Kibir
Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nün vaktiyle çıkardığı, 07.07.2005
tarihli ve B.11.0.SHG.00.13.05.08-14925 sayılı “Filoya
Hava Aracı İlave Etme Usul ve Esasları Genelgesi” ile 13.11.2012 tarih ve B.11.1.SHG.0.14.03-010.06.02/2821
sayılı son genelgesinde, şu ifadeler yer almakta idi;
“Aradan geçen süre zarfında
yaşanan sıkıntıların giderilmesine ve talep edilen gerekliliklerin günümüz
koşullarına göre yeniden belirlenmesine yönelik söz konusu Genelgenin revize
edilmesine ihtiyaç hâsıl olmuştur.
Buna
göre, filosuna hava aracı ilave etmeyi planlayan yirmi koltuk ve üzeri
kapasiteye sahip hava araçları ile yolcu ve yük taşımacılığı veya yük
taşımacılığı yapmak üzere kurulan işletmeler, yazımız Ekindeki işletme Sorumlu
Yönetici Personeli tarafından onaylanan “Filoya Hava Aracı İlavesi
Başvuru&Kontrol Formu” ile birlikte söz konusu formda belirtilen bilgi ve
belgelere ilişkin kayıtların formda belirtilen sırada hazırlanması ile
oluşturulacak başvuru talep dosyasını, asgari 30 gün önceden onay için Genel
Müdürlüğümüze göndermesi gerekmektedir.” diye yazıyordu.
SHGM sitesinde “Filoya Hava Aracı ilave etme usul ve
Esaslarına dair Genelge Başvuru&Kontrol Formu” birkaç bölümden
oluşurdu:
1. GENEL
Şirket ve ilave edilecek araç ile
ilgili bilgiler,
2. UÇUŞ OPERASYON MÜDÜRLÜĞÜ
2.1 Yeni tip eklenmesi durumunda işletmenin Emniyet Yönetim
Sistemi değişim yönetim prosedüründe belirtilen
gerekliliklerin yerine getirilmesi,
2.2 İşletme El Kitabı Bölüm A
2.3 İşletme El Kitabı Bölüm B
2.4 İşletme El Kitabı Bölüm C
2.5 İşletme El Kitabı Bölüm D
2.6 CCM
2.7 CCTM
2.8 Yer İşletme El Kitabı
2.9 MEL
2.10 Ağırlık ve Denge Formu
3- İşletmenin mali yapısını gösterir Yeminli Mali Müşavir onaylı;
Yılsonu bilançosu, Mali raporu, Ödenmiş sermaye miktarı, Teminat
Mektubu Miktarı.
4-
Personel ile ilgili olarak;
2.14 SHT 6A.50 Talimatı gerekliklerini karşılayacak minimum kokpit ekibi adam / saat hesabı
2.15 Kokpit ekibine yönelik hazırlanan eğitim planlaması
2.16 SHT 6A.50 Talimatı gerekliklerini karşılayacak minimum kabin
ekibi adam / saat hesabı
2.17 Kabin ekibine yönelik hazırlanan eğitim planlaması
2.18 Minimum dispeç adam / saat hesabı
2.19 Dispeç ofis aylık çalışma programı
2.20 Dispeç personeline yönelik hazırlanan eğitim planlaması
5-
El kitaplarında, yetki belgelerinde yapılacak revizyonların
SHGM’ ye onay için sunulması durumu ya da planlaması
3.1 Bakım Yönetimi El Kitabı
3.2 Bakım Programı
3.3 Bakım Sistemi Onay Belgesi
3.4 Hat-Üs-Motor bakım destek anlaşmaları
3.5 Minimum mühendislik adam / saat hesabı
3.6 Doküman temin planı
6-
İşletmenin SHY 145 yetkisi var ise;
3.7 Bakım Kuruluşu El Kitabı Başlık 1.9
ve güncel SHY 145 yetki belgesi sureti
3.8 Minimum teknisyen adam / saat planı
3.9 Teknisyen listesi (Lisans ve yetki bitiş tarihlerini, yetkili
olduğu tipleri içerecek şekilde)
3.10 Alet ve ekipman listesi
7.
BAŞVURANIN TAAHHÜTÜ
gibi
maddeler var idi.
Bu gün SHGM internet sayfasında, “Mevzuat” bölümü altındaki
“Genelgeler” bölümünde böyle bir genelge yok. Yürürlükten Kalkan Mevzuatlar
başlığı altında da görünmüyor.
Belki de ben bulamadım ama bu Genelge’yi çok iyi hatırlıyorum.
Ülke yararına çıkarılmış en önemli genelge idi ama ömrü ve
uygulaması o kadar yarar sağlamadı.
Düşünün bir pilotun Type Release olma süresini.
Bir pilotun Commander olma süresini.
Bir teknisyenin Lisans alma süresini.
Lisanslı bir teknisyenin Onaylayıcı Teknisyen olma süresini.
Henüz uygulanmayan ama dispeç uçuşlarının yapılma nedeni olan
Bölgesel Yetkili Dispeç olma süresini.
Kabin ekibi yetiştirmeyi bırakın, yüzme bilip bilmediğine
bakılmaksızın Kabin Ekibi olan ama Ditching
eğitimlerinden geçmiş kabin memurlarından hiç bahsetmeyeceğim.
Elbette SMS eğitiminden ne anladıklarından da.
Sonra Ek 19 çıktı (Annex-19).
SHT
SMS başlıklı yazımdan bir alıntı;
Doc.9859
Güvenlik Yönetim Sistemi Elkitabı (2.ci baskı 2009)
Konu-1;
Güvenlik Düşünü Evrimi’nin tarihçesini anlatırken SHT SMS, çok
ilginç bir şekilde şu tespitleri yapar;
- Gelişmemiş teknolojinin oluşturduğu sıradan kurallar,
- Düzgün yapılanma eksikliği,
- Sınırlı ileri görüşlülük,
- Havacılık işletmelerindeki tehlikeleri anlamada geri kalmışlık,
- Üretim talebi ile kaynak ve gerekleri karşılamadaki
orantısızlık.
Yazımızı yine sevgili Cengiz Türkoğlu’nun yazısını bir bölümü ile
bitirelim;
1.
Devlet ve SHGM tarafından izlenen politikaların değiştirilmesi,
2.
Şirket içi yönetim anlayışlarının değişmesi,
3.
Çalışanların karşılaştıkları riskleri ve kendi hatalarını korkmadan dile
getirebileceği bir atmosfer oluşturulması.
Başkalarının
yaptığı hatalardan ders almamak, önünüze konan bedava yemeği reddetmek gibidir.
Kendi
yaptığınız hatalardan ders almamak ise büyük bir aptallıktır.”
Cengiz Türkoğlu
London City
University, Senior Lecturer, IOSA Denetçisi
Son teknisyen kaybımız (yakın zamanda kaybettiklerimizden Şentürk
Çavuş, Güven Altan’dan sonra) Tuğrul Tuna Beken için
de çok şeyler söylendi. Hala söylenmeye devam ediliyor.
Benim üzerinde durduğum konu ise, sindirilmemiş konular. Bunlar az
ama çok önemli.
-Usta-Çırak ilişkisi ile yerinde yetişmek,
-Yetişme sırasında İngilizce eğitimi almak,
-Çıraklıktan Lisans adayı olabilecek beceri ve yeteneği
sergilemek,
-Havacılık Kalitesi ile eğitilmek,
-Zamanı gelince Lisans
sınavlarında başarılı olmak.
Bu, her dört Lisans için geçerli bir reçetedir.
Burada eksik bir şeyler var ise, bu yollardan hakkıyla geçenler,
zaten eksikliklerini görüp giderecek durumda olurlar.
Sonra, organizasyon, yani örgüt yapısı ve düzeni devreye girer.
Burada üzüntüm, 07.07.2005
tarihinde çıkarılan, 13.11.2012 tarihinde yenilenen bu Genelge ve içeriğin,
yazılanlar ile sınırlı kalmış olması, hiç yeterince uygulanmamış olmasınadır.
“Topçu,
AA Finans Haberleri Terminali'nden canlı olarak yayınlanan toplantılar dizisi
Finans Masasına konuk oldu. 2010 yılının sonunda 2015 hedeflerini
yakaladıklarını, bundan dolayı da 2023 hedeflerini revize etmek durumunda
kaldıklarını anımsatan Topçu, THY'nin 2023 hedeflerine değindi.”
THY/Topçu:
Uçak biletleri ucuzlayacak
Ülkemizdeki bu plansızlık, yabancı Pilot ve Teknisyen cenneti
olmamıza neden olmuş, aynı plansızlık, eğitimlere de yansımız, acele işe şeytan
karışmasına neden olmuş gibi görünmekte.
THY bile artık kendi Dispeçer’ini
yetiştiremez duruma gelmiş, dışarıdan lisanslı Dispeçer
alıyor.
Tamam, artık uçaklar pilot düşürmesin diye son sistem yazılımlarla
korunuyor, teknik bölümde tamirler azaldı, değiştirmelerle iş yürüyor,
bilgisayarlar artık Dispeçer’e yol gösteriyor da,
insan faktörü bu kadar mı azaldı bu sektörde?
Baba Pilot, Baba Teknisyen, Baba Kontrolör, Baba Dispatcher kavramları,
değerlerini yitirmiş gibi.
Uçak kayıpları tarz değiştirdi. Bazı uçaklara ne olduklarını bile
bilemez duruma geldik.
Bu kadar hızlı değişime ayak uydurmak hiç de kolay değil. Hele
yabancı dil zorunluluğu varken.
Yetişmeyince, yetiştiremeyince, yabancı da olsa yetmeyince, illa
birilerine yüklenilecek.
Çeşitli köşe yazarları “Cinayet, saldım çayıra Mevla’m kayıra, kol kırılır yen içinde kalır, plansızlık,
istim arkadan gelsin” gibi nedenleri vurguluyor.
Bunların hepsi de olası. Mutlaka pay
vardır bu söylenenlerde.
Benim üzerinde duracağım konu ise
“Havacılık Kalitesi”.
Havacılıkda üç çeşit bakım vardır.
1-
Önleyici bakım,
2-
Düzeltici bakım,
3-
Düzenleyici bakım.
Bunların kapsamlarını, çeşitlerini ve
detaylarını, her yerde bulabilirsiniz.
Kalite kavramı ise, eğitim, görgü, bilgi
ve zeka ile orantılı uygulanır.
Bunlardan birinin eksikliği, istenmeyen
sonuçlara ulaştırır bizleri.
Bir başteknisyenin işi yapması için
seçeceği aday ya da adaylar bellidir.
Her şirket Commander
olarak yetiştireceği pilotu önceden seçer.
Board’u teslim edeceği Kontrolör’ü yeti ve yeteneğine göre
hangi konularda uyaracağını bilir her kontrolör.
Nöbet teslim edecek olan Dispeçer, nöbeti devralacak olana güvenmiyorsa, ona ağır iş
bırakmaz.
Hepsi de mesleki duyarlılıkla yapılan
mesleki tavır içerisindedir.
Her lisans sahibi, üzerindeki sorumluluğu
kaldıracak yeti ve yeteneğe sahip değildir.
İyi meslektaşlar, iyi meslek sahiplerince yetiştirilir.
İyi meslek sahibi ise acele etmez.
Arkadaşının pişmesini bekler ve ona yardımcı olur.
Zor ve uzun bir süreçtir meslektaş
yetiştirmek.
Aceleye getirilmez çünkü olacakları
önceden bilir deneyimli olan.
Bu nedenle Plan, zaman boyutunda çaresiz
kalır.
Yerini sabır ve çok çalışma alır. Onun
yerine sen çalışırsın.
İstim üstelik arkadan da gelmez, bazen
burnundan solur insan.
Sonuç alındığında ise, gizli bir övünç
ve gurur kaplar içini.
Ama o birisini başka nedenlerle
kaybedince de, ne desen boş.
“Küfürden
sonra en büyük günah kibirdir.”
Bu çark, en büyük günah için hala
dönmeye devam ediyor.
“Filoya Hava Aracı İlave Etme Usul ve Esasları Genelgesi” bu nedenle mi kaldırıldı?
Allah hepsinin ailelerine, sevenlerine ve bizlere
sabır versin, kaybettiklerimize de rahmet eylesin.
150525