ICAO
Ek-19
29 Mar-01 Apr 2010 tarihlerinde Montreal’de HLSC toplantısı yapılmış ve bir rapor hazırlanmıştı (Doc 9935, HLSC 2010).
12 Arl 2010 Güvenlik Yönetim Sistemi (SMS)
10 Ock 2011 SMS ve Türkiye
07 Şub 2011 SHT SMS
14 Şub 2011 SMS Uygulaması yazılarım ile konuyu incelemeye çalışmıştım.
SHGM de Devletin her konuda olduğu gibi yine teknik içerikli Uluslararası toplantılara kendi başına katılma geleneğini sürdürmüş ve bu toplantıya da bir Baş Delege (SHGM), bir ICAO Temsilcisi (Dış İşleri Bakanlığı) ve dört Danışman (SHGM) ile katılmış ve HLSC ile ilgili NGAP hakkındaki gelişmeler ise talimatlara yansıtılmamıştır. (Bknz; Türk Sivil Havacılık Kanunu)
- / -
“Bugün
dünyanın hiçbir ülkesinde sivil havacılık otoritelerinin sektördeki şirketleri
ve çalışanları günün 24 saati ve haftanın 7 günü gözlem altında tutabilmeleri
mümkün değildir. Aynı durum şirket yönetim ve kalite departmanlarında
çalışanlar için de geçerlidir. Dolayısıyla sistem, otoriteler ya da yönetim
merkezli değil, üretimde çalışan ve her gün var olan tehlikelerle ve risklerle
iç içe yaşayan pilot, kabin memuru, teknisyen vb. meslek gruplarının güveni
üzerine kurulmalıdır.”
Cengiz
Türkoğlu
London City
University, Senior Lecturer, IOSA Denetçisi
- / -
SHT SMS başlıklı yazımdan bir alıntı;
Doc.9859 Güvenlik Yönetim
Sistemi Elkitabı (2.ci baskı 2009) Konu-1;
Güvenlik Düşünü Evrimi’nin tarihçesini anlatırken çok ilginç bir şekilde şu
tespitleri yapar;
- Gelişmemiş teknolojinin
oluşturduğu sıradan kurallar,
- Düzgün yapılanma
eksikliği,
- Sınırlı ileri
görüşlülük,
- Havacılık
işletmelerindeki tehlikeleri anlamada geri kalmışlık,
- Üretim talebi ile kaynak
ve gerekleri karşılamadaki orantısızlık.
10 Arl 2012 Telaşsız Kültür ile zorlukları aşmanın yolunu aramaya çalışmıştım.
Tüm bunlar geride kaldı ve şimdi hepimiz 14 Kasım 2013 tarihine odaklandık.
ICAO Ek-19 (Annex-19) bu tarihte yürürlüğe giriyor.
Belki sürpriz gibi gelecek bazılarımıza ama bundan yaklaşık bir buçuk sene önce VocaTürk-2 olarak yayınladığım Havacılık Deyim ve Kısaltmalar Sözlüğü, Ek-19’da yer alan 6 adet yeni tanım ile zenginleştirilmiş idi.
Bu yeni Annex-19 ile Devletin sorumluluğu da artmakta. Artık Onaylı Eğitim Kuruluşları, işleticiler, onaylı bakım kuruluşları, tasarım ve üreticiler, ATS hizmeti verenler ile Onaylı Havameydanı İşleticileri de doğrudan Devlete karşı sorumlu olacaklar. Bu aynı zamanda SSP’nin Devlet tarafından yeni düzenlemeler, uygulamalar ve güncellemeler ile zenginleştirilmesi anlamını taşımakta.
Dört önemli gelişmeye özetle bakarsak SMS çatkısı artık;
1- Tasarım ve üreticileri kapsayacak,
2- Temel olan dört çatkı artık bir standart sayılacak
a) State Safety policy and objectives
b) State Safety Risk Management
c) State Safety assurance
d) State Safety promotion
3- State Safety Oversight artık ürün ve hizmet sektörünü de kapsayacak ve
4- Veri Toplama, Analiz ve Değerlendirme sistemi hukuksal düzenleme ile koruma altına alınıp veriler paylaşılacak ve SSP şartı haline gelecek.
Bu şu anlama gelmekte. Safaty Management Sysytem Annex-19’un uygulaması olarak artık ele alınacak ve tüm gelişmeler bu Ek’e üçer senelik aralıklarla yansıtılacak.
ICAO, 2001’de temeli atılan bu çalışmada Devletlerin epey yol aldıklarını düşünerek;
1- Yasa ve talimat hakkında Mevcut idari çalışmalarını düzenleme, yenileme ve geliştirme açısından hazırlıklarını tamamladıklarını
2- Yeni Ek ile ilgili şartlar için ek düzenlemelerini yaptıklarına inanarak,
3- Varsa Ek-19 ile ilgili Değişiklik Bildirimini;
e) Kabul edilmiş SARP’lar ile ilgili 15 Haz 2013,
f) Ek-19 ile ilgili diğer konular ile ilgili 14 Ekim 2013
g) Ülkeniz yasaları ile çelişenler ile ilgili 13 Kasım 2013
tarihine kadar uygulama için Uyum/Uyumsuzluk bildirimi yapınız diye duyurmuştu.
(Türkiye olarak 1944 yılından bu yana yürürlüğe giren 18 Ek içerisinde şimdiye kadar sadece 13 Haz 2004 tarihinde Ek.12 için ve 05 Haz 2005 tarihinde Ek.10 için “Farklılık Yoktur” bildiriminde bulunmuştur).
Tüm bu değişimlere paralel olarak, uygulayıcıların el kitapları ve ilgili diğer belgelerini düzenlediklerinin kontrolü de SHGM’nin sorumluluğundadır. Tüm bu çalışmalar Kasım ayına kadar tamamlanmış olacaktır.
Asıl ilginç olan ise SMS ve SSP’nin Devletlerarası bir uyum içerisinde uygulanacak olması. Yani bir bütünlüğün sağlanması esası üzerine bu Ek-19 inşa ediliyor. Bu şu anlama gelmektedir. “İstim Arkadan Gelsin” düşüncesi kabul görmeyecektir.
Yazımızı yine sevgili Cengiz Türkoğlu’nun yazısından bir bölümü ile bitirelim;
- / -
1. Devlet ve SHGM tarafından izlenen politikaların
değiştirilmesi,
2. Şirket içi yönetim anlayışlarının değişmesi,
3. Çalışanların karşılaştıkları riskleri ve kendi
hatalarını korkmadan dile getirebileceği bir atmosfer oluşturulması.
Yukarıda
belirtilen organizasyon kültürü konusundaki fikirlerin ya da ICAO Safety Management Manual’da dile getirilen modellerin Türkiye’deki her
organizasyonda etkin bir şekilde uyarlanabilirliği çok önemlidir. Sistemi,
üretimde çalışanların güveni üzerine kurmadığımız sürece, masa başında oturan
otoriteler, şirket yöneticileri, medya mensupları ve akademisyenler gerçek
yaşamda olup bitenlerin yalnızca çok küçük bir bölümünü görebileceklerdir.
Bunun sonucunda da bir şeyleri değiştirmek, fark yaratmak, uçuş güvenliğini
iyileştirmek ve hattâ kârlılığı arttırmak hayâlden öteye geçemeyecektir.
Başkalarının
yaptığı hatalardan ders almamak, önünüze konan bedava yemeği reddetmek gibidir.
Kendi
yaptığınız hatalardan ders almamak ise büyük bir aptallıktır.
- / -
Öyle bir ICAO Ek-19 var ki karşımızda, ezberlesek bile uygulamayı içselleştiremediğimiz sürece üstesinden nasıl geleceğiz ben bilemiyorum.
Anlamak.!
Zamanın en kısa birimine “an” denir.
Bu nedenle “an’ladı” deriz.
Bazıları “saniye”ler, bazıları “dakika”lar, bazıları “saat”ler, bazıları “gün”ler, bazıları da “ay”lar ve hatta “yıl”lar. Biz de kısaca “an”lamadı deriz.
Sevgiler
130913