomatik
Terminal Bilgi Hizmeti (Annex.11-15;
PANS-ATM) 24 saat
süresince ya da belirlenen bir süre boyunca gelen ve giden hava araçlarına
düzenli ve geçerli bilgileri otomatik sağlama. (D-ATIS). Otomatik terminal veri bağlantılı
bilgi hizmeti. (V-ATIS). Sesli
otomatik terminal bilgi aktarım hizmeti. |
Automatic Weather Observing
System (AWOS) |
Otomatik
Hava Gözlem Sistemi |
Auxiliary Power Unit (EU) |
Yedek
Güç Birimi Yakıt ile çalışıp bir şaftın dönmesi ile elektrik
ve/veya hava basıncı ya da ikisinin birden elde edilmesini sağlayan, hava
aracının itişi ile doğrudan ilişkisi olmayan, güç birimi. |
Aviation Safety |
Havacılık
Güvenliği |
Aviation Security |
Havacılık
Emniyeti |
|
|
B Bravo |
BRA VO ( – • • • ) |
Baby (see: Infant) |
Bebek |
Baby Bassinet |
Bebek
beşiği |
Background Check (Annex 17) A check of a person’s identity and previous
experience, including where legally permissible, any criminal history, as part
of the assessment of an individual’s suitability to implement a security
control and/or for unescorted eter to a security restricted area. |
Özgeçmiş
Soruşturması (Annex 17) Emniyet denetimini
sağlayabilmek ve/veya o kişinin emniyet sahası içerisine eşliksiz girebilmesi
için bu kişinin uygunluğu, kimlik ve geçmiş deneyimlerinin, güvenlik
soruşturması dahilinde kontrol edilmesi. |
Back Course |
Arka
Rota |
Baggage (Annex
9), Personal property of passengers or crew carried on an
aircraft by agreement with the operator. |
Bagaj,
Bavul |
Balked Landing (Annex 14/I) |
OCA/H
seviye/yüksekliği altında inişten vazgeçme. |
Ballast |
Safra |
(SHT OPS-1)
Denge sağlamak için konulan yük |
|
Balloon |
Balon
(Annex 1; Annex 7) |
BALS |
Temel yaklaşma aydınlatma sistemi |
Bare Earth |
Çıplak
Yeryüzü (İnsan
yapımı nesneler hariç) |
Barrette |
Üç
veya daha fazla sıralı yer ışıklandırması |
Barometric Altitude |
Barometrik
İrtifa |
Base |
Üs,
esas, temel, ana |
Baseline |
Ana
Hat |
Basic Training |
Temel
Eğitim |
Base Turn |
Esas
Dönüş |
Basic Empty Weight |
Temel
Boş Ağırlık |
Basic Index |
Temel
ibre, temel
gösterge |
Basic Station (BS) |
Temel Konum |
(SHT OPS-1) Uçak
üzerindeki herhangi bir noktanın veya parçanın yerini kesin olarak
belirtebilmek için kullanılan deyim |
|
Basic
Instrument Flight Trainer |
Temel
Aletli Uçuş Eğitici (Annex
1; 6/1; 6/III) |
Beacon |
İşaret,
Fener, Belirleyici |
Bearing |
Pusula
Yönü (Açısı) |
Becquerel (Bq) |
Nükleer
yoğunlaşma ölçüm birimi (Annex 5) |
Blind Transmission |
Karşılıksız
/ Tek Yönlü Yayın |
Blocked |
Engellenmiş,
tıkanmış |
Border Integrity |
Sınır
Bütünlüğü (Annex 9) |
Boundary |
Hudut |
Break |
Ara,
kesinti |
Breaking Action |
Frenleme
Durumu |
Briefing |
Bilgilendirme |
Broadcast |
Telsiz
yayını (Annex 10/II; 10/III; PANS-ATM) |
Bromine Chlorine Di-fluorine (BCF) |
Halon Yangın Söndürücü |
(Bakınız:
Rest period) |
Boş Süre |
(SHT.6a-50). Uçucu ekiplere uçuş görev süresi,
dinlenme süresi, nöbetçi ekip görev süresi, yedek ekip görev süresi,
konaklama süresi dışında, hiçbir uçuş görevi veya ilave görev verilmediği
serbest süre. |
|
Basic
Station |
Temel
Konum |
Buffer
Zone |
Tampon
Bölge |
Built-in
Test Equipment |
Kendinden
Sınayan Donanım |
|
|
C Charlie |
ÇAR Lİ (–
• – •) |
Cabin Attendant (eski
deyim) |
CCM’a bakınız |
Cabin Crew Member (CCM) (Annex
6/I; Annex 6/III) A crew member who performs,
in the interest of safety of passengers, duties assigned by the operator or
the pilot-in-command of the aircraft, but who shall not act as a flight crew
member. |
Kabin
Ekibi Üyesi (Annex 6/I; Annex 6/III) İşletme
ya da sorumlu pilot tarafından, işleticinin ya da sorumlu pilotun yolcu
güvenliği için görevlendirdiği, ama hava aracında uçuş ekibi üyesi olarak
çalışmayacak olan ekip üyeleri. |
(SHT-6A-50) Uçucu Ekip; Havacılık işletmeleri
tarafından belirlenen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar,
uçuş mühendisleri ile sertifikalı kabin içi emniyet ve diğer hizmetlerin
yürütülmesiyle görevli kabin ekibini ve yükleme görevlilerini, uçak tipine
göre uçuş mühendisi kapsamında gerektiğinde seyrüsefer ve radyo
operatörlerini, (SHY-HUK) Mürettebat üyesi: Bir
uçuş görev periyodunda, hava aracında görev yapmak üzere işletmeci tarafından
tayin edilmiş kişi, |
|
Center of Gravity (CG) |
Denge
Merkezi |
|
Kaldırma
merkezi |
Calibrated airspeed (CAS) |
Düzeltilmiş
Havasürati |
Calculated Landing Time |
Hesaplanmış
İniş Zamanı |
Calculate Time of Arrival |
Hesaplanmış
Varış Zamanı |
Calculated Take Off Time |
Hesaplanmış
Uçuş Zamanı |
Calculated Time Over |
Hesaplanmış
Olunacak Zaman |
Calendar(Annex 4-11-14/I, 14/II; Annex
15) |
Takvim
(Annex 4;
Annex 11; Annex 14/I, 14/II; Annex 15) |
Candela (cd) (Annex 5) |
Işık
yoğunluk birimi (Annex 5) |
Canopy |
Gölgelik,
Örtü (Annex 4; Annex 15) |
(Pilot
kabini üzerindeki şeffaf koruyucu-Bazı
uçaklarda) |
|
Calibrate |
Ayar,
ayarlamak |
Capacity |
Yeterlik,
Kapasite |
Cargo, fright, air cargo |
Kargo
= Hava Yükü (Annex 9; Annex 17) Posta, depolanmışlar, yolcu beraberinde ya da
sahibine gönderilmek üzere hava aracına yüklenmiş bagaj dışındaki yük. |
(SHY-22) Kargo: Mektup, erzak ve eşlik edilen ya da yanlışlıkla
konulmuş bagaj dışında uçakta taşınan herhangi bir mal. (sb.
Kargo=Hava Yükü; Ulaştırma işinde taşınacaklar; denizde navlun, havada
kargo ve karada yük diye geçer). |
|
Cargo Aircraft (Annex 18) Any
aircraft, other than a passenger aircraft, which is carrying goods or
property. |
Kargo
Uçağı (Annex 18) Yolcu
uçakları dışında, mal ve mülk taşıyan her türlü hava aracı. |
(SHT OPS-1 / SHY-6a) Kargo uçağı: Tamamı yük taşımak için
düzenlenmiş uçak. |
|
Carrier |
Taşıyıcı |
Case Study |
Durum
Çalışması |
Category
* Operation |
İşletme
(Kategorisi)
Kümesi |
Catering |
İkram
(Yiyecek
ve içecekle ilgili) |
Causes,
causal
factors (Annex 13) Actions,
omissions, events, conditions, or a combination
thereof, which led to the accident
or incident. The identification of
causes does not imply the assignment of fault or the determina-tion of
administrative, civil or criminal liability. |
Nedenler,
nedesel
etkenler (Annex 13)
Davranış, ihmal, oluş, şart ya da bunların birleşiminin kaza ya da olaya
neden olması. Nedenlerin tanımları hata ya da idari, sivil ya da ceza
sorumluluğunu ortadan kaldırmaz. |
Constant
Descend Final Approach (CDFA) (EU OPS-1) A specific technique
for flying the final-approach segment of a nonprecision instrument approach
procedure as a continuous descent, without level-off, from an altitude/ height at or above the Final Approach Fix
altitude / height to a point approximately |
Sürekli Alçalma ile Son Yaklaşma (EU OPS-1) Hassas olmayan bir aletli yaklaşma yönteminde
yapılan seviye-bağımsız - son yaklaşma başlangıç noktası irtifa/yüksekliği ya
da pist eşik noktası yüksekliğinden yaklaşık |
(SHT OPS-1) Hassas olmayan
bir yaklaşma usulünde; düz uçuş göstermeden yapılan sürekli bir alçalma
tekniği, - Son yaklaşma başlangıç noktası yüksekliğinden/irtifasından, pist
oturma noktasının yüksekliğinden yaklaşık |
|
Ceiling |
Tavan
(PANS-ATM) |
Celsius
Temperature |
Santigrad
cinsi ısı birimi (Annex 5) |
Center of Gravity (CG) |
Ağırlık Merkezi |
Central
Flow Management Unit |
Merkezi
Akış Yönetim Birimi |
Certificate |
Belge |
Certification (Annex 17) A
formal evaluation and confirmation by or on behalf of the appropriate
authority for aviation security that a person possesses the necessary
competencies to perform assigned functions to an acceptable level as defined
by the appropriate authority. |
Belgeleme (Annex 17)
Havacılık emniyetinin, adına ya da ilgili yetkililer adına, ilgili
yetkililerce tanımlanmış kabuledilebilir seviyede gerekli yetkinliğe sahip
olunduğunun, resmi değerlendirme ve uygunluğu. |
Certification
Specifications for All Weather Operations (CS-AWO) |
Her Hava Koşulunda İşletme Onay
Şartları |
(SHT OPS-1) Her
hava koşulundaki operasyonları onaylama spesifikasyonlarını. |
|
Certification Specifications for |
Teknik Standart Emirleri Onay Şartları |
(SHT OPS-1) Teknik
standart kurallarını onaylama spesifikasyonları. |
|
Certified
Aerodrome |
Yetkilendirilmiş
Havameydanı (Annex 14/I) |
Certify as airworthy (to) |
Uçabilirliğini
Belgelemek (Annex 1) |
Certifying staff |
Onaylayıcı-belgeleyici |
Change-over
point |
Üzerinden
Geçişte Devir Noktası |
Channel |
Kanal |
Chapter |
Konu |
Charter |
Kiralama |
Checklist |
Kontrol
Listesi |
Check Point |
Kontrol
Noktası |
Child (CHD) (EU OPS-1) Children
are defined as persons who are of an age of two years and above but who are
less than 12 years of age. |
Çocuk (EU OPS-1) 2
yaşından büyük ama 12 yaşından küçük, çocuk olarak tanımlanan kişiler. |
(SHT OPS-1) 2
yaşından büyük, 12 yaşından küçük bireyler. |
|
Circling (EU OPS-1) The
visual phase of an instrument approach to bring an aircraft into position for
landing on a runway which is not suitably located for a straight-in approach. |
Turlama (EU OPS-1) Bir
meydana aletli inişlerde doğrudan yaklaşma sağlanamadığı durumlarda, hava
aracını piste iniş için uygun düzene getirecek görsel aşama. |
Circling Approach (ICAO Doc 8168: PANS-OPS Vol I) A circling approach is an extension of an
instrument approach procedure which provides for visual circling of the
aerodrome prior to landing. |
Turlu yaklaşma (Doc 8168) Turlu Yaklaşma, bir meydanda iniş öncesi, meydan üzeri görerek
turlama içeren Aletli Yaklaşma Yönteminin bir uzantısıdır. |
(SHT OPS-1) Uçağın
direk yaklaşma ile piste indirilmesinin mümkün olmadığı hallerde yaklaşma ve
inişin görerek şartlarda yapılmasını sağlayan bir aletli yaklaşma usulü |
|
Circle- To-Land |
Turlu
Yaklaşma (iniş için) |
Circuit |
Döngü |
Civil Aviation Authority (CAA) |
Sivil
Havacılık Yetkilisi |
Class * Airspace (*A-B-C-D-E-F-G) |
A-B-C-D-E-F-G
Sınıfı Havasahası (Annex 11) |
Classification |
Sınıflandırma |
Class Rating Examiner |
Sınıf Yetkili Kontrol Pilotu |
Class Rating Instructor |
Sınıf Yetkili Öğretmen Pilot |
Clear |
Açık,
temiz |
Clearance |
Serbesti,
aşma |
Clearance limit |
Serbest
kılınma/aşma
sınırı (Annex 2; 11) |
Clearance of goods |
Gümrükten
çekme (Annex 9) |
Cleared for Take Off |
Kalkış
Serbest |
Cleared to Land |
İniş
Serbest |
Cleared Flight Level |
Serbest
kılınan Uçuş Seviyesi |
Cleared Level Deviation |
Serbest
kılınan Seviyeden Sapma |
Cleared Level Deviation
Threshold |
Serbest
kılınan Seviye Sapma Eşiği |
Cleared Level |
Serbest
Kılınan Seviye |
Clearway (CWY) (Annex 4; Annex 14/I) A defined
rectangular area on the ground or water under the control of the appropriate
authority, selected or prepared as a suitable area over which an aeroplane
may make a portion of its initial climb to a specified height. |
Pist Aşma Sahası (Annex 4; Annex 14/I) Karada veya suda uçakların belirli bir yüksekliğe
kadar ilk tırmanışlarının bir bölümünü yapabilmelerine elverişli şekilde
seçilmiş veya hazırlanmış, ilgili yetkililerin denetimindeki dikdörtgen saha. |
(SHT OPS-1 / SHY-14a) Aşma sahası: Karada
veya suda uçakların muayyen bir yüksekliğe kadar ilk tırmanışlarını
yapabilmelerine elverişli şekilde hazırlanmış veya seçilmiş, ilgili
otoritelerin kontrolü altında tutulan dikdörtgen biçimde belirlenmiş saha. |
|
Climatological
table |
İklimsel
Tablo (Annex 3) |
Closed
Runway |
Kapalı
Pist |
Closed
Traffic |
Trafiğe
Kapalı |
Closing
meeting |
Kapanış
Toplantısı. |
(Kalite
Yöntemi-sb) Bir denetim sonrası
ilgililere katılan sorumlu müdür ile birlikte denetim bulgu ve sonuçlarına
göre genel durum hakkında genel bilgilendirme ve düzeltici önlemler için
gereken sürenin tesbiti dâhil denetimin yapıldığını belgeleyen imzalar ile
denetimin sonlandırılması. |
|
Cloud of Operational
Significance |
İşletmeyi
Etkileyecek Önemdeki Bulut |
Cockpit |
Pilot
Kabini |
(SHT OPS-1) Pilot
mahalli |
|
Cockpit Voice Recorder (CVR) |
Pilot
Kabini Ses Kaydedicisi |
(SHT OPS-1) Kokpit
ses kaydedicisi |
|
Code |
Dizgi |
Code (SSR) |
SSR
için Tayin Edilen Dizgi (PANS-ATM) |
Codeshare |
Dizgi
paylaşımı |
Cognition |
Kavrama |
Combustor |
Tutuşturucu |
Combustion |
Yanma |
Commander |
Yetkili
Pilot |
Commercial Air Transport
Flight |
Ticari
Hava Taşımacılık Uçuşu |
Commercial Air Transport
Operation (Annex
1 ; Annex 6/I;
6/II; 6/III; Annex 17) An aircraft operation involving the transport of
passengers, cargo or mail for remuneration or hire. |
Ticari
Hava Taşımacılık İşletimi (Annex
1; 6/I; 6/II; 6/III; 17) Yolcu, kargo ve postanın
ücreti karşılığı ya da hava aracının kiralanması yoluyla yapılan taşıma işi. |
Commercial Flight |
Ticari Uçuş |
(SHT OPS-1) Ücreti
karşılığı yolcu, yük ve posta taşımak üzere yapılan uçuş |
|
Commissary Supplies |
Kendi
kullanım gerekleri (Annex 9) |
Common mark |
Ortak
Tescil işareti (Annex 7) |
Common Mark Registering
Authority |
Ortak
Tescil İşaret Yetkisi (Annex 7) |
Compacted Snow |
Sıkıştırılmış
Kar (Annex 14/I; PANS-ATM) |
Compliance Checklist (CC) |
Uygunluk
Kontrol Listesi |
ICAO kural ve uygulamalarının Uluslar arası
Standartlar ve Tavsiye edilen usullere uygun yürürlülüğünün kontrolü için
hazırlanan liste-sb. |
|
Communications Management Unit |
İletişim
Yönetim Birimi |
Compass Locater |
Pusula
Yönlendirimi |
Competence |
Yetki |
Competency (Annex
1) A combination of skills, knowledge
and attitudes required to perform a task to the prescribed standard |
Yeterlilik,
ehliyet
(Annex 1; PANS-TRG) (Annex 1) Tanımlanmış standartlar içerisinde
bir görevi yerine getirebilmek için gerekli yetenek, bilgi ve tavrın
bileşeni. |
Competency Element |
Yeterlilik
Unsuru (Annex 1 ; PANS-TRG) |
Competency Unit |
Yeterlilik,
ehliyet
Birimi (Annex 1 ; PANS-TRG) |
Competent Authority |
İlgili
Yetki (PANS-ATM) |
Component |
Bileşke, Bileşen, Parça |
(SHY-145) Komponent: Herhangi bir motor,
pervane, parça veya cihaz. |
|
Comprehensive systems approach |
Ayrıntılı
sistem yaklaşımı |
ICAO güvenlik gözdengeçirme değerlendirmesi için yapısal
uygulama ve yöntemini planlama, hazırlama, yönetme, takip ve değerlendirme
sistematiği denetimi. |
|
Compressor |
Sıkıştırıcı |
Compulsory Reporting Points |
Zorunlu
Rapor Noktaları |
Computer |
Bilgisayar
(PANS-ATM) |
Computer Based Training (CBT) |
Bilgisayar
Tabanlı Eğitim |
Conditional Route |
Şartlı
Yol |
Conference Communications |
Çoklu
Konferans
Görüşme (Annex 11) |
Configuration |
Biçim,
Konum (Annex 8) |
Configuration
Deviation List |
Yapısaldan Sapma Listesi (Annex 6/I; 6/III) (SHT
OPS-1) Konfigürasyondan sapma
listesi |
Conflict |
Uyuşmazlık,
çatışma |
Conflict
Resolution |
Uyuşmazlık
Çözümlenmesi |
Conformance |
Uyum.
(ICAO
Standartlarına uyum) |
Congested Area |
Yerleşim
Sahası (Annex 6/III) |
Consensus |
Uyuşma,
Anlaşma |
Consignment |
Sevk,
gönderi (Annex 18) |
Contaminated
Runway
(EU OPS-1) A runway is considered to be contaminated
when more than 25 % of the runway surface area (whether in isolated areas or
not) within the required length and width being used is covered by the
following: i) surface water more than (ii) snow which has been compressed into a solid mass which resists further compression and will hold together or break into lumps if picked up (compacted snow); or (iii) ice,
including wet ice. |
Pistte
Birikinti (EU OPS-1) Pist yüzey alanının – yalıtılmış alan içerisinde olsun veya olmasın- kullanılan gerekli uzunluk ve genişlik çerçevesinde %25’lik kısmından fazlasının kaplı olması hali, sırasıyla; (i) 3 mm’den (0,125 inç’ten) daha derin Düzey suyu veya sulu kar veya karla karışık yağmur sonucunda birikmiş 3 mm’den (0,125 inç’ten) fazla su. (ii) Katı bir tabaka olacak şekilde sıkışmış, daha fazla sıkıştırmaya direnç kazanmış ve öbekleri bir arada tutan veya kaldırılması durumunda öbeklere ayrılacak olan kar –sıkışmış kar. (iii) Islak
buz dâhil olmak üzere buz. |
(SHT OPS-1) Pist yüzey alanının –izole alan dâhilinde olsun veya olmasın- kullanılan gerekli uzunluk ve genişlik dâhilindeki %25’lik kısmından fazlasının aşağıdakilerle kaplı olması hali, (i) 3 mm’den (0,125 inç’ten) daha derin Düzey suyu veya sulu kar veya karla karışık yağmur sonucunda birikmiş 3 mm’den (0,125 inç’ten) fazla su. (ii) Katı bir tabaka olacak şekilde sıkışmış, daha fazla sıkıştırmaya direnç kazanmış ve öbekleri bir arada tutan veya kaldırılması durumunda öbeklere ayrılacak olan kar –sıkışmış kar. (iii) Islak buz dâhil olmak üzere buz. |
|
Contingency |
Beklenmeyen,
olası |
Contingency Fuel (EU OPS-1) Fuel
that is not less than 5 % of the planned trip fuel or, in the event of
in-flight re-planning, 5 % of the trip fuel eter remainder of the flight. |
Beklenmeyen
durum yakıtı. (EU OPS-1) Yolboyu yakıtının %5 inden
az olmayan ya da uçuşta yeniden
planlama sırasında uçuşun geri kalan kısmı için gereken yakıtın %5 i. |
(SHT OPS-1 Md.4-29) Beklenmeyen
durum yakıtı (contingency fuel) Yakıt harcamasını etkileyen ve planlama
esnasında öngörülemeyen faktörlerin oluşmasından doğabilecek yakıt
sorunlarının telafi edilmesi için kullanılacak yakıt, (uçağın beklenen yakıt
tüketim verilerindeki sapmalar, meteorolojik koşullara ilişkin tahminlerdeki
sapmalar ve planlanan uçuş rotası ve/veya uçuş seviyelerinden /
irtifalarından sapmalar gibi). (SHT OPS-1 Ek-1, Md.11.2.c) Beklenmeyen durum yakıtı (contingency fuel) Planlanan uçuş yakıtının
%5’inden veya uçuş sırasında yeniden planlama halinde, uçuşun geri kalan
kısmı için gerekli uçuş yakıtının % 5’inden az olmayan yakıt. (SHT OPS-1 Ek-3, Md.1.3) Beklenmeyen durum yakıtı (contingency fuel) 2
nci fıkrada “Azaltılmış Beklenmeyen Durum Yakıtı” içerisinde öngörülen yakıt
hariç olmak üzere aşağıdaki (a) veya (b) bentlerinden fazla olanıdır: (a) (i) Planlanan uçuş
yakıtının % 5’i veya uçuş sırasında yeniden planlama halinde uçuşun geri
kalanı için gerekli uçuş yakıtının % 5’i veya (ii) Ek-4 çerçevesinde rota üzerinde yedek
havaalanının mevcut olması kaydıyla, planlanan uçuş (seyahat/trip) yakıtının
veya uçuş sırasında yeniden planlama halinde uçuşun geri kalanı için gerekli
uçuş yakıtının en az % 3’ü; veya (iii) İşleticinin uçaklar için münferit birer
yakıt tüketim takibi programı oluşturmuş olması ve bu program vasıtasıyla
tespit edilen verilerden yakıt hesaplamasında yararlanması kaydıyla,
planlanan uçuş (seyahat/trip) yakıtına istinaden 20 dakikalık uçuş süresi
için gereken yakıt miktarı veya (iv) Genel Müdürlük tarafından onaylanmış ve
planlanan uçuş (seyahat/trip) yakıtı ile gerçekte tüketilen uçuş
(seyahat/trip) yakıtı arasındaki sapmayı istatistiksel bir biçimde kapsayan
bir metoda dayanarak elde edilmiş yakıt miktarı. (Söz konusu metot,
her bir şehir/uçak kombinasyonuna ilişkin yakıt tüketimini takip etmekte
kullanılmakta olup, işletici bu verileri ilgili şehir/uçak kombinasyonu için
beklenmeyen durum yakıtının hesaplanmasına yönelik olarak istatistiksel
analiz için kullanmalıdır.) (b)
Standart koşullarda varış yeri hava
alanı üzerinde, |
|
Continuous Descent Final
Approach |
Sürekli Alçalma ile Son Yaklaşma |
Contour Line |
Haritada
aynı yükseklik noktalarını birleştiren çizgi, (Annex 4; PANS-OPS/II) |
Control Area |
Kontrol
Sahası |
Controlled Aerodrome |
Kontrollü
Havameydanı |
Controlled Airspace |
Kontrollü
Hava Sahası |
Control Tower |
Kontrol
Kulesi |
Control Zone |
Kontrol
Bölgesi |
Controlled Flight |
Kontrollü
Uçuş |
Controlled Flight Into Terrain
|
Kontrollü
Uçuşlarda Yere Çarpma |
Controller Pilot Data Link
Communications (CPDLC) (Annex
2) A means of communication between
controller and pilot, using data link for ATC communications. |
Kontrolör/Pilot
Veri Bağlantı İletişimi (Annex
2; 10/II; 10/III; 11;
PANS-ATM) Kontrolör-pilot
görüşmelerini sağlamaya yönelik ATC iletişimi için sağlanmış veri alışveriş
bağlantısı. |
Convergence |
Yakınlaşma |
Converted
Meteorological Visibility |
Uyarlanmış
Meteorolojik Görüş (SHT OPS-1.94.4b) |
Co-Ordinate |
Eş
Düzen |
Coordinates |
Eşdüzen
noktası, Koordinat |
Co-pilot (Annex 1) A
licensed pilot serving in any piloting capacity other than as pilot-in-command
but excluding a pilot who is on board the aircraft etere sole purpose of
receiving flight instruction. |
Yardımcı
Pilot (Annex 1) Sorumlu kaptan pilot ve hava aracında yalnızca
uçuş talimatı almak üzere bulunanların dışında, pilotluk yeterliliğine sahip
her türlü hizmeti verebilen lisanslı pilot. |
(SHY-1) İkinci pilot: Hava aracında bulunan
fakat amacı sadece lisans ya da tip yetkisi uçuş eğitimi almak olan pilot
dışında, hava aracı tip listeleri ya da tip sertifikasyonuna göre veya uçuşun
yürütüldüğü operasyon düzenlemeleri uyarınca idaresi birden fazla pilotu
gerektiren hava araçlarında sorumlu pilot haricinde görev yapan pilot. (SHT-2) İkinci Pilot: Hava aracı tip listeleri yada tip sertifikasyonuna göre veya uçuşun
yürütüldüğü operasyon düzenlemeleri uyarınca idaresi birden fazla pilotu
gerektiren hava araçlarında sorumlu pilot haricinde görev yapan pilot (Bu
tanımın içine hava aracında bulunan fakat amacı sadece lisans yada tip
yetkisi uçuş eğitimi almak olan pilot girmez). |
|
Core |
Çekirdek,
öz |
Corporate aviation |
Şirket
Havacılığı, Tüzel Havacılık (Annex
17) |
Correction |
Düzeltme |
Corrective action |
Düzeltici
eylem. |
Corrective action plan |
Düzeltici
eylem planı |
Coulomb I |
Saniyede
amper –birim (Annex 5) |
Course |
Baş,
Uçuş Yolu |
Coverage |
Kapsam |
Crash Axe |
Kırma
Baltası |
Crew |
Ekip |
Crew Member (see, Flight Crew Member) |
Ekip
Üyesi (Uçuş Ekibi Üyesi’ ne
bakınız) |
Crew Resource Management |
Ekip
Kaynak Yönetimi |
Crew Resource Management
Instructor |
Ekip
Kaynak Yönetimi Öğretmeni |
Criteria |
Ölçüt |
Critical phases of flight (EU OPS-1) Critical
phases of flight are the take-off run, the take-off flight path, the final
approach, the landing, including the landing roll, and any other phases of
flight at the discretion of the commander. |
Kritik uçuş evreleri (EU OPS) Kalkış
koşusu, kalkış uçuş yolu, son yaklaşma, iniş koşusu ve iniş dahil, yetkili
pilotun takdirinde olan diger uçuş evreleri. |
(SHT OPS-1) Kalkış
koşusu -rulesi-, kalkış uçuş hattı, son yaklaşma, iniş rulesi ve sorumlu kaptan
pilotun takdirinde olan diğer uçuş evreleri. |
|
Critical power-unit(s), critical engine(s) (Annex 8) |
Ciddi
hasarlı güç ünitesi – motoru/motorlar |
Cross |
Geç
(Emir
kipi), çapraz |
Cross–country, (Annex
1)A flight between a point of departure
and a point of arrival following a pre-planned route using Standard
navigation procedures. |
Kırsal
uçuş (Annex 1) Önceden
belirlenen iki nokta arasında kalkış ve iniş ile standart gezin yöntemi
uygulayarak yapılan uçuş. |
Crosswind |
Yan
Rüzgâr |
Crosswind Component |
Yan
Rüzgâr Bileşeni |
Cruise |
Yol
alma, Seyir |
Cruise Climb (Annex
2; PANS-ATM) An aeroplane cruising
technique resulting in a net increase in altitude as the aeroplane mass
decreases. |
Yolalırken
Tırmanış (Annex 2; PANS-ATM) Bir uçağın net bir irtifa kazanırken uçağın
ağırlığından kaybederek yol alma tekniği. |
Cruise relief pilot (Annex 6) A flight crew
member who is assigned to perform pilot tasks during cruise flight, to allow
the pilot-in-command or a co-pilot to obtain planned rest. |
Uçuşta
istirahate çekilen pilot, (Annex 6/I) Uçuşa
görev yapmak üzere ekip üyesi olaeak atanmış bir pilotun, sorumlu pilot ya da
ikinçi pilotun uçuştaki planlanmış istirahati. |
Cruising Altitude |
Yol
alma (Seyir)
İrtifaı |
Cruising Level (Annex 2) A level maintained during a significant portion of a
flight. |
Yol
alma (Seyir)
Seviyesi (Annex 2; 3; 6/I; 11; PANS-ATM) Uçuşun
belirli bir bölümünde sahip olunan seviye. |
Culture |
Yer
yüzeyinde insan elinden çıkmış yapıtlar (Annex 4; Annex 15) |
Current data authority |
CPDLC
için geçerli, yetkilendirilmiş veri sağlamaktan sorumlu, atanmış, faal yer
sistemi |
Current Flight Plan (CFP) (Annex 2) The flight
plan, including changes, if any, brought about by subsequent clearances. |
Yürürlükteki
Uçuş Planı (Annex 2; PANS-ATM) Varsa eğer, değişiklikler de dahil, sonraki
davranışları da belirten uçuş planı. |
Cyclic redundancy check (CRC) (Annex
4; Annex 11;
Annex 14/I; 14/II; Annex 15) |
Döngülü
artık kontrolu, (Annex 4; 11; 14/I;
14/II; 15) Matematiksel sayı sistemi uygulayarak
sayısal ifadelerdeki veri kaybı ya da değişimi önleyip güvence altına almak. |
|
|
D Delta |
DELL TA ( – • •) |
Damp Lease |
Pilotlu
kiralama, |
Danger Area |
Tehlikeli
Saha (Annex 2; Annex 4; Annex 15) |
Dangerous Goods |
Tehlikeli
Maddeler,
Tehlikeli Yük, |
Dangerous Goods Regulations (ICAO Anx-18)
Articles or substances which are capable of posing a risk to health, safety,
property or the environment and which are shown in the list of dangerous
goods in the Technical Instructions or which are classified according to
those Instructions. |
Tehlikeli
Madde Kuralları (DGR) (Annex-18) Sağlığa, can güvenliğine,
mala ya da çevreye olası risk sergilemeye yönelik tehlikeli maddeler listesi
olan Teknik Talimatlar kitabında tanımlanmış ya da bu talimatlar
doğrultusunda sınıflandırılmış madde ya da nesneler. |
Dangerous Goods Accident (Annex-18). An occurrence associated with and
related to the transport of dangerous goods by air which results in fatal or
serious injury to a person or major property damage. |
Tehlikeli
Madde Kazası (Annex 18) Havayolu ile taşınırken bir
kişinin ölümcül ya da ciddi yaralanma ya da malın büyük zarar görmesi ile
sonuçlanmış ve ilişkilendirilmiş olay. |
Dangerous Goods Incident (ICAO Annex-18) An occurrence, other than a
dangerous goods accident, associated with and related to the transport of
dangerous goods by air, not necessarily occurring on board an aircraft, which
results in injury to a person, property damage, fire, breakage, spillage,
leakage of fluid or radiation or other evidence that the integrity of the
packaging has not been maintained. Any occurrence relating to the transport
of dangerous goods which seriously jeopardizes the aircraft or its occupants
is also deemed to constitute a dangerous goods incident. |
Tehlikeli
Madde Olayı (Annex 18) Havayolu ile taşınırken, illa hava aracında
oluşması da gerekmeyen, bir kişinin yaralanması, malın zarar görmesi, yangın,
kırılma, akıntı, sıvı ya da radyasyon sızıntısı ile paketin bütünlüğünün
kaybolması sonucu ortaya çıkan diğer delillere dayalı, tehlikeli madde
kazaları dışındaki ilişkilendirilmiş olaylara denir. Havayolu ile taşınırken
uçağın ve/veya içindekilerin ciddi tehlike ile karşı karşıya kalmaları yine
tehlikeli madde olaylarının oluşturduğu kabul edilir. |
Data |
Veri |
Database
(DB) |
Veritabanı
(Annex 15) |
Data
Convention |
Veri
anlaşması, Veri birliği (PANS-ATM) |
Data
Display System |
Bilgi
Görüntüleme Sistemi |
Data
Link |
Veri
Bağlantısı |
Data
Link-automatic terminal information service (D-ATIS) |
Otomatik
veri bağlantılı ATIS bilgi hizmeti |
Data
Link Communications |
Veri
bağlantılı iletişim (Annex 2; Annex
11) |
Data
Link initiation Capability |
Veri
bağlantısını başlatacak adres, isim ve uyarlama değiş-tokuş yetisi (PANS-ATM) |
Data
processing |
Veri
işleme (PANS-ATM) |
Data
Product |
Üretilmiş
veri (Annex 15, ISO St.19131’e göre) |
Data
Quality |
Data
Kalitesi (güvenilirliği)
|
Data
Set |
Tanımlı
Veri (Annex 15, ISO 19101’e göre) |
Data
Set Series |
Tanımlı Veri Dizileri |
Datum (Annex 4) Any quantity or set of quantities that may serve as a
reference or basis etere calculation of other quantities (ISO 19104*). |
Nirengi,
Nicelik, (ISO
19104’e göre) (Annex 4; 11;
14/I; 14/II; 15) Bir niceliğin hesap edilmesinde kullanılarak her
hangi bir nicelik ya da nicelik serilerinin üretimine temel / esas başvuru
niceliği. |
Datum
Line |
Dayanak
(Datum) çizgisi: |
(SHT OPS-1) Ağırlık ve denge hesaplamaları için uçak
yapımcısı tarafından belirlenen, genel olarak uçağın burnuna teğet veya bir miktar
önünde bulunan matematiksel, hayali bir başlangıç hattı. |
|
Deadheading
crew |
İntikal
eden ekip (Annex 6/III) |
Dead
Reckoning |
Kabaca
Tahmin |
Dead
Reckoning (DR) Navigation |
Kabaca
Tahmin ile Gezin |
Decision
Altitude (DA) or (ICAO Anx-6) A specified altitude or height in the precision approach or approach
with vertical guidance at which a missed approach must be initiated if the
required visual reference to continue the approach has not been established. Note
1. Decision altitude (DA) is referenced to mean sea level and decision height
(DH) is referenced to the threshold. Note
2. The required visual reference means that section of the visual aids or of
the approach area which should have been in view for sufficient time etere
pilot to have made an assessment of the aircraft position and rate of change
of position, in relation to the desired flight path. In Category III
operations with a decision height the required visual reference is that
specified eter particular procedure and operation. Note 3. For convenience where both
expressions are used they may be written in the form “decision altitude/
height” and abbreviated “DA/H”. |
Karar
İrtifaı ya da Karar Yüksekliği (ICAO Anx-6) Bir iniş için hassas yaklaşma alçalmasında yahut dikey kılavuz
kullanırken belirlenmiş irtifada ya da yükseklikte gerekli görüş
sağlanamadığı için alçalmadan vazgeçilip pas geçişin başlatılacağı irtifa ya
da yükseklik. (PANS-OPS/II) Not-1: Karar İrtifaı (DA) için
Ortalama Deniz Seviyesi ve Karar Yüksekliği (DH) için de pist eşiği esas
alınır. Not-2:
Gerekli görsel başvuru demek, bir pilotun uçağını istenilen uçuş yolu ile
ilgili hava aracının yaklaşma sahası içerisindeki görsel yardımcıların konumu
ve yer değiştirme oranını yeterli zaman içerisinde görerek değerlendirmesine
denir. Karar yüksekliği kullanılan Kategori III işletmelerde gereken görsel
başvuru, ilgili işletme yönteminde belirtilendir. Not-3:
Kolaylık sağlaması açısından her iki ifade “Karar İrtifaı/Yüksekliği” olarak
yazılabilir ve “DA/H” olarak da kısaltılabilir. |
(SHT OPS-1) DA; Karar irtifaı, (SHT
OPS-1) DH; Karar yüksekliği |
|
Declarant |
Bildiren,
Açıklayan, İfade eden (Annex 9) |
Declared
Capacity |
Yayınlanmış
yeti (kapasite) (Annex 11) |
Declared
Distances |
Yayınlanmış
mesafeler (Annex
14, Vol.I Attachment A) TORA,
TODA, ASDA, LDA |
Declared
Distances – Heliports TODAH,
RTODA, LDAH |
Yayınlanmış
mesafeler – Helimeydan için TODAH,
RTODAH, LDAH (Annex
14/II) |
Declared
Temperature (Annex 6) A
temperature selected in such a way that when used for performance purposes, over
a series of operations, the average level of safety is not less than would be
obtained by using official forecast temperatures. |
Yayınlanmış
Isı (Annex 6/I)
Seri
uçuşlarda verimlilik (performance) nedeniyle seçilen ve öngörülen (forecasted) ısılar kullanılsa dahi ortak güvenlik sınırının
altında düşülmesine neden olmayacak olan ısı değeri. |
Defined
point after take-off (Annex 6/III) The point, within the take-off and initial climb
phase, before which the helicopter’s ability to continue the flight safely,
with one engine inoperative, is not assured and a forced landing may be
required. Note.—
Defined points apply to helicopters operating in performance Class 2 only. |
Kalkış
sonrası için belirlenmiş nokta (Annex 6/III) Helikopterin kalkış sonrası tek motor ile uçuşına
güvenle devam edemeyeceği ve iniş zorunda kalbileceği durumlar için
tanımlanmış bir nokta. Not:
Tanımlanmış noktalar Performans Sınıf 2 Helikopterler içindir. |
Defined
Point Before Landing (Annex 6/III) The point, within the approach and landing
phase, after which the helicopter’s ability to continue the flight safely,
with one engine inoperative, is not assured and a forced landing may be
required. Note.—
Defined points apply to helicopters operating in performance Class 2 only. |
İniş
öncesi belirlenmiş nokta (Annex 6/III)
Helikopterin
iniş sahası içerisinde tek motor ile uçuşına güvenle devam edemeyeceği ve
zorunlu iniş yapması gereken durumlar için tanımlanmış nokta. Not: Tanımlanmış
noktalar Performans Sınıf 2 Helikopterler içindir. |
Degree
Celsius (ºC) |
Isı
birimi – Selsus. (Annex
5) |
De-Icing/Anti-icing
Facility |
Buzlanma
Önleyici/Çözücü uygulamaların yapıldığı tesis. (Annex 14/I) |
De-Icing/Anti-icing
Pad |
Buzlanma
Önleyici/Çözücü uygulamaların yapıldığı rampa. (Annex 14/I) |
De-Icing
Stand |
Buz
Çözme Yeri |
Delay |
Gecikme |
Delivery
Time |
Davir
Zamanı |
Demo |
Gösteri |
Demo
Flight |
Gösteri uçuşu |
(SHT OPS-1) İşletici
tarafından tüm gerekliliklerin istenilen şekilde yerine getirildiğini
belirlemek amacıyla Genel Müdürlük yetkili personeli eşliğinde ticari uçuşlar
gibi gerçekleştirilen uçuşlar |
|
Dependent
eter approaches |
Bağımlı
paralel ya da yakın paralel yaklaşma |
Departure
Clearance |
Kalkış
Serbestisi |
Departure
Control |
Kalkış
Kontrolü |
Departure
Slot |
Kalkış
Ayırımı |
Departure Time |
Kalkış
Zamanı |
Deportation
order |
Sınırdışı
emri (Annex
9) |
Deportee (Annex-9) A
person who had legally been admitted to a State by its authorities or who had
entered a State illegally, and who at some later time is formally ordered by
the competent authorities to leave that State. |
Sınırdışı
edilen kişi (Annex 9) Bir devletin yetkili organlarınca gişi kabul
edilen ya da bir devlete hukuka aykırı yollardan giriş yapan ama bir süre
sonra resmi bir şekilde yetkili organlarca bulunduğu devleti terk etmesi
istenen kişi. |
(SHY-HUK)
Sınır dışı edilen yolcular (Deporte): Daha önce bir ülke tarafından kanunen
kabul edilen ya da bir ülkeye kanuni olmayan yollardan giren, ancak ilgili
ülkenin yetkili mercilerince resmi olarak söz konusu ülkeyi terk etmesi talep
edilen kişi, |
|
Design
Landing Mass |
Yapısal
İniş Kütlesi (Annex
8) |
Design
Take-off Mass |
Yapısal
Kalkış Kütlesi (Annex
8) |
Design
Taxiing Mass |
Yapısal
Taksi Kütlesi (Annex
8) |
Designated |
Belirlenmiş |
Designated |
Belirlenmiş
RNAV Yolu |
Desired Course |
İstenen
Baş, Arzulanan Yol |
Desired Track |
Arzulanan
Güzergah |
Destination Aerodrome |
Varış
Havameydanı |
Destination Alternate |
Varış
Yedek Meydanı |
Deviation |
Sapma |
Digital Elevation Model (DEM) (Annex 15) The representation of terrain surface by continuous
elevation values at all intersections of a defined grid, referenced to common
datum. Note.—
Digital Terrain Model (DTM) is sometimes referred to as DEM. |
Sayısal
Rakım Modeli (Annex 15) Haritada tanımlanmış yeryüzü ortak yükseklik
değer verilerinin sayısal gösterimi. Not: Sayısal
Rakım Modeli (DTM) de bazen DEM olarak kısaltılır. |
Direct transit area (Annex 9) A special
area established in an international airport, approved by the public
authorities concerned and under their direct supervision or control, where
passengers can stay during transit or transfer without applying for entry to
the State. |
Doğrudan
geçiş sahası (Annex 9) Uluslar arası Havalimanında yolcular için özel
olarak belirlenmiş, kamu otoriteleri tarafından onaylı ve doğrudan denetim ve
gözetiminde, yolcuların o ülkeye giriş yapmadan bekleyebildikleri, doğrudan
ya da aktarmalı geçiş yaptıkları saha. |
Direct transit arrangements |
Doğrudan
geçiş düzenlemeleri (Annex 9, 15) |
Direction Finding |
Yön
Bulma |
Director |
Yönetmen |
Disable person |
Engelli
Kişi |
Discrete code (Doc.4444) A four-digit SSR code with the last two digits not
being “ |
Farklı
Sayı (PANS-ATM) Sonu çift sıfır ile
bitmeyen dört haneli SSR (İkincil Gözlem Radarı) sayısı. |
Discrete
source damage (Annex 8) Structural
damage of the aeroplane that is likely to result from: impact with a bird,
uncontained fan blade failure, uncontained engine failure, uncontained
high-energy rotating machinery failure or similar causes. |
Yapısal
Güç Kaynağı Hasarı, Soyut Kaynak hasarı (motor) (Annex 8) Hava
aracının, kuş çarpması, soyut havalandırma bıçağı arızası, soyut motor
durması, soyut dönerli yüksek güç üreten motor arızası ya da benzeri
nedenlerle yapısal kırımı. |
Disembarkation (Annex-9). The leaving of an aircraft after a
landing, except by crew or passengers continuing on the next stage of the
same through-flight. |
İndirme,
yolcu boşaltma, (Annex 9) Ekip ya da yolcuların aktarma nedeniyle bir
sonraki uçuşa devam etme amacı dışında, inişten sonra hava aracını terk
etmesi. |
Disinsection |
İlaçlama,
haşerelere karşı ilaçlama (Annex 9) Hava aracı ve kaplardaki (container) mevcut haşaratı öldürmek ya da kontrol altına almak
için alınan önlemler. |
Displaced Threshold |
Kaydırılmış
Eşik (Annex 4; Annex 14/I) |
Disruptive passenger (Annex-17). A
passenger who fails to respect the rules of conduct at an airport or on board
an aircraft or to follow the instructions of the airport staff or crew
members and thereby disturbs the good order and discipline at an airport or
on board the aircraft. |
Yıkıcı
Yolcu, Kurallara karşı gelen yolcu, (Annex 17) Bir havameydanı ya da hava aracında, davranış
kurallarına saygı göstermeyen ya da meydan görevlilerinin yahut ekip
üyelerinin talimatlarına uymayarak düzen ve disiplinin sağlanmasını
engelleyen yolcu. |
(SHY-HUK) Kural dışı (Asi) yolcu: Uçakta kalkış
öncesinden uçak kapısının kapanmasından, indikten sonra tekrar açılmasına kadar
olan sürede yolcu ve personelin düzenini veya güvenliğini tehlikeye atacak
hareketlerde bulunan uçaktaki malzemelere zarar veren, tehdit eden veya sivil
havacılık alanında uygulanan mevzuat kurallarına ve mürettebatın uyarılarına
uymayan kişi, |
|
Distance (DR) |
Mesafe (Annex 6/III) Helikopterin katettiği yatay mesafe |
Distance Measuring Equipment |
Mesafe
Ölçüm Cihazı (SHT OPS-1) Mesafe ölçme cihazı. |
Distress phase (DETRESFA) (Annex-12) A
situation wherein there is a reasonable certainty that an aircraft and its occupants
are threatened by grave and imminent danger and require immediate assistance |
Tehlike
Hali (Annex 11; Annex 12; PANS-ATM) |
Distributor |
Dağıtıcı,
Dağıtımcı |
Ditching |
Suya
zorunlu iniş, (Annex
12) |
DME Separation |
DME
Ayırması |
Document |
Belge (Yazılı) |
DOPPLER VOR |
Frekans
Değişim Ölçerli VOR |
Downstream data authority |
Sonraki
veri yetkilisi (Annex 10/II; PANS-ATM) Bir sonraki yer
veri sistemi. |
Dry Lease (EU OPS-1) is
when the aeroplane is operated under the AOC of the lessee. |
Uçağın
boş (ekipsiz)
kiralanması (EU OPS-1)
Kiracının işletme ruhsatı gerekleri ile hava aracını işletmesi. |
(SHT OPS-1) Dry lease (83
bis): uçağın, kiracının işletme ruhsatı
altında işletilmek üzere tescilden terkin edilmeden kiralanması. |
|
Dry
Operating Index (DOI) |
Boş İşletim Göstergesi |
(SHT OPS-1) Hava
aracı kuru operasyon indeksi |
|
Dry
Operating Mass (DOM) (EU OPS-1) The total mass of the
aeroplane ready for a specific type of operation excluding all usable fuel
and traffic load. This mass includes items such as: 1. crew and crew baggage; 2. catering and removable passenger service
equipment; and 3. potable water and lavatory chemicals. |
Boş
İşletim Kütlesi (EU OPS-1) Belirli bir işletim için hazırlanmış, içindeki
kullanılabilir tüm yakıt ve trafik yükü hariç uçağın toplam kütlesi. 1. Ekip ve ekiplerin bagajları, 2. İkram ve yenilenebilir yolcu hizmet donanımı,
ve 3. Temiz su ve tuvalet kimyasalları’ndan oluşur. |
Dry
Operating Weight (DOW) |
Boş
İşletim Ağırlığı (SHT OPS-1) Hava aracı kuru operasyon ağırlığı. |
Dry
Runway (EU OPS-1) A
dry runway is one which is neither wet nor contaminated, and includes those
paved runways which have been specially prepared with grooves or porous
pavement and maintained to retain “effectively dry” braking action even when
moisture is present. |
Kuru pist (EU OPS-1)
Özellikle oluklu veya gözenekli kaplama ile inşa edilen ve nemin mevcut
olduğu durumlarda dahi “etkin kuru” frenleme etkisini koruyan ne ıslak ne de
birikintili pistler. |
(SHT OPS-1)
Özellikle oluklu olarak veya gözenekli kaplama ile inşa edilen ve nemin
mevcut olduğu zamanlarda dahi “etkin kuru” frenleme etkisini muhafaza eden
kaplı pistleri de kapsamaktadır. |
|
Dry
snow (Annex
14) Snow which can be blown if loose or, if compacted by
hand, will fall apart again upon release; specific gravity: up to but not
including 0.35. |
Kuru
kar (Annex 14/I; PANS-ATM) Özgül
ağırlığı 0,35’den az, doğal halinde üfürüldüğünde dağılan, elde
sıkıştırıldığında bile yere düşünce dağılan kar. |
DTM |
bak; Digital elevation Model |
Dual instruction time |
Çiftli
eğitim süresi (Annex 1) |
Duty (ICAO Annex-6). Any task that flight or cabin crew
members are required by the operator to perform, including, for example, flight
duty, administrative work, training, positioning and standby when it is
likely to induce fatigue. |
Görev (Annex 6) İşletici
tarafından uçuş ve kabin ekibine örneğin uçuş, idari görev, eğitim, nakil ve
yedek ekip dahil uygulamakla görevlendirildiği ve doğal olarak yorgunluğa
neden olacak olan iş. |
Duty period (Annex-06). A
period which starts when a flight or cabin crew member is required by an
operator to report for or to comence a duty and ends when that person is free
from all duties. Note: Check for
Flight Duty Period also. |
Görev
süresi (Annex 6/III) Uçuş ya da kabin ekibinin işletici tarafından bir
göreve atanması ya da bir göreve başlamasından başlayıp o görevin tüm
yükümlülüklerinin son bulmasına kadar geçen süre. Not: Ayrıca
bakınız Uçuş Görev Süresi |
|
|
E Echo |
Ek KO ( • ) |
EASA
European
Aviation Safety Agency |
EASA
Avrupa
Havacılık Güvenliği Ajansı. |
Effective
intensity |
Etkin
yoğunluk (Annex 14/I) |
Elevated heliport (Annex 6/III; Annex 14/II) A heliport located on a raised structure on land. |
Yükseltilmiş
Helikopter Alanı (Annex 6/III; Annex 14/II) Karada yer seviyesinden yüksekçe bir yerde
yapılmış Helikopter Alanı. |
(SHY-14b) Yükseltilmiş Heliport: Karada, yer
seviyesinden yüksekte taşıyıcı bir yapı üzerine yerleştirilen heliport. |
|
Electronic aeronautical chart
display |
Sayısal
havacılık harita göstergesi |
Electronic Engine Control System (EU Def.) Engine
Control System in which the primary functions are provided using electronics.
It includes all the components (e.g. electrical, electronic, hydromechanical
and pneumatic) necessary eter control of the Engine and may incorporate other
control functions where desired. |
Elektronik
Motor Kontrol Sistemi. (EU tanımı) Elektronik olarak temel işlevin sağlandığı Motor Kontrol Sistemi.
Motorun kontrolü için gerekli [Ör. Elektriksel, elektronik, hidromekanik ve
pnömatik (hava basınçlı) ] tüm bileşenler (component) dahil ve istendiğinde
diğer kontrol işlevleri ile birlikte de çalışıyor olabilir. |
Emergency Locater Transmitter
(ELT) (Annex-6) A
generic term describing equipment which broadcast distinctive signals on
designated frequencies and, depending on application, may be automatically
activated by impact or be manually activated. An ELT may be any of the
following: Automatic fixed ELT
(ELT(AF)) An automatically
activated ELT which is permanently attached to an aircraft. Automatic portable
ELT (ELT(AP)) An automatically
activated ELT which is rigidly attached to an aircraft but readily removable
from the aircraft. Automatic deployable
ELT (ELT(AD)) An ELT which is
rigidly attached to an aircraft and which is automatically deployed and
activated by impact, and, in some cases, also by hydrostatic sensors. Manual
deployment is also provided. Survival ELT
(ELT(S)) An ELT which is
removable from an aircraft, stowed so as to facilitate its ready use in an
emergency, and manually activated by survivors. |
İvedi
Konumlama Vericisi (ELT) (Annex-6) Uygulamaya bağlı olarak,
belki çarpma sonucu otomatik ya da istendiğinde kendine özgü sinyalleri
belirlenen frekanslarda yayınlayan donanımı ifade eden genel bir terim. Bir
ELT, aşağıdakilerden biri olabilir; Otomatik sabit
ELT(AF) Bir uçağa kalıcı sabitlenmiş otomatik olarak devreye giren ELT. Otomatik taşınabilir
ELT(AP) Bir hava aracına sıkıca sabitlenmiş ama yerinden çıkartılmaya hazır,
otomatik olarak devreye giren ELT. Otomatik kendinden
çalışabilen ELT(AD) Bir uçağa sıkıca sabitlenmiş ve otomatik ya da çarpma sonucu ve bazı
durumlarda da ayrıca su ile temasta devreye giren ELT. İstendiğinde çalışması da
sağlanmıştır. Yaşamsal amaçlı
ELT(S) Bir uçaktan çıkarılabilen, ivedi durumlarda
kolayca kullanıma hazır biçimde yerleştirilmiş ve istendiğinde kurtulanlar
tarafından çalıştırılan ELT. |
(SHT OPS-1 / SHY-Deniz) Acil durum yer belirleme sinyal vericisi. |
|
Elevation (Annex-3) The vertical
distance of a point or a level, on or affixed to the surface of the earth,
measured from mean sea level. |
Rakım
(Annex 3; Annex 4; Annex 10/I; PANS-ATM; (Annex-3) Yerkürenin üzerinde ya da
üzerinden, yüzeyindeki bir nokta ya da seviyenin, ortalama deniz seviyesinden
ölçülen dikine mesafesi. |
Ellipsoid height, (geodetic
height) (h) |
Elipsoid
yükseklik (coğrafik yükseklik) |
Embarkation (ICAO Annex-9).
The boarding of an aircraft eter purpose of commencing a flight, except by
such crew or passengers as have embarked on a previous stage of the same
throughflight. |
Yükleme,
Yolcu
alma (Annex 9) Ekibin
ya da yolcuların bir önceki seferden aktarmalı binişleri dışında, bir uçuşa
başlamak için hava aracına binmeleri. |
Emergency |
İvedi |
Emergency
phase (ICAO Annex-12).
A generic term meaning, as the case may be, uncertainty phase, alert phase or
distress phase. |
İvedi
Durum (Annex 11; Annex 12;
PANS-ATM) Duruma göre Belirsizlik, Uyarı ya da
Tehlike hallerine verilen genel bir tanımlama. |
(SHY-Deniz) Acil
durum:
Uçuş halindeki bir uçağın uçuş emniyet ve güvenliğine etki edebilecek
herhangi bir durum. |
|
Engine
(ENG) |
Motor
(Annex 8) |
Enhanced visual system
(EVS) |
Gelişmiş Görüş Sistemi |
(SHT OPS-1 / Md.4-66)
Geliştirilmiş görüş sistemi. (SHT OPS-1 / Md.4-79) Harici
görüntünün sensörleri aracılığıyla gerçek zamanlı görüntüsünün gösterilmesine
yönelik elektronik bir sistem. |
|
En-Route |
Yolboyu |
En-Route Alternate (ERA) (Annex
6) An aerodrome at which an aircraft
would be able to land after experiencing an abnormal or emergency condition
while en route. |
Yolboyu
Yedek Meydanı (Annex 2; Annex 3; Annex 6/I; 6/II; Annex 11; PANS-ATM) Yolunda uçarken, olağandışı ya da acil durumluk
bir olay yaşandığında hava aracının inebileceği bir havameydanı. |
(SHT OPS-1) Uçuş rotası üzerinde yedek havaalanı: Uçuş
rotası üzerinde bulunan yeterli bir havaalanı, - uçuş rotası üzerinde yedek havaalanı
planlama aşamasında gereklidir. |
|
En-Route Alternate (%3 ERA) |
(% 3 ERA) Uçuş rotası üzerinde yedek
havameydanı |
(SHT OPS-1) %3 ERA uçuş rotası üzerindeki yedek
havaalanı; İhtiyati yakıtın % 3’e indirilmesi amaçlı olarak seçilen uçuş
rotası üzerindeki yedek havaalanını ifade eder. Bu Talimatta belirtilmeyen
tanımlar için ülkemizin üyesi bulunduğu uluslar arası sivil havacılık
kuruluşları tarafından yayımlanan dokümanlarda belirtilen tanımlar geçerlidir |
|
En-Route Phase (Annex 6/III) That part of the flight from the end of the take-off
and initial climb phase to the commencement of the approach and landing
phase. |
Yolboyu
Evresi (Annex 6/III) Bir uçuşun kalkış ve ilk
tırmanma evresinin bitiminden, alçalma ve inişe başladığı yere kadar olan uçuş
evresi. |
Ensure |
Garantilemek,
sağlama almak |
Entry |
Giriş |
Equipment |
Donanım |
Equivalent position |
Eşdeğer
pozisyon |
(SHT OPS-1)
NDB
veya VOR veya SRE veya PAR mevkisi veya pist başlangıcından üç ila beş mil arasındaki
herhangi bir mevki den uçağın pozisyonunu tanımlayan DME mesafesi |
|
Error |
Hata
(Annex 1) |
Error management |
Hata
yönetimi (Annex 1) |
Emergency Safety and Equipment Training (ESET) |
İvedi
Güvenlik ve Donanımı Eğitimi |
(SHT OPS-1) Acil durum ve emniyet teçhizatı eğitimi |
|
Estimated elapsed time (EET) |
Tahmini
geçecek süre (PANS-ATM) |
Estimated Off-block Time |
Tahmini
Parkyerinden Çıkış Zamanı |
Estimated Take-Off Time |
Tahmini
Kalkış Zamanı |
Estimated Time Of Arrival (ETA) |
Tahmini
Varış Zamanı (Annex 2; PANS-ATM) |
European Technical
Standard Order (ETSO) |
Avrupa Teknik Standart Talimatı |
Extended-range
Twin-engine Operational Performance Standards (ETOPS) |
Çift
Motorlu Uçaklarda Uzatılmış Menzil İşletim Verimi Standardları (ETOPS) |
Extended
range operation (ETOPS) (Annex 6) Extended range operations by turbine-engined
aeroplanes. |
Uzatılmış
menzil uygulaması (Annex 6) Türbin motorlu uçaklar için
uzatılmış menzil uygulaması. |
(SHT OPS-1) ETOPS; Bu
talimatın 52.nci maddesinin birinci bendi gereklilikleri çerçevesinde
belirlenmiş iki motorlu uçaklarca gerçekleştirilen uzatılmış menzil operasyonları. |
|
ETOPS en-route alternate (Annex 6) A suitable and appropriate alternate aerodrome at
which an aeroplane would be able to land after experiencing an engine
shutdown or other abnormal or emergency condition while en route in an ETOPS
operation. |
ETOPS
yolboyu yedek meydanı (Annex 2; Annex
3; Annex 6/I; Annex 11) ETOPS
şarlarda yolunda uçarken motor
susması, olağandışı ya da acil durumluk bir olay yaşandığında uçağın
inebileceği uygun ve elverişli yedek havameydanı. |
(SHT OPS-1) ETOPS için Rota üstü
yeterli yedek havaalanı; Tahmini kullanım zamanında, ATS hizmetlerinin
verilebildiği ve en az bir aletli yaklaşma kolaylığının bulunduğu uygun bir
havaalanı |
|
ETOPS Zone |
ETOPS bölgesi |
(SHT OPS-1) ETOPS onaylı
bir uçağın, yeterli bir uçuş rotası üzerinde yedek havaalanından kalkışla,
onaylanmış tek motor düz uçuş süratinde, sakin havada standart koşullarda
belirtilen uçuş süresini aştığı hava sahasını içerisinde bulunduran bölge. |
|
European Union (EU) |
Avrupa Birliği (AB) |
Event |
Olgu,
olay, durum (PANS-TRG) |
Exception |
Ayrıcalık,
istisna
(Annex 18) |
Execute
Missed Approach |
Pas
Geçiş Uygula (Emir kipi) |
Exemption |
Serbesti,
muafiyet (Annex
18) |
Exhaust |
Boşaltmak, çıkarmak, atmak |
Expected |
Beklenen
(Annex 6/I) |
Expected Approach Time |
Muhtemel
Yaklaşma Zamanı |
Expedite |
Hızlandır |
Expired |
Süresi
geçmiş |
Extention |
Uzatma |
(SHT-2) Temdit; Lisansın
geçerlilik süresi içinde, gereksinimlerin yerine getirilmesi koşuluyla yetki
veya onay sonucunda pilota sağlanan imtiyazların, daha sonraki belirli bir
periyoda kadar uzatılması. |
|
|
|
F Foxtrot |
FOKS TROT ( • • – • ) |
Facility |
Tesis |
Fan |
Yelpaze,
körük |
Farad (F) |
Elektrik
ölçü birimi, (Annex 5) farad |
Fatigue (Annex-6) A
physiological state of reduced mental or physical performance capability
resulting from sleep loss or extended wakefulness and/or physical activity
that can impair a crew member’s alertness and ability to safely operate an
aircraft or perform safety related duties. |
Yorgunluk (Annex-6) Uykusuzluk ya da uzun süreli fiziksel çalışma ile
ortaya çıkan ve bir ekip üyesinin hava aracındaki görevini güvenlik
içerisinde yaparken olaylara karşı uyanık ve hazır olmasını etkileyerek
fiziksel ve düşünsel anlamda veriminin düşmesine neden olan fizyolojik durum. |
Ferry Flight |
Nakil
Uçuşu |
(SHY-6a) Ferry uçuş: Bir hava aracının yolcu ve
ticari yük taşımaksızın, satın alınması veya kiralanmasında tescil işlemleri
yapılmadan yurda getirilmesi ile bakım amaçlı ve Genel Müdürlükçe uygun
görülen diğer durumlarda, hava aracının uçuşa elverişliliğini korumak
şartıyla yapılan teknik amaçlı uçuşları, |
|
Feature (Annex
4) Abstraction of real world
phenomena (ISO 19101*). |
Özelik,
karakteristik, nitelik (Annex 4; Annex 15) Gerçek dünya
olaylarından soyutlama (ISO
19101’e göre). |
Feature attribute |
(ISO
19101’e göre) Nitelikli Özelik (Annex 15) |
Feature Operation |
(ISO
19110’a göre) Nitelikli uygulama (Annex
15) |
Feature relationship |
(ISO
19101’e göre) Uygulama ilişkisi (Annex 15) |
Feature type |
(ISO
19110’a göre) Uygulama sınıfı (Annex 15) |
Female |
Kadın,
Bayan,
dişi |
(SHT OPS-1) 12 yaş ve üzerindeki kadın bireyi |
|
Fail Safe Hybrid Landing
Sysytem |
Arıza korumalı melez iniş
sistemi (SHT OPS-1) |
Fail Safe Flight Control
Sysytem |
Arıza
korumalı uçuş kontrol sistemi |
Fail-Passive flight control system |
Arıza
korumasız uçuş kontrol sistemi |
Fault (or) Failure (EU Def.) means an occurrence which affects
the operation of a component, part, or element such that it can no longer
function as intended. |
Hata
(ya da) Başarısızlık (EU Tanımı) Bir
bileşenin, bölüm ya da parçanın öngörülen işlevini artık yerine getirememesi
halinin ortaya çıkması. |
Filled Flight Plan (FPL) (Annex-02). The
flight plan as filed with an ATS unit by the pilot or a designated representative,
without any subsequent changes. |
Doldurulmuş
Uçuş Planı (Annex 2; PANS-ATM) Bir ATS biriminde bir pilot ya da belirlenmiş bir
temsilcisi tarafından, sonraki değişiklikler hariç, doldurulmuş uçuş planı. |
Final |
Son |
Final Approach (FNA) |
Son
Yaklaşma (Annex
4; Annex 11 ; PANS-ATM) |
Final Approach and take-off
area |
Son
Yaklaşma ve kalkış sahası |
Final Approach Course |
Son
Yaklaşma Hattı |
Final Approach Fix or point
(FAF) (Annex 4) That fix
or point of an instrument approach procedure where the final approach segment
commences. |
Son
Yaklaşma Belirleyicisi / Noktası (Annex 4) Aletli iniş yönteminde son yaklaşma kısmının
başladığı yer ya da nokta. |
(SHT OPS-1) Aletli iniş
için yaklaşmaya başlanılan nokta |
|
Final Approach Segment (FAS) |
Son
Yaklaşma Bölümü (Annex 4; PANS-OPS/I-II) |
Fireproof |
Yangına
dayanıklı, Yanmaz (Annex 8) Bir alevin ürettiği ısı karşısında 15 dakika süre
ile dayanabilme özelliği. (ISO 2685) |
Fireproof material |
Yanmayan
malzeme (Annex
7) |
Fire resistant |
Yangına
dayanıklı (en az 15 dak.) (Annex 8) |
Fitness |
Zindelik |
Fix |
Belirleyici |
Fixed light |
Süreli
sabit ışık (Annex 14/I) |
Fixed message sign (Annex 14/I)
A sign presenting only one message. |
Tek
ileti işareti (Annex 14/I)
Sadece
bir mesaj veren işaret |
Flexible Use of Airspace |
Havasahasının
Esnek Kullanımı |
Flight |
Uçuş |
(SHT OPS-1) Bir
uçağın bir noktadan, başka veya aynı noktaya yapacağı seyahat. |
|
Flight Control System |
Uçuş kontrol sistemi |
(SHT OPS-1)
İçerisinde bir otomatik ve/veya bir hibrit iniş sistemini bulunduran sistem. |
|
Flight Crew Member |
Uçuş
Ekibi Üyesi (Annex 1; Annex 2; Annex 3; Annex 6/I; 6/II; 6/III; Annex 9; Annex 11;
Annex 18; PANS-ATM) |
(SHY-1 / SHT-2) Uçuş Ekibi Üyesi: Uçuş süresince bir hava aracının operasyonu için gerekli olan
görevleri yerine getirmekten sorumlu, SHGM tarafından lisanslandırılmış uçuş
ekibi üyeleri. (SHY-6a / SHY-Deniz) Uçuş ekibi:
Hava aracının sevk ve idaresinden sorumlu pilotlar ve uçuş mühendisleri ile
hizmetlerden sorumlu kabin memurları. (SHY-SAFA) Uçuş ekibi: Bir hava aracının uçurulması
için gerekli pilot, seyrüseferci, kabin personeli ve uçuş teknisyenleri. (SHT.6a-50) Uçucu Ekip; Havacılık işletmeleri
tarafından belirlenen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar,
uçuş mühendisleri ile sertifikalı kabin içi emniyet ve diğer hizmetlerin
yürütülmesiyle görevli kabin ekibini ve yükleme görevlilerini, uçak tipine
göre uçuş mühendisi kapsamında gerektiğinde seyrüsefer ve radyo operatörleri. (SHY-HUK) Mürettebat üyesi: Bir uçuş görev
periyodunda, hava aracında görev yapmak üzere işletmeci tarafından tayin edilmiş
kişi, |
|
Flight data analysis (Annex-6) A
process of analysing recorded flight data in order to improve the safety of
flight operations. |
Uçuş
Veri Çözümlemesi (Annex-6) Uçuş işletmenin güvenliğini arttırmak amacıyla
kaydedilen verilerin çözümlenme işlevi. |
Flight Data Evaluation |
Uçuş
Veri Değerlendirmesi (Annex 6/I) |
Flight Data Monitoring |
Uçuş
Veri Gözetimi (SHT OPS-1 / SHY-6a): Uçuş veri izlemesi. |
Flight Data Processing |
Uçuş
Veri İşleme |
Flight Data Recorder |
Uçuş
Veri Kaydedicisi |
Flight Duty Period (Annex-6) A period
which commences when a flight or cabin crew member is required to report for
duty that includes a flight or a series of flights and which finishes when
the aeroplane finally comes to rest and the engines are shut down at the end
of the last flight on which he/she is a crew member. |
Uçuş
Görev Süresi (Annex 6/I , 6/II) Uçuş ya da kabin ekibinin, tek bir
uçuş ya da uçuş serilerinden oluşmuş bir uçuş görevi için göreve başladığı ve
görev yaptığı uçağın ekip üyesi olarak son uçuşunda durup motorlarını
susturduğu an sona eren süre. |
(SHT-6A.50) Uçuş Görev Süresi; Tek bir uçuş ya da uçuş serilerinden oluşmuş bir uçuş görevi için,
uçuş ekip üyesinin uçuş hazırlığı ile başlayan ve aynı uçuş veya uçuş
serilerinin sonundaki tüm uçuş görevlerinden muaf tutulduğu toplam süre. |
|
Flight Guidance System |
Uçuş Rehberlik Sistemi |
Flight
Information Centre |
Uçuş
Bilgi Merkezi |
Flight
Information Service (FIC) (Annex 2) A unit established to provide flight information
service and alerting service. |
Uçuş
Bilgi Hizmeti (Annex 2; Annex 3; Annex 11; PANS-ATM) Uçuş bilgi ve uyarı hizmeti vermek için kurulmuş
bir birim. |
Flight Information Region
(FIR) (Annex 2) An airspace of defined dimensions within which
flight information service and alerting service are provided. |
Uçuş
Bilgi Bölgesi (Annex 2, 4, 11, PANS-ATM) İçerisinde uçuş bilgi ve uyarı
hizmeti verilen, tanımlanmış boyutlardaki hava sahası. |
Flight Information Service
(FIS) (Annex 2) A service provided eter purpose of giving advice and
information useful eter safe and efficient conduct of flights. |
Uçuş
Bilgi Hizmeti (Annex 2 – 10/III – 11; PANS-ATM) (Annex 2) Uçuşların güvenli ve etkin
idaresi için sağlanan tavsiye ve bilgilendirme hizmeti. |
Flight Level (FL) (ICAO Annex-2).
A surface of constant atmospheric pressure which is related to a specific
pressure datum, 1 013.2 hectopascals (hPa), and is separated from other such
surfaces by specific pressure intervals. Note 1.- A pressure type altimeter calibrated in
accordance with the Standard Atmosphere: a) when set to a QNH altimeter setting,
will indicate altitude; b) when set to a QFE altimeter setting,
will indicate height above the QFE reference datum; c) when set to a pressure of 1 013.2 hPa,
may be used to indicate flight levels. Note 2.- The terms “height” and “altitude”, used
in Note 1 above, indicate altimetric rather than geometric heights and altitudes. |
Uçuş
Seviyesi (Annex 1, 2; 3; 4; 10/II; (Annex 2) Durağan atmosferik basınç değerine bağlı -1013,2 hPa- ve
belirli aralıklarla diğer yüzeylerden bu belirli basınç değeriyle ayılmış
olan yüzey. Not-1: Basınç tipi bir altimetrik Standart
Atmosfer değerine göre ayarlanır. a) QNH altimetre düzeni bağlandığında,
irtifayı gösterecektir. b) QFE altimetre düzeni bağlandığında,
bağlanılan QFE noktasındaki veriden olan yüksekliği gösterecektir. c) 1013.2 hPa bağlandığında, uçuş
seviyelerini belirlemek için kullanılabilir. Not-2: Yukarıda Not-1’de kullanılan “yükseklik” ve
“irtifa” terimleri altimetrik değil daha çok coğrafik yüksek ve irtifaları
ifade eder. |
Flight Management System (FMS) |
Uçuş
Yönetim Sistemi |
Flight Manual (Annex 6) A manual, associated with the certificate of
airworthiness, containing limitations within which the aircraft is to be
considered airworthy, and instructions and information necessary to the
flight crew members etere safe operation of the aircraft. |
Uçuş Elkitabı (Annex 6)
Uçabilirlilik ile ilişkili, içerisinde hava aracının uçabilir kabul edilme
şart ve sınırları ile uçuş ekibi üyeleri için uçağın güvenli işletimine
yönelik gerekli talimat ve bilgilerin bulunduğu El Kitabı. |
Flight Operations Data
Assurance (FODA) |
Uçuş İşletimi Veri Güvencesi |
(SHT OPS-1
/ SHY-6a) FODA Uçuş operasyonları veri analizi |
|
Flight Operations
officer/flight dispatcher (Annex 6) A person
designated by the operator to engage in the control and supervision of flight
operations, whether licensed or not, suitably qualified in accordance with
Annex 1, who supports, briefs and/or assists the pilot-in-command in the safe
conduct of the flight. |
Uçuş İşletme Uzmanı / Uçuş
dispeçeri (FOO) (Annex 6/I; 6/III) İşletici
tarafından, uçuş işletmenin kontrol ve gözetimini lisanslı ya da lisanssız
gerçekleştirecek, Ek-1’e uygun nitelikte, sorumlu pilotun güvenli bir uçuş
yönetebilmesi için onu destekleyen, bilgilendiren ve/veya yardım etmesi için
atanan kişi. |
Flight Plan (Annex-2)
Specified information provided to (ATS) Air Traffic Services units, relative
to an intended flight or portion of a flight of an aircraft. |
Uçuş
Planı (Annex 1; 2; 6/I; 6/II; 6/III; 11) Planlanan
bir uçuşun ya da uçuşun bir bölümünün Hava Trafik Birimlerine iletilmiş hava
aracı ile ilgili belirli bilgiler. |
(DHMI) uçuş
planı - flight plan (FPL); Bir hava aracının tasarlanan uçuşuna
ya da uçuşun bir bölümüne ilişkin olarak hava trafik hizmet birimlerine
sağlanan özel formatlı bilgi. (DHMI) PLN - Flight Plan; Uçuş Planı. (DHMI) FPL -
Filed Flight Plan Message; Doldurulmuş Uçuş Plan Mesajı |
|
Flight procedures trainer |
Uçuş
Usülleri eğitmeni (Annex 1; 6/I; 6/II; 6/III) |
Flight Recorder (Annex-6) Any type
of recorder installed in the aircraft etere purpose of complementing
accident/incident investigation. |
Uçuş
Kayıt Cihazı (Annex 6/II; 6/III;
Annex 13) (Annex 6/I) Kaza/Kırım soruşturmasına tamamlayıcı olması için
hava aracına takılan her tür kayıt cihazı. |
Flight Safety Document System (Annex-6) A set of
interrelated documentation established by the operator, compiling and
organizing information necessary for flight and ground operations, and
comprising, as a minimum, the operations manual and the operator’s
maintenance control manual. |
Uçuş
Güvenlik Belgeleme Sistemi (Annex 6/I;
Annex 6/III) İşletici
tarafından belirlenmiş uçuş ve yer işletimi ile ilgili bilgileri kapsayan ve
içeren, en azından işletme el kitabı ve bakım kontrol el kitabından oluşan,
birbirleri ile ilişkili bir dizi belgeleme. |
Flight Sector (Annex 6/III) A flight or one of a series of flights which
commences at a parking place of the aircraft and terminates at a parking
place of the aircraft. It is composed of: - flight
preparation, - flight time, -
post-flight period after the flight sector or series of flight sectors. |
Uçuş
Dilimi (Annex 6/III) Bir hava aracının park yerinde
başlayıp, uçuş hazırlığı, uçuş [lar] ve uçuş[lar] sonrası görevleri kapsayan
ve yine park yerinde biten uçuş serisi/serileri. Şu bölümlerden oluşur; - Uçuş hazırlığı - Uçuş süresi - Biten uçuş serisi/serileri sonrası dönemi |
Flight Simulator (Annex-6) See Flight simulation training device. |
Uçuş Simülatörü (Annex-6) Benzetilmiş Uçuş Eğitim Aygıtı maddesine
bakınız. |
(SHT-2) Belirli
bir hava araç tipinin kokpitindeki mekanik, elektrik, elektronik vb. hava aracı
sistem kontrol fonksiyonlarını ve uçuş ekibi üyelerinin ortamını aynen
yansıtan ve hava aracı tipinin performans ve uçuş özelliklerinin gerçeğindeki
gibi uygulandığı cihaz. (SHY-1) Belirli
bir hava aracı tipinin kokpitindeki mekanik, elektrik, elektronik ve benzeri
hava aracı sistem kontrol fonksiyonlarını ve uçuş ekibi üyelerinin ortamını
aynen yansıtan ve hava aracı tipinin performans ve uçuş özelliklerinin
gerçeğindeki gibi uygulandığı cihaz. |
|
Flight Simulation Training
Device (FSTD) (Annex-6).
Any one of the following three types of
apparatus in which flight conditions are simulated on the ground: A
flight eter, which provides an
accurate representation of the flight deck of a particular aircraft type to
the extent that the mechanical, electrical, electronic, etc. Aircraft systems
control functions, the normal environment of flight crew members, and the
performance and flight characteristics of that type of aircraft are
realistically simulated; A
flight procedures trainer,
which provides a realistic flight deck environment, and which simulates
instrument responses, simple control functions of mechanical, electrical,
electronic, etc. Aircraft systems, and the performance and flight
characteristics of aircraft of a particular class; A
basic instrument flight trainer,
which is equipped with appropriate instruments, and which simulates the
flight deck environment of an aircraft in flight in instrument flight
conditions. |
Benzetilmiş
Uçuş Eğitim Aygıtı(FSTD) (Annex 1; Annex 6/I; Annex 6/III) Benzetilmiş
Uçuş Aygıtı: Belirli bir hava
aracı tipinin uçuş kabininin mekanik, elektrik, elektronik, vs., hava
aracının sistem kontrol işlevleri, ekip üyelerinin doğal ortamını, uçağın o
tipteki verim (performans) ve uçuş
karakteristiğinin gerçekci bir biçimde birebir yansıtıldığı aygıt, Uçuş
Yöntem Eğitimi Aygıtı: Gerçekçi uçuş kabin ortamını, cihazların tepkisini
benzer biçimde yansıtabilen, basit mekanik, elektrik, elektronik.vs. uçak
sistem işlevlerini, verim (performans) ve uçuş karakteristiğini belirli bir
uçak sınıfı için verebilen aygıt. Temel
Aletli Uçuş Eğitimi Aygıtı: Aletli Uçuş Şartlarında yapılan bir uçuşu uygun
aletlerle donanmış ve aletli uçuş şartlarındaki bir uçuş kabini ortamını
benzer biçimde yansıtan aygıt. |
Flight Status |
Uçuş
Durumu |
ATC hizmetlerinden özel işleme gerek duyma ya da
duymama durumunun ifadesi. |
|
Flight Time |
Uçuş Süresi |
(SHT-2) Bir hava
aracının kalkış yapmak amacıyla, kendi gücü ile veya harici bir güç
uygulanmak suretiyle ilk hareketine başladığı andan, uçuşun veya görevin
sonunda yolcu, yük veya diğer muhteviyatı indirme ve/veya bindirme amacıyla
kendisine tahsis edilen park yerine gelip tam olarak durduğu ana kadar geçen
toplam süre. |
|
Flight Time – aeroplanes (Annex-6). The total time from the moment an aeroplane first
moves for the purpose of taking off until the moment it finally comes to rest
at the end of the flight. Note- Flight time as here defined is
synonymous with the term “block to block”
time or “chock to chock” time in general usage which
is measured from the time an
aeroplane first moves for the purpose of taking off until it finally stops at
the end of the flight. |
Uçuş
Süresi – Uçak (Annex 1; Annex 6/I;
6/II) Uçağın kalkış için ilk
hareketi ile uçuş sonrası durduğu an arasında geçen toplam süre. Not-
Burada tarif edilen uçuş süresi, uçağın kalkış için ilk hareketi ile uçuş
sonrası durduğu an arasında geçen toplam süre, genel kullanımda “duruştan
duruşa” süresi ya da “takozdan takoza” süresi ile eşanlamlı olarak
tanımlanmıştır. |
(SHT.6a-50) Uçuş Süresi (Blok Süresi); Bir hava aracının kalkış yapmak maksadıyla, kendi
gücü ile veya harici bir güç uygulanmak suretiyle ilk hareketine başlama
anından, uçuşun veya görevin sonunda tam olarak durarak yolcu, yük veya diğer
muhteviyatı indirme ve/veya bindirme amacıyla kendisine tahsis edilen park
yerine gelme anına kadar geçen toplam süre. (SHY-1) Uçuş süresi: Bir hava aracının kalkış
yapmak amacıyla, kendi gücü ile veya harici bir güç uygulanmak suretiyle ilk
hareketine başladığı andan, uçuşun veya görevin sonunda yolcu, yük veya diğer
muhteviyatı indirme ve/veya bindirme amacıyla kendisine tahsis edilen park
yerine gelip tam olarak durduğu ana kadar geçen toplam süre. |
|
Flight Time – Helicopters (Annex 1; Annex 6/I; Annex 6/II) The total
time from the moment a helicopter’s rotor blades start turning until the moment
the helicopter finally comes to rest at the end of the flight, and the rotor
blades are stopped. Note 1.- The
state may provide guidance in those cases where the definition of flight time
does not describe or permit normal practices. Examples are: crew change
without stopping the rotors; and rotors running engine wash procedure
following a flight. In any case, the time when ete running between sectors of
a flight is included within the calculation of flight time. Note
2.— This definition is intended only for the purpose of flight and duty time
regulations. |
Uçuş
Süresi – Helikopterler (Annex 1; Annex 6/I; Annex 6/II) Helikopterin pallerinin ilk hareketi ile uçuş
sonrası pallerin durduğu an arasında geçen süre. Not-1; Devlet,
bu uçuş süresi tanımınca tanımlanmayan ya da uygulanamayan durumlar için
rehber hazırlayabilir. Örnek; Rotoru durdurmadan yapılan ekip değişikliği ve
uçuş sonrası rotorlar çalışırken motor yıkama yöntemi. Her iki durumda da,
rotorların çalıştığı dilimler, uçuş süresi hesaplamasına dahildirler. Not-2; Bu
tanım, sadece uçuş ve görev süresi kuralları çerçevesinde yapılmıştır. |
(SHT.6a-50)
Helikopterin pervane pallerinin dönmeye başladığı andan, uçuş sonunda park
yerinde motorunu durdurarak pervane pallerinin durduğu ana kadar geçen toplam
süreyi, |
|
Flight Track |
Uçuş
Rotası |
Flight Training Device (FTD) |
Uçuş Eğitim Gereci (SHT OPS-1) |
Flight Training Organisation
(FTO) |
Uçuş Eğitim Örgütü (FTO) |
(SHT-2 / SHY-1) Pilot lisansı
alınmasına esas teşkil eden teorik bilgi ve uçuş eğitimi veren SHGM
tarafından onaylı eğitim kuruluşu. (DHMI) Pilot
yetiştirmek üzere, kendi uçucu kadro elemanları ile ticari/genel ve sportif
havacılık faaliyetlerinde bulunmak üzere, ulusal ve uluslar arası kurallar
çerçevesinde eğitim veren, uçuş eğitimi, sentetik uçuş eğitimi, teorik
eğitimlerinin uygulandığı, personel, tesis, uçak, doküman, finans, kalite ve
kayıtlarını kapsayan, SHGM ve Milli Eğitim Bakanlığı tarafından uçuş okulu
olarak yetkilendirilen eğitim organizasyonudur. |
|
Flight Visibility (Annex-2). The visibility forward from the
cockpit of an aircraft in flight. |
Uçuş
Görüşü (Annex 2) Bir hava aracı pilotunun
uçuş kabininden ileriye doğru görebildiği mesafe. |
Flow Control |
Akış
Kontrolü (PANS-ATM) |
Flow Management Unit |
Akış
Yönetim Birimi |
Fly away kit (FAK) |
Uçuşta
taşınan yedek donanım |
(SHT OPS-1)
Uçakta taşınan ve bakım için kullanılabilecek malzeme |
|
Fly-by waypoint (Annex
4) A waypoint which requires turn anticipation
to allow tangential interception of the next segment of a route or procedure; |
Yol noktası ile uçuş (Annex 4; 11; PANS-OPS/I; II) Bir sonraki yolun rotasına oturabilmek için yol
belirleme noktasından önce o noktaya teğet dönüş gerektiren bölüm ya da
yöntem. |
Flyover waypoint (Annex
4) A waypoint at which a turn is
initiated in order to join the next segment of a route or procedure. |
Yol noktası üzeri uçuş. (Annex
4; 11; PANS-OPS/I; II) Bir
sonraki yolun rotasına oturabilmek için yol belirleme noktası üzerinde
dönüşün başladığı bölüm ya da yöntem. |
Frequency Modulation |
Salınım
Girişimi |
Foot (ft) , feet |
0,3048cm uzunluğu ifade eden ölçü birimi (An
5) |
Forecast |
Öngörü,
Meteorolojik
tahmin |
Form |
Biçim,
Kalıp |
Formation Flight |
Kol
Uçuşu |
Frangible object |
Kolay
kırılabilen cisim (Annex 14/I) |
Free Time |
Boş Süre |
(SHT.6a-50) Uçucu ekiplere uçuş
görev süresi, dinlenme süresi, nöbetçi ekip görev süresi, yedek ekip görev
süresi, konaklama süresi dışında, hiçbir uçuş görevi veya ilave görev
verilmediği serbest süre (Tablo–5). |
|
Free zone |
Serbest
bölge (Annex 9) |
Freight |
Yük,
navlun, kargo, (taşınan eşya) |
Franchising |
İsim
hakkı kullanma |
Fuel Dumping |
Yakıt
Atmak |
Fuel Remaining |
Kalan
Yakıt |
Full Approach Light System (FALS) |
Tam Yaklaşma Aydınlatma
Sistemi |
(SHT OPS-1) Eksiksiz Yaklaşma Aydınlatma Sistemi; Tam
kapasiteli yaklaşma aydınlatma sistemi |
|
|
|
G Golf |
GOLF ( – – • ) |
|
Geçici
Ek Görev |
(SHT.6a-50). Uçuş görev süresi kapsamında mütalaa
edilen ve uçuş görevi dışında diğer görevler verilmesi halinde yapılan görev. |
|
|
Geçici Üs Süresi |
(SHT.6a-50). Geçici
üslerde, her bir uçucu ekip üyesi için 7 günden çok 30 günden az süre ile
kalmalı olan görev süresini, |
|
General aviation operation. (Annex-6) An
aircraft operation other than a commercial air transport operation or an
aerial work operation. |
Genel
Havacılık İşletimi (Annex 6/I, 6/II, 6/III; Annex 9; Annex 17) Bir hava aracının ticari hava taşımacılığı yada
hava çalışması dışındaki diğer işletimleri. |
Geodesic Distance |
Coğrafik
en kısa mesafe (Annex 4; Annex 15) |
Geodesic Datum |
Coğrafik
nirengi (Annex 4; 11; 14/I; 14/II;
15) |
Geoid (Annex
4) The equipotential surface in the
gravity field of the Earth which coincides with the undisturbed mean sea
level (MSL) extended continuously through the continents. |
Jeoid (Annex
4; Annex 14/I; 14/II; Annex 15; PANS-OPS/II)
Tüm
yeryüzünün, yerçekimi uygulanmış Sanal Deniz Seviyesi (MSL) yüzeyinde yeryüzünün etkilenmemiş sanal yüzey
kaplaması. |
Geoid undulation |
Jenoid
Dalgalanma |
Geographical Reference |
Coğrafik
Nirengi |
Geometric Altitude |
Coğrafik
İrtifa |
Glide path (GP) |
Süzülüş
yolu |
Glide
Slope |
Süzülüş
Açısı, süzülüş
eğimi |
Glider
(GLD) |
fr, Planör (Annex
1; Annex 7) |
Glider
flight time (Annex 1) The total time occupied in flight, whether being
towed or not, from the moment the glider first moves eter purpose of taking
off until the moment it comes to rest at the end of the flight. |
Planör
Uçuş Süresi (Annex 1) Uçmak amacı ile harekete
ilk başlandığı andan çekilerek ya da çekilmeden, uçuş sonrası yerde durduğu
an arasında geçen toplam uçuş süresi. |
Gray (Gy) |
Radyasyon iyonu etki birimi. (Annex 5) |
Gregorian Calandar (Annex
4) Calendar in general use; first
introduced in 1582 to define a year that more closely approximates the
tropical year than the Julian calendar (ISO 19108*). |
Gregoryan Takvim (Annex 4; 11; 14/I, 14/II; 15) Genel
kullanım için ilk defa 1582’de tanıtılan, tropik iklimlerde Julien
Takviminden daha yakın ortalama veren takvim (ISO 19108’e gore). |
Ground Based Augmentation System |
Yer tabanlı güçlendirici sistem |
Ground effect (PANS-ATM) A condition of improved performance (lift) due to
the interference of the surface with the airflow pattern of the rotor system
when a helicopter or other VTOL aircraft is operating near the ground. Note.—
Rotor efficiency is increased by ground effect to a height of about one rotor
diameter for most helicopters. |
Yer Etkisi (PANS-ATM) Helikopter ya da VTOL hava aracının yere yakın
olduğunda yüzeyde oluşan hava akışı etkisinden dolayı kaldırma gücünün
arttırılması. (rotor efficiency) Not:
Birçok helikopter için yer etkisini arttırma yüksekliği, rotorun çapı
kadardır. |
Ground Equipment |
Yer (Hizmet) Donanımı (Annex 15) |
Ground Handling (Annex 6) Services necessary for an aircraft’s arrival at, and
departure from, an airport, other than air traffic services. |
Yer Hizmeti (Annex 6/I; Annex 6/III) Bir hava
aracının bir havameydanına gelişinden gidişine kadar, hava trafik hizmetleri
dışında aldığı hizmetler. |
Ground-to-air communication |
Yerden Havaya İletişim (tek yönlü) |
Ground Visibility (Annex-2). The visibility at an aerodrome as
reported by an accredited observer or by automatic systems. |
(Meydan)
Yer görüşü (Annex 2; PANS-ATM) Bir havameydanında otomatik
sistem ya da resmi gözlemci tarafından rapor edilen görüş. |
Gyroplane (Annex
7) A heavier-than-air aircraft supported in
flight by the reactions of the air on one or more rotors which rotate freely
on substantially vertical axes. |
Otojiro (Annex 7) Bir ya da birden fazla rotoru ile aslında yatay ekseninden dolayı
yarattığı hava akımından faydalanarak uçan havadan ağır hava aracı. |
Global
Navigation Satellite System (GNSS) |
Küresel
Gezin Uydu Sistemi (GNSS) |
GNSS– GLS |
GNSS iniş
sistemi |
(SHT OPS-1)
Uçağa, uçağın yatay ve dikey GNSS konumuna bağlı olarak rehberlik sağlamak
üzere artırılmış GNSS bilgileri kullanılarak gerçekleştirilen yaklaşma
operasyonu |
|
Global Positioning System
(GPS) |
Küresel
Durum Belirleme Sistemi |
GNSS Navigation and Landing
System |
GNSS
bazlı Gezin ve İniş Sistemi |
Go Ahead |
Devam
Edin |
Go Around |
Pas
Geç |
Ground Radar |
Yer
Radarı |
|
|
H Hotel |
HO TELL ( • • • • ) |
Handling |
Yer
Hizmeti, El
verme, ... Yerine yönetmek |
Handoff |
Aktarma,
yayma, yayınım |
Harness (EU Def.) The
equipment, consisting of two shoulder straps and a lap belt, which is
provided to restrain a member of the flight crew against inertia loads
occurring in emergency conditions. |
Koşum (EU tanımı) Acil durumlarda uçuş ekibinin üzerine binen atalet
yükünü bastırmak için bir bel kemeri ile iki omuzdan da geçen askılı kemerden
oluşan donanım. |
Hazard |
Risk |
Hazard Beacon |
Risk
parıldağı. |
Heading (HDG) (Annex-2). The
direction in which the longitudinal axis of an aircraft is pointed, usually
expressed in degrees from North (true, magnetic, compass or grid) |
Uçuş Başı (Annex 2; PANS-ATM; PANS-OPS/I, II) Bir hava aracının dikine ekseninin
gösterdiği genellikle kuzeye (gerçek, manyetik, pusula ya da koordinat) göre
ifade edilen açısı |
Heavier-than-air aircraft |
Havadan
ağır hava aracı (Annex 7) |
High Intensity (HI) |
Yüksek Yoğunluk |
High Intensity Approach
Lighting System |
Yüksek
Yoğunluklu Yaklaşma Işıklandırma Sistemi (HIALS) |
Head-Up Display (HUD) (Annex 6) A display system that presents flight information
into the pilot’s forward external field of view. |
Baş
Üstü Göstergesi (Annex 6) Uçuş bilgilerini, pilot’un
önden dışarıyı gördüğü alana yansıtan gösterge sistemi. |
(SHT OPS-1) Harici
görüşü önemli ölçüde kısıtlamadan, uçuş bilgilerini pilotun görüş alanına
sunan gösterge sistemi. |
|
Head-Up
Guidance Landing System (HUDLS) |
Baş Üstü Göstergeli İniş Sistemi (EU OPS Subpart E) Yaklaşma ve iniş ve/veya pas geçme sırasında uçuş bilgilerini
pilotun baş üstü görüş alanına yansıtan birleşik gösterge sistemidir. Sistem
yapılanması içerisine tüm sensörler, bilgisayarlar, güç besleme üniteleri,
göstergeler ve kontroller dâhildir. HUDLS, 50 ft’ lik karar irtifaına ilişkin
birincil yaklaşma rehberliği amaçlı kullanılan sistemidir. |
(SHT OPS-1)
Yaklaşma ve iniş ve/veya pas geçme sırasında harici görüşü önemli ölçüde
kısıtlamadan, uçuş bilgilerini pilotun görüş alanına sunan gösterge sistemi,
sistem yapılanması içerisinde tüm sensörler, bilgisayarlar, güç besleme
üniteleri, göstergeler ve kontroller dâhildir. HUDLS, 50 ft’ lik karar
irtifalarına ilişkin birincil yaklaşma rehberliği amaçlı kullanılan
sistemidir. |
|
Height (HGT) (Annex-10). The vertical distance of a level, a
point or an object considered as a point, measured from a specified datum. |
Yükseklik
(Annex 2; 3; 4; 6/I;
10/I, II; 11; PANS-ATM; PANS-OPS/I, II) Bir seviye, bir nokta ya da
nokta olarak kabul edilmiş belirli bir veriden ölçülen dikine mesafe. |
Helicopter, (Rotocraft) (HEL) (Annex 6/III) A
heavier-than-air aircraft supported in flight chiefly by the reactions of the
air on one or more power-driven rotors on substantially vertical axes. |
Helikopter (Annex 6/III;
Annex 7) Güç kullanılarak birden
fazla pervanenin yatay harekeninin havanın karşı tepkisi ile dikine destekle
uçabilen havadan ağır hava aracı. |
(SHY-6a) Belli
bir piste ihtiyaç göstermeksizin karada ve denizde bir noktaya inen kalkan,
motor gücü ile seyreden, havadan ağır hava aracı. (SHY-14b) Belirli bir piste ihtiyaç göstermeksizin
karada ve denizde bir noktaya inebilen ve kalkabilen, motor gücü ile
seyreden, havadan ağır hava aracı. |
|
Helicopter clearway (Annex
14/II) A defined area on the ground or
water, selected and/or prepared as a suitable area over which a helicopter
operated in performance class 1 may accelerate and achieve a specific height. |
Helikopter
Aşma Sahası (Annex 14/II) Sınıf 1 helikopterlerin suda veya karada belirli
bir yüksekliğe erişebilmesi (hızlanması) için hazırlanmış/belirlenmiş saha. |
Helicopter
ground taxiway (Annex
14/II) A ground taxiway intended eter
ground movement of wheeled undercarriage helicopters. |
Helikopter
Taksiyolu (Annex 14/II) Tekerlekli helikopterlerin
yerdeki hareketlerini gerçekleştirmeleri için yapılmış taksiyolu. |
Helicopter
stand |
Helikopter
mola yeri (Annex 4; Annex 14/II) |
Helideck (Annex-6) A
heliport located on a floating or fixed offshore structure. |
Helikopter
güvertesi (Su
üzeri) (Annex 6/III; Annex 14/II) Sahil ötesinde kurulu yüzer ya da sabit yapı. |
(SHY-14b) Helidek: Deniz, göl gibi su
üzerindeki yapılar üzerine yerleştirilmiş yüzen veya sabit heliport. |
|
Helipad |
Helikopter
alanı |
(SHY-14b) Heliped: Helikopterleri kullanan pilotların
aletsiz ve görerek uçuş kuralları (VFR) dahilinde iniş-kalkış yapabildikleri,
basit teknik yapılar dışında önemli üstyapı tesisleri bulunmayan heliport. |
|
Heliport (Annex 6) An
aerodrome or a defined area on a structure intended to be used wholly or in
part eter arrival, departure and surface movement of helicopters. Note 1.—
Throughout this Part, when the term “heliport” is used, it is intended that the
term also applies to aerodromes primarily meant eter use of aeroplanes. Note
2.— Helicopters may be operated to and from areas other than heliports. (Annex-14) An
aerodrome or a defined area on a structure intended to be used wholly or in
part eter arrival, departure and surface movement of helicopters. |
Helikopter
Meydanı (Annex 6/III)
Helikopterlerin yüzeydeki hareketleri, iniş ya da kalkışları için ya tümünün
ya da bir kısmının kullanılmasına yönelik tanımlanmış saha ya da havameydanı. Not-1;
Bu Kısım boyunca “heliport” terimi kullanıldığında, öncelikle uçakların
kullanımı için yapılmış havameydanları da bu kapsam içindedir. Not-2;
Helikopterler, helikopter alanları dışındaki sahalarda da işletilebilirler. (Annex-14) Helikopterlerin
yüzeydeki hareketleri, iniş ya da kalkışları için ya tümünün ya da bir
kısmının kullanılmasına yönelik tanımlanmış saha ya da havameydanı. |
(SHY-14b) Heliport: Helikopterlerin iniş,
kalkış ve yer hareketlerini tamamen veya kısmen yapabilmelerine elverişli
alan. |
|
Heliport
operating minima (Annex 6/III)The
limits of usability of a heliport for: a) take-off,
expressed in terms of runway visual range and/or visibility and, if
necessary, cloud conditions; b) landing in
precision approach and landing operations, expressed in terms of visibility
and/or runway visual range and decision altitude/height (DA/H) as appropriate
to the category of the operation; c) landing in
approach and landing operations with vertical guidance, expressed in terms of
visibility and/or runway visual range and decision altitude/height (DA/H);
and d)
landing in non-precision approach and landing operations, expressed in terms
of visibility and/or runway visual range, minimum descent altitude/height
(MDA/H) and, if necessary, cloud conditions. |
Helikopter
Meydan İşletim Sınırlamaları (Annex 6/III) Heliport
işletim sınırlamaları; a) kalkış; RVR ya da görüş ve gerekiyor ise
bulutluluk durumunu ifade eder, b) Görüş ve/veya pist görüş menzili ve karar
irtifaı/yüksekliği anlamında ifade edilen hassas yaklaşma işletimi ile
inişler; ve c) Görüş ve/veya pist görüş menzili ve karar
irtifaı/yüksekliği anlamında ifade edilen dikine yönlendirmeli yaklaşma
işletimi ile inişler; ve d) Görüş ve/veya pist görüş menzili ve en düşük
alçalma irtifaı/yüksekliği ve gerekiyorsa, bulut tavanı anlamında ifade
edilen hassas olmayan yaklaşma işletimi ile inişler. |
Hertz
(Hz) |
Salınım
Döngü Birimi |
High
Frequency (HF) |
Yüksek
Salınım |
High-speed
exit taxiway Bakınız;
Rapid exit taxiway |
(Pistten) Yüksek hızla
çıkış taksi yolu (Annex
2; Annex 4; PANS-ATM) |
Height |
Yükseklik |
Holding |
Bekleme |
Holding
bay |
Bekleme
alanı (Annex 14/I) |
Holding
Fix (Doc.4444) A geographical location that serves as a reference
for a holding procedure. |
Bekleme
belirleyicisi (PANS-ATM) Uçuşta bekleme usulünün
uygulanmaya başlanacağı coğrafik konum. |
Holding
Point (Doc.4444) Note.—
In radiotelephony phraseologies, the expression “holding point” is used to
designate the runway-holding position. (see;
Runway-holding position) |
Bekleme
noktası (PANS-ATM) Not:
Radyo telefon sözcesinde “bekleme noktası” ‘pist-bekleme noktası’nı ifade
etmek için kullanılır. |
Holding
Procedure (Annex-4). A predetermined manoeuvre which
keeps an aircraft within a specified airspace while awaiting further
clearance. |
Bekleme
Yöntemi (Annex 4; PANS-OPS/I; PANS-OPS/II) Önceden
belirlenmiş manevralarla hava aracını belirli bir alanda tutarak bir sonraki
talimat için bekletme yöntemi. |
Holdover
time (HOT) (Annex 14/I) The
estimated time the anti-icing fluid (treatment) will prevent the formation of
ice and frost and the accumulation of snow on the protected (treated)
surfaces of an aeroplane. |
Erteleme
süresi (Annex 14/I) Uçağa uygulanmış olan buzlanmayı önleyici sıvının
(uygulamasının), buzlanma ve donma ile karın uçak yüzeyinde birikimini
erteleme (uygulama) süresi. |
Homing |
Hedefe
Doğru Uçuş, (Yuvaya
dönmek) |
Horizontal
plane (Annex 6) The plane containing the longitudinal axis and
perpendicular to the plane of symmetry of the aeroplane. |
Yatay
uçak (Annex 6/II) Uçağın uzunlamasına
ekseninin kendi simetrisine dik olma durumu. |
Human
Factors Principles (Annex-6)
Principles which apply to aeronautical design, certification, training,
operations and maintenance and which seek safe interface between the human
and other system components by proper consideration to human performance. (Annex-17) Principles which apply to design, certification, training,
operations and maintenance and which seek safe interface between the human
and other system components by proper consideration to human performance. |
İnsani
Etki İlkeleri (Annex 3, 8, 11, 14, 15) (Annex 6)
Havacılık tasarımı, yetkilendirme, eğitim, işletme ve bakım ve insan ile
sistem bileşenleri arasındaki insani verimi güvenli ilişkilendirme ile
sağlamak için göz önünde bulundurulması gerekli uygun ilkeler. (Annex 17) Tasarım,
yetkilendirme, eğitim, işletme ve bakım ve insan ile sistem bileşenleri
arasındaki insani verimi güvenli ilişkilendirme ile sağlamak için göz önünde
bulundurulması gerekli uygun ilkeler. |
(DHMI) insan faktörü ilkeleri; Havacılıkla ilgili usul, sertifikasyon, eğitim, operasyon
ve bakımla ilgili konular ile insan ile sistem bileşenleri arasında insan
performansına ilişkin doğru ve emniyetli bir ilişkilendirmenin sağlanması
amacıyla göz önünde bulundurulması gerekli ilkeler. |
|
Human
Performance (Annex-6 / Annex-17) Human capabilities and limitations which have an impact on the
safety, security and efficiency of aeronautical operations. |
İnsan
Verimliliği (Annex 17) Güvenlik, Emniyet ve Havagezin işletimlerindeki
yeterlilik üzerindeki insani etki ve sınırlamalar. |
(SHY-145) İnsan Performansı: Havacılıkla ilgili
işlemlerin emniyeti ve verimliliği üzerinde bir etkiye sahip olan insan
kapasitesi ve sınırlamaları, |
|
|
|
I India |
İN DİYA ( • • ) |
Icing |
Buzlanma |
ICAO International Civil Aviation Organization |
Uluslar arası Sivil Havacılık Örgütü |
Ident |
Tanıt
(emir kipi) |
Identification
beacon (IBN) (Annex
14/I) An aeronautical beacon emitting a coded signal by
means of which a particular point of reference can be identified. |
Tanımlama
işareti (Annex 14/I)
Havagezin
belirleyicisinin yayınladığı kodlu sinyal(ler) ile özellikli bir dayanak/veri
noktasının tanımlanması. |
Immigration
control |
Göçmen
Kontrol |
Import duties and taxes |
İthal
harç vergi ve harçlarıi (Annex 9) |
Improperly documented person |
Belgeleri
eksik kişi (Annex 9) |
Incompatible (Annex
18) Describing dangerous goods which,
if mixed, would be liable to cause a dangerous evolution of heat eter or
produce a corrosive substance. |
Uyumsuz (DGR kapsamında) (Annex 18) Birbirleri ile karışması halinde ısı, zehirli gaz ya
da aşındırıcı üretmeye eğilimi tanımlayan tehlikeli madde. |
Inadmissible person (INAD) (Annex
9) A person who is or will be refused
admission to a State by its authorities. |
Ülkeye Girişi kabul edilmeyen kişi (Annex 9) Bir ülkeye girişi yetkililerce reddedilen ya da
kabul edilmeyecek olan kişi. |
(SHT OPS-1)
Kabul edilemez nitelikteki kişiler. (SHY-HUK)
Bir ülkeye girişi, o devletin makamlarınca kabul edilmeyen ya da edilmeyecek
olan yolcu, (DHMI) INAD –
Inadmissible Passenger; Kabul Edilmeyen Yolcu |
|
Independent parallel
approaches (Annex
14) Simultaneous approaches to eter or
near-parallel instrument runways where radar separation minima between
aircraft on adjacent extended runway centre lines are not prescribed. |
Bağımsız
paralel yaklaşmalar (PANS-OPS/I, II) (Annex 14) Aynı anda paralel ya da
yakın paralel pistlere iniş yapmak için pist merkez hattı boyunca hava
araçları arası ayırma kıstası belirtilmemiş aletli iniş pistleri. |
Independent parallel
departures (Annex
14) Simultaneous departures from eter
or near-parallel instrument runways. |
Bağımsız
paralel kalkışlar (Annex 14/I; PANS-ATM; PANS-OPS/I, II) Aynı
anda paralel ya da yakın paralel aletli pistlerden kalkış yapmak. |
Indicated
Airspeed (IAS) (EU
Def.) means the speed of an aircraft as
shown on its pitot static airspeed indicator calibrated to reflect standart
atmosphere adiabatic compressible flow at sea level uncorrected for airspeed
system errors. |
Gösterge
Hızı (EU tanımı) Bir hava aracının pito satatik hava süratinin
deniz seviyesine göre adyabatik (ısıdan etkilenmemiş) basınçlı hava akımını
yansıtması için düzeltilmiş ama hava süratinin sistem hatası düzeltilmemiş
gösterge sürati. |
(SHT OPS-1) İşari hava sürati (DHMI)
gösterge hızı – indicated airspeed (IAS); Hava sürati göstergesinden okunan
düzeltilmemiş hız. (DHMI) IAS –
Indicated Air Speed; Gösterge Hava Hızı |
|
Incident (Annex
13) An occurrence, other than an
accident, associated with the operation of an aircraft which affects or could
affect the safety of operation. Note.- The types of incidents which are of main interest to the
International Civil Aviation Organization for accident prevention studies are
listed in Attachment C. |
Olay (Annex
11; Annex 13; PANS-ATM) (Annex 13) Kazanın
dışında, uçuş işletme ile ilintili uçuş güvenliğini etkileyen ya da
etkileyebilecek oluşum. Not- Uluslar arası Sivil Havacılık
Örgütü ilgili kaza önleme araştırması dâhilinde başlıca olaylar İlave C’de
listelenmiştir. |
(SHT OPS-1) Madde
93- (1) Terminoloji; a)
Olay; uçağın işletimi ile ilgili
olan, operasyonun emniyetini etkileyen ya da etkileyebilecek nitelikteki,
kaza dışındaki hadiseler. b)
Ciddi olay; kaza vukuuna çok
yaklaşılan hallerin söz konusu olduğu olay. (SHY 13) “Olay” terimi; hava – aracının uçuş
harekatı esnasında uçuş emniyetini etkileyen veya etkileyebilecek olan
kazadan başka her türlü hadiseyi, (SHY 65-02) MADDE 4;
Tanımlar ve kısaltmalar s) Ciddi hava olayları: Kaza riski olmamakla birlikte hava aracı
operasyonlarıyla bağlantılı olarak hava araçları veya manialarla yakın geçme
olarak ortaya çıkan, emniyet tedbirlerinin garanti altına alınamadığı
olayları, ş) Çok ciddi hava olayları: Elde mevcut bilgi ve belgelerle kaza
riski taşıdığı tespit edilen olayları, ff) Olay: Kaza ile sonuçlanmayan, ancak uçuş emniyetini etkileyen
veya etkileme ihtimali bulunan, hava aracı ve kullanılmakta olan hava
seyrüsefer sisteminde yaşanan bir kesinti, eksiklik veya bozukluk ile hava
aracının operasyonu ve hava trafik yönetim hizmetlerinin sağlanması ile
ilgili tüm olayları ve olağandışı durumları, (DHMI) Olay – Incident: Hava aracının uçuş harekatı
esnasında uçuş emniyetini etkileyen veya etkileyebilecek olan kazadan başka
her türlü durumdur. SHY-5’e göre: Kaza ile sonuçlanmayan, ancak uçuş
emniyetini etkileyen veya etkileme ihtimali bulunan, hava aracı ve
kullanılmakta olan hava seyrüsefer sisteminde yaşanan bir kesinti, eksiklik
veya bozukluk ile hava aracının operasyonu ve hava trafik yönetim
hizmetlerinin sağlanması ile ilgili tüm olayları ve olağan dışı durumlardır. |
|
Industry codes of practice. (Future
Annex 19) Guidance material
developed by an industry body, for a particular sector of the aviation
industry to comply with the requirements of the International Civil Aviation
Organization’s Standards and Recommended Practices, other aviation safety
requirements and the best practices deemed appropriate. Note.—
Some States accept and reference industry codes of practice in the
development of regulations to meet the requirements of Annex 19, and make
available, for the industry codes of practice, their sources and how they may
be obtained. |
Endüstriel
Uygulama Kuralları (Yayılanacak
Ek-19) Bir sanayi kuruluşu
tarafından geliştirilmiş, Uluslar arası Sivil Havacılık Örgütü’nün tavsiye edilen
uygulamalar ve normlarına ve diğer uygun sayılan kabul edilmiş uygulamalar
çerçevesinde belirli bir havacılık sanayine uygun klavuz malzeme. Not:
Bazı ülkeler, Ek-19’un kuralları çerçevesinde bu endüstriel uygulama
kurallarının gelişimi için yöntemin paylaşımı, kaynağı ve nasıl elde edileceği gibi
bilgileri sunmayı ve bu bilgilerin kurallaşmasını kabul etmişlerdir. |
Infant |
Bebek
(0-24
aylık bebek yolcu) |
Infected
area (for human health purposes) (Annex 9) Defined as geographical areas where human and/or
animal vector-borne diseases are actively transmitted, as reported by eter
national public health authorities or by the World Health Organization. Note.-
A list of infected areas notified by health administrations is published in
the World Health Organization’s Weekly Epidemiological Record. |
Bulaşma
sahası (insan
sağlığı açısından) (Annex 9) Dünya Sağlık Örgütü WHO,
yöresel ya da ulusal sağlık yetkilileri tarafından yayınlanan insan ve/veya
hayvan kökenli etkin mikropların tanımlandığı coğrafik hastalık sahaları. Not: Sağlık örgütlerince bildirilen
bulaşma sahalarına ait bulaşıcı
microp listeleri, WHO Dünya
Sağlık Örgütü tarafından oluşturulan haftalık raporlarla yayınlanır. |
Initial Approach Fix |
İlk
Yaklaşma Belirleyicisi |
Initial approach segment (Annex
4) That segment of an instrument
approach procedure between the initial approach fix and the intermediate
approach fix or, where applicable, the final approach fix or point. |
İlk
Yaklaşma Bölümü (PANS-ATM; PANS-OPS/I; II) (Annex 4) Aletli
Alçalma Yöntemi’ndeki ilk yaklaşma belirleyicisi ile orta yaklaşma
belirleyicisi arasındaki bölüm ya da uygulanabiliyor ise, son yaklaşma
belirleyicisi ya da noktası. |
Initial Missed Approach
Waypoint |
İlk
Pas Geçme Sonrası Yolboyu Noktası |
Inner Marker |
İç
İşaret (IM) |
Inertial Navigation
System (INS) |
Ataletsel
Gezin Sistemi |
Inlet |
Giriş,
aralık,
giriş aralığı |
Inspection |
İnceleme.
|
Instrument (EU Def.) means
a device using an internal mechanism to show visually or aurally the
attitude, altitude, or operation of an aircraft or aircraft part. It includes
electronic devices for automatically controlling an aircraft in flight. |
Alet (EU tanımı) Dahili bir mekanizma kullanarak görsel ya da ses
ile davranış, irtifa ya da bir uçağın ya da parçasının işletimdeki konumunu
gösteren donanım. Uçuştaki bir hava aracının otomatik kontroldaki elektronik
donanımı dahil. |
Instrument Approach Procedure
(IAP) |
Aletli
Yaklaşma Yöntemi (Annex 2; Annex 4; PANS-OPS/I; PANS-OPS/II) |
Instrument Flight Rules (IFR) (Annex-2). The
symbol used to designate the instrument flight rules. |
Aletle
Uçuş Kuralları. (Annex 2; Annex 11; PANS-ATM) Aletli Uçuş Kurallarını
tanımlayan sembol. |
(SHT OPS-1 / SHY-14b /
SHY-Deniz) Aletli uçuş kuralları (DHMI) Aletli uçuş kuralları – Instrument flight
rules (IFR); Aletli meteorolojik şartlar altında uçuşun idaresini
sağlayan kurallar bütünü. |
|
IFR
Conditions (EU Def.) means
weather conditions below the minimum for flight under visual flight rules. |
IFR
Şartlar (EU tanımı) En düşük görerek uçuş şartlarının altındaki hava
koşulları. |
IFR
flight (Annex-2). A
flight conducted in accordance with the instrument flight rules. |
IFR
şartlarda
gerçekleştirilen uçuş. (Annex
2; Annex 11; PANS-ATM) Aletli Uçuş Kuralları çerçevesinde yapılan uçuş. |
Instrument
Flight Time (Annex-1) Time
during which a pilot is piloting an aircraft solely by reference to
instruments and without external reference points. |
Aletli
Uçuş Zamanı (Annex 1) Bir pilotun, harici nirengi noktası kullanmadan
sadece aletlere bağımlı olarak uçtuğu süre. |
(SHT-2) Aletli Uçuş Süresi: Pilotun başka bir harici referans noktası
almaksızın yalnızca aletleri referans alarak bir hava aracını uçurduğu
süresi, |
|
Instrument
Ground Time (Annex-1) Time
during which a pilot is practising, on the ground, simulated instrument
flight in a flight simulation training device approved by the Licensing Authority. |
Aletli
Yer Uçuş Zamanı (Annex 1)
Bir
pilotun yetkililerce onaylanmış Benzetilmiş Uçuş Eğitim Aygıtı ile yerde
benzetilmiş uçuş eğitimi uyguladığı süre. |
(SHY-1) Aletli yer süresi: SHGM tarafından
onaylı sentetik eğitim cihazlarında bir pilotun, benzetilmiş aletli uçuş
şartlarında aldığı eğitim süresi. (SHT-2) Aletli Yer Süresi: SHGM tarafından onaylanmış sentetik eğitim
cihazlarında bir pilotun, benzetilmiş aletli uçuş şartlarında aldığı eğitim
süresi. |
|
Instrument Landing System |
Aletle
İniş Sistemi |
Instrument Meteorological
Conditions - IMC (Annex 6 – Annex-11)
Meteorological conditions expressed in terms of visibility, distance from
cloud, and ceiling, less than the minima specified for visual meteorological
conditions. (Annex-11) IMC. The symbol used to designate
instrument meteorological conditions. |
Aletli
Meteorolojik Şartlar (Annex 2; Annex 6/I, 6/II, 6/III; Annex 11; PANS-ATM) (Annex-11) IMC: Aletli
Meteorolojik Koşulları tanımlayan sembol. |
(SHT OPS-1) Aletli
meteorolojik şartlar. (DHMI) instrument meteorological conditions –
aletli (uçuş) meteorolojik koşulları; Görerek meteorolojik koşullar için
belirtilen en düşük değerlerden daha az olan görüş; buluttan uzaklık ve tavan
terimleriyle açıklanan meteorolojik koşullar. |
|
Instrument Rating |
Aletli
uçuş Yetkisi |
Instrument Rating Examinar |
Aletli
uçuş Yetkisi Sınayıcısı |
Instrument Rating Instructor |
Aletli
uçuş Yetkisi Öğretmeni |
Instrument Runway (Annex 14/I) |
Aletli
(Yaklaşma)
Pisti (Annex 14/I) |
(DHMI) aletli
pist – instrument runway a) Hassas olmayan yaklaşma pisti; direkt bir yaklaşma için yeterli olan, en azından istikamet bilgisi
sağlayan görsel yardımcıların ve bir görsel olmayan yardımcının hizmet
verdiği aletli pist. b) Hassas yaklaşma pisti; Kategori I. Karar yüksekliğinin en az 60m (200ft) olduğu ve görüş
mesafesinin en az 800m veya pist görüş mesafesinin en az c) Hassas yaklaşma pisti; Kategori II. Karar yüksekliğinin 60m (200ft)’den az olduğu, fakat 30m
(100ft)’ten az olmadığı ve pist görüş mesafesinin en az 300m olduğu
operasyonlar için öngörülen, ILS ve/veya MLS ve görsel yardımcılar ile hizmet
veren aletli pist. d) Hassas yaklaşma pisti; Kategori III.A – Karar yüksekliğinin 30m
(100ft)’ten az olduğu, veya hiçbir karar yüksekliğinin bulunmadığı ve pist
görüş mesafesinin en az 175m olduğu operasyonlar için öngörülen, Kategori III.B – Karar yüksekliğinin 15m
(50ft)’ten az olduğu, veya hiçbir karar yüksekliğinin bulunmadığı ve pist
görüş mesafesinin 175m’den az olduğu, fakat 50m’den az olmadığı operasyonlar
için öngörülen, Kategori III.C – Hiçbir karar yüksekliğinin ve
hiçbir pist görüş mesafesi sınırlamasının bulunmadığı operasyonlar için
öngörülen, pist yüzeyine doğru ve pist yüzeyi boyunca ILS ve/veya MLS ile
hizmet veren aletli pist. |
|
Instrument time (Annex 1)
Instrument flight time or instrument ground time. |
Aletli Süre (Annex 1) Aletli yer ve ya uçuş süresi |
(SHY-1) Aletli uçuş
süresi veya aletli yer süresi. (SHY-1) Aletli uçuş süresi: Pilotun başka bir
harici referans noktası almaksızın yalnızca aletleri referans alarak bir hava
aracını uçurduğu süre. (SHT-2) Aletli
uçuş süresi veya aletli yer süresi. |
|
Integrated
Aeronautical Information Package (Annex
15) |
Bütünleşik Havacılık Bilgi Paketi; (Annex 15) - AIP ve değişiklikleri - AIP ve tamamlayıcıları - NOTAM ve PIB - AIC ve - Geçerli NOTAM listesi ve
Kontrol listesinden oluşan tüm paket. |
Integrity
(aeronautical
data) (Annex 14) A degree
of assurance that an aeronautical data and its value has not been lost nor
altered since the data origination or authorized amendment. |
Bütünlük (havacılık verisi) (Annex 11; Annex 14/I; Annex 14/II; Annex 15) Havacılık verilerinin ve değerinin kaybolmadığı ya
da değişmediğini ile özgünlüğünü garanti etme derecesi. |
Intermediate Approach Lighting
System |
Orta dereceli yaklaşma aydınlatma
sistemi |
Intermediate Approach Segment |
Orta
Yaklaşma Bölümü |
Intermediate Holding Position (Annex
14) A designated position intended for
traffic control at which taxiing aircraft and vehicles shall stop and hold
until further cleared to proceed, when so instructed by the aerodrome control
tower. |
Ara
Bekleme Pozisyonu. (Annex 14/I) Hava
Trafik kontrolü için taksi
yapan uçak ve araçların havameydanı kontrol kulesi tarafından, bir sonraki
ATC talimatı için durup bekleme yapacakları tanımlanmış yer. |
Intermediate Fix |
Orta
belirleyici |
(Annex-9). Any airport
designated by the Contracting State in whose territory it is situated as an
airport of entry and departure for international air traffic, where the
formalities incident to customs, immigration, public health, animal and plant
quarantine and similar procedures are carried out. |
Uluslar
arası Havalimanı (Annex 9; Annex 15) Üye ülkenin toprakları
içerisinde uluslar arası hava trafiğinin giriş ve çıkışı için konumlanmış,
gümrük, göçmen, halk sağlığı, veteriner ve botanik karantina ve ilgili diğer
benzer yöntemlerin yürütüldüğü, tanımlanmış havalimanı. |
(SHY-HUK) Uluslararası
havaalanı: Gümrük, göç, halk sağlığı, hayvan ve bitki karantinası ve benzer prosedürlerin yürütüldüğü, uluslararası hava trafiği için
giriş ve çıkış havaalanı olarak devletin toprağında yer alan ve devletçe
tayin edilmiş herhangi bir havaalanı, |
|
International Air Transport
Association (IATA) |
Uluslar
arası Hava Taşımacılığı Birliği |
International Civil Aviation
Organisation |
Uluslar
arası Sivil Havacılık Örgütü |
International Federation of
Airline Pilots Associations (IFALPA) |
Uluslar
arası Havayolu Pilotları Dernekleri Federasyonu |
International Federation of
Air Traffic Controllers’ Association (IFATCA) |
Uluslar
arası Hava Trafik Kontrolörleri Dernekleri Federasyonu |
International NOTAM office
(NOF) |
Uluslar
arası NOTAM Ofisi (Annex 11; 15) |
International Operating Agency An agency
of the kind contemplated in Article 77 of the Convention. |
Uluslar
arası İşletme Temsilcisi (Annex 7) Havayollarının Doc.7300
Mad.77’ye göre tasarlanmış Uluslar arası Hizmet Şirketi. |
International
Standards and Recommended Practices (SARPS) |
Uluslar arası standartlar ve önerilen
uygulamalar. |
(SHY-14a) Uluslar
arası Sivil Havacılık Teşkilatı (ICAO) tarafından yayımlanan eklerin son
şeklinde yer alan standartlar ve önerilen uygulamaları, |
|
Internet Protocol (interworking protocol) |
İnternet
Kuralları |
Interrogator |
Sorgulayıcı |
Interworking protocol |
İnternet’in
çalışmasını sağlayan bir iletişim ve yönlendirme
kuralları bütünü. (Annex
10/III) |
Intersecting Runways |
Kesişen
Pistler |
Investigation |
(Kaza) Soruşturma (Annex 13) |
Investigator-in-charge |
Baş
Soruşturmacı (Annex 13; Annex 17) |
Intersection |
Kavşak,
Kesişme |
Intersection Departure |
Kavşak
Kalkışı |
Isogonal (Annex 4)
A line on a map or chart on which
all points have the same magnetic variation for a specified epoch. |
Benzer açılara sahip (Annex 4)
Yeryüzü
haritası ya da krokisi üzerinde manyetik sapmaların birleştirilmesi ile
oluşan hayali çizgiler. |
Isogriv |
İsogrid |
Manyetik sapmaların oluşturduğu sanal çizgiyi eşit
açıda kesen sanal çizgi. |
|
Isolated Aerodrome (EASA OPS-1)
Isolated aerodrome. If acceptable to the Authority, the destination aerodrome
can be considered as an isolated aerodrome, if the fuel required (diversion
plus final) to the nearest adequate destination alternate aerodrome is more
than: For aeroplanes with reciprocating engines,
fuel to fly for 45 minutes plus 15 % of the flight time planned to be spent
at cruising level or two hours, whichever is less; or For aeroplanes with
turbine engines, fuel to fly for two hours at normal cruise consumption above
the destination aerodrome, including final reserve fuel. |
Arınmış
Havameydanı (SHT OPS-1) İzole havaalanı: Genel Müdürlük
tarafından kabul edilmesi kaydıyla varış yeri havaalanı, en yakın yeterli
yedek varış yeri havaalanına varılması için gerekli yakıtın aşağıda
belirtilen miktarlardan fazla olması halinde, izole havaalanı olarak kabul
edilmesi; (i)
Piston motorlu uçaklar için: Normal düz uçuş seviyesinde 45 dakikalık uçuş
artı planlanmış uçuş saatinin %15’i ilave edilerek bulunan yakıt miktarı veya
iki saatlik düz uçuş yakıtı (hangisi az ise), (ii)
Türbin motorlu uçaklar için: Varış yeri havaalanı üzerinde (nihai yedek yakıt
dâhil olmak üzere) iki saatlik normal düz uçuş yakıtı)edek meydanı olmayan) |
|
|
J Juliet |
JULİ YET ( • – –
– ) |
Jamming |
Parazit,
Yayının Bozulması |
Jet Blast |
Jet
patlaması, Sıkışan
Havanın dışarı fışkırması |
Jet Stream |
Jet
Akımı |
Joint rescue coordination centre |
Birleşik
kurtarma eşgüdüm merkezi |
Joule (J) |
İş veya
enerji birimi. (Annex 5) |
|
|
K Kilo |
Kİ LO (
– • – ) |
Kelvin (K) |
Sıcaklık birimi (Annex 5) |
Kilogram (kg) |
Kütlenin temel birimi (Annex 5) |
Knot (kt) |
Hız birimi, 1 knot = 0.51444444 m/s (Annex 5) |
|
|
L |
Lİ MA (
• – • • ) |
Lading (Annex 9) The placing of cargo, mail, baggage or stores on board an aircraft to be carried on a
flight. |
Yük
yerleştirme (Annex 9) Yük,
posta, bagaj ya da malın uçuşta taşınması için hava aracına yerleştirilmesi. |
Landing Area (Annex 2) That part of a movement area intended eter landing
or take-off of aircraft. |
İniş
Sahası (Annex 2; Annex 4; Annex 13;
Annex 14/I; PANS-ATM) Hareket sahasının, hava araçlarının iniş ve
kalkışlarına yönelik bölümü. |
(SHY-14a) İniş sahası: Hareket sahasının, uçakların iniş ve kalkışları için kullanılması
amaçlanan bölümü. (DHMI) iniş
sahası – landing area; Hareket sahasının hava araçların iniş ve kalkışları
için ayrılmış bölümüdür. |
|
Landing decision point |
İniş
karar noktası (Helikopter
Class I için) |
Landing Direction Indicator |
İniş
İstikamet Göstergesi |
Landing Distance Available
(LDA) (Annex 6 – Annex 14) The length of runway which is declared available and suitable eter
ground run of an aeroplane landing |
Kullanışlı İniş Mesafesi (Annex 6/I; Annex 14/I) İnişteki
bir uçağın iniş koşturması için gerekli yayınlanmış kullanılabilir ve
elverişli pist uzunluğu. |
(SHT OPS-1) LDA; Bir uçağın iniş rulesini
tamamlayabilmesi için, pist üzerinde kullanabileceği mesafe (DHMI) mevcut iniş mesafesi – landing distance
available (LDA); İnen bir uçağın yer koşusu için mevcut ve elverişli ilan
edilen pist uzunluğudur. |
|
Landing
Distance Available (LDAH) (Annex
6/III; Annex 14/II) The length of the
final approach and take-off area plus any additional area declared available
and suitable for helicopters to complete the landing manoeuvre from a defined
height. |
Helikopter için, Kullanışlı İniş Mesafesi, (Annex
6/III; Annex 14/II) Son yaklaşma ve iniş sahası ile ilave yayınlanmış belirlenmiş bir yükseklikten
inişi tamamlayabileceği kullanışlı ve uygun mesafe. |
Landing Distance Required
(LDRH) (Annex
6/III) The horizontal distance required to land and
come to a full stop from a point |
Helikopter için, Gerekli İniş Mesafesi (Annex
6/III) 35ft ( |
Landing surface |
İniş
yüzeyi (Annex 6/I; Annex 8)) |
Landing Roll |
İniş
Koşusu |
Landing Sequence |
İniş
Sırası |
Large aeroplane (Annex 6) An aeroplane
of a maximum certificated take-off mass of over |
Büyük
uçak (Annex 6) Belgelenmiş en yüksek kalkış ağırlığı 5,700kg’ın
üzerinde olan uçak. |
(SHT OPS-1) Büyük uçak;
Performans sınıfı A olarak tanımlanan uçak. (SHY-145) Büyük hava aracı: Azami kalkış
ağırlığı |
|
Laser-beam critical flight
zone (LCFZ) (Annex 14/I)
Airspace in the proximity of an aerodrome
but beyond the LFFZ where the irradiance is restricted to a level unlikely to
cause glare effects. |
Lazer-ışınına hassas uçuş
bölgesi. (Annex 14/I) Havalimanı çevresinde ama LFFZ dışında, parlaklığın göz kamaştırıcı
etkilere neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı hava sahası. |
(DHMI) lazer ışını kritik uçuş
bölgesi / laser-beam critical flight zone; Parlaklığın, göz kamaştırıcı
etkilere neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı, bir havaalanı
yakınında, fakat LFFZ ötesinde, bulunan hava sahası. |
|
Laser-beam free flight zone
(LFFZ) (Annex 14/I)
Airspace in the immediate proximity of
the aerodrome where the irradiance is restricted to a level unlikely to cause
any visual disruption. |
Lazer-ışınından arınmış uçuş
bölgesi (Annex 14/I) Havalimanı yakın çevresinde parlaklığın, görüşte
herhangi bir bozulmaya neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı hava sahası. |
(DHMI) lazer ışınından
arındırılmış uçuş bölgesi / laser-beam free flight zone; Parlaklığın, görüşte
herhangi bir bozulmaya neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı, bir
havaalanının hemen yakınında bulunan hava sahası. |
|
Laser-beam sensitive flight zone
(LSFZ) (Annex 14/I)
Airspace outside, and not necessarily
contiguous with, the LFFZ and LCFZ where the irradiance is restricted to a
level unlikely to cause flash-blindness or after-image effects. |
Lazer-ışınına hassas uçuş
bölgesi (Annex 14/I)
Havameydanı çevresinde ama LCFZ ve LFFZ dahilinde
olması da gerekmeyen, parlaklığın, göz kamaştırma, geçici
körlük ve/veya halusinasyon oluşumuna neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı hava sahası. |
(DHMI) lazer ışınlarına duyarlı
uçuş bölgesi / laser-beam sensitive flight zone; Parlaklığın, flaş körlüğü veya
hayali görüntüye neden olmayacağı bir düzeyle sınırlandırıldığı, LFFZ ve LCFZ
dışında, ancak mutlaka bunların bitişiğinde bulunması gerekmeyen hava sahası. |
|
Last Minute Change (LMC) |
Son dakika değişikliği |
(SHT OPS-1)
Yolcu ve yük ile ilgili limitleri her uçak için işletici tarafından
belirlenmiş son dakika değişikliği |
|
Lateral Deviation |
Yatay
Sapma |
Lateral Separation |
Yatay
Ayırım |
Leading Edge Mean Aerodynamic
Chord |
Temel
Akış Çizgisi Ön sınırı |
(SHT OPS-1) Bir
kanat kesitinin hücum kenarının datum çizgisine olan uzaklığı (Yük ve Denge/sb)
Uçağın Temel aerodinamik ekseni üzerindeki denge sınırının ön bölümü. |
|
Lease |
Kiralama |
Leasing |
Kira
karşılığı kullanım hakkı |
Lessee |
Kiralayan,
kiracı |
Lessor |
Kiraya
veren, mal
sahibi |
Letter Of Agreement |
Anlaşma
Mektubu |
Level (LVL) (Annex-2). A
generic term relating to the vertical position of an aircraft in flight and
meaning variously, height, altitude or flight level. |
Seviye (Annex 2; 3; 4; 11 ; PANS-ATM;
PANS-OPS/I; II) Uçuştaki bir hava aracının
çeşitli şekilde dikey yükseklik, irtifa ya da uçuş seviyesi anlamında genel
olarak belirtilen durumu. |
Licence |
Lisans,
Resmi
yetki belgesi |
Licensing Authority |
Lisans
Yetkilisi, Yetkilendirirci
(Annex 1) |
Life Jacket |
Can
Yeleği |
Lighter-then-air aircraft |
Havadan
hafif Hava aracı (Annex 7) |
Lighting system reliability |
Işıklandırma
sistem güvenirliği (Annex 14/I) |
Likely (Annex-1) In
the context of the medical provisions in Chapter 6, likely means
with a probability of occurring that is unacceptable to the medical assessor. |
Olası.
(Annex 1) Annex 1, Chp.6’ya göre,
Tıbbi görüş olarak; olması muhtemel ve kabul edilemeyecek tıbbi koşul. |
Limit loads (Annex 8) The maximum loads assumed to ete in the anticipated
operating conditions. |
Yük
sınırı (Annex 8) Umulan işletme şartlarında
gerçekleşmesi beklenen en fazla yük. |
Line Check (LC) |
Pilot Hat Kontrolü
(SHT OPS-1) Yol kontrolü |
Line Check (Maintenance) |
Hat Bakımı |
(SHY-145) Hava
aracının / hava aracı parçasının onaylanmış standartlara uygun olarak hangar
gerektirmeyen bakım, onarım, parça değiştirme ve hasar giderme işlemlerinin
yapılması. |
|
Line
Flying under Supervision |
Gözetim
altında hat uçuşu |
Line
Orientation Evaluation |
Hat uyum değerlendirmesi (SHT OPS-1) Yol
uçuşuna yönelik değerlendirme |
Line
Orientation Quality Evaluation |
Hat uyum kalite değerlendirmesi |
(SHT OPS-1) Yol
uçuşuna yönelik kalite değerlendirmesi |
|
Litre (L) |
Hacim
ölçü birimi. (Annex 5) |
Load |
Yük |
(SHT OPS-1)
Yolcu beraberinde ve/veya yolculardan bağımsız gelen nesneler |
|
Load
factor (Annex 8) The ratio of a specified load to the weight of the
aircraft, the former being expressed in terms of aerodynamicforces, inertia
forces, or ground reactions. (EU Def.) Load
factor means the ratio of a specified load to the total weight of
the aircraft. The specified load is expressed in terms of any of the following:
aerodynamic forces, inertia forces, or ground or water reactions. |
Yük
Etmeni (Annex 8) Hava aracının ağırlığı ile
orantılı belirtilen yük, eski deyim ile aerodinamik güçlerin, atalet güçlerin
ya da yer tepkisinin ifade ediliş şekli. (EU tanımı) Yük Etmeni ;Belirtilen yükün
ağırlığının hava aracının ağırlığına olan oranı. Belirtilen yük aşağıdaki
terimlerden biri ile ifade edilebilir: Aerodinamik güç, atalet güçü ya da su
yahut yer tepkisi. |
Localiser (LLZ) |
Ortalayıcı (SHT OPS-1)
Konumlandırıcı |
Localiser
Course |
Ortalayıcı
Hattı |
Local
Traffic |
Yerel
Trafik |
Location
indicator (Annex 10/II;
PANS-ATM) A four-letter code group
formulated in accordance with rules prescribed by ICAO and assigned to the
location of an aeronautical fixed station. |
Konum
belirleyici (Annex 10/II;
PANS-ATM) ICAO
tarafından bir kural çerçevesinde düzenlenip dört harf atanarak belirlenmiş
havagezin sabit istasyonu. |
Locator |
Konumlayıcı |
|
İlmik
Kemer, Kemere
Eklenti, |
Bebeklerin anne kemerine geçmeli emniyet kemeri |
|
Line Oriented Flight Training |
Hat
Eğitim Amaçlı Uçuş |
|
Uzun
Menzil Seyir |
(SHT OPS-1)
Uzun mesafe seyir hızı |
|
|
Uzun
Menzil Gezin Sistemi (SHT OPS-1)
Uzun mesafe seyrüsefer sistemi |
Longitudinal axis of the
aeroplane (Annex 6) A selected axis eter to the direction of flight at a
normal cruising speed, and passing through the centre of gravity of the
aeroplane. |
Uçağın uzunlamasına ekseni (Annex 6) Bir uçağın normal uçuş hızında uçuş yönüne eter ve
uçağın ağırlık merkezinden geçen seçilmiş ekseni. |
Log |
Kayıt |
Log Book |
Kayıt
Defteri |
Longitudinal Deviation |
Uzunlamasına
Sapma |
Longitudinal Separation |
Uzunlamasına
Ayırım |
Low Frequency |
Düşük
Frekans, Düşük Salınım |
Low Intensity |
(SHT OPS-1) Düşük yoğunluk |
Low Visibility Take-Off (LVTO) |
Düşük
Görüş Kalkışı |
(SHT OPS-1) Düşük görüş koşullarında kalkış (SHT OPS-1) LVTO: pist görüş mesafesinin 400 m’nin altında
olduğu kalkışlar |
|
Low Visibility Procedure (LVP) |
Düşük Görüş Yöntemi |
(SHT OPS-1) Düşük görüş usulleri: Kategori I
limitlerinden daha düşük hava şartlarında uygulanan tüm usulleri tanımlar. |
|
Lumen (lm) (Annex 5) The luminous flux emitted in a solid angle of 1
steradian by a point source having a uniform intensity of 1 candela. |
Lümen
(lm). Işık Akışı birimi. (Annex 5) Birim zamanda bir mum şiddetindeki bir kaynağın bir metre
mesafede bulunan 1m2 lik bir yüzeye dik olarak gönderdiği ışık akışına
(miktarına) lümen denir. |
Lux (lx) (Annex 5) The illuminance produced by a luminous flux of 1
lumen uniformly distributed over a surface of |
Aydınlanma
şiddet birimi. (Annex 5) Aydınlanan bir yüzeyin |
|
|
M Mike |
MAYK ( – –
) |
Mach Number (EU
Def.) means the ratio of true air
speed to the speed of sound. |
(Ernst) Mach Sayısı (EU tanımı) Gerçek hava süratinin ses hızına oranı. |
Magnetic variation (VAR) (Annex 4) The angular difference between True North and
Magnetic North. Note.-
The value given indicates whether the angular difference is East or West of
True North. |
Manyetik
sapma (Annex 4) Hakiki Kuzey ile Manyetik Kuzey arasındaki
açısal fark. Not: Verilen
açısal değer, bu farkın Kuzey kutbundan doğu ya da batıya doğru oluşunu ifade
eder. |
Mail |
Posta
. (Annex 9) |
Male |
Erkek,
Bay |
Main Base |
Ana
Üs |
(SHT OPS-1) Ana Üs; İşletme
personelinin kendi imkânları ile ikametlerini sağladığı ve/veya işletme genel
merkezinin yerleşik olduğu mahal. (SHT.6a-50) Ana Üs; Havacılık
işletmesinin uçuş faaliyetlerini yürüttüğü ve işletme ruhsatında ana merkez
olarak belirlenen, uçucu ekiplerin kendi imkânları ile konaklama ve
iaşelerini sağladığı mahal. (SHY-6a) Ana meydan:
İşletmenin genel merkezinin yerleşik olduğu mahal. |
|
Maintain |
Muhafaza
Et (emir kipi) |
Maintenance (MAINT) (Annex-2). The
performance of tasks required to ensure the continuing airworthiness of an
aircraft, including any one or combination of overhaul, inspection,
replacement, defect rectification, and the embodiment of a modification or
repair. |
Bakım,
uçak
bakımı (Annex 1; Annex 2; Annex 6/I, 6/II, 6/III ; Annex 8) |
(SHY-145) Uçuş
öncesi kontrol hariç olmak üzere, birlikte veya ayrı yapılmak üzere hava
aracı veya komponentin muayenesini, revizyonunu, parça değiştirmesini,
onarımını, arıza veya hasar giderimini, |
|
Maintenance Organization |
Bakım Kuruluşu |
(SHY-145) Bu
Yönetmeliğe uygun olarak bakım yapmak üzere yetkilendirilmiş kamu kurum ve
kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere ait işletmeler |
|
Maintenance Organization
Handbook |
Bakım Kuruluşu El Kitabı |
(SHY-145) Onay
kapsamını oluşturan ve kuruluşun faaliyet alanını belirleyen esasları içeren
ve kuruluşun bu Yönetmeliğe nasıl uyacağını gösteren dokümanlar. |
|
Maintenance Organization’s
Exposition |
Bakım
Kuruluşunun Yapısalı |
Maintenance organization’s
procedures manual (Annex
6) A document endorsed by the head of
the maintenance organization which details the maintenance organization’s
structure and management responsibilities, scope of work, description of
facilities, maintenance procedures and quality assurance or inspection
systems. |
Bakım
kuruluşu yöntem elkitabı. (Annex 6/I, 6/II, 6/III) Bir bakım kuruluşunun sorumlusu tarafından onaylanmış,
bakım kuruluşunun yapısı, idari yönetimsel sorumluluları, işin kapsamı,
yapısalların tanımı, bakım yöntemleri ve kalite güvence ya da denetim
sistemlerini ayrıntıları ile anlatan belge. |
Maintenance programme (Annex 6) A document which describes the specific scheduled
maintenance tasks and their frequency of completion and related procedures,
such as a reliability programme, necessary eter safe operation of those
aircraft to which it applies. |
Bakım
programı (Annex 6/I, 6/II, 6/III) (Annex 6) Hava araçlarının güvenli işletimi için
gerekli, güvenilirlik programı gibi yöntemler de dahil, belirli aralıklarla
hava araçlarına özgü görev ve ikmal ile ilgili yapacağı bakımı tarif eden
belge. |
Maintenance release (Annex 6) A document which contains a certification confirming that
the maintenance work to which it relates has been completed in a satisfactory
manner, either in accordance with the approved data and the procedures
described in the maintenance organization’s procedures manual or under an
equivalent system. |
Bakımdan
Çıkış (Annex 6/I, 6/II, 6/III) İlgili bakım çalışmasının, ya Bakım Organizasyonu
Yöntemi El Kitabı ya da yürürlükteki eşdeğer bir sisteme göre, başarılı bir
şekilde tamamlandığına dair onaylı belge. |
(SHY-145) Bakım Çıkışı: Bakımı yapılan hava
aracı veya komponentinin bakım kuruluşu tarafından yeniden hizmete hazır hale
getirilmesi. |
|
Making way An
aeroplane on the surface of the water is “making way” when it is under way and
has a velocity relative to the water. |
Yol
yapmak (Annex 6/I, 6/II) Sudaki bir uçağın su
üzerinde suya göre olan hızı. |
Manager |
Müdür |
Maneuver |
(it) Manevra, hareket |
Maneuvering Area (Annex 2) That part of an aerodrome to be used eter take-off,
landing and taxiing of aircraft, excluding aprons. |
Manevra
Sahası, Hareket Sahası (Annex 2; 4; 11;
14/I; 15; PANS-ATM) Bir hava aracının
havameydanında, iniş-kalkış ve taksi (apron hariç) için kullandığı kısmı. |
(DHMI) manevra sahası – manoeuvring area; Havaalanının, apronlar
hariç olmak üzere, hava araçların kalkışı, inişi ve taksi yapması için
kullanılacak bölümü. |
|
Manual |
El
Kitabı |
Marshaller |
Sıralayıcı |
Marker (Annex 14) An object displayed above ground level in order to indicate an
obstacle or delineate a boundary. |
İşaretleyici (Annex 14/I) Yeryüzeyinin üzerinde bir engel ya da sınır
işaretlemede kullanılan nesne. |
Marking (Annex 4) A symbol or group of symbols displayed on the
surface of the movement area in order to convey aeronautical information. |
İşaretleme. (Annex 4; Annex 14/I) Havagezin bilgisi amaçlı manevra sahası yüzeyinde
görüntülenmiş simge ya da simge grupları. |
(DHMI) işaretleme – marking; Havacılık bilgilerini aktarmak
amacıyla hareket alanının yüzeyinde gösterilen bir sembol veya semboller
grubu. |
|
Mass
& Balance |
Kütle
ve Denge |
Master
minimum equipment list (Annex
6) A list established for a particular
aircraft type by the organization responsible eter type design with the
approval of the State of Design containing items, one or more of which is
permitted to be unserviceable at the commencement of a flight. The MMEL may
be associated with special operating conditions, limitations or procedures. |
Temel
En az Donanım Listesi (Annex 6/I, 6/III)
Üreticinin hava aracı tip tasarımından sorumlu olduğu ve tasarımın yapıldığı
Devlet tarafından onaylı, uçuşa başlamadan belirli donanımın çalışmaması hali
onaylanmış ve şartları tanımlanmış, liste. Bu liste (MMEL) özel işletim
şartları, sınırlamalar ve yöntemlerle birleştirilebilir. |
Maximum
Landing Weight (MLW) (sb: Sadece FAA ‘weight’
kelimesini kullanır) |
En
Yüksek İniş Ağırlığı Özgün bilgi
Annex 6 – 5.2.7 Mass limitations ve uçağın AFM’inde yazılıdır. |
(SHT OPS-1):
Normal şartlarda iniş için izin verilen azami toplam uçak ağırlığı |
|
Maximum
Certified Take-Off Mass |
En
Yüksek Onaylı Kalkış Kütlesi Özgün bilgi
Annex 6 – 5.2.7 Mass limitations ve uçağın AFM’inde yazılıdır. |
(SHT OPS-1):
Azami onaylı kalkış ağırlığı |
|
Maximum
Mass (Annex
6/I, 6/III; Annex 13) Maximum certificated take-off mass |
En
Yüksek kütle (Annex 6/I,
6/III; Annex 13) Onaylı en yüksek kalkış kütlesi. |
Maximum
Take-Off Weight (MTOW) (sb: Sadece FAA ‘weight’
kelimesini kullanır) |
En
Yüksek Kalkış Ağırlığı Özgün bilgi
Annex 6 – 5.2.7 Mass limitations ve uçağın AFM’inde yazılıdır. |
(SHT OPS-1)
Kalkış koşusu başlangıcında izin verilen azami toplam uçak ağırlığı |
|
Maximum
Zero Fuel Weight (MZFW) (sb: Sadece FAA ‘weight’
kelimesini kullanır) |
En
yüksek Yakıtsız Ağırlık Özgün bilgi
Annex 6 – 5.2.7 Mass limitations ve uçağın AFM’inde yazılıdır. |
(SHT OPS-1) Kullanılabilir
herhangi bir yakıt içermeyen bir uçağın izin verilen azami ağırlığı, -Uçak
Uçuş El Kitabı sınırlamaları kapsamında açıkça belirtilmesi halinde, belirli
tanklarda bulunan yakıtın ağırlığının da yakıtsız ağırlığa dâhil edilmesi
gerekmektedir. |
|
MAY
DAY |
Uluslar
Arası İmdat Çağrısı |
Mean
Aerodynamic Chord (MAC) |
Temel
Akış Çizgisi |
(SHT OPS-1)
Uçak ağırlık merkezinin ifade edilmesini sağlamak üzere, uçak imalatçı
firması tarafından tanımlanan, uzunluğu ve datum çizgisinden ortalama
mesafesi sabit olan referans mesafe. (Yük ve Denge/sb)
Uçağın Temel aerodinamik ekseni. |
|
Medical
Assessment (Annex 1) The
evidence issued by a Contracting State that the licence holder meets specific
requirements of medical fitness. |
Tıbbi
Değerlendirme (Annex 1) Üye ülke tarafından verilmiş lisans sahibinin
tıbbi gereklere uygunluğunu ispatlayan belge. |
Medical
assesor |
Tıbbi
Uzman (Annex 1) |
Medical
examiner |
Tıp
Doktoru (Annex 1) |
Medium Intensity (MI) |
(SHT OPS-1) Orta yoğunluk |
Medium
Intensity Approach Lighting System (MIALS) |
Orta
Yoğunluklu Yaklaşma Aydınlatma Sistemi |
(SHT OPS-1)
Orta yoğunluklu yaklaşma aydınlatma sistemi |
|
Medium
Frequency |
Orta
Frekans, Orta Salınım |
Metadata Data about data (ISO
19115*). Note.-
Data that describes and documents data. |
Üstveri
(Annex 4; Annex 15) (ISO 19115’e göre) Veri hakkında veri Not;
Veriyi açıklayan ve belgeleyen veri. |
Meteorological
information |
Meteorolojik
bilgi |
Meteorological
Office |
Meteoroloji
Ofisi (Annex 3; 11; PANS-ATM) |
Meteorological
report (MR) |
Meteorolojik
rapor (Annex 3; PANS-ATM) |
Metre
(m) |
Metre
(Annex 5) |
Microwave
Landing System (MLS) |
Mikrodalga
İniş Sistemi |
(SHT OPS-1)
Hassas aletli iniş sistemi |
|
Middle
Marker (MM) |
Orta
İşaret (ILS) (SHT OPS-1)
Orta marker |
Minimum
Crossing Altitude |
En
düşük Katediş İrtifası |
Minimum Descent Altitude (MDA) or (Annex-6)
A specified altitude or height in a
non-precision approach or circling approach below which descent must not be
made without the required visual reference. Note 1.- Minimum descent altitude
(MDA) is referenced to mean sea level and minimum descent height (MDH) is
referenced to the aerodrome elevation or to the threshold elevation if that
is more than Note 2.- The required visual reference
means that section of the visual aids or of the approach area which should
have been in view for suffi-cient time eter pilot to have made an assessment
of the aircraft position and rate of change of position, in relation to the
desired flight path. In the case of a circling approach the required visual
reference is the runway environment. Note 3.- For convenience when both
expressions are used they may be written in the form “minimum descent
altitude/height” and abbreviated “MDA/H”. |
En
düşük Alçalma İrtifası/Yüksekliği (Annex-6) Hassas
olmayan yaklaşma ya da turlu yaklaşmada gerekli olan görsel referans olmadan
alçalmanın yapılmayacağı belirlenmiş irtifa ya da yükseklik. Not 1. En düşük alçalma irtifaı için
(MDA) bağıl deniz seviyesine ve en düşük alçalma yüksekliği (MDH) için de
havameydanı rakımı ya da pist başı rakımı havameydan rakımından Not-2:
Gerekli görsel başvuru demek, bir pilotun hava aracını istenilen uçuş yolu
ile ilgili uçağının yaklaşma sahası içerisindeki görsel yardımcıların konumu
ve yer değiştirme oranını yeterli zaman içerisinde görerek değerlendirmesine
denir. Turlu yaklaşma için esas alınacak olan görsel
başvuru, pist ortamıdır. Not-3:
Kolaylık sağlaması açısından her iki ifade “En düşük Karar
İrtifaı/Yüksekliği” olarak yazılabilir ve “MDA/H” olarak da kısaltılabilir. |
MDA: (SHT OPS-1): Asgari alçalma irtifaı. MDH: (SHT OPS-1): Asgari alçalma yüksekliği. |
|
Minimum en-route altitude (MEA) (Annex-15) The altitude for an en-route segment
that provides adequate reception of relevant navigation facilities and ATS
communications, complies with the airspace structure and provides the
required obstacle clearance. |
En
düşük Yolboyu İrtifaı (MEA) (Annex-15) İlgili
havagezin tesisleri ile uygun iletişimi sağlayacak ve ATS iletişimini,
havayolu yapısına uygun, engelleri aşmasını sağlayacak yol boyu parçasının
irtifaı. |
Minimum Equipment List (MEL) (Annex-6) A
list which provides eter operation of aircraft, subject to specified
conditions, with particular equipment inoperative, prepared by an operator in
conformity with, or more restrictive than, the MMEL established eter aircraft
type. |
En
az donanım listesi. (MEL) (Annex 6/I; Annex 6/III) İşletici tarafından hazırlanmış, üreticinin ilgili
hava aracı tipi için belirlediği MMEL ile uyumlu ya da daha sınırlı, uçağın
işletimi için belirli donanımın çalışmaması hali belirli şartlar için
tanımlanmış, liste. |
(SHT OPS-1):
Asgari teçhizat listesi |
|
Minimum Fuel |
An
az Yakıt (PANS-ATM) |
Minimum Holding Altitude |
En
düşük Bekleme İrtifaı |
Minimum Navigation Performance
Specification (MNPS) |
En
düşük Gezin Verim Şartları |
(SHT OPS-1):
Asgari seyrüsefer performans spesifikasyonları |
|
Minimum obstacle clearance altitude
(MOCA) (Annex-15) The minimum
altitude for a defined segment of flight that provides the required obstacle
clearance. |
Engelden
arınmış en düşük irtifa (MOCA) (Annex-15) Uçuşun
tanımlanmış bir bölümünün engelden arınmasını sağlayan gerekli en düşük
irtifa. |
Minimum Reception Altitude |
En
düşük Algılama İrtifaı |
Minimum Sector Altitude (MSA) (Annex-5). The
lowest altitude which may be used which will provide a minimum clearance
of 300m ( |
En
düşük Bölge İrtifaı (MSA) (Annex 3-4) (Annex-5). Bir radyo gezin yardımcısı
merkez olmak üzere |
Mishandled
baggage (Annex 9) Baggage
involuntarily, or inadvertently, separated from passengers or crew. |
Yönetilemeyen
Bagaj (Annex 9)
İstem
dışı ya da kazara yolcu/ekip den ayrılan bagaj. |
Missed approach |
Pas geçme (SHT OPS-1) |
Missed approach
point (MAPt) (Annex-5). That
point in an instrument approach procedure at or before which the prescribed
missed approach procedure must be initiated in order to ensure that the
minimum obstacle clearance is not infringed. |
Pas Geçme Noktası (MAPt) (Annex-5). Bir
aletli yaklaşma yönteminde, yaklaşma yöntemi gereği ya da önceden tanımlanmış
en düşük engel arınmasına uyarak pas geçme yönteminin mutlaka üzeri ve
öncesinde başlatılacağı nokta. |
MAPT (SHT OPS-1): Pas geçme noktası |
|
Missed Approach Procedure |
Pas
Geçme Yöntemi (Annex 4; PANS-OPS/I; II) |
|
Gezgin
/ Gezici |
Mode |
Biçim,
tarz,
yol |
Mode S |
S
Biçmi |
Mode (SSR) |
SSR
biçimi. (PANS-ATM) |
Modification |
Üzerindeki Değişim |
Modify |
Üzerinde Değişiklik Yapmak, |
Moist |
Nem |
Moist Runway |
Nemli pist |
(SHT OPS-1):
Pist yüzeyinin kuru olmadığı, ancak üzerindeki nemin piste parlak bir görüntü
kazandırmadığı durumlar |
|
Mole, mol |
Gram
molekül birimi (Annex 5) |
Multi Channel Tracking (MCT) |
Çoklu
Kanal İzleme |
Multi Radar Tracking (MRT) |
Çoklu
Radar İzleme |
Monitoring |
İzleme |
Movement area (Annex-15) That
part of an aerodrome to be used eter take-off, landing and taxiing of
aircraft, consisting of the manoeuvring area and the apron(s). |
Hareket
Sahası (Annex 2; 4; 11; 14/I; 15; PANS-ATM) Havameydanının bir hava aracının iniş-kalkış ve
taksi için kullandığı, manevra sahası ve apron dahil bölümü. |
(SHY-14a) Bir hava
alanında uçakların kalkış, iniş ve taksi yapması için kullanılan manevra ve
park sahaları. [PAT (Pist-Apron-Taksiyolu) sahası] (DHMI) movement area – hareket sahası; Bir
havaalanının, manevra sahasından ve apron(lar) dan oluşan, hava araçlarının
kalkışı, inişi ve taksi yapması için kullanılacak bölümü. |
|
|
|
N November |
NO VEM BIR ( – • ) |
Natural Sequence |
Doğal
Sıralama |
Nautical
Mile (NM) (Annex 5) SI unit of 1,852m |
Deniz
Mili (SHT OPS-1 / SHY-14b) NM: Deniz mili. |
Navigation |
Gezin
(Seyrüsefer) |
Navigational
Aid |
Gezin
Yardımcısı |
Navigation
Information |
Gezin
Bilgisi |
Navigation
specification. (Annex-15) A set of aircraft and flight crew requirements needed to support
performance-based navigation operations within a defined airspace. There are
two kinds of navigation specifications: Required navigation performance
(RNP) specification. A navigation specification based on area navigation that includes
the requirement for performance monitoring and alerting, designated by the
prefix RNP, e.g. RNP 4, RNP APCH. Area navigation (RNAV)
specification. A navigation specification based on area navigation that does not
include the requirement for performance monitoring and alerting, designated
by the prefix RNAV, e.g. RNAV 5, RNAV 1. Note
1.— The Performance-based Navigation (PBN) Manual (Doc 9613), Volume II,
contains detailed guidance on navigation specifications. Note
2.— The term RNP, previously defined as “a statement of the navigation
performance necessary for operation within a defined airspace”, has been
removed from this Annex as the concept of RNP has been overtaken by the
concept of PBN. The term RNP in this Annex is now solely used in the context
of navigation specifications that require performance monitoring and
alerting, e.g. RNP 4 refers to the aircraft and operating requirements,
including a 4 NM lateral performance with on-board performance monitoring and
alerting that are detailed in Doc 9613. |
Özellikli
gezin. (Annex-15)
Belirli bir saha içerisinde verime (performansa) dayalı gezin işletimlerini
desteklemeye yarayan bir dizi hava aracı ve ekip gereksinimleri. İki Özellik
çeşidi mevcuttur; Gerekli gezin verim özelliği. RNP kısaltması ile belirlenmiş, RNP 4, RNP APCHgibi, verim
gözetimi ve uyarı gerekleri dahil saha gezin temelli, gezin özelliği. Saha Gezin Özelliği RNAV kısaltması ile belirlenmiş, RNAV 5, RNAV 1 gibi, verim gözetimi ve
uyarı gerekleri dahil olmayan, saha gezin temelli gezin özelliği. Not
1. Gezin özellikleri detayları The Performance-based Navigation (PBN) Manual
(Doc 9613) Volume II belgesindedir. Not
2. Daha önceleri “belirli bir saha içerisinde işletim için gerekli verim
(performans) gezin bildirimi” diye tanımlanmış olan RNP terimi, PBN
kavramından sonra bu Ek’den (Annex) kaldırılmıştır. Bu Ek’de RNP terimi şimdi
sadece Doc.9613’de detaylanmış verim gözetimi ve uyarı gerekleri, ör. RNP 4
gibi uçaktaki 4 NM yatay verim gözetimi ve uyarı dahil uçak ve işletim
gerekleri bağlamındaki gezin özelliği anlamında kullanılmıştır. |
Near-Parallel Runways |
Yakın
Paralel Pistler |
Negative |
Hayır,
(Onaylanmadı,
Doğrulanmadı), ret, olumsuz |
Negative Contact |
Temas
Yok |
Night (Annex-6). The
hours between the end of evening civil twilight and the beginning of morning
civil twilight or such other period between sunset and sunrise, as may be
prescribed by the appropriate authority. Note.- Civil twilight ends in the
evening when the centre of the sun’s disc is 6 degrees below the horizon and
begins in the morning when the centre of the sun’s disc is 6º below the horizon. |
Gece (Annex-6) Gün bitimindeki alacakaranlık ile gün doğumundaki
alacakaranlık arasındaki ya da ilgili sorumlular tarafından tanımlanması
olası günbatımı ile gündoğumu arasındaki saatler. Not:
Günbatımı akşam, güneşin merkezinin ufuktan 6 derece
aşağıda iken başlar ve gündoğumu sabah güneşin
merkezinin ufuktan 6 derece aşağıda iken sona
erer. |
(SHT-2 / SHY-1) Gece: Akşam
alaca karanlığın sonu ve sabah alaca karanlığın başlangıcı arasındaki veya
güneş yuvarlağının ufuk hattının akşam altı derece altındaki battığı zamanla,
sabah altı derece altında doğduğu zaman arasındaki süre. |
|
No Gyro Approach |
Gyro’
Suz Yaklaşma |
Noise Abatement Departure
Procedure |
Kalkışta Gürültü Azaltma
Yöntemi |
No Approach Light System (NALS) |
Yaklaşma Işıklandırma Sistemi olmayan |
(SHT OPS-1)
Herhangi bir yaklaşma aydınlatma sisteminin olmaması |
|
Nominal Position |
Varsayılan
Durum |
Non-adherence |
Sadık olmayan, eter aykırı,
bağlı olmayan |
Non-compliance |
Uygunsuz, uymama |
Non-conformance |
Uyumsuzluk, uygunsuzluk |
Non-Directional Beacon |
Yönsüz
belirleyici |
Non Precision Approach |
Hassas
Olmayan Yaklaşma |
Non-movement Areas |
Harekete
Kapalı Sahalar |
North
Atlantic MNPS |
Kuzey
Atlantic (MNPS) En düşük |
(SHT OPS-1)
Kuzey Atlantik Hava Sahası içinde asgari seyrüsefer spesifikasyonları operasyonu |
|
Notice |
Uyarı |
Notice To Airmen (NOTAM) (Annex-11 / Annex-15) A notice distributed by means of telecommunication containing
information concerning the establishment, condition or change in any
aeronautical facility, service, procedure or hazard, the timely knowledge of
which is essential to eter concerned with flight operations. |
Havacılara
Uyarı (Annex-11 / Annex-15) Uçuş
işletimi ile ilgili görevlileri, herhangi bir havacılık kuruluşunu, hizmet,
yöntem ya da tehlike oluşumu ile ilgili kolaylık, durum ya da değişiklik gibi
bilgileri zamanında gerektiği gibi, özel bir formatta hazırlayarak iletişim
hatları ile dağıtılan Havacılara Uyarı Yayını. |
(SHT OPS-1 / SHY-Deniz): Uçuş harekâtı ile ilgili görevlileri, herhangi
bir havacılık hizmetine, kolaylığına, yönetimine veya tehlikesinin varlığına,
koşullarına yâda bunlardaki herhangi bir değişikliğe ilişkin bilgilerden
zamanında haberdar etmek amacıyla özel bir formatta hazırlanmış havacılara
uyarı yayını (SHY-14b) Uçucu
personele uçuş ve uçuş emniyeti ile ilgili herhangi bir havacılık, hizmet,
kolaylık, yöntem veya tehlikenin varlığını, koşullarını ya da değişikliğine
özgü bilgileri zamanında bildirmek amacıyla yapılan bir duyuru. (DHMI) notice to airmen – havacılara duyuru; Herhangi
bir havacılık hizmeti, kolaylığı, uygulamaları ve tehlike durumlarının
oluşması veya değişmesiyle ilgili bilgileri içeren bilgi notudur. |
|
Notice To Airmen Code |
Havacılara
Uyarı Kılavuzu |
(DHMI) NOTAM code – NOTAM kodu; Bir
kod grubu daima Q harfiyle başlayan 5 harften oluşmaktadır.
Diğer harfler radyo cihazlarının kurulumu pozisyonu, değişimi, havaalanı ve
ışıklandırma kolaylıkları, uçuştaki tehlikeler veya arama-kurtarma
işlemlerini temsil eder. (Ayrıca bknz: http://www.servetbasol.com/Notam/notamcodes.htm) |
|
Notices To Airmen Publication |
Havacılara
Uyarı Yayını |
Notification to Commander (NOTOC) |
Sorumlu
Kaptan Pilot Uyarı Kalıbı |
(SHT OPS-1)
Sorumlu kaptan pilot bilgilendirme formu. |
|
Nozzle |
Ağızlık,
buruncuk |
Nuisance Warning |
Sorun
İkazı |
|
|
O Oscar |
OS KIR ( – – – ) |
Objective evidence |
Tarafsız delil |
Obstacle (Annex-15) All fixed (whether temporary or permanent) and mobile objects, or parts thereof, that: a)
are located on an area intended eter surface movement of aircraft; or b)
extend above a defined surface intended to protect aircraft in flight; or c)
stand outside those defined surfaces and that have been assessed as being a
hazard to air navigation. |
Engel,
Mania (Annex-15) Tüm sabit ya da oynak (geçici ya da durağan)
nesneler yahut parçaları, şöyle ki; a) Uçakların kullanacakları hareket sahaları
üzerinde yer alan, yada b) Uçuştaki bir hava aracını korumak amacıyla
tanımlanan bir yüzeyden yukarı yükseltilmiş, yada c) Hava gezin için tehlikeli diye değerlendirilen
ve tanımlı hava sahaları dışındaki yüzeyler. |
(SHT OPS-1 / SHY-14a)
Uçakların yer hareketleri için kullanılan yüzeylerde bulunan veya uçuştaki
uçağın korunması için belirlenmiş yüzeyleri aşan bütün geçici, sabit ya da
seyyar cisimler veya bunların bir kısmı. (SHY-14b) Hava
araçlarının yer hareketleri için kullanılan yüzeylerde bulunan veya uçuştaki
hava araçlarının korunması için belirlenmiş yüzeyleri aşan bütün geçici,
sabit ya da seyyar cisimler veya bunların bir kısmı. |
|
Obstacle clearance altitude (OCA) or
obstacle clearance height (OCH). (Annex-6) The
lowest altitude or the lowest height above the elevation of the relevant
runway threshold or the aerodrome elevation as applicable, used in
establishing compliance with appropriate obstacle clearance criteria. Note 1.- Obstacle clearance altitude
is referenced to mean sea level and obstacle clearance height is referenced
to the threshold elevation or in the case of non-precision approaches to the
aerodrome elevation or the threshold elevation if that is more than |
Engel
Aşma İrtifaı/Yüksekliği (OCA-OCH) (Annex-6) İlgili
pistbaşı en yüksek rakımı ya da havameydanı rakımına göre hangisi geçerli
ise, uygun engel aşma sınırlamasının uygulanmasına elverişli kullanılan en
düşük irtifa/yükseklik ölçütü. Not 1. Engel Aşma İrtifaı için bağıl
deniz seviyesi ve Engel Aşma Yüksekliği için de havameydanı rakımı ya da
hassas olmayan yaklaşmalar için de pist başı rakımı havameydanı rakımından |
(SHT OPS-1): Mânia
geçiş yüksekliği. |
|
Obstacle Clearance Limit |
Engel
Aşma Sınırı (SHT OPS-1): Mânia
geçiş sınırlaması. |
Obstacle Free Zone (OFZ) (Annex-14) The
airspace above the inner approach surface, inner transitional surfaces, and
balked landing surface and that portion of
the strip bounded by these
surfaces, which is not penetrated
by any fixed obstacle other than a low-mass and frangibly mounted one
required for air navigation purposes. |
Engelden
Arındırılmış Bölge (OFZ) (Annex-14) İç
yaklaşma yüzeyi, iç geçiş yüzeyleri, inişten vazgeçme yüzeyi ve şerit
sahanın, bu yüzeylerle sınırlanmış bölümü üzerinde, havagezin amacıyla
yerleştirilmiş, kaldırılabilir hafif kitlelerin dışındaki yerleşik yüzeylerin
engellemediği hava sahası. |
(SHY-14a) Maniadan arındırılmış bölge: İç yaklaşma yüzeyi, iç geçiş yüzeyi, temkinli iniş
yüzeyi, ve şerit sahanın, bu yüzeylerle sınırlanmış bölümü üzerinde,
seyrüsefer amacıyla monte edilmiş, kırılabilir hafif kitlelerin dışındaki
sabit maniaların ihlal etmediği hava sahası. (DHMI) OFZ - Obstacle Free Zone; Maniasız Bölge |
|
Obstruction
Light |
Engel
Lambası |
Oceanic
Airspace |
Okyanus
Hava Sahası |
Occurrence |
Oluş,
Oluşum |
Off-Course |
Yol
Dışı |
Off-Route
Vector |
Yol
Dışı Rota |
Offset Parallel Runways |
Dolaylı
Paralel Pistler |
OMEGA
(1971 – 1997) Karasal Saha Gezin Belirleyicisi (1997’de kullanımdan
kaldırıldı) |
|
On- Course |
Yol-Hat
Üzerinde |
On-The-Job Training (OJT) |
İşbaşı
Eğitimi |
Opening meeting |
Açılış toplantısı. |
(Kalite)
Bir denetime başlamadan ete yetklilerle yapılan tanışma, yoklama, bilgilendirme,
planlama ve süreçlerin anlatıldığı toplantı. |
|
Operation |
İşletim |
(SHY-M) Operasyon:
Hava aracının ticari faaliyet amacıyla kullanılması. (DHMI) OPS – Operations; Uçuşla İlgili
Faaliyetler |
|
Operational control (Annex-6). The exercise
of authority over the initiation, continuation, diversion or termination of a
flight in the interest of the safety of the aircraft and the regularity and
efficiency of the flight. |
İşletmenin Kontrolü (Annex-6). Bir
uçuşun güvenle yapılmasını sağlamak üzere hava aracının başlangıç, sapma ya
da sonlandırılması için üzerinde etkin ve devamlılık ile kullanılan yetki. |
Operational Flight Plan (OFP) (Annex-6) The
operator’s plan eter safe conduct of the flight based on considerations of
aeroplane performance, other operating limitations and relevant expected
conditions on the route to be followed and at the aerodromes concerned. |
İşletimsel Uçuş Planı (OFP) (Annex-6) Uçağın
verimi(performance), işletim sınırlamaları, diğer işletme sınırlamaları ile
takip edilecek yol ve ilgili havameydanlarında öngörülen durumlar göz önüne
alınarak bir uçuşun güvenle yönetilmesi için hazırlanan uçuş işletme planı. |
(DHMI) OFP
- Operational Flight Plan;
Operasyonel Uçuş Planı |
|
Operational personnel. (Future Annex-19) Personnel involved in aviation activities who are
in a position to report safety information. Note.— Such personnel include, but are
not limited to: flight crews; air traffic controllers; aeronautical station
operators; maintenance technicians; personnel of aircraft design and
manufacturing organizations; cabin crews; flight dispatchers, apron personnel
and ground handling personnel. |
İşletme
personeli (Gelecekteki
Ek-19) Havacılık ile ilgili bir
işte çalışıp Uçuş Güvenliği ile ilgili Rapor yazabilecek herkes. Note: Bu tip personel sınırlama
olmaksızın, eçuş ekipleri, Hava Trafik Kontrolörleri, havacılık istasyonu
işleticileri, bakım personeli, uçak tasarım ve üretim kuruluşları
oersonelleri, kabin ekipleri, uçuş işletme uzmanları, apron ve yer işletme
personellerini kapsar. |
Operations Manual (Annex-6) A
manual containing procedures, instructions and guidance for use by
operational eter in the execution of their duties. |
İşletme
Elkitabı (Annex-6) İşletme personellerinin görevlerini
yapmaları için kullanılan yöntem, talimat ve yönlendirici bilgileri
barındıran el kitabı. |
(SHT OPS-1): OM-İşletme el kitabı (DHMI) operation manuel – uçuş operasyon el kitabı; Uçuş operasyonunu
belirleyen el kitabıdır. (DHMI) OM – Operations Manual; Operasyon El Kitapları |
|
Operations
During Lower Than |
Standart Kategori I limit altındaki
işletimler |
(SHT OPS-1) Kategori I
aletli yaklaşmasında, Kategori I aletli yaklaşmasına ait bir karar yüksekliği
kullanılırken, pist görüşünün, bu karar yüksekliğine bağlı minimum pist
görüşünden daha düşük olduğu şartlarda yapılan aletli yaklaşma |
|
Operations
During Lower Than |
Standart
Kategori II limit altındaki İşletimler |
(SHT OPS-1) ICAO Ek 14 Hassas Yaklaşma Kategori II aydınlatma
sisteminin bir kısmının ya da hiçbir unsurunun mevcut olmadığı bir piste
gerçekleştirilen bir Kategori II aletle yaklaşma ve iniş operasyonu. |
|
Operations specifications (Annex-6) The authorizations, conditions and limitations
associated with the air operator certificate and subject to the conditions in
the operations manual. |
İşletim özellikleri (Annex 6) İşletme
ruhsatına bağlı olarak verilen yetki, şart ve sınırlamalar ile işletme el
kitabındaki şartlar. |
Operator (Annex-6 / Annex-18) A
person, organization or enterprise engaged in or offering to engage in an
aircraft operation. |
İşletici, İşletmeci (Annex-6 / Annex-18) Hava aracı işletimi ya da işletemesi ile ilgili ya
da teklif sunan kişi, kurum ya da kuruluş. |
(SHT OPS-1 / SHY-6a) İşletici: Ticari uçuş yapmak üzere
Genel Müdürlük’ ten işletme ruhsatı almış gerçek ve tüzel kişiler. (SHY-SAFA) İşletme: Ticari hava taşımacılığı
yapmak üzere yetkilendirilmiş kuruluşlar. (SHY-M) İşletmeci:
Ticari amaçla ücret karşılığında hava araçlarıyla yolcu ve yük taşıyan gerçek
ve tüzel kişiler. (SHY-Deniz) İşletmeci:
Faaliyette bulunmak üzere Genel Müdürlükten işletme ruhsatı almış gerçek ve
tüzel kişiler. |
|
Operator’s maintenance control manual (Annex-6) A
document which describes the operator’s procedures necessary to ensure that
all scheduled and unscheduled maintenance is performed on the operator’s
aircraft on time and in a controlled and satisfactory manner. |
İşleticinin Bakım Kontrol
Elkitabı (Annex-6) Bir
işleticinin hava aracına, planlı ya da plansız bakımların, zamanında etkin
bir şekilde yapılması ve kontrol edilmesi için gereken yöntemleri ve nasıl
gerçekleştirileceğini anlatan belge. |
Operator Proficiency Check (OPC) |
(SHT OPS-1) İşletici yeterlilik kontrolü |
Organisation |
Örgüt |
Option Approach |
Tercihli
Yaklaşma |
Outer Marker |
Dış
İşaret (OM) |
Overhaul |
Elden
geçirme, tümden bakım |
|
|
P Papa |
PAP PA ( • – – • ) |
PAN-PAN |
İvedi çağrı, (yaşamsal
sorun yok) |
Denizcilikte
mekanik arıza nedeniyle ivedi yardım çağrısıdır. “Panne”, Fransızca “arıza” çağrısıdır. |
|
PANS-ATM |
Hava Gezin Yöntemleri – Hava Trafik
Kontrol |
PANS-OPS/I |
Hava Gezin Yöntemleri – Uçuş İşletme –
Uçuş Yöntemleri |
PANS-OPS/II |
Hava Gezin Yöntemleri – Uçuş İşletme |
PANS-TRG |
Hava Gezin Yöntemleri – Eğitim |
Parallel ILS Approaches |
Paralel
ILS Yaklaşması |
Parallel Runways |
Paralel
Pistler |
Parking Position |
Park
Yeri |
Passenger Control Unit |
Yolcu
Kontrol Birimi |
Passenger with Reduced
Mobility |
Hareket
Kabiliyeti Kısıtlı Yolcu |
Part |
Kısım |
Pattern |
Kalıp |
Pavement Classification Number
(PCN) (Annex-14) A
number expressing the bearing strength of a pavement for unrestricted
operations |
Kaplama
Sınıf Numarası (PCN) (Annex-14) Sınırsız
işletim için pist kaplamasının direncini gösteren bir sayı. |
(SHY-14a) Kaplama Sınıflandırma Numarası: Bir kaplamanın tahditsiz faaliyetler için taşıma
mukavemetini ifade eden bir sayıyı, |
|
Performance |
Verim |
Performance-based navigation
(PBN) Note.- Performance requirements are expressed in
navigation specifications (RNAV specification, RNP specification) |
Verim Bazlı Gezin (PBN) (Annex 6; 15)
Bir hava aracının belirlenmiş bir havasahası, aletli yaklaşma yöntemi ya da ATS
yolu üzerinde havagezin temelli verim gerekleri işletimi. Not 1: Verim gereklilikleri, Gezin Özellikleri
kapsamında (RNAV özellikleri, RNP özellikleri), doğruluk, bütünlük,
süreklilik, geçerlilik ve işlevsellik açısından öngörülen işletimin belirli
havasahası kavramına uygun gezin gerekleri olarak ifade edilmiştir. |
Person with disabilities (Annex-9). Any
person whose mobility is reduced due to a physical incapacity (ete
locomotor), an intellectual deficiency, age, illness or any other cause of
disability when using transport and whose situation needs special attention
and the adaptation to the person’s needs of the services made available to
all passengers. |
Engelli Yolcu (Annex-9). Fiziksel
yetersizlik (duyusal ya da hareket), zihinsel yetersizlik, yaş, hastalık ya
da diger engeller nedeniyle hareketi sınırlanmış kişilerin seyahatlerinde ve
durumları gereği özel ilgi ve ihtiyaçlarına uygun hizmetlerin tüm bu
yolculara sağlanması. |
Phresyology |
Sözce,
(kurulu cümleler) |
Pilot (to) (Annex-1). To
manipulate the flight controls of an aircraft during flight time. |
Pilot
(luk) (Annex-1). Bir
uçuş sırasında hava aracında uçuş kumandalarını idare eden/etmek. |
(SHT.6a-50) Pilot;
Hava aracının sevk ve idaresiyle görevli olan sorumlu kaptan pilot ve/veya
kaptan pilot haricindeki SHGM tarafından yetkilendirilmiş, diğer pilot ya da
pilotlar. (DHMI) pilot – pilot; Hava aracının sevk ve idaresiyle görevli olan,
sorumlu kaptan pilot ve/veya kaptan pilot haricindeki, ilgili otorite
tarafından yetkilendirilmiş personeldir. |
|
Pilot Briefing |
Pilot
Bilgilendirmesi |
Pilot Flying (PF) |
Kumandalara Hükmeden Pilot |
(SHT OPS-1): Uçuş
esnasında uçağı kumanda eden pilot |
|
Pilot In Command (PIC) (Annex-1 / Annex-6) The
pilot designated by the operator, or in the case of general aviation, the
owner, as being in command and charged with the safe conduct of a flight. |
Sorumlu Pilot (PIC) (Annex-1) İşletici
tarafından atanan ya da genel havacılıkta uçağın sahibi olan, güvenli bir
uçuş yönetmek ve uçağa kumanda etmekle sorumlu tutulan pilot. |
(SHT OPS-1) PIC: Uçuştan ve ilgili uçuş esnasında
aksi haller oluşmadıkça uçak ve ekipten sorumlu pilot. (DHMI) PIC – Pilot-in-Command; Uçuş süresince, bir
uçağın emniyetinden ve harekatından sorumlu olan pilot. (SHT OPS-1) Sorumlu Kaptan Pilot: Uçuş süresince uçağın her türlü harekâtından
sorumlu ve belirli uçak pilot lisansına sahip pilot. (SHT.6a-50) Sorumlu kaptan pilot: Havacılık
İşletmeleri tarafından belirlenen ve uçuşun sevk ve idaresinden sorumlu
kaptan pilot veya acil durumlarda, kaptan pilotun görev yapamaması durumunda
geçici olarak bu görevi üstlenecek pilot. (SHY-SAFA) Sorumlu kaptan pilot: Uçuş süresince
uçağın her türlü harekatından sorumlu olan ve Kaptan Pilot statüsünde yetkiye
sahip pilot. (SHT-2 / SHY-1) Sorumlu
Pilot: Uçuş süresince hava aracının her türlü harekatından
sorumlu olan pilot. (SHY-6a) Kaptan Pilot:
Uçuş süresince uçağın her türlü harekatından sorumlu ve belirli ehliyete
sahip pilot. (SHY-Deniz) Kaptan
pilot: Belirli ehliyete sahip, uçuş süresince ve su üzerinde bulunduğu
sürece uçağın her türlü harekâtından sorumlu pilot. (SHT.6a-50) Kaptan Pilot; Uçuş süresince hava
aracının her türlü harekâtından sorumlu olan, işletme tarafından atanan,
kaptan pilot statüsünde ve SHGM tarafından bu maksatla yetkilendirilmiş
belirli bir lisansa sahip olan pilot, (DHMI) kaptan pilot – pilot in command; Uçuş esnasında bir hava aracının
manevralarından ve uçuş emniyetinden sorumlu, işletici tarafından
yetkilendirilmiş pilota denir. |
|
Pilot-in-command under supervision (Annex-1).
Co-pilot performing, under the supervision of the pilot-in-command, the
duties and functions of a pilot-in-command, in accordance with a method of
supervision acceptable to the Licensing Authority. |
Gözetim
altındaki sorumlu pilot (Annex-1).
Yetkililerce gözetim yetkisi ve yöntemi onaylanmış sorumlu pilot gözetiminde,
sorumlu pilot görev ve işlemlerini uygulayan yardımcı pilot. |
Pilot Not-Flying (PNF) |
Kumandalara
Hükmetmeyen Pilot |
(SHT OPS-1):
Uçuş esnasında uçağa kumanda etmeyen pilot |
|
Pilot’s Discretion |
Pilotun
Takdiri |
Placard |
Afiş |
Plot |
Yer
belirleme |
Pool |
Havuz |
Position |
Konum,
Durum, Yer |
Position Report |
Konum-Durum
Raporu |
Positive |
Onaylı,
Onaylandı, Olumlu,
artı |
Positive Control |
Kesin
kontrol, Uygun ayırma |
Practice Instrument Approach |
Aletli
Yaklaşma Uygulaması |
Precision |
Hassas,
Kesin |
Precision Approach |
Hassas
Yaklaşma |
Precision Approach Position
Indicator |
Hassas
Yaklaşma Konum Göstergesi |
Precision Approach Radar |
Hassas
Yaklaşma Radarı |
Precipitation |
Yağış,
Yoğunlaşma |
Pre-Determined Point (PDP) |
Önceden belirlenmiş Nokta |
(SHT OPS-1): PDF: önceden belirlenmiş nokta. (SHT OPS-1): PDP: önceden hesaplanan nokta usulleri. |
|
Pressure-altitude (Annex-6 / Annex-10). An atmospheric pressure expressed in terms of altitude which
corresponds to that pressure in the Standard Atmosphere. |
Basınç
İrtifaı (Annex-10).
Standard Atmosfer basıncına eşit olan ve irtifa olarak adlandırılan Atmosferik
Basınç. |
Primary Plot |
İlk
Belirleme |
Primary Runway |
Ana
Pist |
Primary Surveillance Radar |
Öncelikli
Gözlem Radarı |
Principle place of business |
Şirket
Merkezi |
sb. ICAO Article 83.bis ile tarif edilen State of the Operator
tanımına uygun olan yer. |
|
Private Pilot |
Hususi pilot |
(SHY-1) Ücret karşılığı yapılan uçuş operasyonlarında hava aracı kullanması
yasaklanmış olan lisansa sahip bir pilot. |
|
Private Pilot License (Annex-1, Chp.2.3) |
Hususi pilot Lisansı (Bknz; Annex-1, Chp.2.3) (PPL) |
Problematic use of substances (Annex-1). The
use of one or more psychoactive substances by aviation eter in a way that: a)
constitutes a direct hazard to the user or endangers the lives, health or welfare
of others; and/or b)
causes or worsens an occupational, social, mental or physical problem or
disorder. |
Sorunlu
Madde Kullanımı (Annex-1).
Havacılık personelinin bir veya daha fazla psikoaktif madde kullanmaları ki; a)
Yaşamlara, sağlığa ya da başkalarının sağlığına doğrudan zarar verecek
olması, b) İşini, sosyal durumunu, zihinsel yada fiziksel
sorun ya da düzensizlik nedeniyle daha da kötüleştirmesine neden olması. |
Procedure |
Yöntem |
Procedures For Air Navigation
Services |
Hava
Gezin Hizmeti Yöntemleri |
Procedure Turn (Annex-4). A
manoeuvre in which a turn is made away from a designated track followed by a
turn in the opposite direction to permit the aircraft to intercept and proceed
along the reciprocal of the designated track. Note 1.- Procedure turns are
designated “left” or “right” according to the direction of the initial turn. Note 2.- Procedure turns may be
designated as being made either in level flight or while descending,
according to the circumstances of each individual procedure. |
Kaide
Dönüşü (Annex-4). Bir
hava aracının tanımlanmış bir hat üzerinden dışa doğru dönüş yaparak karşıtı
olan paralel hat için yapacağı dönüş ile tanımlanmış bu karşıt hat üzerine
oturup devam etmesini sağlamak çin yapılan manevra. Not 1. Ana dönüşün yönüne göre kaide
dönüşleri “sağ” ve “sol” diye isimlendirilirler. Not 2. Kaide dönüşleri ister seviye
uçuşlarında ister alçalmalarda olsun her bir yöntem, şart ve uygulamaya göre
tanımlanabilir. |
Process |
Süreç,
işlem |
Prohibited Area (Annex-15) An
airspace of defined dimensions, above the land areas or territorial waters of
a State, within which the flight of aircraft is prohibited. |
Yasaklanmış
Saha (Annex-15) Bir devletin
kara ya da karasuları üzerinde boyutları belirlenmiş hava sahasının hava
araçları uçuşuna yasaklanmış saha. |
Propulsion |
İtme, itme gücü |
Protective Breathing
Equipment (EU Def.) means
breathing equipment for protection against smoke, fumes and other harmful
gases. |
Koruyucu Solunum Donanımı (EU tanımı)
Duman, gaz ve diger zararlı gazlardan koruyucu solunum donanımı. (SHT OPS-1):
Koruyucu solunum teçhizatı |
Protocol |
Anlaşı |
Psychoactive substances (Annex-6 / Annex-10). Alcohol, opioids, cannabinoids, sedatives and hypnotics, cocaine,
other psychostimulants, hallucinogens, and volatile solvents, whereas coffee
and tobacco are excluded. |
Psikoaktif Madde (Annex-10). Tütün
ve kahve hariç, alkol, opioidler, kanabinoidler, sedatif ve hipnotikler,
kokain, diğer psikostimulanlar, halusinojenler ve uçucu çözücüler. |
|
|
Q |
KE BEK ( – – • – ) |
QDM (Doc.8400, Abbreviations, Decode, Q) |
Manyetik baş – sıfır rüzgâr |
QFE
(Doc.8400, Abbreviations,
Decode, Q) |
QFE
(Doc.8400, Abbreviations,
Decode, Q) |
(SHT OPS-1): Havaalanındaki atmosferik basınç. |
|
QNH (Doc.8400, Abbreviations, Decode, Q) |
QNH (Doc.8400, Abbreviations,
Decode, Q) |
Quadrant |
Çeyrek
Çember |
Quality (ISO 9000-2007)
Degree to which a set of inherent characteristics
fulfils requirements. Note 1 The term “quality” can be used with
adjectives such as poor, good or excellent. Note 2 “Inherent”, as opposed to
“assigned”, means existing in something, especially as a permanent
characteristic. |
Kalite (ISO
9000-2007) Yapısal karakteristikler kümesinin şartları yerine getirme
derecesi. Not 1 – “Kalite”
terimi kötü, iyi veya mükemmel gibi sıfatlar ile kullanılabilir. Not 2 – “Yapısal”
sözcüğü, “tayin edilmiş” sözcüğünün aksine, bir şeyde özellikle sürekli,
kalıcı bir karakteristik olarak bulunduğu anlamını taşır. |
(SHY-6a) Bir ürün
veya hizmetin ifade veya ima edilmiş ihtiyaçları tatmin etme yeteneğini
etkileyen özellik ve niteliklerin toplamı. |
|
QNE (Resmi bir tanımı yoktur) |
(STP şartlarında Bağıl Barometrik
Seviye) |
|
|
R Romeo |
RO ME O ( • –
• ) |
Radio Dedecting And
Range |
Dalga
Boyu ile Menzil ve Tanımlama |
Radar Advisory |
Radar
Tavsiyeli |
Radar Approach |
Radarlı
Yaklaşma |
Radar Clutter |
Radarda
karışıklık |
Radar Contact |
Radar
Teması |
Radar Identification |
Radar
Tanımlaması |
Radar Identified Aircraft |
Radarda
Tanımlanmış Hava aracı |
Radar Service |
Radar
Hizmeti |
Radial |
Merkezden
açılı, Radyal |
Radio |
Dalgaboyu
üzerinden iletim |
Radio Altimeter |
Dalgaboyu
ile yükseklik ölçen donanım |
Radio Navigation |
Radyo
Gezin |
Radio Telephony |
Radyo
ile ses iletişimi |
Ramp |
Rampa
(Uçağa
hizmet verilen yer) |
Range |
Menzil |
Rapid exit taxiway. (Annex-2) A
taxiway connected to a runway at an acute angle and designed to allow landing
aeroplanes to turn off at higher speeds than are achieved on other exit
taxiways thereby minimizing runway occupancy times. |
Hızlı
çıkış Taksi Yolu (Annex 2; Annex 4; PANS-ATM) İnen
uçakların, pist ile dar açılı ve diğer çıkış taksi yollarına göre daha yüksek
hızlarla dönerek çıkış yapılmasını sağlamak için tasarımlanarak pistin işgal
süresini azaltmaya yarayan taksi yolu. |
(Annex-2) hızlı çıkış taksi – yolu rapid exit
taxiway; İnen uçakların, piste dar bir açıyla bağlanan ve diğer çıkış taksi
yollarında yapılandan daha yüksek hızlarla dönüş yapmasını sağlayan, böylece
pistin işgal süresini azaltan taksi yolu. |
|
Rate Of Climb/ Descent |
Tırmanma-Alçalma
Oranı |
Rating (Annex-1) An
authorization entered on or associated with a licence and forming part
thereof, stating special conditions, privileges or limitations pertaining to
such licence. |
Sınıflandırma,
Derecelendirme (Annex-1) Lisans ile yetkilendirilmiş
ya da lisansın bir parçası olarak, özel şartları, ayrıcalıkları ya da
sınırlamaları ilgili lisans üzerinde belirtilmiş yetkilendirilme. |
Read back |
Tekrarla |
Reception |
Algılama,
Kabul
etme |
Reduced Contingency Fuel (Appendix
1 to EU OPS1.255/1.3) |
Azaltılmış beklenmeyen durum yakıtı (SHT OPS-1. Md.4-175: RCF / Ek.3-1.3) Azaltılmış beklenmeyen durum yakıtı |
Reduced Vertical Separation
Minimum |
Azaltılmış
Dikey En düşük Ayırım |
(SHT OPS-1):
Azaltılmış dikey minimumlarda operasyon (DHMI): reduced vertical seperation minimum (RVSM)
– azaltılmış dikey ayırma miniması; Hava sahası kapasitesinin artırılması
amacıyla, uçuş seviyesi |
|
Reference |
Nirengi |
Regime |
Düzen, sistem, şekil, |
Registration |
Tescil,
kayıt |
Reliability |
Güvenilirlik |
Relief Flight |
Yardım
Uçuşu |
Remote Monitoring &
Control System (TOM) |
Uzaktan
Görüntüleme ve kontrol Sistemi |
Repair (Annex-6) The
restoration of an aeronautical product to an airworthy condition to ensure
that the aircraft continues to comply with the design aspects of the
appropriate airworthiness requirements used for the issuance of the type
certificate for the respective aircraft type, after it has been damaged or
subjected to wear. |
Onarım (Annex-6) Bir
Havacılık ürününün hasarlanma ya da eskime nedeniyle, ilgili hava aracının
tip yetkilendirmesi almasına neden olan uygun uçabilirlik tasarım
özelliklerinin, uçabilirlik koşullarında yenilenerek sağlanması. |
Repetitive flight plan (RPL) (Annex-2) A flight
plan related to a series of frequently recurring, regularly operated
individual flights with identical basic features, submitted by an operator
for retention and repetitive use by ATS units. |
Sürekli
Uçuş Planı (RFP) (Annex-2) Bir
işletici tarafından, saklanmak ve tekrar kullanılmak üzere ATS birimlerine
teslim edilen, temel özellikleri ile sık sık ve düzenli olarak uygulanan bir
dizi özgün uçuş planı. |
(DHMI) repetitive
flight plan (RPL)- sürekli
uçuş planı; Sık sık tekrarlanan, düzenli olarak yapılan temel bazı
özellikleri benzer olan belirli uçuşlara ait bir uçuş planı. |
|
Reporting Point |
Rapor
Noktası |
Requested Flight Level |
Talep
Edilen Uçuş Seviyesi |
Required
navigation performance (RNP) |
Gezin Uygulaması Gerekleri |
(SHT OPS-1)
Seyrüsefer performans gereklilikleri (DHMI) required
navigation performance (RNP)
- gerekli seyrüsefer performansı; Tanımlanmış bir hava sahası
içinde seyrüsefer faaliyeti için gereken performans gereklilikleri. |
|
Resolution
Advisory (RA) (Doc.8400, Abbreviations,
Decode) |
Çözüm
Önerili (SHT OPS-1):
Çözüm tavsiyesi |
Responder |
Cevaplayıcı |
Restricted
Area (Annex-15) An
airspace of defined dimensions, above the land areas or territorial waters of
a State, within which the flight of aircraft is restricted in accordance with
certain specified conditions. |
Kısıtlı
Saha (Annex-15) Bir
devletin kara ya da karasuları üzerinde boyutları belirlenmiş havasahasının
belirli sınırlama şartları çerçevesinde hava aracı uçuşlarına kısıtlandığı
saha. |
Resume
Normal Speed |
Normal
Hızınıza Dönün (emir kipi) |
Rest period (Annex-6) A continuous
and defined period of time, subsequent to and/or prior to duty, during which
flight or cabin crew members are free of all duties. |
Dinlenme
Süresi (Annex-6) Bir uçuş
ya da kabin ekibinin, önceki ile bir sonraki görev öncesine kadar süren, tüm
görevlerinden arınmış sürekli ve tanımlanmış zaman aralığı. |
(SHT OPS-1 / SHT.6a-50) Bir
uçucu ekibin, bir önceki uçuş görev süresinin bittiği andan itibaren başlayan
ve yeni bir uçuş görev süresinin başlama saatine kadar süren, her türlü
görevden muaf tutulduğu süre (Tablo–4). |
|
Revise |
Değişim, |
Revision |
Değişiklik, |
Risk Of Collusion |
Çarpışma
Riski |
Roger |
Alındı,
Anlaşıldı |
sb. “Received” anlamındaki “R” harfinin Havacılıkdaki
Fonetik Alfabede okunuşu. |
|
Rejected take-offdistance available - Helicopter (RTODAH) (Annex 14/II) The length of
the FATO declared available and suitable for helicopters operated in
performance class 1 to complete a rejected take-off. |
Helikopter
için Kullanışlı Kalkıştan vazgeçme
mesafesi. (Annex 14/II) Class I verimli
helikopterler için son yaklaşma ve kalkış için kullanışlı ve uygun kalkıştan
vazgeçmeyi sonlandırabilecekleri kullanışlı ve uygun mesafe. |
Route |
Yol |
Route Segment |
Yol
Dilimi |
Rule |
Düzen İçerisinde Yol almak, Mesafe katetmek |
Runway (Annex-14) A
defined rectangular area on a land aerodrome prepared eter landing and
take-off of aircraft. |
Pist,
Koşu Yolu (Annex-14).
Kara üzerindeki bir havameydanında
hava araçlarının iniş ve kalkışları için hazırlanmış ve tanımlanmış
dikdörtgen saha. |
(SHY-14a) Pist:
Bir kara meydanında uçakların iniş ve kalkışları için hazırlanmış dikdörtgen
biçimde belirlenmiş sahayı, |
|
Runway Centerline Lighs |
Pist
Merkez Hattı Işıkları |
Runway Capacity |
Pist
Kapasitesi |
Runway End Safety Area (RESA) |
Pist
Sonu Güvenli Saha |
Runway Heading |
Pist
Yönü |
Runway-holding position (Annex-14). A
designated position intended to protect a runway, an obstacle limitation
surface, or an ILS/ MLS critical/sensitive area at which taxiing aircraft and
vehicles shall stop and hold, unless otherwise authorized by the aerodrome
control tower. Note.- In radiotelephony
phraseologies, the expression “holding point” is used to designate the runway-holding
position. |
Pistbaşı
Bekleme Konumu (Annex-14).
Havameydanı kontrol kulesinden talimat almadıkça taksideki hava aracı ve
araçların durup bekleyecekleri, pisti, engel aşma yüzeyini ya da ILS/MLS
hassas/duyarlı sahayı korumaya yönelik tanımlanmış saha. Not: Radyo-telefon sözcesinde,
“bekleme noktası”, ifadesi, “pist başı bekleme konumu”nu belirtmek üzere
kullanılır. |
Runway In Use |
Kullanımdaki
Pist |
Runway Strip |
Pist
Şeridi |
Runway Touchdown Zone Lights |
Pist
Teker Koyma Bölgesi Işıkları |
(Annex-6). The
range over which the pilot of an aircraft on the centre line of a runway can
see the runway surface markings or the lights delineating the runway or
identifying its centre line. |
Pist
Görüş Menzili (RVR) (Annex-6). Bir
hava aracı pilotunun bir pist üzerindeki pist merkez hattında iken pist
yüzeyindeki işaret ya da ışıkları yahut ışıkların pisti yansıtan ya da merkez
hattının tespit edilmesini sağlayan görüş menzili. |
(SHT OPS-1):
Pist görüş mesafesi (DHMI): RVR – Runway Visual Range; Pist Görüş
Mesafesi (DHMI): pist görüş mesafesi – runway visual range
(RVR); Bir pistin merkez hattı üzerindeki bir uçağın pilotunun, pist yüzey
işaretlemelerini veya pistin şeklini veya merkez hattını gösteren ışıkları
görebileceği mesafe. |
|
|
|
S Sierra |
Sİ ER RA ( • • • ) |
Safe |
Güvenli |
Safe forced landing (Annex-6)
Unavoidable landing or ditching with a reasonable expectancy of no injuries to
persons in the aircraft or on the surface. |
Güvenli
zorunlu iniş Hava aracı ve içindekilere, akla yatkın zarar
oluşmama beklentisi ile kara ya da suya kaçınılmaz iniş. |
Safety (Future Annex-19) The state in
which risks associated with aviation activities, related to, or in direct
support of the operation of aircraft, are reduced and controlled to an
acceptable level. |
Güvenlik (Gelecekteki Ek-19) Havacılık faaliyeti yoluyla uçak işletiminde ortaya
çıkabilecek doğrudan ya da dolaylı zarar olasılığının kabul edilebilir bir
düzeye indirilerek kontrol edildiği evre. |
(DHMI) safety
– emniyet; İnsan veya maddi varlıkların zarara uğrama olasılığının kabul
edilebilir bir düzeye indirilmesinin ve bu düzey veya altında kalıcılığının
sağlanmasının sürekli bir tehlike tanımlama ve risk yönetim süreci yoluyla
sağlandığı durumdur. |
|
Safety Alert |
Güvenlik
İkazı |
Safety performance. (Future Annex-19) A State or a
service provider’s safety achievement as defined by its safety performance targets
and safety performance indicators. |
Güvenlik
Verimliliği (Gelecekteki Ek-19) Güvenlik verim göstergesi ve hedefleri ile
tanımlanmış Devletin ya da hizmet sağlayıcının güven kazanımları. |
Safety performance indicator. (Future
Annex-19) A data-based parameter used
for monitoring and assessing safety performance. |
Güvenlik
Verim Göstergesi (Gelecekteki Ek-19) Güvenlik verimi tespit ve gözleminde kullanılan
veri tabanlı özellik. |
Safety performance target. (Future
Annex-19) The planned or intended objective for safety
performance indicator(s) over a given period. |
Güvenlik
Verim Hedefi (Gelecekteki Ek-19) Belirli bir süre için planlanmış ya da hedeflenen
nesnel güvenlik verim göstergesi. |
Safety risk. (Future
Annex-19) The predicted probability and severity of the
consequences or outcomes of a hazard. |
Güvenlik
Riski. (Gelecekteki Ek-19). Bir
tehlikenin sonuçları veya sonuçları tahmin olasılığı ile şiddeti. |
Safety management system
(SMS) (Annex-6) A systematic
approach to managing safety, including the necessary organizational
structures, accountabilities, policies and procedures. |
Güvenlik
Yönetim Sistemi (GYS) (Annex-6)
Güvenliği yönetebilmek için gerekli, örgütsel yapı, izlenebilirlik, politika
ve yöntemlere, düzenli yaklaşım. |
(DHMI) safety
management system – emniyet yönetim sistemi; Emniyet yönetimi için
gerekli organizasyonel yapı, izlenebilirlik, politika ve yöntemlere ilişkin
sistematik yaklaşım. |
|
Satellite Navigation and Global
Positioning System |
Uydu
Gezin ve Küresel Konumlama Sistemi |
Say Again |
Tekrar
Edin (emir kipi) |
Scope |
Faaliyet
alanı, fırsat,
anlama yeteneği |
Sea Plane |
Deniz
Uçağı |
(SHY-Deniz) Su
üstünde manevra yapmak üzere inşa edilmiş her türlü hava aracı. |
|
See and Avoid |
Gör
Ve Kaçın |
Schedule |
Tarife,
Planlama, Program |
Scheduled Landing Time |
Planlanan
İniş Zamanı |
Shock |
Darbe, sarsıntı, şaşırtma |
Seat Belt |
Emniyet Kemeri |
Seat Belt Extention |
Emniyet Kemeri Uzatıcısı |
Seat Capacity |
Koltuk
Yeteri |
(SHT OPS-1):
Onaylı tip sertifikasında belirtilen azami koltuk sayısı |
|
Secondary Surveillance Radar |
İkincil
Gözlem Radarı |
(SHT OPS-1): Karşılıklı
MODE –KOT- gönderme ve cevaplama sistemi ile çalışan radar işaret ışığı. (DHMI): ikincil
gözetim radarı – secondary
surveillance radar (SSR); 1090 MHz frekansında yayın yapan bir sorgulayıcı
tarafından gönderilen sinyallerin, uçakta bulunan transponder 1030 MHz
frekansında cevap sinyali olarak geri gönderilmesi, bu cevap sinyalinin
çözümlenmesi ile hedefin kimlik, irtifa ve yön bilgilerinin tespit edildiği
bir radar sistemidir. |
|
Sector |
Bölge |
(SHT-2) Sektör: Kalkış,
ayrılış, 15 dakikadan az olmayan seyrüsefer, varış, yaklaşma ve iniş
safhalarını kapsayan uçuş. (DHMI) sektör – sector; Bir kontrolör
grubu tarafından kontrol edilen, koordinatları belirlenmiş ve tahsis edilmiş
bir radyo frekansı bulunan hava sahasıdır. Kontrol sahasının veya uçuş bilgi
bölgesinin bir parçasıdır. |
|
Sectorisation |
Bölgelere
ayırma |
Secure |
Emin |
Security (Annex-17)
Safeguarding civil aviation against acts of unlawful interference. This objective
is achieved by a combination of measures and human and material resources. |
Emniyet (Annex-17) Sivil
havacılığın yasa dışı girişimlere karşı korunması. Bu hedefe, bir dizi tedbir
ve insan ile donanım kaynaklarının birlikte kullanımı ile varılır. |
(DHMI) security (aviation security) – güvenlik (havacılık güvenliği); Sivil havacılığı, yasadışı
müdahale ve eylemlerden korumayı öngören önlemler ile insan ve araç-gereç
kaynaklarının birleşimi. |
|
Security Inspection (Annex 17) An
examination of the implementation of relevant national civil aviation
security programme requirements by an airline, airport, or other entity
involved in security. (Doc.9713 P1; PANS-ATM Airport security inspection – see Security inspection) |
Emniyet
Denetimi (Annex 17) İlgili
Ulusal Sivil Havacılık Güvenlik Programı gereklerinin havayolu, havameydanı
işleticileri ya da emniyet ile ilgili diğer kurumların şartları
uyguladıklarının denetimi. (Doc.9713 P1; PANS-ATM Airport security inspection – bakınız Security inspection.) |
(DHMI) güvenlik incelemesi – security
inspection; Detaylı olarak yapılacak bir çalışma ile daha önceden
bildirmek koşulu ile hava meydanı, hava yolu taşıyıcıları ve güvenlikle alakalı
tüm birimlerin yasadışı müdahale eylemlerine karşı aldıkları güvenlik
tedbirlerinin etkinliğini görmek ve mevcut gereklerin yerine getirilmesini
sağlamak amacıyla yapılan işlem. |
|
Security Management |
Emniyet
Yönetimi |
Segregated Parallel Operations |
Ayrımlanmış
Paralel İşletimler |
Selection Procedures |
Seçim
Yöntemleri |
Separate Runways |
Ayrı
pistler |
(SHT OPS-1) Aynı havaalanında ayrı iniş yüzeyleri teşkil eden
pistler, |
|
Separation |
Ayırma |
Separation Minima |
En
Az Ayırım Kıstası |
Sequencing |
Sıralama |
Serious injury. (Future
Annex-19) An
injury which is sustained by a person in an accident and which: a) requires hospitalization for more
than 48 hours, commencing within seven days from the date the injury was
received; or b) results in a fracture of any bone
(except simple fractures of fingers, toes or nose); or c) involves lacerations which cause
severe haemorrhage, nerve, muscle or tendon damage; or d) involves injury to any internal
organ; or e) involves second or third degree
burns, or any burns affecting more than 5 per cent of the body surface; or f) involves verified exposure to
infectious substances or injurious radiation. |
Ciddi yaralanma. (Gelecekteki
Ek-19) Bir
kişinin bir başkası tarafından kaza yoluyla yaralanması ve böyle bir durumda; a) olayın meydana geldiğinden sonraki 7
gün içerisinde 48 saat ya da daha fazla hastanede yatışı gerektiğinde, b) meydana gelen kemik kırıkları (basit
parmak, el ayak ya da burun çatlakları hariç); ya da c) ağır kanama, sinir, kas ya da tendon
yaralanmaları; ya da d) herhangi
bir iç organ yaralanması; ya da e) ikinci veya üçüncü derece yanıklar,
ya da vücut yüzeyinin yüzde 5'den fazla etkileyen herhangi bir yanık; ya da f)
doğrulanmış bulaşıcı maddeler veya zararlı
radyasyona maruz kalınması. |
Service Bulletin (SB) |
Servis
Bülteni (hizmet duyurusu) |
Short
Take Off and Landing |
Kısa
İniş – Kalkış |
Shoulder |
Banket |
(Significant
Meteorological Info) SIGMET |
Önemli Meteorolojik Bilgi SIGMET |
Signal Area |
İşaret
Sahası |
Significant Point |
Önemli
Nokta |
Single Piloted Aircraft |
Tek
Pilotlu Hava aracı |
Simulator |
Simülatör,
Benzetilmiş |
Skill |
Yetenek |
Slide |
Kızak,
Kayma, Kaydırak |
|
Eğim
Menzili |
SLOT |
Yuva,
Delik, Ayırılmış |
Slush |
Sulu
Kar |
Small aeroplane (Annex-6) An
aeroplane of a maximum certificated take-off mass of |
Küçük
Uçak (Annex-6)
Yetkilendirilmiş en fazla kalkış kütlesi |
SNOWTAM – Snow Notice To Air Men (Annex-15) A
special series NOTAM notifying the presence or removal of hazardous
conditions due to snow, ice, slush or standing water associated with snow,
slush and ice on the movement area, by means of a specific format. |
SNOWTAM
– Havacılara Kar Uyarısı (Annex-15) Manevra
sahası üzerinde kar yağışı ile oluşan kar, sulu-kar, buz ve su birikintisinin
oluşturduğu tehlikeli durumu ya da temizlenmesini özel biçimde bildiren bir
dizi özellikli NOTAM. |
(DHMI) SNOWTAM – kar NOTAMI; Özel bir formla
yayınlanan, harekat sahası üzerinde bulunan kar, sulu kar veya buz sebebiyle
oluşan kar, sulu kar, buz ve su birikintilerinin neden olduğu tehlikeli
koşulların varlığını veya kaldırıldığını belirten özel bir NOTAM serisidir. |
|
Sonic |
Sesle ilgili, ses dalgası |
Sound |
Ses |
Speed Adjustment |
Hız
Ayarlaması |
SQUAWK |
Balıkçı
kuşunun bağırtısı. |
Sb. 2. dünya savaşında gizli tanımlama
bağlantısına verilen şifreli isim. |
|
SQUAWK Code |
Tanımlama
kılavuzu, sayısı |
SSR Transponder |
İkincil
Gözlem Radarı Alıcı-Vericisi |
Stable Approach |
Dengeli Yaklaşma |
(SHT OPS-1) Stabil yaklaşma – SAP. Bir
yaklaşmanın daha önceden belirlenmiş bir yükseklikten başlayan ve pist oturma
yüksekliğinden |
|
Stand By |
Bekle,
Yedek bekle, Yedekte bekleyen |
Standard |
Kabul
edilmiş norm, kabul edilmiş kavram. |
Standard |
Standart
Geliş Yolu |
Standard Instrument Departure
(SID) |
Standart
Aletli Kalkış |
Standard Operating Procedures
(SOP) |
Standart
İşletme Yöntemleri |
Standard Rate Turn |
Standart
Oranlı Dönüş |
Standard |
Standart
Terminal Geliş Yolu |
Standard Temprature and
Pressure (STP) |
Standart
Isı ve Basınç |
Standard Temprature and
Pressure-Dry |
Standart
Isı ve Basınç – Kuru |
State of Design. (Future
Annex-19) The
State having jurisdiction over the organization responsible for the type
design |
State of Design. (Gelecekteki Ek-19) Tip tasarlamadan sorumlu örgüt üzerinde karar verme
yetkisi bulunan Devlet. |
State of Manufacture. (Future
Annex-19) The
State having jurisdiction over the organization responsible for the final
assembly of the aircraft. |
State of Manufacture. (Gelecekteki Ek-19) Uçağı son üretim hattından çıkarma yetkisine sahip
sorumlu örgüt üzerinde karar verme yetkisi bulunan Devlet. |
State of (Annex-6) The State in which the operator’s principal place of business
is located or, if there is no such place
of business, the operator’s permanent residence. |
İşleticinin
Merkezi (Annex-6)
İşleticinin ana işyerinin bulunduğu yer, ya da böyle bir işyeri yok ise,
işleticinin daimi bulunduğu yer. |
State of Registry (Annex-6) The
State on whose register the aircraft is entered. |
Kayıtlı
olduğu Ülke (Annex-6) Hava
aracının kayıt bilgilerinin işlendiği ülke. |
State safety programme (Annex-6) An
integrated set of regulations and activities aimed at improving safety. |
Devlet
Güvenlik Programı (Annex-6)
Güvenliği arttırmaya yönelik kural ve yaptırımların tümü. |
Station |
Konum,
durak, yer (İstasyon) |
(SHT OPS-1) İstasyon;
İşleticinin hava aracı işletimi ile ilgili faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve
hizmetlerini kullandığı tüm yerler. (SHY-6a) İstasyon;İşletmecinin hava aracı işletimi ile ilgili
faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve hizmetlerini kullandığı tüm yerler. |
|
Stopway (Annex-17). A defined
rectangular area on the ground at the end of take-off run available prepared
as a suitable area in which an aircraft can be stopped in the case of an
abandoned take-off. (EU Def.) means an area beyond the take-off
runway, no less wide than the runway and centred upon the extended centreline
of the runway, able to support the aeroplane during an abortive take-off,
without causing structural damage to the aeroplane, and designated by the
airport authorities for use in decelerating the aeroplane during an abortive
take-off. |
Durma
Yolu (Annex-17) Kalkış koşusu sonunda bir
hava aracının kalkıştan vazgeçmesi halinde durabilmesi için uygun, yerde
hazırlanmış, tanımlı dikdörtgen saha. (EU tanımı) Kalkış pisti sonunda, pist merkez hattı
doğrultusunda ve pistten dar olmayan, kalkıştan vazgeçen bir hava aracına
yapısal hasar vermeyecek yapıda, havamaydanı yetkililerince kalkıştan
vazgeçen bir hava aracının yavaşlayarak durması için tanımlanmış bir saha. |
(SHT OPS-1 / SHY-14a): Durma uzantısı – Kalkıştan vazgeçme halinde uçağın
durabilmesine elverişli şekilde hazırlanmış, kalkış için mevcut koşu
mesafesinin sonunda ve yer üzerinde belirlenmiş bir saha. (DHMI): durma uzantısı – stopway; Vazgeçilen bir kalkış halinde
uçağın durdurulabileceği uygun bir alan olarak hazırlanmış, mevcut kalkış
pistinin sonunda ve yerde bulunan belirli bir dikdörtgen saha. |
|
Straight- In Approach |
Doğrudan
Yaklaşma |
Straight-In Landing |
Doğrudan
İniş |
Sub-Part |
Alt
Kısım |
Subsonic |
Sesaltı sürati |
Sunset And |
Gündoğumu
ve Günbatımı (ICAO) |
Supplemental oxygen (EU Def.) means the additional oxygen required
to protect each occupant against the adverse effects of excessive cabin
altitude and to maintain acceptable physiological conditions. |
Ek
Oksijen (EU Def.)
Uçağın içerisindekilerileri aşırı kabin irtifaının ters etkilerinden korumak
ve kabuledilebilir fiziksel şartları muhafaza etmek için eklenen ilave
oksijen. |
Specification |
Özellik |
Short Take Off And Landıng
(STOL) |
Kısa
mesafeli İniş ve Kalkış |
Strategy |
Yöneylem,
Tektik |
Suitable alternate
aerodrome (Annex 6/1) A suitable
alternate aerodrome is an adequate aerodrome where, eter anticipated time of
use, weather reports, or forecasts, or any combination thereof, indicate that
the weather conditions will be at or above the required aerodrome operating
minima, and the runway surface condition reports indicate that a safe landing
will be possible. |
Uygun
Yedek Meydan (Annex 6/1) Uygun yedek Havameydanı,
kullanım öncesi hava raporları ile öngörüleri ya da her ikisi birlikte
gerekli havameydanı işletme şartlarını karşılayan ve/veya üzerinde ve pist
yüzeyi durum raporunun güvenli inişe müsait olduğunu gösteren yeterli
mavameydanına denir. |
Supersonic |
Sesüstü sürati |
Supplement |
Tamamlayıcı |
Supplier |
Tedarikçi |
Surface Movement Radar |
Yer
Hareket Radarı |
Surveillance
Radar
Approach |
Arama Radarlı Yaklaşma (SHT OPS-1):
Arama radarı yaklaşması |
Surveillance
Radar Element (SRE) |
Arama Radar Unsuru |
(SHT OPS-1):
Hassas yaklaşma radar sisteminin arama radar elemanı |
|
Survive |
Hayatta
kalmak |
Survival |
Yaşam
Destek |
Syllabus |
İzlence,
Müfredat |
Synthetic Fligt
Examiner (SFE) |
Yapay
Uçuş Kontrol Pilotu |
(SHT OPS-1): Sentetik uçuş kontrol pilotu |
|
Synthetic Fligt
Instructor (SFI) |
Yapay
Uçuş Öğretmeni |
(SHT OPS-1): sentetik
uçuş öğretmeni |
|
System |
Düzen |
|
|
T Tango |
TAN GO ( – ) |
Tactical Air Navigation System |
Taktiksel Hava Gezin sistemleri |
(DHMI): TACAN; UHF
Tactical Air Navigation Aid – UHF Taktik Hava Seyrüsefer Yardımcısı |
|
Tail Wind |
Arka
Rüzgar |
3D-NAV |
Üç Boyutlu Gezin. |
(SHT OPS-1): Üç boyutlu
seyrüsefer |
|
TOD
(Take-Off Distance) |
(SHT OPS-1): Kalkış
mesafesi |
Take-Off Distance Available
(TODA) (Annex 14) The length
of the take-off run available plus the length of the clearway, if provided. |
Kullanışlı
Kalkış Mesafesi (TODA) (Annex 14/I) Yeterli kalkış koşu mesafesine eğer varsa ilave
edilen, aşma sahası mesafesi. |
(SHT OPS-1) Bir
uçağın kalkış esnasında, kalkış rulesine başladığı noktadan, belirli bir
yüksekliğe ulaşıncaya kadar kullanabileceği mesafe (DHMI) TODA; Take-off Distance Available – Mevcut Kalkış Mesafesi (DHMI) ilan edilmiş mesafeler – declared distances b) Mevcut kalkış mesafesi (TODA): Kalkış koşusu için mevcut
pist uzunluğu artı, varsa, aşma sahasının uzunluğu. |
|
Take-Off Distance Available (TODAH) (Annex 14/II) The
length of the FATO plus the length of helicopter clearway (if provided) declared
available and suitable for helicopters to complete the take-off. |
Helikoper
için, Kullanışlı Kalkış Mesafesi (Annex 14/II) Son yaklaşma ve kalkış (FATO) ile varsa ilave açık alandan oluşan kullanışlı ve uygun
kalkışı tamamlayabilecekleri mesafe. |
(DHMI) Declared distances – heliports – beyan edilen mesafeler – heliportlar a)
Mevcut kalkış mesafesi (TODAH). Son yaklaşma ve kalkış koşusu
uzunluğu, artı kalkışı tamamlamaları için helikopterler için mevcut ve
elverişli beyan edilen helikopter aşma sahasının (varsa) uzunluğu. |
|
Take-Off Run Available (TORA) (Annex-14). The
length of runway declared available and suitable etere ground run of an
aeroplane taking off.. |
Kalkış
Koşusu İçin Kullanışlı Pist Uzunluğu (Annex 14/I) Bir uçağın yerde kalkış koşusu için yayınlanmış uygun ve kullanışlı pist uzunluğu. |
(SHT OPS-1) Bir
uçağın kalkış rulesini yapabilmek için, pist üzerinde kullanabileceği mesafe (DHMI) ilan
edilmiş mesafeler – declared
distances a)
Mevcut Kalkış koşu mesafesi (TORA):
Kalkış halindeki bir uçağın yerdeki koşusu için mevcut ve elverişli beyan
edilen pist uzunluğu. |
|
Take-Off Runway |
Kalkış
Pisti |
Target level of safety
(TLS) (Annex-6) A generic
term representing the level of risk which is considered acceptable in
particular circumstances. |
Hedeflenen
Güvenlik Derecesi (Annex-6) Özel
durumlar için kabuledilebilir risk seviyesini yansıtan genel bir terim. |
Taxi, Holding Position |
Taksi,
Bekleme Noktası |
Taxiing (Annex-11). Movement of an aircraft on the
surface of an aerodrome under its own power, excluding take-off and landing. |
Taksi
yapmak (Annex-11). Kalkış
ve inişler dışında, bir hava aracının kendi gücü ile bir havameydanı
yüzeyinde hareket etmesi. |
Taxiway (Annex-4). A
defined path on a land aerodrome established etere taxiing of aircraft and
intended to provide a link between one part of the aerodrome and another,
including: a)
Aircraft stand taxilane. A portion
of an apron designated as a taxiway and intended to provide eter to aircraft
stands only. b)
Apron taxiway. A portion of a
taxiway system located on an apron and intended to provide a through taxi route
across the apron. c)
Rapid exit taxiway. A taxiway
connected to a runway at an acute angle and designed to allow landing
aeroplanes to turn off at higher speeds than are achieved on other exit
taxiways thereby minimizing runway
occupancy times. |
Taksi
Yolu (Annex-4). Bir
kara havameydanında, hava araçlarının taksi yaparak havameydanı içerisindeki
bir bölüm ile diğer bölümleri birbirine bağlamak üzere yapılmış tanımlı yol;
bu kapsam içerisinde: a)
Hava aracı bekleme taksi yolu: Apronun
bir parçası olup; hava aracının sadece bekleme yapmasına yönelik bölümü. b) Apron taksi yolu: Taksi yolları ağının bir parçası olup hava aracını,
apronu bir uçtan öteki ucuna erişmesini sağlayan bölümü. c) Hızlı taksi yolu: İnen uçakların, pist ile dar açılı ve diğer çıkış
taksi yollarına göre daha yüksek hızlarla dönerek çıkış yapılmasını sağlamak
için tasarımlanarak pistin işgal süresini azaltmaya yarayan taksi yolu. |
(DHMI). Taksiyolu
– taxiway; Bir kara havaalanında hava araçlarının taksi yapmaları ve
meydanın bir noktasını diğerine bağlamayı amaçlayan tanımlanmış yollar olup,
aşağıdaki bölümlere ayrılır. a) Hava aracı
bekleme taksi yolu: Apronun bir
parçası olup; hava aracına yalnızca bekleme imkânı tanınan bölüm. b) Apron taksi
yolu: Taksi yolları ağının bir
parçası olup; hava aracının apronu kat etmesine imkân veren bölüm. c)Hızlı taksi yolu: Pistle
uygun bir açı ile bağlantısı olan ve iniş yapan hava aracının pisti en az
işgal edecek şekilde yüksek bir hızda terk etme imkânı veren taksi yolu. |
|
Taxiway Intersections |
Taksi
Yolu Kavşağı |
Taxiway Strip |
Taksi
Yolu Dilimi |
Technical Auditor |
Teknik denetçi |
(SHT OPS-1) Genel Müdürlük
tarafından işleticinin denetimlerini gerçekleştirmek için yetkilendirilmiş
personel |
|
Technical Standards Order
(TSO) |
Teknik
Standartlar Emri |
Temporary Base |
Geçici Üs |
(SHT.6a-50).
Ana üs veya üslerin dışında, uçuş harekâtının devamlılığı için, uçucu ekip
üyesinin uçuş görev süresinin başlayıp sona erdiği ve uçucu ekip üyesine,
havacılık işletmesinin uygun konaklama tesisi ve iaşe imkânı sağlamakla
yükümlü olduğu, uçucu ekiplerin geçici bir süre kalacağı, havacılık
işletmeleri tarafından belirlenen yurt içi ve/veya yurt dışındaki yerleşim
merkezini, |
|
Terminal
Approach Radar |
Terminal
Yaklaşma Radarı |
Terminal
Area |
Terminal
Sahası |
Terminal
Control Area |
Terminal
Kontrol Sahası |
Terrain Awareness and Warning
System (TAWS) |
Arazi Farkındalık ve Uyarı Sistemi (SHT OPS-1): Arazi
farkındalık ve uyarı sistemi |
Time Navigation |
Süre
bazlı gezin |
Threshold (THR) (Annex-14) The
beginning of that portion of the runway usable for landing. |
Pist Eşiği, Eşik. (Annex-14) Pistin
iniş için kullanılabilecek bölümünün başlangıcı. |
(SHT OPS-1) Pistin
başlangıç kısmı. (SHY-14a) Pistin
iniş için kullanılabilen bölümünün başlangıcı. (DHMI) threshold
–eşik; Pistin iniş için kullanılacak bölümünün başlangıcı |
|
Thrust |
İtiş, itiş gücü, baskı,
saldırı |
Thrust Reverser |
Tersine itiş, itişi terse
çeviren, |
Total Estimated Elapsed Time |
Toplam
Tahmini Geçen Zaman |
Total vertical error
(TVE) (Annex-14) The
vertical geometric difference between the actual pressure altitude flown by
an aircraft and its assigned pressure altitude (flight level). |
Toplam dikine hata (Annex-14) Bir hava
aracına uçması için atanmış olduğu basınç irtifaı (uçuş seviyesi) ile
bulunduğu basınç irtifaı arasındaki dikine gerçek coğrafik fark. |
Touch and Go |
Kon
ve Uç |
Touchdown Zone |
Konma
Bölgesi (SHT OPS-1) |
Touchdown Zone Elevation |
Konma
Bölgesi Rakımı |
Tower Control |
Meydan
Kontrol |
Track |
Rota,
Güzergah |
Traffic Advisory |
Trafik
Tavsiyeli |
Traffic Alert and Collusion
Avoidance System (TCAS) |
Trafik
Uyarı ve Çarpışma Önleyici Sistem |
(SHT OPS-1) Trafik uyarı ve çarpışmayı önleyici
sistem (DHMI) TCAS
– Traffic Collision Avoidance System; Trafik Çarpışma Önleme
Sistemi |
|
Traffic In Sight |
Trafik
Görüldü |
Traffic Right |
Trafik
Hakkı |
Trailing Edge Mean
Aerodynamic Chord (TEMAC) |
Temel Akış Çizgisi Kaçış
noktası (SHT OPS-1):
Bir kanat kesitinin firar kenarının datum çizgisine olan uzaklığı |
Trajectory |
Yörünge |
Transition Altitude (TA) (Annex-4). The
altitude at or below which the vertical position of an aircraft is controlled
by reference to altitudes. |
Geçiş
İrtifaı (TA) (Annex-4).
İrtifalar baz alınarak hava araçlarının dikey durumlarının bu irtifa ya da
altında kontrol edildiği irtifa. |
(SHT OPS-1):
Geçiş irtifaı (DHMI) geçiş(intikal)
irtifası – transition altitude (TA); Bu irtifa ve altında hava araçların irtifalara göre
kontrol edildiği irtifadır. |
|
Transmitter |
Verici |
Transonic |
Sesötesi |
sb: Yarattığı hava akımı içerisinde
bulunan bir hava aracının bulunduğu ısı ve basınç ortamında aracın değişik
yerlerinde oluşan ses altı ve ses üstü (yaklaşık 0,8-1.2 mach,d 600- |
|
Transponder (Transmitter + Responder) |
Alıcı-Verici
|
Travel document (Annex-9). A
passport or other official document of identity issued by a State or
organization, which may be used by the rightful holder for international
travel. |
Seyahat
Belgesi (Annex-9). Uluslar
arası seyahatlerde gerçek sahibi tarafından kullanılabilen, Devlet ya da
kurum tarafından verilmiş resmi tanıtım belgesi ya da pasaport. |
True Air Speed (EU Def.) means the airspeed of an aircraft relative
to undisturbed air. True airspeed is equal to equivalent airspeed multiplied
by (ρο/ρ)1⁄2. |
Gerçek
Hava Sürati (EU Def.) Bir hava
aracının doğal havaya göre olan hızı. Gerçek hava sürati, eşdeğer hava
süratinin (ρο/ρ)1/2 ile çarpından bulunur. |
(DHMI) gerçek
hava hızı – true air speed (TAS); Yoğunluk ve ısı etkileri de hesap edilerek, bir
uçağın gerçek hava süratini ifade eden bir terim. |
|
TTL (Total) |
Toplam |
(SHT OPS-1) Gelir
getirmeyen yük dâhil olmak üzere, yolcuların, bagajın ve kargonun toplam
ağırlığı olup, genel olarak toplam trafik yükü. |
|
Turbine |
Dönerce |
Turbojet |
Tepkili Dönerce |
Turboprop |
Pervaneli Dönerce |
Turbofan |
Körüklü Dönerce |
Turbulence |
Dikey
Rüzgar, Havanın
Dikey Hareketi |
Type |
Tip,
Modelin
çeşiti |
Type Certificate |
Tip
yetkisi |
Type Certificate Holder |
Tip
Yetki Sahibi |
Type Rating Examiner |
Tip
İntibak Yetkili Kontrol Pilotu (SHT OPS-1): Tip intibak
yetkisi kontrol pilotu |
Type Rating Instructor |
Tip
İntibak Öğretmeni (SHT OPS-1): Tip intibak yetkisi öğretmeni |
Type Rating Training
Organisation |
Tip İntibak Eğitim Organizasyonu (SHY-1 / SHT-2) SHGM tarafından
onaylı ve tip intibak eğitimlerinin alındığı eğitim kuruluşu |
|
|
U Uniform |
YU Nİ FORM ( • • – ) |
Ultra High Frequency (UHF) |
Ultra
Yüksek Salınım |
UN number (Annex-18). The
four-digit number assigned by the United
Nations Committee of Experts on the
Transport of Dangerous Goods to identify a substance or a particular group of
substances. |
UN
Numarası (Annex-18).
Birleşmiş Milletler, Tehlikeli Madde Taşıyıcıları Uzmanları Kurulu tarafından
atanan bir maddeyi ya da özellikli maddeler grubunu tanımlayan dört basamaklı
sayı. |
Uncertainty Phase (INCERFA) (Annex-12). A situation wherein uncertainty
exists as to the safety of an aircraft and its occupants. |
Şüphe
Hali (Annex-12) Bir uçağın ve içindekilerinin güvenliği hakkında
şüphe oluşma durumu. |
(DHMI) belirsizlik
safhası – uncertainty phase; Bir
hava aracı ve içindekilerin güvenliği konusunda belirsizliğin mevcut olduğu
durum. |
|
Unclaimed Baggage |
Sahipsiz
Bagaj |
Uncontrolled Aerodrome |
Kontrolsüz Havameydanı. |
(SHT OPS-1 / SHY-14a): Kontrolsüz
havaalanı: Aydınlatma ve seyrüsefer kolaylıklarının bulunmadığı,
pilotların aletsiz ve görerek (VFR) iniş-kalkış yapabildikleri hava alanları |
|
Unidentified Baggage |
Tanımlanmamış
Bagaj |
Unit |
Birim |
Unit load device (ULD) (Annex-18). Any
type of freight container, aircraft container, aircraft eter with a net, or
aircraft eter with a net over an igloo. |
Yük
donanım birimi (Annex-18). Her bir
tip yük kabı, üzeri ağ ile kaplı tava kümbet, üzeri ağ kaplı tava ya da uçak
tavası. |
Universal Time Coordinated
(UTC) |
Evrensel
Eşgüdüm Zamanı (UTC) (Annex-5) |
(SHT.6a-50) Uluslar
arası Koordine Edilmiş Zamanı; ifade eder. |
|
Upper Air Control Centre |
Yüksek
İrtifa Hava Kontrol Merkezi |
(DHMI) Yüksek irtifa değerlerinde tanımlanan
bir hava sahasındaki uçakların ayırma sorumluluğunu üstlenmiş bir hava trafik
kontrol birimidir. |
|
Urgency |
Kaçınılmazlık |
|
|
V Victor |
VİK TIR ( • • • – ) |
Validity |
Geçerlilik |
Variable |
Değişken |
Vector |
Rota |
Vectoring (Annex-04). Provision of navigational guidance
to aircraft in the form of specific headings, based on the use of an ATS
surveillance system. |
Yönlendirme (Annex-04). ATC
gözlem sistemi kullanarak bir hava aracına özellikli baş vererek gezin hizmeti
sağlamak. |
Velocity |
Hız |
VAT Velocity at Threshold |
(SHT OPS-1): Pist eşiği üzerindeki hız |
VMO Maximum operating limit speed |
(SHT OPS-1): Asgari
operasyon hızı |
VREF Reference Speed |
(SHT OPS-1): Yaklaşma
referans hızı |
VSO Stalling speed in the landing configuration |
(SHT OPS-1): İniş konfigürasyonunda perdövites-stall hızı |
VS1G One-G stall speed |
(SHT OPS-1): 1G’deki perdövites-stall hızı |
Verify |
Açıkla,
Doğrula (Teyit Ettirmek-emir kipi) |
Verification |
Açıklamak,
açığa çıkarmak, doğrulamak |
Vertical Separation |
Dikey
Ayırma |
Vertical Takeoff and Landing
Aircraft |
Dikey
İniş / Kalkış Yapan Uçak |
Very High Frequency |
Çok
Yüksek Salınım |
Very
High Frequency Direction Finding (VDF) |
Çok
yüksek
salınımlı yön bulma (SHT OPS-1) Çok yüksek frekanslı yön bulma |
Very Low Frequency |
Çok
Düşük Salınım |
VFR Aircraft |
VFR
Uçak |
VFR Conditions |
VFR
Şartlar |
Visibility |
Görüş,
Rüyet |
Visual
Approach |
Görerek
Yaklaşma |
(SHT OPS-1) Bir aletle yaklaşma usulünün kısmen ya da tamamen
tamamlanmadığı ve yaklaşmanın yerden sağlanan görsel referanslar ile
gerçekleştirildiği uygulama (DHMI) Aletle yaklaşma yönteminin bir bölümü ya da tümü
tamamlanmadığında IFR uçan hava aracının araziyi (yere nazaran görsel
referanslarla) görerek gerçekleştirdiği yaklaşma. |
|
Visual
Approach Slope Indicator |
Görerek
Yaklaşma Eğim Göstergesi |
Visual
Holding |
Görerek
Bekleme |
VFR flight (Annex-2). A flight conducted in accordance
with the visual flight rules. |
Görerek
Uçuş Şartlarında Uçuş (Annex-2)
Görerek uçuş şartlarında yapılan uçuş. |
(DHMI) VFR uçuş
– VFR flight; Görerek uçuş kuralları uygulanarak yapılan uçuş. |
|
Visual Flight Rules (VFR) (Annex-2) The
symbol used to designate the visual flight rules. |
Görerek
Uçuş Şartları / Kuralları (Annex-2) Görerek Uçuş
Kurallarını tanımlamak için kullanılan simge. |
(SHT OPS-1 / SHY-14b) VFR: Görerek Uçuş Kuralları (DHMI) visual
flight rules (VFR) – görerek uçuş kuralları; Açık hava
koşullarında, bir uçağın yeri görerek seyrüseferine devam etmesine izin
verilen kurallardır. |
|
Visual
Meteorolological Conditions (VMC) (Annex-02 / Annex-6). Meteorological conditions expressed in terms of visibility,
distance from cloud, and ceiling, equal to or eter than specified minima. Note.—
The specified minima are contained in Chapter 4 of Annex 2. |
Görerek
Meteorolojik Koşullar (Annex-02 / Annex-6) Görüş, bulutlardan mesafe ve tavan olarak tanımlanan değerlere eşit
ya da o en düşük değerin üzerindeki meteorolojik şartlar. Not: Özellikli en düşük değerler Ek-2,
bölüm 4’de anlatılmıştır. |
(SHT OPS-1): Görerek meteorolojik şartlar (DHMI) visual
meteorological conditions (VMC) – görerek meteorolojik şartlar;
Görüş, bulutlardan mesafe ve tavan olarak ifade edilen değerlerin ilan edilen
asgari limitlerin üzerinde olduğu bir durumdur. |
|
Volume |
Bölüm,
hacim, ses kuvveti |
VHF
Omnidirectional Range (VOR) |
VHF
Çokyönlü Menzil |
(SHT OPS-1): Her yöne yayın yapan VHF telsizi. Sb. DME ve D-VOR’dan oluşan (Doppler VOR) bir yer istasyonu. |
|
VORTAC |
VOR
+ TACAN |
|
|
W Whiskey |
VİS Kİİ ( •
– – ) |
Wake
Turbulence |
Dümensuyu,
Girdap |
Warning |
Uyarı |
Way-
Point |
Yol
Noktası |
Weight
and Balance Manual (WBM) |
Ağırlık
ve Denge Elkitabı |
(SHT OPS-1)
Üretici firma tarafından hazırlanan ağırlık ve denge el kitabı |
|
Wet
Lease |
Ekibi
ile Uçak Kiralama |
(SHT OPS-1)
Uçağın, kiraya verenin işletme ruhsatı altında işletilmek üzere kiralanması |
|
Wet
Runway |
Islak Pist |
(SHT OPS-1) Pist yüzeyinin az miktarda su veya
benzeri bir Madde ile kaplı olması halinde veya belirli bölgelerde birikinti
olmaksızın, pist yüzeyini yansıtıcı hale getirmeye yetecek kadar nem
bulunması hali |
|
WILCO
(Will Cooperate) |
Uygulayacağım,
Yapacağım |
Wind |
Rüzgar
(Havanın
Yatay Hareketi) |
Wind
Shear |
Dikine
Kırılma |
Words
Twice |
Kelimeler
İkişer Kere |
|
|
X X-ray |
EKS REY ( – • •
– ) |
|
|
Y Yankee |
YAN Kİİ ( –
• – – ) |
Z Zulu |
ZU LU (
– – • • ) |
Zero Flight Time Training |
Sıfır
Uçuş Saatlinin Eğitimi (SHT OPS-1): Sıfır uçuş zamanı eğitimi |
|
|
Çokça kullanılan Sözce ve
Türkçe karşılıkları
Adequate |
Yeterli |
Aeronautical |
Havacılık |
Aeroplane |
Uçak |
Aircraft |
Hava aracı |
Air field |
Hava alanı |
Airmanship |
Havacı |
Air Navigation |
Hava gezin |
Airport |
Havalimanı |
Airspace |
Hava sahası |
Airworthiness |
Uçabilirlik |
Altitude |
İrtifa |
Amendment |
Değişiklik |
Annex |
Ek |
Appendix |
Eklenti |
Attachment |
İlave |
Briefing |
Bilgilendirme |
Chapter |
Konu |
Checklist |
Kontrol listesi |
Circular |
Genelge |
Code |
Dizgi |
Distance |
Mesafe |
Directive |
Yönerge, bildiri |
Director |
Yönetmen |
Document |
Belge |
Elevation |
Rakım |
Equipment |
Donanım |
Examiner |
Sınayıcı |
Fitness |
Zindelik |
Hight |
Yükseklik |
Instructor |
Öğretmen |
Instruction |
Talimat |
Level |
Seviye |
Log Book |
Kayıt defteri |
Log |
Kayıt |
Manager |
Müdür |
Maintenance |
Bakım |
Manual |
El kitabı |
Mobile |
Gezgin / Gezici |
Modification |
Üzerindeki Değişim |
Modify |
Üzerinde Değişiklik Yapmak |
Navigation |
Gezin (Seyrüsefer) |
Organisation |
Örgüt |
Overhoul |
Elden geçirme, Tümden bakım |
Part |
Kısım |
Performans |
Verim |
Protokol |
Anlaşı |
Repair |
Onarım |
Responder |
Cevaplayıcı |
Safe |
Güven |
Safety |
Güvenlik |
Secure |
Emin, Sağlam |
Security |
Emniyet / Koruyucu |
Sub-Part |
Alt Kısım |
Suitable |
Uygun |
Supplement |
Tamamlayıcı |
Survival |
Yaşam destek |
Transmitter |
Verici |
Transponder |
Transmitter + Responder kelimelerinden üretilmiştir. |
Turbulans |
Havanın Dikey Hareketi ( |
Volume |
Bölüm |
Wind Shear |
Dikine Kırılma |
Wind |
Havanın Yatay Hareketi (Rüzgar) |
servetbasol-130913-suadiye