Kural dışı HOST ve HOSTES !
Sektörün en korumasız ve
korunmasız kaldığı durum olan uygunsuz davranış, bu davranışların tarifi,
mücadele sistemleri ve yaptırım, sanırım hiç derinlemesine incelenmedi.
“Kural dışı davranan yolcu”
Tanımına bakalım, SHY OPS-1;
Mad.4 – Tanımlar
“Yolcu” kelimesi 10-Apron,
87-Havaalanı, 123-LMC, 163-Onaylanmış Azami Yolcu Koltuk Konfigürasyonu,
201-Ticari Uçuş ve 229-Yük tariflerinde geçer.
Sadece Kabin Ekibi için
yapılmıştır.
“Kural dışı davranan yolcu”
tanımı SHT OPS-1 de yok. SHT-17.2’de
de yok.
SHT OPS-1
Md.60 içerisinde emniyet tedbirleri arasında yer almaz "uyumsuz
yolcu" uyarısı. Bölüm O - Kabin Ekibi içerisindeki Md. 201, 202, 203, 204
hiç bahsetmez ama Md.205 - Tek Kişilik Kabin Ekibi Operasyonları 1.a.ii'de
“Kural Dışı Davranan Yolcuların Yönetimi” burada yer almaktadır.
Ek.40 - Temel Emniyet
Eğitimi (e) maddesi ise, "Alkol veya uyuşturucu/ilaç etkisi altında
bulunan veya saldırgan davranışlar sergileyen yolcuların belirlenmesi ve
yönetimi" eğitim kapsamına alınma zorunluluğu getirmekte, bunun dışında
kalan olaylar için ise (tütün mamulleri içmek, yerine oturmamakta ısrar,
elektronik cihaz kullanımı vs..) hiç dikkate
alınmamakta ve kanunlarımız ise zaten bu konu ile ilgili hiç bir yaptırım belirlememiştir.
Kanun düzeni korumuyor ise,
sizin düzen yaratma ve koruma hakkınız olamaz.
Adam ters yola giriyor ve
sizi zora sokuyor.
Siz Trafik polisi
değilseniz, gücü gücüne yeten durumu ortaya çıkıyor.
Meydan ve
uçaklarda da aynı şey.
Tanım olmadan suç olmaz.
Suç var ise yetkilisi
müdahale eder.
Bir hırsıza kaçarken çelme
taksanız ve düşüp bir yerini kırsa, polis onun yakalanmasına yardımcı oldunuz
diye size teşekkür eder ama aynı zamanda mahkemeye de çıkarır, o kişiye zarar
vermekten. Tüm hastahane masraflarını size ödetirler, ayrıca da hırsıza
tazminat ödemek zorunda kalırsınız.
Kimse sizi polis yapmadı,
siz de polis değilsiniz ve yetkiniz olmayan bir işe kalkışamazsınız.
Uçakta, kayıtlı olunan ülke
kanunları; uçak bir yere indiği zaman ise o ülkenin kanunları geçerlidir.
Uçuş sırasında sigara içse,
ceza kesebilirmisiniz bir düşünün?
İndiğiniz ülke kanunları
ise hapse bile atabilir o kişiyi.
Uçaklarda plastik kelepçe
bulunur genelde.
Kim hukuken yetkilidir
kullanmaya?
Diyelim işletme elkitabında
yazılı.
Peki yolcuya bu kural-kanun bildirildi mi? Kamuya
duyuruldu mu?
Alın başınıza bir başka
sorun daha.
Bir seferinde yolcuyu
tuvalete kilitlemiştim de günlerce dua ettim beni mahkemeye vermemesi için.
Havacılık Hukuku üzerine
personele bir şey öğretilmez.
Kimse bir işe başlarken
kendi bölümü ile ilgili Havacılık Hukuku dersi almaz.
Anlayacağınız, saldım uçağa
tekerlemesinden hiç bir farkı yok.
Ortada birçok kanun maddesi
uçuşmakta ama kimseye hangi durumda ne yapacağı bildirilmediği için, Bakan
hostes tokatlar, hostes yolcu yumruklar, yolcu uçmaktan vazgeçer, kaptan
yolcuyu indirir ve hepsi de ülke kanunları çerçevesinde ele alınır.
En çok başvurulan madde ise
“kamu düzenini bozmak”.
Savcı ve hakim
ne yapsın?
Yıllar sonra (JAA zamanında
1994, JAR OPS-1 devreye sokuldu ama daha yeni çevirisi
yapılarak kanunlaştı) çıkarttığımız kanunlarda bile gözden kaçan, çeviri
yapanların ya da ilgililerin 5727 sayılı kanunu işaret ederek sorunu
çözdüklerini sanmaları, aslında işin daha da çetrefilli hale gelmesine neden olmuştur.
Kahvehanede bu yasağı
çiğnemek ile uçakta çiğnemek arasındaki fark. Bu çok değişik sonuçlar
yaratabilecek bir durumdur.
Kahvehanede kapıyı ya da
pencereleri açıp havalandırabilirsiniz ama uçaktaki hava dolaşımı, dışarıdan
çok az bir takviye ile yapılır. İşin temelinde filitreleme vardır ve aynı kirli
havayı solur durusunuz. Yani 69 TL ödeyerek bu işten sıyrılmak olasıdır. Peki sorun para ödemekle çözümlenebilecek bir sorun mudur?
Ortaya telafisi mümkün
olmayan bir kargaşanın çıkmayacağını kim garanti edebilir?
Yolcuların birlik olup
içeni dövdüğünü, ya da tam tersi, bir kaç kişinin birlikte sigara içmeye
başladığını düşünün.
Kanun hala 69 TL ver kurtul
demektedir ama yolcular arası sataşmalar ve kargaşa başlamıştır bile.
Pilotların ise inecekleri
ülkeyi seçme şansları dahi yoktur. Hangi ülkede hangi kanun, hangi olayı suç
kabul etmektedir bilemez. Zaten herkes ona sorumluluğu atmış olduğu için
ilgilenmezler bile. Ne çıkarsa bahtına.
Bir de bakarsınız o
davranış, inilen ülkede suç değil. İndiğinizle kalırsınız. Şimdi bir de yolcuyu
reddetme hakkınız üzerine kafa yolmak zorundasınız. O ülke kanunlarına göre
suçsuz olan bir yolcuyu reddetme hakkınız var mı?
İşin özünde ise yine bir
kanuna uyumsuzluk-uymama-karşı gelme gibi bir durum var. Bu sefer bizden bir
kanun; yeni SHT OPS-1;
Madde 7 – Kanunlar, Yönetmelikler ve
Prosedürler - İşleticinin Sorumlulukları
(1)
İşletici;
a) Tüm çalışanların, operasyonların gerçekleştirildiği
Devletlerde geçerli olan ve kendi görevlerinin ifası ile alakalı bulunan tüm
kanun, yönetmelik, talimat ve usulleri de içeren mevzuata uymalarını,
b) Tüm ekip üyelerinin, görevlerinin yerine
getirilmesi ile alakalı olan kanunlar, yönetmelikler ve prosedürler
ile ilgili bilgi sahibi olmalarını, sağlamaktan sorumludur.
İşletici siz işe girerken
böyle bir eğitim verdi mi? Vermedi ise işleticiyi kim suçlayacak?
Ben suçlayamam,
çalışanlardan biriyim. Sen de suçlayamazsın, yöneticilerden birisin.
Geriye bir tek yetkili
kalıyor.
SHGM denetçileri,
şirketlerin Kalite bölümlerinden bu konu ile ilgili hiç denetim raporu görme
talebinde bulundular mı?
Konumuz ne idi? “Kural Dışı
Davranan Yolcu”.
Bu konuda uluslararası tüm
yazılan ve yapılanlar bilindiği halde, hukuksal düzen için acelemiz yok gibi
davranıyoruz.
Görmezden gelince sorun
kendiliğinden yok oluyor sanki.
Nasıl olsa moda deyimi ile host ve hostesler (steward/stewardess) ilgileniyor, ya da ilgilenmek zorunda
bırakılıyorlar.
Yoksa bu konu sadece
isimsiz kahramanları ilgilendirdiği için mi uzak duruyoruz sorunlarından?
Sevgiler
101114